Co to jest zaćmienie? Zaćmienie - zjawisko astronomiczne polegające na tym, że cień jednego ciała niebieskiego pada na powierzchnię drugiego. Możliwe jest ono, gdy w jednej linii znajdują się oba ciała oraz źródło światła, którym jest...
Położenie, obszar, ustrój i podział administracyjny Królestwo Holandii jest niewielkim państwem, położonym w zachodniej części nizin europejskich, nad Morzem Północnym, w dorzeczu trzech rzek: dolnego Renu, Mozy i Skaldy. Matematyczne...
Holandia jest krajem wybitnie nizinnym. Ok. 25% powierzchni tego państwa zajmują depresje, a 35% tereny nie przekraczające 1 m n.p.m. Średnia wysokość kraju nad poziomem morza wynosi 10 m. Najniższy punkt znajduje się na dnie Polderu Księcia...
Państwo w Afryce płn., nad M.Śródziemnym; graniczy z Algierią i Libią; pow. 163 610 km2; 9,5 mln mieszk. (1999), stol. Tunis, 888 tys. mieszk.; gł. miasta: Safakis, Ariana, Bizerta, Gabes, Susa; j. urzędowy arabski, w powszechnym użyciu także...
Hutnictwo jest to gałąź przemysłu obejmująca otrzymywanie metali z rud (z wykorzystaniem złomu) oraz przeróbkę plastików odlanych do form metali (odlewanie metali) w walcowniach i kuźniach na półwyroby i wyroby gotowe znajdujące zastosowanie w...
Wulkanizm – ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni Ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi skorupy ziemskiej. Najbardziej widomym przejawem wewnętrznego ciepła Ziemi są wulkany, owe niezwykłe góry...
Wulkan to miejsce na powierzchni Ziemi, w którym wydobywają się (lub wydobywały) z głębi Ziemi produkty wulkaniczne. Wulkany występują jako pojedyncze wzniesienia lub tworzą górskie kompleksy wulkaniczne. Wulkan posiada kanał, którym dopływają z...
Wulkanizmem nazwiemy zjawisko związane z wydostawaniem się lawy i szeregu procesów biorących w tym „przedstawieniu” udział, wyziewy gazów, ciosanie kul ognia, rzeki lawy, które z czasem zastygają dając badaczom materiał do badań o naszej planecie....
Stan środowiska naturalnego i problemy ochrony przyrody na obszarze TPN Definicje - Ochrona przyrody – zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz odnawianie zasobów przyrody i jej składników, w w szczególności: dziko występujących roślin lub...
Informacje ogólne Tatrzański Park Narodowy jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Usytuowany jest w południowej części Polski, w województwie małopolskim, na granicy ze Słowacją. Został utworzony na mocy rozporządzenia Rady...
Współczesne migracje ludności na świecie dzielimy na dwie główne kategorie. - migracje zewnętrzne (migracje poza granice kraju) - migracje wewnętrzne (migracje wewnątrz danego państwa) Współcześnie obszarem, który jest największym, jeśli...
Dane statystyczne Królestwo Norwegii obejmuje zachodnie i północne części Półwyspu Skandynawskiego oraz północne terytoria archipelagu Jan Mayen i Svalbard, a na półkuli południowej również Wyspę Bouveta, Wyspę Piotra I oraz Ziemię Królowej...
Niziny ogólnie Położenie – Między pasem pojezierzy a Wyżynami Polskimi. Wydzielono Niziny: Śląską, Wielkopolską, Mazowiecką, Podlaską i Polesie Lubelskie. Klimat – W zachodniej części o cechach oceanicznych, we wschodniej –...
Prądy morskie są to poziome, strumieniowe ruchy wód w obrębie oceanów i mórz. Ich powstawanie związane jest najczęściej z oddziaływaniem stałych wiatrów, różnicami głębokości wód oceanach i zróżnicowanym położeniem poziomu wody w sąsiadujących...
Park narodowy – def. Obszar objęty ochroną prawną, zachowany w stanie naturalnym lub niewiele zmieniony przez działalność gospodarczą człowieka, charakteryzujący się nieprzeciętnymi wartościami naukowymi oraz wyjątkowymi walorami przyrodniczymi,...
POŁOŻENIE PARKU Woliński Park Narodowy utworzony od 1960 roku obejmuje ochronną część największej polskie wyspy – Wolin. Szczególne walory Parku to: najpiękniejszy odcinek polskiego wybrzeża klifowego, dobrze zachowane lasy bukowe, unikalna –...
POŁOŻENIE, POWIERZCHNIA, HISTORIA Woliński Park Narodowy położony jest u ujścia Odry w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim., w pobliży granicy polsko-niemieckiej. Obejmuje ochroną niezwykle cenną północno-zachodnią...
Żubr to jeden z najstarszych gatunków zwierząt żyjących na kuli ziemskiej. Jego wygląd niewiele się zmienił od czasu jak wspólnie z ogromnymi mamutami, potężnymi nosorożcami włochatymi i tygrysami szablozębnymi zamieszkiwały prawie całą Europę....
Antarktyka to strefa polarna Ziemi, położona wokół bieguna południowego. W jej skład wchodzą: kontynent Antarktyda, otaczający go Ocean Południowy oraz leżące tam wyspy. Nazwa Antarktyka pochodzi od greckiego antarktikós (anti - naprzeciw,...
Przemysł - dział produkcji, który zajmuje się wydobywaniem surowców i ich przetwarzaniem przy użyciu maszyn i zastosowaniu odpowiedniego podziału pracy zatrudnionych w nim ludzi. Produkcja przemysłowa ma charakter masowy. Wywiera ona duży wpływ...
Republika Federalna Niemiec to państwo położone w Europie Środkowej, nad Morzem Bałtyckim i Północnym. Graniczy z Danią, Austrią, Szwajcarią, Polską, Czechami, Francją, Luksemburgiem, Belgią i Holandią. Jego stolicą jest Berlin, położony w...
W obszarze Kotlin Podkarpackich surowce naturalne (węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz ziemny, siarka, sól kamienna) wpłynęły na zmianę środowiska, powodując zmiany ukształtowania terenu (kopalnie odkrywkowe siarki), a ich przetwarzanie...
Warszawa jest miastem w centralnej Polsce, od 1596 stolicą Polski, a także stolicą województwa mazowieckiego. Jest położona w środkowym biegu Wisły na Nizinie Środkowomazowieckiej (Kotlina Warszawska) na średniej wysokości 50 m n.p.m....
Surowce mineralne dzieli się na energetyczne i chemiczne, metaliczne oraz skalne. Polska jest krajem zasobnym w surowce mineralne. Lokuje się w ścisłej czołówce państw o największych na świecie zasobach m.in. węgla kamiennego i brunatnego, rud...
Norwegia, Królestwo Norwegii - państwo położone w Europie Północnej na Półwyspie Skandynawskim. Graniczy ze Szwecją, Finlandią i Rosją. Administracyjnie podlegają Norwegii też: Jan Mayen, archipelag Svalbard, Wyspa Bouveta, Wyspa Piotra I, Ziemia...
Strefa Równikowa Wysokość Słońca w południe w ciągu roku ulega niewielkim zmianom i jest zawsze większa niż w Polsce. Przedmioty rzucają bardzo krótki cień, trudno więc się schronić przed dokuczliwym upałem. Słońce bardzo szybko wschodzi i...
Pustynie i półpustynie gorące zajmują jedną trzecią powierzchni Afryki. Największym kompleksem pustyń jest Sahara. Obecnie zajmuje ona około 9 mln km 2 . Jeszcze 5 000 lat p.n.e. większą część dzisiejszej Sahary zajmowały zbiorowiska trawiaste. Na...
Drugą połowę lat pięćdziesiątych i początek lat sześćdziesiątych charakteryzowała przyspieszona likwidacja imperiów kolonialnych. W obawie przed wzrostem ekonomicznych i politycznych kosztów utrzymania administracji kolonialnej Wielka Brytania,...
Maroko to kraj położony na zachodnim krańcu świata arabskiego i muzułmańskiego. Maroko oddzielone od Europy, Cieśniną Gibraltarską, o szerokości zaledwie 15 km, jest państwem granicznym, pełniącym rolę bramy wjazdowej dla Europejczyków udających...
Berberowie, Berberzy, grupa ludów z chamito-semickiej rodziny językowej, zamieszkujących Afrykę Północną i Saharę, głównie Maroko, Algierię, a także Mali, Niger, Mauretanię, Tunezję, Libię, Burkina Faso, Egipt, w liczbie ok. 7-10 mln osób (1987)....
Ludność świata charakteryzuje się bardzo nierównomiernym rozmieszczeniem na kuli ziemskiej. Spowodowane jest to przede wszystkim warunkami klimatycznymi - wielkie obszary, jak Sahara w Afryce Północnej, wnętrze Australii, Syberia i dorzecze...
Pustynie, takie jak afrykańska Sahara czy południowoamerykańska Atamana, to obszary bardzo rzadko nawiedzane przez deszcze. Są to regiony skrajnie suche i jałowe. Pustynie oddają na drodze parowania i transpiracji (ewapotranspiracji) znacznie...
Nazwa Nazwa Gór Świętokrzyskich pochodzi od relikwii drzewa Krzyża Świętego przechowywanych w klasztorze na Łyścu, zwanym również Łysą Górą. Relikwie oprawione w podwójny krzyż benedyktyński można oglądać przy okazji bardzo ważnych świąt...
Budowa geologiczna, rzeźba terenu Bieszczady zbudowane są z tzw. fliszu, czyli skał osadowych powstałych na dnie głębokiego zbiornika morskiego zwanego Oceanem Tetydy. Mechanizm powstawania fliszu był następujący: prądy zawiesinowe unosiły w...
1. Charakterystyka Tatr zachodnich / wschodnich Tatry Zachodnie Wschodnie Budowa geologiczna Niskie, wapienie, margle, dolomity Wysokie, skały krystaliczne, metamorficzne (granity, gnejsy, łupki) Rzeźba – formy terenu Tylko...
Odkrycia Portugalskie Panowanie króla Jana I - wielkiego mistrza zakonu rycerskiego Avis (od nazwy miasta) i założyciela dynastii awiskiej, która panowała do 1580 r. Zdobycie Ceuty w 1415 r. ( portu na brzegu afrykańskim) Henryk Żeglarz...
Ludzie dwudziestego wieku mają już poza sobą epokę wielkich odkryć geograficznych. Znikły z map świata „białe plamy” i dziś bez trudu odnajdujemy na globusie zarysy mórz, lądów, grzbietów górskich, jezior i rzek. Czy znamy jednak dobrze dzieje...
Wiek XV zapoczątkował okres wielkich wypraw geograficznych, które później zaowocują kolonializmem europejskim. Te wyprawy geograficzne dały także Europejczykom nowe spojrzenie na kształt świata. Przyczyny wypraw geograficznych można...
Rzeka - naturalny, powierzchniowy ciek wodny płynący w wyżłobionym przez erozję rzeczną korycie, okresowo zalewający dolinę rzeczną. W Polsce przyjmuje się, że rzekę stanowi ciek wodny o powierzchni dorzecza powyżej 100 km. W zależności od...
Środowisko przyrodnicze – jest to ogół czynników przyrody ożywionej biotycznych – żywe organizmy rośliny, zwierzęta i przyrody nieożywionej (abiotycznych) – woda, gleba, klimat, gazy, tlen, azot Zagrożenia zwyczajne – to zagrożenie powszechnie...
Co to jest wulkan? Erupcje wulkanów należą do tych potężnych sił przyrody, których zawsze się lękano. Podczas wybuchu wulkanu masy lawy mogą spływać w dół po stoku, niszcząc wszystko po drodze. .Potężna eksplozja może też wysadzić wierzchołek...
Intensywna działalność wulkaniczna jest związana w przeważającej części z obszarami styków płyt litosfery. Około 460 aktywnych wulkanów należy do tzw. ognistego pierścienia Pacyfiku, który obejmuje zachodnie brzegi kontynentów amerykańskich (wraz...
Wulkanizmem nazywamy wydobywanie się pod ciśnieniem z otworów i szczelin w skorupie ziemskiej różnych produktów wulkanicznych - ciekłych, stałych i gazowych. Najbardziej widocznym w krajobrazie przejawem wulkanizmu jest występowanie gór...
Niszcząca działalność lodowców górskich i lądolodów Grubość lodowców górskich jest zróżnicowana i wynosi od kilkudziesięciu do kilkuset metrów. Jeszcze grubsze są lądolody. Przeciętna grubość czasy lodowej Antarktydy wynosi 1600 m, a...
Działalność rzeźbotwórcza rzek polega na niszczeniu, transporcie oraz budowaniu (akumulacji). Rzeki zasilane są przez wody podziemne, deszczowe i roztopowe. Ze względu na czas istnienia dzielimy je na: stałe - zasilanie w określonych...
Działalność rzeźbotwórcza wód morskich obejmuje przede wszystkim wybrzeże - pas graniczny lądu i morza. Granice wybrzeża w części nadwodnej i podwodnej są wyznaczone przez zasięg oddziaływania fal, prądów i pływów, które modelują pierwotną rzeźbę...
Wulkanizm Planeta Ziemia zgłębia w sobie wiele niewyjaśnionych tajemnic. Ludzie od wieków starają się je poznać, zbadać. Część wiedzy na dany temat udało im się już posiąść. Części może nigdy nie uda się wyjaśnić...Ziemia serwuje nam...
Zadania ze skalą 1. Obliczanie odległości rzeczywistej (w terenie) Zmierzyliśmy na mapie odległość z Poznania do Warszawy - 7 cm, na mapie w skali 1:4000000. Ile to jest km w rzeczywistości? 7 cm x 4000000 = 28000000 cm = 280 km 2....
Do najczęściej stosowanych kryteriów członkostwa w mniejszościach narodowych i etnicznych zlicza się obok pochodzenia: język, wyznanie oraz tożsamość, polegającą zwykle na pozytywnej autoidentyfikacji z własną grupą. Właściwie tylko kryterium...
Kaszubi to autochtoniczna grupa słowiańskiej ludności Pomorza, potomkowie wschodniej gałęzi dawnych Pomorzan. Jest ich około pół miliona. Zamieszkują Pomorze Gdańskie i wschodnią część Pomorza Zachodniego. Dzielą się na dwie grupy: Kaszubów...