profil

Gramatyka polska

Angielski Angielski Ebook 155
Biologia Biologia Przewodnik 468
Biologia Biologia Ebook 151
Chemia Chemia Przewodnik 555
Chemia Chemia Przewodnik 132
Fizyka Fizyka Ebook 277
Geografia Geografia Ebook 100
Gramatyka polska Gramatyka polska Ebook 147
Historia Historia Przewodnik 190
Literatura Literatura Ebook 142
Motywy literackie Motywy literackie Słownik 999
Niemiecki Niemiecki Ebook 113
Pisarze Pisarze Słownik 184
Postacie historyczne Postacie historyczne Słownik 181
Słownik etymologiczny języka polskiego Słownik etymologiczny języka polskiego Słownik 7783
Słownik Frazeologiczny Słownik Frazeologiczny Słownik 6690
Słownik języka polskiego Słownik języka polskiego Słownik 804
Wiedza o społeczeństwie Wiedza o społeczeństwie Przewodnik 200
#
# a b c d e f g h i j k l m n o p r s t u w y z
poleca81%

Formant

Kategoria: Podstawowe pojęcia związane ze słowotwórstwem i analizą słowotwórczą wyrazu

Formant – to cząstki, przy pomocy których tworzymy nowe wyrazy, formanty możemy podzielić na następujące typy: • przedrostki – występują przed podstawą słowotwórczą: w- pisać           wy- chodzić pod- pisać        pod- chodzić na- pisać          do- chodzić za- pisać          s- chodzić roz- pisać         nad- chodzić (w wyrazie może być więcej przedrostków) prze- naj- świętszy        po- prze- rabiany • przyrostki – występują po podstawie słowotwórczej: pis- arz...

poleca72%

Klasyfikacja głosek

Kategoria: Fonetyka

Wszystkie głoski możemy podzielić na następujące grupy, biorąc pod uwagę różne kryteria głoski dźwięczne b, d, g, w, z, ź, ż, l, ł, r, m, n, j , dz, dź, dż + wszystkie samogłoski gdy je wymawiamy, drżą wiązadła głosowe głoski bezdźwięczne p, t, k, f, s, ś, sz, c, ć, cz, ch gdy je wymawiamy, nie drgają wiązadła głosowe spółgłoski miękkie p’, b’, f’ w’, ś, ź, ć, ch’, dź, m’,n’, l’, j, k’, g’ w kierunku podniebienia wznosi się środek języka...

poleca73%

Podmiot

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Podmiot – to osoba lub rzecz, która jest wykonawcą czynności lub znajduje się w pewnym stanie, najczęściej odpowiada na pytanie rzeczownika w mianowniku: kto? co? ; Dorota odrabia zadanie. Kot liże swoje futerko. Pudełko leży na stole. Można wyróżnić następujące rodzaje podmiotów: • podmiot gramatyczny – najczęściej spotykany, wyrażony w mianowniku (kto? co?) ; Uczniowie siedzieli w klasie. Ciągle padał deszcz . Bolała mnie głowa . Karolina jest dobrą uczennicą....

poleca73%

Orzeczenie

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Orzeczenie – to część zdania wyrażona czasownikiem w formie osobowej, która informuje nas o czynnościach wykonywanych przez podmiot, odpowiada na pytanie: co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim stanie się znajduje? ; Ojciec pisze list. Czekam . Jutro będę malował swój pokój. Stary dom został rozebrany . Jesteś szczęśliwy ? Możemy wyróżnić dwa typy orzeczeń: • czasownikowe – w tej roli występuje czasownik w formie osobowej lub mający końcówkę -no, -to ; Poszłybyśmy...

poleca77%

Zdanie podrzędnie złożone dopełnieniowe

Kategoria: Zdania podrzędnie złożone

Zdanie podrzędnie złożone dopełnieniowe – odpowiada na pytania przypadków zależnych: kogo? czego? komu? czemu? kogo? co? z kim? z czym? o kim? o czym? Zauważyłem – zdanie nadrzędne -> (co? ) – że ostatnio zrobiłeś się wyjątkowo roztargniony – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone dopełnieniowe 1N                                                2P             Zauważyłem , że ostatnio zrobiłeś się wyjątkowo roztargniony . Nauczyciel biologii zapytał tych –...

poleca73%

Zdanie podrzędnie złożone przydawkowe

Kategoria: Zdania podrzędnie złożone

Zdanie podrzędnie złożone przydawkowe – odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie? który? która? które? czyj? czyja? czyje? ile? czego? z czego? W zawodach osiągnąłem wynik – zdanie nadrzędne -> (jaki? ) – który mnie nie zadowolił – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone przydawkowe 1N                                                      2P W zawodach osiągnąłem wynik, który mnie nie zadowolił . Uczyłam się tyle – zdanie nadrzędne -> (ile? ) – że na pewno...

poleca65%

Rozbiór i wykres zdania pojedynczego, grupa podmiotu i orzeczenia

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Poznaliśmy już szczegółowo wszystkie części zdania i funkcje, jakie mogą pełnić. Spróbujmy uporządkować naszą wiedzę i sprawdzić ją na konkretnych przykładach. W dużym, ciemnym lesie rosły wyjątkowo smaczne grzyby . Matka mojego najlepszego kolegi z klasy jest bardzo cenioną nauczycielką . Połączenia wyrazów w zdaniu nazywamy zespołami składniowymi . W nich wyrazy łączą się znaczeniowo i gramatycznie. • jeśli w zdaniu oba wyrazy są jednakowo ważne (mogą być...

poleca78%

Okolicznik

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Jest częścią zdania określającą orzeczenie. Wskazuje na okoliczności towarzyszące czynności lub na cechy tej czynności. Odpowiada na pytania: jak?, kiedy?, dlaczego?, mimo co?, w jakim celu?, pod jakim warunkiem?, w jaki sposób?, gdzie? Można wyrazić go za pomocą różnych części mowy: – rzeczownika ; Dokończę ten list rano . (dokończę kiedy? rano) Wybierałam się w te okolice latem . (wybierałam się kiedy? latem) – przysłówka ; Postępował nieodpowiedzialnie . (postępował jak?...

poleca75%

Tryby czasownika

Kategoria: Czasownik

Omówimy trzy rodzaje trybów, które za pomocą formy osobowej wyrażają, jak przedstawia się czynność (lub stan): • tryb orzekający , bo orzeka, informuje o czynnościach (lub stanach), które mają miejsce w teraźniejszości, zaistniały w przeszłości lub dopiero zostaną wykonane; Marek pomaga siostrze w odrabianiu lekcji. Wszyscy uczniowie wyszli z klasy. Dziewczęta pójdą na zakupy do centrum handlowego. • tryb rozkazujący – służy do wyrażania rozkazów, poleceń, życzeń, próśb,...

poleca75%

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe przyczyny

Kategoria: Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe przyczyny – odpowiada na pytania: dlaczego?, z jakiej przyczyny?, z jakiego powodu? Zdałem egzamin dzięki temu – zdanie nadrzędne -> (z jakiego powodu? ) – że wylosowałem łatwy zestaw pytań – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe przyczyny 1N                                               2P        Zdałem egzamin dzięki temu, że wylosowałem łatwy zestaw pytań. Pojedziemy w tym roku na narty w Alpy –...

poleca75%

Zdania współrzędnie złożone

Kategoria: Zdania i wypowiedzenia złożone

Zdania współrzędnie złożone – nie można między nimi postawić pytania, nie wyróżniamy tu zdania nadrzędnego i podrzędnego. Istnieją cztery rodzaje zdań współrzędnie złożonych: • zdania współrzędnie złożone łączne , gdy treść zdań składowych łączy się: typ wykresu w tego typu konstrukcjach pojawiają się najczęściej spójniki: i, oraz, a, ani, ni, również, jak również ; Świeciło słońce i wiał lekki wietrzyk. Teraz odrobię zadanie, a potem pójdę popływać. Zjawili się goście i...

poleca65%

Związki wyrazowe

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Związki wyrazowe, czyli wyrazy łączące się w stosunku podrzędnym: zgody, rządu i przynależności • związek zgody – zachodzi wówczas, gdy wyraz określany (nadrzędny) i określający (podrzędny) występują w tej samej formie gramatycznej (ten sam przypadek, liczba, rodzaj); wyrazy „zgadzają się” ze sobą do tego stopnia, że np. przy odmianie przez przypadki, oba wyrazy zmieniają swoją formę, czyli jeden dostosowuje się do drugiego. pytanie liczba pojedyncza...

poleca73%

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe miejsca

Kategoria: Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe miejsca odpowiada oczywiście na pytania – gdzie?, skąd?, którędy?, dokąd? Postanowił pojechać tam – zdanie nadrzędne -> (gdzie? ) – gdzie mógł znaleźć dobrą pracę – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe miejsca 1N                                             2P                   Postanowił pojechać tam, gdzie mógł znaleźć dobrą pracę. Wszędzie witały go tłumy wielbicieli jego talentu – zdanie nadrzędne...

poleca70%

Osoby czasownika

Kategoria: Formy osobowe czasownika

osoba l. pojedyncza osoba l. mnoga 1 ja 1 my 2 ty 2 wy 3 on, ona, ono 3 oni, one Na osobę wskazuje końcówka czasownika oraz kontekst zdania. l. pojedyncza l. mnoga 1. rysuję 1. rysujemy 2. rysujesz 2. rysujecie 3. rysuje 3. rysują napisaliby – 3 os. l. mnogiej wyszedłem – 1 os. l. pojedynczej przecinacie – 2 os. l. mnogiej...

poleca65%

Rozbiór zdania pojedynczego, czyli pełna analiza gramatyczno-logiczna (składniowa)

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Oto zdanie: Doświadczeni nauczyciele przedmiotów ścisłych cierpliwie przygotowywali swoich uczniów do egzaminów maturalnych. Co rozpoznajemy i określamy? – części mowy – części zdania – związki składniowe – zrobimy również wykres • części mowy (rozbiór gramatyczny) doświadczeni            – przymiotnik, M, l. mn., r. męskoosobowy nauczyciele               – rzeczownik, M, l. mn., r. męskoosobowy przedmiotów            – rzeczownik, D, l. mn., r. niemęskoosobowy ścisłych...

poleca65%

Liczebniki zbiorowe

Kategoria: Podział liczebników

Liczebniki zbiorowe – posługujemy się nimi przy określaniu liczby osób niedorosłych, różnej płci i przy rzeczownikach, które nie posiadają liczby pojedynczej, odmieniają się tylko przez przypadki: istoty niedorosłe osoby różnej płci rzeczowniki bez liczby pojedynczej M. dwoje dzieci czworo znajomych pięcioro drzwi D. dwojga dzieci czworga znajomych pięciorga drzwi C. dwojgu dzieciom czworgu znajomym pięciorgu...

poleca67%

Przydawka

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Gdyby każdy komunikat, który wypowiadamy czy odbieramy, składał się tylko z podmiotu i orzeczenia, nasza mowa byłaby bardzo uboga i nieciekawa. Aby urozmaicić nasze komunikaty i oczywiście przekazać w nich dodatkowe informacje, posługujemy się przydawką. W zdaniu jest ona określeniem rzeczownika i odpowiada na pytania: – jaki? jaka? jakie? piękny widok, interesująca książka, pole uprawne – który? która? które? pierwszy zawodnik, ostatnia runda, tamte góry – czyj? czyja? czyje?...

poleca58%

Wyrazy pokrewne

Kategoria: Rodzina wyrazów, wyrazy pokrewne, zdrobnienia i zgrubienia

Wyrazy pokrewne – zostały utworzone od wspólnego wyrazu podstawowego (mają wspólny rdzeń) bezpośrednio lub pośrednio, wszystkie te słowa są sobie bliskie znaczeniowo:

poleca69%

Upodobnienia międzywyrazowe

Kategoria: Zjawiska fonetyczne

Upodobnienia międzywyrazowe (pojawiają się przy szybkiej wymowie grupy wyrazów) Ostatnia głoska jednego wyrazu może upodobnić się pod względem dźwięczności do pierwszej głoski kolejnego wyrazu. • udźwięcznienie placek brzoskwiniowy [placeg brzoskwiniowy] <- k b -> g b bezdźwięczne „k” pod wpływem dźwięcznego „b” w wymowie stało się dźwięcznym „g” plac budowy [pladz budowy] <- c b -> dz b bezdźwięczne „c” pod wpływem...

poleca63%

Stopniowanie przysłówków

Kategoria: Przysłówek i zaimek przysłowny

Przysłówki pochodzące od przymiotników podlegają stopniowaniu: stopień równy stopień wyższy stopień najwyższy stopniowanie regularne szybko wolno szybciej wolniej najszybciej najwolniej stopniowanie nieregularne dobrze dużo lepiej więcej najlepiej najwięcej stopniowanie opisowe interesująco beztrosko bardziej interesująco mniej beztrosko najbardziej interesująco najmniej beztrosko...

poleca73%

Strony czasownika, czasowniki przechodnie i nieprzechodnie

Kategoria: Czasownik

Wyróżniamy trzy strony czasownika: • czynną – podmiot jest wykonawcą czynności, dopełnienie oznacza jej przedmiot, a orzeczenie stanowi osobowa forma czasownika np.: naklejam, piekę, wycieracie, lecą, kłamiesz ; Sprzątaczka odkurzała dywan. Rycerze stoczyli honorową walkę. Sadzę w ogrodzie małe rośliny. Umyjesz swój rower. • bierną – tu podmiot jest przedmiotem czynności, a nie wykonawcą, stronę bierną tworzymy dzięki osobowej formie czasownika być , zostać i...

poleca75%

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu

Kategoria: Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu – odpowiada na pytania: po co?, na co?, w jakim celu? Postanowiłem bardziej oszczędzać – zdanie nadrzędne -> (po co? ) – aby mieć pieniądze na wakacyjny wyjazd do Grecji – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu 1N                                                            2P         Postanowiłem bardziej oszczędzać, aby mieć pieniądze na wakacyjny wyjazd do Grecji. Rodzice zamówili u hodowcy...

poleca79%

Skrótowce i ich pisownia

Kategoria: Słowotwórstwo

Skrótowce to rzeczowniki utworzone przez skrócenie wyrażenia składającego się z dwóch lub więcej wyrazów. Możemy je podzielić następująco: • skrótowce literowe (literowce) – przy ich czytaniu wymawiamy nazwy poszczególnych liter wchodzących w skład symboli: PKP      pe-ka-pe          (Polskie Koleje Państwowe) PKS      pe-ka-es          (Polska Komunikacja Samochodowa) NBP      en-be-pe          (Narodowy Bank Polski) ONZ      o-en-zet          (Organizacja Narodów Zjednoczonych) BWA...

poleca67%

Zdanie podrzędnie złożone podmiotowe

Kategoria: Zdania podrzędnie złożone

Zdanie podrzędnie złożone podmiotowe – odpowiada na pytania podmiotu (kto? co?) . Ten jest najbogatszym człowiekiem na świecie – zdanie nadrzędne -> (kto? ) – Kto ma prawdziwych przyjaciół – zdanie podrzędne. 2:1 – zdanie podrzędnie złożone podmiotowe 1P                                                                    2N Kto ma prawdziwych przyjaciół, ten jest najbogatszym człowiekiem na świecie. Z pewnością zauważyłeś, że kolejność, w jakiej pojawiają się zdania,...

poleca66%

Zaimki przymiotne

Kategoria: Podział zaimków i ich deklinacja

Zaimki przymiotne (w funkcji przymiotnika odpowiadają napytania: jaki? jaka? jakie? który? która? które? czyj? czyja? czyje?) , możemy wyróżnić kilka ich rodzajów: • wskazujące: ten, ten sam, taki sam, tamten, ów, inny: rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki rodzaj męskoosobowy rodzaj niemęskoosobowy M. ten rok ta łąka to okno ci rycerze te obrazy D. tego roku tej łąki tego okna tych rycerzy...

poleca63%

Rodzaje przysłówków

Kategoria: Przysłówek i zaimek przysłowny

Istnieje wiele rodzajów przysłówków, ponieważ mogą one określać przeróżne właściwości: • kolor żółto, niebiesko • ciężar ciężko, lekko • rozmiar szeroko, wąsko • kształt kwadratowo, owalnie • sposób ładnie, ciekawie • smak gorzko, słono • natężenie mocno, słabo • zapach kwiatowo, świeżo • tempo wolno, szybko • nastrój ponuro, wesoło Jeżeli chcemy wskazać na brak jakości, posługujemy się formantem nie lub bez np.: nieładnie bezbłędnie...

poleca67%

Wypowiedzenie, zdanie i jego rodzaje

Kategoria: Składnia

Nie wystarczy wymienić kilka wyrazów, by powstało zdanie czy wypowiedzenie. Kasia czytać bajka siostrze młodsza. By powstało wypowiedzenie, czyli komunikat zawierający pewną treść, informację, należy wyrazy wchodzące w jego skład odpowiednio połączyć. Kasia czyta bajkę młodszej siostrze. Wypowiedzenia możemy podzielić na: • zdania – czyli te wypowiedzenia, które zawierają orzeczenie (utworzone przez osobową formę czasownika); Nauczyciel prowadzi lekcję. Słucham. Wczoraj bolała...

poleca68%

Przypadki i ich pytania, temat i końcówka

Kategoria: Rzeczownik

Rzeczowniki odmieniają się nie tylko przez liczby, ale również przez przypadki. Odmiana przez przypadki to inaczej deklinacja . Podstawową formą rzeczownika jest mianownik: kot, drzwi, ptaki, stopa, oko, wojsko . przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga Mianownik (kto? co?) dom ø dom-y Dopełniacz (kogo? czego?) dom-u dom-ów Celownik (komu? czemu?) dom-owi dom-om Biernik (kogo? co?) dom ø dom-y...

poleca79%

Wykrzyknik

Kategoria: Części mowy i fleksja

Do nieodmiennych części mowy zaliczają się również wykrzykniki. Służą one do wyrażenia rozkazów, emocji, wzruszeń i innych stanów uczuciowych oraz rozkazów i intencji mówiącego. Co konkretnie kryje wykrzyknik, możemy dowiedzieć się najczęściej z reszty wypowiedzi, czyli tzw. kontekstu: ach!, bęc!, e!, eh!, fe!, ha!, halo!, hej!, hen!, hola!, hop!, no!, o!, och!, oj!, pac! Ach! Jaki piękny dom! Ach! Jaką sprawiłeś mi przykrość! Halo! Czy to mieszkanie państwa Kowalskich? O! To...

poleca62%

Zdania (i równoważniki zdań) oznajmujące, rozkazujące, pytające i wykrzyknikowe

Kategoria: Składnia

Tego podziału wypowiedzeń dokonuje się, biorąc pod uwagę ich treść, a także intencje, czyli zamiary mówiącego. • zdania oznajmujące – wyrażają sądy i opinie, może się to odbywać na dwa sposoby: – twierdzący ; Rok szkolny rozpoczyna się pierwszego września. Rozpoczęcie roku szkolnego pierwszego września. Wakacje kończą się w sierpniu. Koniec wakacji w sierpniu. – przeczący ; Nie było nikogo w domu. Nikt nie musi tego słuchać. Żaden klient tego nie kupi. Ani jeden człowiek nie...

poleca71%

Spójnik

Kategoria: Części mowy i fleksja

To nieodmienna i niesamodzielna część mowy, która łączy (spaja) wyrazy lub w zdaniach złożonych zdania składowe. Spójniki możemy podzielić na następujące grupy: • spójniki współrzędne , które występują w zdaniach złożonych współrzędnie: i, oraz, a, ani, ale, lecz, natomiast, zaś, lub, albo, czyli, czy, więc, dlatego, toteż, bądź, zatem, tudzież, przeto, jednak; Ojciec kupił farbę i pomalował na żółto mój pokój. Na przyjęciu było bardzo miło, jednak nie chciałam wracać do domu po...

poleca71%

Uproszczenie grupy spółgłoskowej

Kategoria: Zjawiska fonetyczne

Uproszczenie grupy spółgłoskowej (opuszczenie niektórych spółgłosek przy wymawianiu wyrazu), takie uproszczenia zdarzają się w mowie potocznej wskutek tempa i mniejszej staranności mówienia; jabłko [japko] błk -> pk królewski [króleski] wski -> ski krakowski [krakoski] wski -> ski warszawski [warszaski] wski -> ski srebrny [srebny] brny -> bny pierwszy [pierszy] wszy -> szy pięćdziesiąt...

poleca78%

Upodobnienia pod względem dźwięczności wewnątrzwyrazowej

Kategoria: Zjawiska fonetyczne

Upodobnienia pod względem dźwięczności wewnątrzwyrazowej , dochodzi do nich wówczas, gdy głoska dźwięczna traci swą dźwięczność pod wpływem głoski bezdźwięcznej, z którą sąsiaduje: • ubezdźwięcznienie wsteczne (głoska następna wpływa na wymowę głoski poprzedniej); kładka [kłatka] <- (strzałka oznacza kierunek oddziaływania głosek); dk -> tk dźwięczne „d” pod wpływem bezdźwięcznego „k” w wymowie stało się bezdźwięcznym „t” rozpacz [rospacz]...

poleca66%

Czas przyszły

Kategoria: Czasy w języku polskim

Czas przyszły – używamy go, mówiąc o stanie, który nastąpi, lub czynności, która dopiero zostanie wykonana: pójdę, wymyślisz, będziemy się uczyć, zrozumieją, będą zadowoleni ; W lipcu pojadę na cały tydzień w góry. Od dzisiaj bardziej będę się troszczyć o mojego psa. Z lotniska w Tunisie dojedziecie do waszego hotelu autobusem lub taksówką. W języku polskim istnieją dwie formy czasu przyszłego: • czas przyszły prosty tworzą czasowniki dokonane: zrobię, narysujesz,...

poleca61%

Części zdania i ich funkcja

Kategoria: Składnia

Określając części zdania, dokonujemy tzw. analizy logicznej. Wyróżniamy pięć części zdania: podmiot, orzeczenie, przydawkę, dopełnienie, okolicznik. Każdy z tych elementów zdania odgrywa inną rolę. Jak najłatwiej zorientować się, z czym mamy do czynienia? Przede wszystkim musisz zapamiętać, jakie części mowy wyrażają daną część zdania i na jakie pytanie odpowiadają. Analiza składniowa wiąże się więc z rozbiorem gramatycznym. Podstawowymi częściami zdania są podmiot i orzeczenie,...

poleca71%

Dopełnienie i jego rodzaje

Kategoria: Części zdania i ich funkcja

Dopełnienie jest częścią zdania, która określa orzeczenie (czyli czasownik) i odpowiada na pytania przypadków zależnych (wszystkich z wyjątkiem mianownika – przypomnijmy więc: kogo? czego?, komu? czemu?, kogo? co?, z kim? z czym?, o kim? o czym? ). Jak zauważyłeś, w rozpoznawaniu dopełnień pomocne jest odpowiednie pytanie postawione od orzeczenia. Odpowiedzią na nie jest właśnie najczęściej dopełnienie. A oto dwa typy dopełnień: • bliższe – to takie, które po odpowiednim...

poleca64%

Rodzaje rzeczowników

Kategoria: Rzeczownik

W liczbie pojedynczej rzeczownik posiada trzy rodzaje, w liczbie mnogiej tylko dwa. Rzeczownik nie odmienia się przez rodzaje: liczba pojedyncza rodzaj męski (ten) rodzaj żeński (ta) rodzaj nijaki (to) giermek lalka biurko księżyc sikorka kociątko ołówek panienka jezioro ten – człowiek, wróg, żołnierz ta – ławka, szafa, osa to – zadanie, pisklę, zło liczba mnoga rodzaj...

poleca59%

Rodzaj czasownika

Kategoria: Formy osobowe czasownika

Rodzaj czasownika zależy od rodzaju sprawcy czynności lub tego, kogo dana czynność lub stan dotyczą: Liczba pojedyncza Liczba mnoga rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki rodzaj męskoosobowy rodzaj niemęskoosobowy osoba osoba dziecko tylko osoby płci męskiej (nie dzieci) pozostałe osoby, czyli kobiety, dzieci, oprócz tego rośliny, zwierzęta, przedmioty przedmiot przedmiot przedmiot...

poleca74%

Podstawowe terminy związane z fonetyką

Kategoria: Fonetyka

Narządy mowy składają się z wielu elementów biorących udział w powstawaniu głosek, oto one: płuca tchawica i krtań jama gardłowa jama ustna jama nosowa W płucach znajduje się powietrze, które wydychamy. Przez tchawicę trafia ono do krtani, gdzie napotyka na wiązadła głosowe. Ich drgania spowodowane ruchem cząsteczek powietrza wywołują dźwięki. Ogromną rolę w procesie mówienie odgrywa także jama ustna, w skład której wchodzą: podniebienie miękkie i twarde, wargi, zęby, dziąsła i język....

poleca61%

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe

Kategoria: Zdania podrzędnie złożone

Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe – odpowiada napytania okolicznika: jak? gdzie? kiedy? po co? w jakim celu? dlaczego? pod jakim warunkiem? jak? itd. Wiedząc, że jest wiele rodzajów okoliczników, domyślasz się, że możemy spotkać się także z paroma typami zdań podrzędnych okolicznikowych.

poleca75%

Zdanie podrzędnie złożone orzecznikowe

Kategoria: Zdania podrzędnie złożone

Zdanie podrzędnie złożone orzecznikowe – odpowiada napytania orzecznika: jaki jest?, kim jest?, czym jest? itd. Mój dziadek jest taki – zdanie nadrzędne -> (jaki jest? ) – że wszystkie zwierzęta lgną do niego – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone orzecznikowe 1N                                    2P Mój dziadek jest taki , że wszystkie zwierzęta lgną do niego. Teresa była tą – zdanie nadrzędne -> (kim była? ) – którą pragnął poślubić – zdanie...

poleca58%

Zdrobnienia i zgrubienia

Kategoria: Rodzina wyrazów, wyrazy pokrewne, zdrobnienia i zgrubienia

Mówiliśmy już o tworzeniu wyrazów i o tym, że można to zrobić na wiele sposobów. Trudno omówić tu wszystkie. Na szczególną uwagę zasługują jednak dwie kategorie wyrazów pochodnych, mianowicie: • zdrobnienia (deminiutywy) – służą do nazywania rzeczy małych, szczególnie bliskich i młodych, o których myślimy i mówimy w sposób tkliwy i czuły. Dzięki nim można też wyrazić ironię, kpinę czy negatywny stosunek: kot – kotek dziecko – dziecinka palec – paluszek słońce – słoneczko dom – domek...

poleca59%

Imiesłowowe równoważniki zdań

Kategoria: Składnia

Imiesłowowe równoważniki zdań podrzędnych możemy podzielić na kilka typów. • imiesłów przysłówkowy (współczesny lub uprzedni): pisząc     uzupełniwszy stojąc     wysławszy patrząc    zrobiwszy • wyrazy określające: (pisząc) list do kolegi                       (uzupełniwszy) braki w zeszycie (stojąc) obok szafy                         (wysławszy) w pośpiechu paczkę (patrząc) obojętnie na wystawy        (zrobiwszy) porządek w biurku sklepów Zastępuje on zdanie podrzędne...

poleca64%

Czas przeszły

Kategoria: Czasy w języku polskim

Czas przeszły – używamy go, chcąc wyrazić czynność lub stan mający miejsce w przeszłości, miniony: byłam, napisałeś, powiedział, lubili, śpiewały, mogliście . iść ja szedłem my szliśmy ty szedłeś wy szliście on szedł oni szli ona szła one szły ono szło W tym roku nie pojechałam nigdzie na urlop. Wczoraj nad Małopolską przeszła straszna burza. Zapomnieliście o...

poleca65%

Mowa zależna

Kategoria: Mowa zależna i niezależna

Mowa zależna – to przywołanie cudzej lub własnej wypowiedzi, ale już nie w formie dosłownej. Włączenie w tok naszej wypowiedzi najczęściej cudzych słów odbywa się w postaci zdania podrzędnego dopełnieniowego; Mama zapytała córkę, czy odrobiła już lekcje. Córka odpowiedziała, że jeszcze nie, ale zrobi to za chwilę. Przy zamianie mowy niezależnej na zależną automatycznie dokonujemy pewnych zmian w tekście: – eliminujemy dwukropek i cudzysłów, – wprowadzamy spójniki: że, by, żeby itd., –...

poleca67%

Tematy i końcówki, typy koniugacji

Kategoria: Czasownik

Każda forma fleksyjna da się rozłożyć na dwa elementy: temat i końcówkę. Temat pozostaje niezmienny (czasem może wystąpić w postaciach obocznych), natomiast końcówka ulega zmianie. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że wszystkie czasowniki w języku polskim odmieniają się tak samo. Jednak analiza kilku przykładów wystarczy, aby przekonać się, że czasowniki dla tej samej osoby i liczby mogą przybierać całkowicie odmienne zakończenia. liczba pojedyncza móc...

poleca48%

Schematy (wykresy) wypowiedzeń wielokrotnie złożonych i ich opis

Kategoria: Zdania i wypowiedzenia złożone

Wypowiedzenie wielokrotnie złożone składa się z co najmniej trzech wypowiedzeń składowych. Mogą one łączyć się w stosunku współrzędnym lub nadrzędno-podrzędnym. Wypowiedzenie wielokrotnie złożone tworzą zdania, a także ich równoważniki. 1                                2                           3a                   4                            3b W najbliższą sobotę wybiorę się do miasta i zrobię małe zakupy, ponieważ, jeśli dopisze pogoda, odwiedzą mnie 5 znajomi, których...

poleca57%

Liczby czasownika

Kategoria: Formy osobowe czasownika

Z rozróżnieniem liczb nie ma na szczęście większych problemów. Istnieją dwie liczby: pojedyncza i mnoga. O niej również informuje nas końcówka czasownika, czasem pojawiający się zaimek osobowy i kontekst zdania. idę liczba pojedyncza śpiewamy liczba mnoga gotujesz liczba pojedyncza zrobią liczba mnoga zapomniał liczba pojedyncza zostały zaproszone liczba mnoga

poleca74%

Pisownia liczebników i dat

Kategoria: Liczebnik

• kropkę stawiamy po cyfrach arabskich oznaczających liczebniki porządkowe; Pracownik biblioteki zaczął przeglądanie dzieł Mickiewicza od 3. tomu . (czyli od trzeciego tomu) Mój dziadek mieszka na 5. piętrze . (czyli piątym piętrze) Próba powidła się dopiero za 2. razem . (czyli za drugim razem) • nie należy pisać cyframi liczebników, do których dodajemy końcówki przypadków lub końcową część wyrazu: źle dobrze 2-go października 2 października...

poleca75%

Utrata dźwięczności na końcu wyrazu

Kategoria: Zjawiska fonetyczne

Utrata dźwięczności na końcu wyrazu większość spółgłosek dźwięcznych traci dźwięczność na końcu wyrazu. Dźwięczność zachowują na końcu spółgłoski sonorne (m, m’, n, n’, r, l, ł); chleb [chlep] b -> p Krym [Krym] m = m gaz [gas] z -> s balkon [balkon] n = n przykład [pszykłat] d -> t pień [pień] ń = ń kulig [kulik] g -> k parasol [parasol] l = l paw [paf] w -> f rower [rower] l = l...

#
# a b c d e f g h i j k l m n o p r s t u w y z