Narodowy Park Gór Stołowych
Ogół: Góry Stołowe to najatrakcyjniejsza krajoznawczo i krajobrazowo grupa górska w Sudetach. Ciągnie się od Kotliny Kamiennogórskiej do Kotliny Kłodzkiej Podzielona jest granicą polsko-czeską na trzy części. Znaczna część znajduje się na...
Fizjologia - wpływ aktywności ruchowej na efekty fizjologiczne.
rekreacja –zespół zjawisk społeczno - kulturowych, proces wypoczynku, zespół zachowań w czasie wolnym rekreacyjne zachowanie się to: mniej lub bardziej złożona zorganizowana aktywność człowieka skierowana na świadomy cel związany z jego...
Wędrówki Łososi i Węgorzy
WĘDRÓWKI ŁOSOSI Dojrzałe łososie żyją w morzach, ale ich ikra rozwija się dobrze w wodzie słodkiej – w zimnej, dobrze natlenionej wodzie górskich potoków. Gdy nadejdzie czas tarła, dziesiątki gatunków łososia wyruszają w daleką podróż w górę...
Mutacje – czynniki mutagenne, rodzaje mutacji, skutki
Termin "mutacja" do nauki wprowadził Hugo de Vries w roku 1909. Mutacja to zmiana w materiale genetycznym, powstająca samorzutnie lub pod wpływem różnych czynników. Mutacja może być dziedziczona, jeśli nastąpiła w linii komórek płciowych....
Choroba Genetyczna
Choroba genetyczna 1. Choroby genetyczne (gr. genetes = rodzic, zrodzony), to grupa chorób wywołana mutacjami w obrębie genu lub genów, mających znaczenie dla prawidłowej budowy i czynności organizmu. Ze...
Budowa i funkcje łodygi - notatka
Funkcje łodygi - utrzymuje w odpowiednim położeniu pozostałe części pędu - umożliwia przepływ wody z solami mineralnymi do korzeni liści, kwiatów i owoców - transportuje produkty fotosyntezy z liści do pozostałych części rośliny - niekiedy...
Przebieg i znaczenie Mitozy i Mejozy
MITOZA Zachodzi w komórkach somatycznych, obejmuje 1 podział Po podziale z jednej komórki macierzystej powstają 2 komórki potomne. Liczba chromosomów wynosi: przed po działem ta sama co po podziale. Przebieg Profazy: trwa krótko,...
Na czym polega utlenianie i spalanie?
Spalanie Spalanie - to gwałtowny proces, któremu towarzyszy wydzielanie energii w postaci ciepła i światła np. Spalanie (utlenianie) węgla C O2----->CO2 en.świetlna Spalanie (utl. )magnezu Mg O2------>MgO2 en.cieplna en.świetlna...
Mutualizm
ODDZIAŁYWANIA NIEANTAGONISTYCZNE - MUTUALIZM Mutualizm - jest to jedno z oddziaływań nieantagonistycznych, cechujące się obopólnymi korzyściami, w stopniu tak dużym, że praktycznie uzależnia obydwie populacje. Rozróżniamy kilka rodzajów...
Tatrzański Park Narodowy
POŁOŻENIE Tatrzański Park Narodowy leży w południowej części Polski, w województwie, małopolskim na granicy ze Słowacją. Park Narodowy utworzony został w 1954 roku na obszarze 20973 ha. Aktualna jego powierzchnia wynosi 21164 ha, z czego: -...
Zdrowa żywność - rola dodatków „E” i ich wpływ na życie człowieka.
Zdrowa żywność Zdrową żywnością nazywamy żywność pochodzącą pochodząca z upraw, gdzie nie używa się środków chemicznych bądź używa w niewielkiej ilości to właśnie zdrowa żywność. Nadmierne używanie środków ochrony roślin, nawozów sztucznych...
Przegląd wybranych grup pajęczaków
Na obszarze całej Polski występuje ponad 750 gatunków pająków. Wśród pajęczaków wyróżniamy: Pająki odznaczają się zupełnym zatarciem segmentacji. Pierwsze odnóża gębowe zakończone są wielkimi kolcami jadowymi. Gruczoły przędne, wytwarzające...
Wiersz o Ziemi
Ziemię mamy tylko jedną Więc szanujmy Ją, Bo cóż z nami stanie się, Gdy zniszczymy własny dom. Ginie ptactwo i zwierzęta, Giną drzewa w lesie, Nic nie robiąc, wciąż czekamy Co nam los przyniesie? Dość lenistwa więc ruszmy razem I...
Anabolizm i katabolizm, jako dwa główne kierunki metabolizmu.
TEMAT: Anabolizm i katabolizm, jako dwa główne kierunki metabolizmu. Metabolizm to całokształt reakcji biochemicznych zachodzących w komórkach organizmu. Związany jest z przepływem materii i energii. Proces ten zapewnia organizmowi: wzrost,...
Człowiek prehistoryczny
Ziemia istniała już co najmniej 3 mld. lat, zanim pojawiły się na niej pierwsze oznaki życia. Kiedy ognista planeta ostygła, uformowała się jej atmosfera. Deszcze zapełniły morza, a w morzach powstało życie. Nie do końca wiadomo, jak się to...
DNA, budowa i replikacja DNA, cechy kodu genetycznego.
GENETYKA to nauka badająca dziedziczność i wynikające z tego zmienianie się organizmów.Nośnikiem inf.genetycznej jest dwuniciowe DNA,a model struktury przestrzennej wstalili w 1953 raki Watson i Crick. BUDOWA CHEMICZNA DNA:Zbudowane jest z 4...
Karol Darwin
Karol Darwin urodzony w Anglii w 1809 r. stał się jednym z najsłynniejszych przyrodników w dziejach ludzkości. Darwin stworzył najlepiej udokumentowaną teorię ewolucji. W czasie pięcioletniej podróży dookoła świata zebrał mnóstwo informacji...
Budowa układu pokarmowego
UKŁAD POKARMOWY: - zbudowany z 3 błon: śluzowej (od strony żołądka, tkanka łączna wiotka z naczyniami krwionośnymi i limfatycznymi oraz nerwami), mięśniowej (dwie warstwy mięśni gładkich: okrężna- wew. i podłużna- zew.) zewnętrznej ( tk. wiotka...
Odpady - co z nimi zrobić?
Zgodnie z obowiązującym w Polsce stanem prawnym odpady zostały zdefiniowane jako wszystkie przedmioty oraz substancje stałe, a także nie będące ściekami substancje ciekłe, powstałe w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej lub bytowania...
Czynniki środowiska ograniczjące występowanie organizmów
ŚRODOWISKO ORGANIZMÓW ŻYWYCH: A) lądowe B) wodne. RÓŻNICE: - temperaturą -zawartością tlenu i dwutlenku węgla -odmiennymi warunkami świetlnymi -zasobnością soli mineralnych -odczynem(pH) -stopniem oddziaływania czynników mechanicznych :...
Odnawialne źródła energii - wady i zalety
Energia odnawialna To energia uzyskiwana z innych źródeł niż nieodnawialne zasoby ziemi: gaz, węgiel czy ropa. Ten typ energii Jest całkowicie ekologiczny i wykorzystuje naturalne warunki atmosferyczne lub geologiczne Ziemi. Powstaje dzięki...
Urazy narządu ruchu.
Biomedyczne podstawy rozwoju. URAZY NARZĄDU RUCHU: 1. SKRĘCENIA: * gwałtowny ruch, przekraczający fizjologiczny zakres ruchomości stawu* różny stopień – lekki, przez naderwanie torebki stawowej i więzadeł stawowych, do urazu przyczepu mięśni...
Zanieczyszczenia środowiska
ZANIECZYSZCZENIA WÓD Zanieczyszczenia wód to substancje chemiczne, bakterie i inne mikroorganizmy, obecne w wodach naturalnych w zwiększonej ilości. Substancje chemiczne - organiczne i nieorganiczne (mineralne) - występują w postaci roztworów,...
Substancje organiczne – cukry, tłuszcze, białka.
CUKRY [węglowodany] Cukry to związki [łańcuchy węglowe] w których występują naraz grupy hydroksylowe [OH] i karbonylowe [COH]. Podział cukrów -Proste: triozy: aldehyd glicerolowy - C3H6O3 pentozy: ryboza – C5H10O5, rybuloza - C5H10O5,...
Wyjaśnienie części komórki: Zwierzęcej , roślinnej , bakterii i grzyba .
Cytoplazma - pozajądrowa część komórki oddzielona od środowiska zewnętrznego błoną komórkową . Cytozol - płynny składnik cytoplazmy , jest zbudowany między innymi z wody , białek i cukrów . Błona komórkowa - zapewnia transport różnych...
I i II Prawo Mendla
I Prawo Mendla – każda gameta wytwarzana przez organizm posiada tylko jeden allel z danej pary alleli genu. Doświadczenie potwierdzające I prawo Mendla: Skrzyżowano ze sobą czyste odmiany grochu o czerwonych AA i białych kwiatach aa. P: AA...
Właściwości wody
- zawartość we krwi - 90% - woda należy do związków nieorganicznych - główny składnik organizmów - duże ciepło właściwe - zawartość we łzach - 98% - ma największą gęstość w temp. +4 stopni C - zawartość w glonach - 85% - rozpuszczalnik dla...
Przystosowanie organizmów do pasożytniczego trybu życia
Pasożytnictwo- forma współżycia organizmów żywych, polegająca na wykorzystywaniu organizmu żywicielskiego przez organizm pasożytniczy, bytujący jego kosztem. Pasożytnictwo jest niekorzystne dla żywiciela i powoduje jego osłabienie bądź chorobę....
Zmysł wzroku
Oko człowieka to najdoskonalszy narząd optyczny jaki został kiedykolwiek stworzony. Natura obdarzyła człowieka tak doskonałym tworem, że przez stulecia starał się ją naśladować poprzez budowanie soczewek, teleskopów i innych urządzeń optycznych...
Objawy niedoboru witamin(awitaminozy), przykłady 3 witamin(A, D, i C)oraz produkty w których można je znaleźć
Witaminy pełnią rolę regulującą w naszym organizmie, znajdują się w pożywieniu, które codziennie zjadamy, lub są produkowane w organizmie(D, K i B). Znaczy to, że jadłospis powinien być tak opracowany, by witaminy te znajdowały się w produktach...
Bakterie i choroby bakteryjne
Bakterie - grupa mikroorganizmów, stanowiących osobne królestwo. Są to jednokomórkowce lub zespoły komórek o budowie prokariotycznej. Badaniem bakterii zajmuje się bakteriologia, gałąź mikrobiologii. Cechą charakterystyczną budowy komórek...
Układ oddechowy
Układ oddechowy – wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe. Układ oddechowy bierze udział w transporcie powietrza i w wymianie gazowej. Do komórek organizmu jest dostarczany (za pośrednictwem układu krwionośnego) tlen, dzięki któremu...
Dziura ozonowa
Dziura ozonowa, spadek zawartości ozonu (O3) na wysokości 15-20 km głównie w obszarze bieguna południowego, obserwowany od końca lat 80. Tempo spadku wynosi ok. 3% na rok. Powstawanie dziury ozonowej Największe znaczenie mają w tym procesie...
Wpływ człowieka na środowisko
Od czasu, gdy na Ziemi pojawiło się życie, wyginęły setki milionów gatunków roślin i zwierząt. Niektóre wymarły na skutek naturalnych procesów ewolucji, lecz w ciągu ostatnich 300 lat ludzie przyspieszyli proces wymierania gatunków ponad...
Moje działania na rzecz ochrony i środowiska
Ja staram się dbać o przyrodę i środowisko w moim ogródku i mam dla was kilka rad jak i wy możecie o to zadbać: 1. Zrezygnuj lub znacznie ogranicz korzystanie ze środków chemicznych. Liczbę szkodników w twoim ogrodzie staraj się ograniczać przy...
Efekt cieplarniany
Efekt cieplarniany - zwany szklarniany to zjawisko ocieplenia się klimatu Ziemi polegający na zatrzymywaniu się pewnej ilości ciepła emitowanego do atmosfery . Jest to spowodowane wzrostem zawartości gazów cieplarnianych gł. CO, freonów metanu i...
Oko - budowa, funkcje, mechanizm widzenia, akomodacja oka, wady wzroku, choroby oczu.
Funkcje oka: odbieranie fal świetlnych; przekształcanie fal świetlnych w impulsy elektryczne, które są scalone i analizowane w ośrodku wzrokowym kresomózgowia, w wyniku czego powstaje trójwymiarowy obraz. Budowa oka: gałka oczna- zbudowana jest...
Ryby, płazy, gady, ptaki, ssaki
RYBY Środowisko: w wodach Budowa zewnętrzna: - opływowy kształt ciała - skóra produkująca śluz (zawiera komórki barwnikowe) - płetwy parzyste (odbytowa, ogonowa) i nieparzyste - skóra wytwarza łuski. Budowa wewnętrzna: -...
Budowa i funkcje elementu szkieletu- czaszka i kręgosłup
Przednia część mózgoczaszki tworzy kość czołowa.Ku tyłowi łączą się z nią dwie kości ciemieniowe. Za nim znajduje się kość potyliczna.Boczne powierzchnie części mózgowej tworzą kości skroniowe i częściowo klinowe. Natomiast w części trzewnej...
Kolejne etapy kondensacji i spiralizacji DNA
Kolejne etapy spiralizacji i kondensacji DNA w załączniku. Fibryla chromatynowa to nieregularna sieć włókien i ziarnistości w jądrze interfazowym. Podstawowymi jednostkami fibryli chromatynowych są nukleosomy; fibrylę tworzą oktamery...
Paprotniki
Są grupą lądowych roślin organowych, obejmujących klasy: paprocie, widłakowe, skrzypowe oraz wymarłe psylofity. U paprotników występuje w rozwoju przemiana pokoleń z drobnym gametofitem, nazywanym przedroślem. Psylofity. Wymarłe paprotniki...
Rosliny nago i okrytonasienne
NAGONASIENNE Liczba gatunków: - około 800 Formy życiowe: - drzewa i krzewy Tkanki: - mniej zróżnicowane - drewno zbudowane z cewek - w łyku komórki sitowe, brak komórek towarzyszących Łodyga: - zdrewniała Liście: - u...
Grzyby
Grzyby (mycophyla) Grzyby, obok glonów, stanowią drugą ogromną grupę roślin plechowych. Obejmują około 100 tysięcy gatunków. Są to przeważnie organizmy lądowe, rzadziej wodne, jednokomórkowe lub wielokomórkowe, bez plastydów. Są roślinami...
Rola dżdżownic
Dżdżownice są niezwykle istotnymi mieszkańcami gleby, pełniącymi kluczową rolę w ekosystemie. Są znane z prowadzenia ryjącego trybu życia, który wpływa korzystnie na strukturę gleby i jej zdolność do utrzymania życia roślin. Te bezkręgowce...
Tkanki nabłonkowe i ich funkcje
Funkcja nabłonków - oddzielają nasz organizm od środowiska - pozwalają na wymianę gazową - zabezpieczają przed utratą wody - ułatwiają odbiór bodźców ze świata zewnętrznego - wyściełają narządy i jamy ciała Tkanka nabłonkowa - ma...
Tkanki, narządy, układy
Tkanka – zespół komórek o podobnej budowie, pełniący tę samą funkcję 1. Rodzaje tkanek zwierzęcych: a) tkanka nabłonkowa – wyściela przewody i przestrzenie w ciele, pokrywa skórę b) tkanka łączna (właściwa) – spaja i łączy różne tkanki c)...
Ryby
RYBY Ryby są gromadą kręgowców liczącą wiele gatunków (około 12 tysięcy) i wskazującą wielką rozmaitość form. Zasiedlają wody morskie i słodkie całej kuli ziemskiej. Charakterystyczne cechy ryb są następujące: -ciało o kształcie...
Lasy bukowe
W górach rosną na nich lasy bukowe noszące nazwę buczyny karpackie. Lasy te spotykamy także na Pomorzu, gdzie nazywane są buczyną pomorską. Tam, podobnie jak grądy,rosną na glebach brunatnych. Głównym drzewem tworzącym typ tego lasu jest buk. W...
Charakterystyka ślimaków, głowonogów i małż
Ślimaki (Gastropada) zarys sylwetki Pierwotnie dwuboczna symetria ewoluowała w budowę asymetryczną (wyróżniająca ślimaki z pośród innych grup mięczaków) nastąpił obrót narządów wewnętrznych o 180˚; części ciała · dobrze wyodrębniona głowa·...
