Przednia część mózgoczaszki tworzy kość czołowa.Ku tyłowi łączą się z nią dwie kości ciemieniowe. Za nim znajduje się kość potyliczna.Boczne powierzchnie części mózgowej tworzą kości skroniowe i częściowo klinowe. Natomiast w części trzewnej...
Sejmuria NIE jest formą pośrednią między płazami i gadami ponieważ nie jest przodkiem gadów-jej znaleziska datuje się na okres wczesnego permu.Przedstawiciele reprezentują cechy zdecydowanie płazie(np obecnośc kijanki,budowa czaszki...),natomiast...
RYBY Ryby są gromadą kręgowców liczącą wiele gatunków (około 12 tysięcy) i wskazującą wielką rozmaitość form. Zasiedlają wody morskie i słodkie całej kuli ziemskiej. Charakterystyczne cechy ryb są następujące: -ciało o kształcie...
Nazywane są również okrytozalążkowymi. To rośliny o dużej różnorodności morfologicznej: są formy drzewiaste, krzewiaste, zielne. Wykazują ogromne bogactwo kwiatów z okwiatem, które zazwyczaj tworzą kwiatostany. Kwiaty są wiatro-, owado- lub...
Są grupą lądowych roślin organowych, obejmujących klasy: paprocie, widłakowe, skrzypowe oraz wymarłe psylofity. U paprotników występuje w rozwoju przemiana pokoleń z drobnym gametofitem, nazywanym przedroślem. Psylofity. Wymarłe paprotniki...
Sowy od wieków budziły wśród ludzi żywe uczucia. Jedni je kochali przypisując im przynoszenie szczęścia, czy też wierząc iż to właśnie one ochronią przed wybuchem pożaru. Inni zaś widzieli w sowach zwiastuna śmierci,wcielenie wszelkiej maści sił...
Kasztanowce Kasztanowce nie pochodzą z Polski. Ich ojczyzną jest półwysep Bałkański. Zostały sprowadzone przez Węgierskiego Króla w XVI w. najpierw były roślinami ozdobnymi. Do Polski sprowadziła je królowa Bona ta sama co sprowadziła do...
Od czasu, gdy na Ziemi pojawiło się życie, wyginęły setki milionów gatunków roślin i zwierząt. Niektóre wymarły na skutek naturalnych procesów ewolucji, lecz w ciągu ostatnich 300 lat ludzie przyspieszyli proces wymierania gatunków ponad...
Funkcja nabłonków - oddzielają nasz organizm od środowiska - pozwalają na wymianę gazową - zabezpieczają przed utratą wody - ułatwiają odbiór bodźców ze świata zewnętrznego - wyściełają narządy i jamy ciała Tkanka nabłonkowa - ma...
Wyróżniamy trzy rodzaje dojrzałości - społeczną - psychiczną - biologiczną Dojrzałość społeczna wyraża się w dostrzeganiu potrzeb i wartości innych ludzi, w umiejętności współpracy, w podejmowaniu bezinteresownych działań na rzecz...
Warunki zycia wjezorze,zmieniajace sie w zaleznosci od odleglosci od brzegu i glebokosci jeziora,wplywaja na roznorodnosc zyjacych w nim organizmow. Jedynie zyja w strefie przybrzeznej, inne w otwartej toni wodnej jeziora,a jeszcze inne na dnie....
Kolejne etapy spiralizacji i kondensacji DNA w załączniku. Fibryla chromatynowa to nieregularna sieć włókien i ziarnistości w jądrze interfazowym. Podstawowymi jednostkami fibryli chromatynowych są nukleosomy; fibrylę tworzą oktamery...
Inżynieria genetyczna określana jest jako postępowanie zmierzające do przekształcania informacji genetycznej poprzez stosowanie różnych technologii. Inżynieria genetyczna polega zatem na wprowadzaniu do komórek organizmu, którego cechy chcemy...
Polskę zamieszkuje 27 gatunków płazów i gadów, z czego 18 gatunków przypada na płazy, zaś 9 gatunków na gady. Wszystkie podlegają ochronie prawnej, przy czym na podstawie Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i...
Układ krwionośny człowieka jest układem zamkniętym, co oznacza, że krew krąży w systemie naczyń krwionośnych, a serce jest pompą, która wymusza nieustanny obieg krwi. Naczynia to żyły, tętnice oraz włosowate naczynia krwionośne. Krew wypływa z...
NAGONASIENNE Liczba gatunków: - około 800 Formy życiowe: - drzewa i krzewy Tkanki: - mniej zróżnicowane - drewno zbudowane z cewek - w łyku komórki sitowe, brak komórek towarzyszących Łodyga: - zdrewniała Liście: - u...
Ślimaki (Gastropada) zarys sylwetki Pierwotnie dwuboczna symetria ewoluowała w budowę asymetryczną (wyróżniająca ślimaki z pośród innych grup mięczaków) nastąpił obrót narządów wewnętrznych o 180˚; części ciała · dobrze wyodrębniona głowa·...
Porosty (łac. Lichenes) - są to organizmy plechowate utworzone przez powiązanie komórki glonu (zielenice lub sinice) i strzępki grzyba (workowce lub podstawczaki). Uznawane za grzyby lichenizowane (zdolne do symbiozy z glonami). Budujące je...
Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych na ziemi, a zarazem związkiem podstawowym decydującym o życiu organizmów w tym i człowieka. Woda wchodzi w skład organizmów, pełni funkcję środowiska życia (ryby), jest...
Układ oddechowy – wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe. Układ oddechowy bierze udział w transporcie powietrza i w wymianie gazowej. Do komórek organizmu jest dostarczany (za pośrednictwem układu krwionośnego) tlen, dzięki któremu...
W górach rosną na nich lasy bukowe noszące nazwę buczyny karpackie. Lasy te spotykamy także na Pomorzu, gdzie nazywane są buczyną pomorską. Tam, podobnie jak grądy,rosną na glebach brunatnych. Głównym drzewem tworzącym typ tego lasu jest buk. W...
Cukry stanowią ogromną grupę związków chemicznych. Popularna nazwa „węglowodany” wywodzi się ze wzoru sumarycznego, gdzie liczba atomów wodoru dwukrotnie przekracza liczbę atomów tlenu, tak jak ma to miejsce w cząsteczce wody. Wzór ogólny...
Detergenty są środkami czyszczącymi, powierzchnie używanymi zarówno w gospodarstwach domowych jak i w przemyśle. Dzielimy je na mydła i detergenty syntetyczne, nie zawierające mydeł. Te ostatnie zresztą często określamy po prostu mianem...
Roślinność w dorzeczu Amazonki tworzy warstwy. Najwyższe drzewa osiągają 55 m wysokości. Korony niższych drzew dochodzą do 30 m wysokości i tworzą zwarty gąszcz. Im niżej, tym drzew jest więcej. W wilgotnym lesie równikowym rośnie wiele roślin,...
KWIAT jest organem rozmnażania płciowego. Występuje tylko u roślin nasiennych. Wytwarza nasiona. Kwiat jest skróconym, przekształconym pędem. Jego części to przekształcone liście. BUDOWA KWIATU OKWIAT to zewnętrzna część kwiatu, która...
Formy Ochrony Przyrody w Polsce Ochrona przyrody, jest to ogół działań zmierzających do zachowania w niezmienionym lub optymalnym stanie przyrody ożywionej i nieożywionej, a także krajobrazu. Głównym celem ochrony przyrody jest utrzymanie...
Rola układu hormonalnego: 1. Utrzymanie równowagi wewnętrznej 2. Hormony regulują proc. chemiczne w tkankach i kom. 3. Hormony decydują o przepuszczalności błon kom., wpływają na rodzaj transportowanych substancji. 4. Niektóry hormony oddz. Na...
Mchy to rośliny żyjące na lądzie.Mają one bardzo prostą budowę.Wykształciły prymitywne organy:liście,lodyżkę i chwytniki,które utrzymują roślinę w podlożu.Nie są one jednak typowymi korzeniami,bo nie pobierają wody i substancji mineralnych.Tę...
Łańcuchy pokarmowe troficzne zawsze rozpoczynają producenci. Producenci konsumencidestruenci Każdy łańcuch pokarmowy tworzą różne gatunki organizmów żyjących na danych terenach. Gatunek składa się z jednej lub wielu populacji. Gatunek...
Ekologia jako nauka młoda jest nauką istotną. Ekolodzy zajmują się badaniem wzajemnych zależności między jednymi organizmami a drugimi, organizmami a ich środowiskiem. Skoro ekologia bada zależności pomiędzy danymi ustrojami żywymi, jasny jest jej...
1. Budowa zewnętrzna: Ciało owadów jest wyraźnie podzielone morfologicznie i funkcjonalnie na trzy tagmy: głowę, tułów i odwłok. Głowa pokryta jest oskórkiem tworzącym puszkę głowową. Puszka złożona jest z licznych sklerytów, płytek...
Dziura ozonowa, spadek zawartości ozonu (O3) na wysokości 15-20 km głównie w obszarze bieguna południowego, obserwowany od końca lat 80. Tempo spadku wynosi ok. 3% na rok. Powstawanie dziury ozonowej Największe znaczenie mają w tym procesie...
Jednym z pierwszych zwierząt hodowanych przez człowieka była pszczoła miodna. Proces ten rozpoczął się 7000 lat temu. Rysunki skalne, wykonane przez ludzi kamienia, ukazują, że już wtedy pozyskiwano miód wytwarzany przez te owady. Pszczoła...
Zewnętrzna budowa ryby - Otwór gębowy - Nozdża - Wąsy - Oko - Łuski grzbietowe - Płetwa grzbietowa - Łuski - Płetwa ogonowa - Linia boczna - Skóra - Odbyt (kloaka) - Płetwa odbytowa - Płetwa brzuszna - Płetwa piersiowa...
Walory przyrodnicze Fauna Główny trzon fauny Karkonoszy stanowią przedstawiciele szeroko rozprzestrzenionych gatunków zamieszkujących zarówno niżinne jak i górskie obszary Europy. Najliczniej są reprezentowane gatunki palearktyczne,...
Ewolucyjna rola metamerii Wyodrębnia się głowa, w której koncentrują się najważniejsze ośrodki nerwowe i aparat obróbki pokarmu. Sposób wykształcania odnóży, budowa ukł. nerw., cefalizacja, podstawowy plan budowy ciała - cechy te przejęły...
1.Budowa i funkcje układu pokarmowego Układ pokarmowy człowieka jest odpowiedzialny za trawienie, wchłanianie oraz wydalanie niestrawionych resztek pokarmu. Łączna jego długość to średnio sześć do ośmiu metrów. Układ pokarmowy dzieli się na:...
1. Zanalizuj budowe i funkcje zwiazkow organicznych wystepujacych w organizmie. 2. Przedstaw graficznie schemat budowy komorki roslinnej i okresl funkcje jej poszczegolnych elementow. Najmniejszy i niepodzielny uklad zyjacy zdolny do romnazania...
Znaczenie roślin nasiennych - Występują we wszystkich biocenozach lądowych, jak również w wodnych, dlatego są podstawowym elementem szaty roślinnej we wszystkich biomach naszej planety. - Są głównymi producentami tlenu i materii organicznej...
Cecha DNA RNA Łańcuchy (polinekleotydowe) Bardzo długie, kilka mln nukleotydów Krótkie, od 100 do tys nukleotydów Cukier (pentoza) Deoksyryboza Ryboza Zasady azotowe A T C G AC G Uracyl Rola biologiczna Źródło informacji genetycznej, steruje...
AIDS -podstawowe informacje -drogi zakażenia -objawy zakażenia -zapobieganie -metody leczenia -krótki informator referat w załączniku
PODZIAŁ UKŁADU NERWOWEGO: Ośrodkowy : Mózgowie ---- rdzeń kręgowy Mózg – móżdżek – rdzeń przedłużony Obwodowy Nerwy unerwiające skórę i kończyny Nerwy unerwiające narządy wew. ROLE UKŁADU NERWOWEGO: OPP - Odbiera Przetwarza i...
Mszakami nazywamy rośliny lądowe u których pokoleniem dominującym jest gametofit. Mszaki mają podstawowe cechy roślin lądowych- skórkę pokrytą kutykulą, sporofit wytwarzający mejospory zabezpieczone przed wyschnięciem dzięki sporopoleninie i...
Bezkręgowce te są pokarmem dla innych zwierząt wodnych. Przykładem mogą być wieloszczety. Organizmy takie nazywamy konsumentami. Niektóre gatunki pierścienic są wykorzystywane jako nawozy np. nereidy japońskie. Faktem jest, że organizmy te...
Nr zad. Oczekiwana odpowiedź Grupa A Oczekiwana odpowiedź Grupa B Kryterium punktowania 1. C B za prawidłową odpowiedź – 1 p. 2. B A za prawidłowe podkreślenie – 1 p. 3. światło, dwutlenek węgla, woda, odpowiednia temperatura,...
WIRUSY Wirusy są tworami znajdującymi się na pograniczu materii ożywionej i nieożywionej. Pochodzenie wirusów jest niejasne. Istnieje kilka hipotez tłumaczących istnienie wirusów. Są prymitywną, niekomórkową formą życia. Stanowią wysoko...
Zboża klasyfikuje się do roślin trawiastych z gatunku jednolistnych, z punktu widzenia technologii żywności zboża są to roślinny uprawiane ze wzg. na właściwości ziaren przeznaczonych do konsumpcji lub przerobu na przetwory zbożowe. Do zbóż...
U roślin nasiennych dominacja sporofitu nad gametofitem.Nagonasienne-lisćcie zarodnonoścne(sporofile)zebrane są w kłos zarodnonośny(strobil=szyszki,kwait)Mikrosporofile-męskie.Każdy liść zarodnionośny,zwany pręcikiem ma podczepione po...
TKANKI ROŚLINNE STAŁE - są to tkanki, które się wyróżnicowały z tkanek twórczych. Ich liczba jest stała, zwiększa się tylko ich objętość. Dzielimy je na: TKANKĘ OKRYWAJĄCĄ - funkcja ochronna, komórki muszą być ściśle do siebie...