DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA (KSIĄŻKA FRAGMENT NUMER 1 ) Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło 10 grudnia 1948 r. Powszechną deklarację praw człowieka. Był to pierwszy dokument zawierający listę praw i...
1. Pojęcie liberalizmu Liberalizm często jest dzielony na liberalizm ekonomiczny i polityczny. Liberalizm ekonomiczny Pierwsze z tych pojęć odrzuca wszelkie ograniczenia, które krępują wolny rozwój gospodarczy, wolną konkurencję na...
PRAWO PRYWATNE W ŚREDNIOWIECZU Prawo osobowe i rodzinne Zdolność prawna – uznanie za podmiot praw i obowiązków tylko ludzie wolni brak podmiotowości prawnej dla cudzoziemców ograniczenie zdolności prawnej kobiet (słabość przyrodzenia) ius...
Prawo gospodarcze-zbiór norm prawnych stanowiących pewną część składową systemu prawa. Obejmuje normy prawne regulujące działalność gospodarczą prowadzona zawodowo, dla zaspokojenia cudzych potrzeb. Prawo gosp. jako gałąź kompleksowa jest...
Prawo zobowiązań-jest działem prawa cywilnego, obejmujący zespól norm prawnych regulujących formy wymiany dóbr i usług. Reguluje ono stosunki obrotu majątkowego, zarówno miedzy osobami fizycznymi jak i osobami prawnymi. Zobowiązanie-jest to...
Przedsiębiorstwo państwowe-jest samodzielnym i samo finansującym się podmiotem gospodarczym posiadającym osobowość prawną. Jako samodzielna jednostka przedsiębiorstwo państwowe jest wyodrębnione zarówno pod względem organizacyjnym, ekonomicznym,...
Prawo-to normy postępowania wydane lub usankcjonowane przez państwo i zabezpieczone przymusem państwowym Moralność to całokształt normy postępowania ukształtowany w procesie długotrwałego rozwoju społeczeństwa, według których ocenia się...
Prawo spadkowe - to zespół przepisów prawnych odnoszących się do przejścia ogółu cywilnych, majątkowych praw i obowiązków zmarłego na inne osoby. W znaczeniu podmiotowym oznacza uprawnienia określonych osób do dziedziczenia po osobie zmarłej....
Umowa Sprzedaży – sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Istotą gospodarczą sprzedaży jest zawsze wymiana określonych rzeczy (a...
Prawo administracyjne – jest ono gałęzią prawa obejmującą normy regulujące stosunki powstające w toku wykonawczej i zarządzającej (organizującej) działalności organów administracji państwowej. Prawo administracyjne obejmuje normy określające...
1. Pojęcie aktu normatywnego Akt normatywny – jest to każdy tekst zawierający normy postępowania (J. Jabłońska-Bonca 2000). Akt normatywny, akt organu państwa lub innego upoważnionego podmiotu (np. organu organizacji społecznej), wydany na...
Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Wojewoda jest: - przedstawicielem Rady Ministrów w województwie, - zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej, -...
ŹRÓDŁA PRAWA STOSUNKÓWPRACY PRACOWNIKÓW SAMORZĄDOWYCH Stosunki pracy pracowników samorządowych stanowią tylko pewien fragment prawa pracy i wiele kwestii, które są regulowane w ustawie o pracownikach samorządowych nie może być wyjaśnione...
Osoby fizyczne i osoby prawne nie zawsze muszą działać osobiście w obrocie cywilnoprawnym. Mogą, czy też czasami wręcz muszą, skorzystać 2 pomocy przedstawiciela. Zaznaczyć trzeba, że niektóre czynności prawne nie mogą być jednak dokonane przez...
2. ISTOTA STOSUNKU CYWILNOPRAWNEGO Podmiotem prawa jest adresat normy prawnej, do którego - we wskazanych w hipotezie tej normy okolicznościach - kierowana jest określona w jej dyspozycji reguła zachowania, z której wynikają różnego rodzaju...
3. CZYNNOŚĆ PRAWNA Czynność prawna polega na zaciąganiu zobowiązań lub nabywaniu uprawnień za pomocą oświadczeń woli. Podstawą każdej takiej czynności jest więc oświadczenie woli. Osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych może...
Pojęcie wymiaru sprawiedliwości Wymiar sprawiedliwości jest obok działalności ustawodawczej i wykonawczej trzecim podstawowym kierunkiem działalności państwa. Jego zadaniem jest rozstrzyganie sporów i konfliktów prawnych. Sądy i trybunały,...
DZIAŁ V. OCHRONA WŁASNOŚCI Art. 222. 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. 2....
II 1) Ubi societas, ibi ius = gdzie społeczeństwo, tam prawo 2) Ubi lex, ibi poena = gdzie przepis, tam kara 3) Divide et impera! = Dziel rozkazy ! 4) Audi, vide, sile! = Słuchaj, patrz, milcz! 5) Centrum dare spondes? Sdeo. Promittis? =...
Sankcje – są to ujemne skutki prawne polegające na zastosowaniu represji w postaci przymusu państwowego. S; dzielimy na represyjne, egzekucyjne i sankcje nieważności *sankcje represyjne* - Polegają na pozbawieniu danego podmiotu określonych...
PRAWO CYWILNE Prawo prywatne: naczelną zasadą jest równoprawność podmiotów. Kodeks cywilny (1.01.64) podstawowy akt dotyczący prawa cywilnego. 1-15 akty ogólne własność i inne prawa rzeczowe zobowiązania czyli...
System prawa – został stworzony przez państwo w celu ochrony jego interesów. Jest on systemem sztucznym składającym się z poszczególnych elementów. (ogół norm prawnych obowiązujących w państwie w określonym czasie. Dzieli się na działy. W Polsce...
Nieostrość i niewyrazistość języka, jakim operuje ustawodawca w różnych aktach prawnych sprawia, że pozornie jasny i czytelny tekst ustawy czy innego aktu normatywnego sprawia niekiedy trudności w praktycznym jego zastosowaniu do konkretnych...
W dokonującym się w Polsce procesie przekształcania gospodarki ze sterowanej centralnie na gospodarkę rynkową bardzo istotną rolę do odegrania mają spółki. Pod pojęciem spółki rozumiemy umowny związek, co najmniej dwóch osób, działających dla...
Fakt – wszystko co zewnętrzne, wybór faktów w oparciu o hierarchię ważności, hierarchia faktów; wybór autonomiczny (wewnętrzny) i heteronomiczny (zewnętrzny), oraz autonomiczno – heteronomiczny. Nawyk a norma – to typowe i powtarzalne sposoby...
Prawo do urlopu, wymiar i termin urlopu, prawo do urlopu w przypadku zmiany pracy, ekwiwalent pieniężny, odwołanie z urlopu. Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Prawa do urlopu nie...
Prawa człowieka to zespół praw i wolności, które przysługują każdemu człowiekowi bez względu na rasę, płeć, język, wyznanie, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe i społeczne, majątek itp. Prawa człowieka są prawami o charakterze moralnym,...
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9 , poz. 31 z późn. zm.) określa obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości , podatku od środków transportowych, podatku od posiadania psów...
Prezydent jest głową państwa - najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej. Czuwa nad przestrzeganiem konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium. Prezydent...
W art. 172 konstytucji zastrzega się, że sądy i trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. A art. 175 ust 1 ustawy zasadniczej formułuje zasadę sądowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości, przyjmując, że wymiar ten w Polsce...
Organizacja i zadania sądów powszechnych Sądy powszechne są podstawowym rodzajem sądów ze względu na ilość i wagę rozstrzyganych spraw. Do sądów powszechnych należą: . sądy rejonowe, . sądy wojewódzkie, . sądy apelacyjne....
Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży praw i wolności obywateli, określonych w konstytucji i innych przepisach prawa. Rzecznik zajmuje szczególne miejsce wśród organów państwowych. Jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu na okres pięciu...
Najwyższa Izba Kontroli jest naczelnym organem kontroli państwowej i podlega Sejmowi. Podstawowym zadaniem NIK jest kontrolowanie działalności organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych...
Zadaniem sądów jest wymierzanie sprawiedliwości (rozstrzyganie spraw cywilnych i karnych). Wykonując to zadanie sądy opierają się na przepisach prawa. Charakterystyczną cechą sądów, różniącą je od innych organów państwowych i znamionującą ich...
Kolegia do spraw wykroczeń są organami pełniącymi funkcje orzecznicze w sprawach, w których podejrzanemu zarzuca się popełnienie czynu o stosunkowo niewielkiej szkodliwości. Do zadań kolegiów należy rozpatrywane spraw o tzw. wyboczenia. Należą...
Notariat jest instytucją mającą na celu zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego i jego zgodności z obowiązującym prawem. Do zakresu czynności notariatu należy przede wszystkim sporządzanie aktów notarialnych. W formie aktu notarialnego strony...
Trybunał Konstytucyjny Trybunał konstytucyjny jest organem państwowym powołanym do ochrony tak zwanej konstytucyjności prawa. Trybunał Konstytucyjny orzeka w następujących sprawach: — zgodności ustaw i umów międzynarodowych z konstytucją —...
Adwokatura składa się z ogółu adwokatów i aplikantów adwokackich na terenie kraju. Jej zadaniem jest udzielanie pomocy prawnej nieograniczonemu kręgowi osób i organizacji - przede wszystkim jednak ludności. Z pomocy adwokatury mogą korzystać...
Pojęcie prawa i związki prawa z państwem PRAWO – całokształt ogólnych norm postępowania ustanowionych lub uznanych przez państwo, które stoi na straży ich przestrzegania. B) -związek genetyczny-prawo i państwo powstały w tym samym czasie i w...
Senat jest drugą obok Sejmu izbą parlamentu. W skład Senatu wchodzi I GO senatorów. Senat odgrywa znaczną rolę w procesie legislacyjnym tzn. procesie stanowienia prawa, aczkolwiek nie ma w nim głosu decydującego. I. usprawnienia Senatu w tej...
Jurysdykcja w sprawach cywilnych polega na rozstrzyganiu sporów o prawa podmiotowe osób fiz i pr. Istnieją trzy aspekty spraw cywilnych: 1. O naruszenie świadczenia 2. O ustalenie 3. O ukształtowanie stosunku prawnego. Postępowanie...
Wymiar sprawiedliwości jest obok działalności ustawodawczej i wykonawczej trzecim podstawowym kierunkiem działalności państwa. Jego zadaniem jest rozstrzyganie sporów i konfliktów prawnych. Sądy i trybunały, zgodnie z konstytucją, są odrębną...
W różnorodny sposób próbowano odpowiedzieć na pytanie jakie czynniki spowodowały, że państwo powstało. Niektórzy z badaczy objaśniali nie tyle historyczną genezę państwa, co genezę ideologii państwa, szukając koncepcji racjonalizujących fakt jego...
Zbiorowość, w której wytworzyły się liczne i powiązane stosunki społeczne, nazywamy społecznością. Każda społeczność jest zbiorowością, nie każda zbiorowość jednak może być społecznością. Większość stosunków społecznych kształtuje się w obrębie...
Zadaniem sądów administracyjnych jest kontrolowanie legalności decyzji organów administracji publicznej. Obecnie funkcje przewidziane dla sądownictwa admini-stracyjnego wykonuje w całości Naczelny Sąd Administracyjny. Działa on nie tylko w...
Systemem organów państwowych nazywa się ogół powiązanych ze sobą jednostek organizacyjnych, a w szczególności organów państwowych wraz z obsługującymi je urzędami. Z działaniem tego systemu wiąże się nazwa resortu. W obiegowym znaczeniu tą...
1. Pojęcie obowiązywania prawa. *Obowiązywanie prawa w ujęciu aksjologicznym: -sprowadza się do zgodności norm ustanawianych jako prawne z podstawowymi wartościami lub normami moralnymi; -prawo nie spełniające powyższego wymogu określane...
Unidfikacja- ustanowienie przepisów jednakowych dla całego obszaru państwa w miejsce różnych przepisów obowiązujących na terenie poszczególnych obszarów terytorium państwowego, czy też w odniesieniu do poszczególnych grup ludności....
Organem państwowym jest odpowiednio zorganizowana instytucja, utworzona na podstawie przepisów prawa i powołana do wykonywania określonych zadań w imieniu państwa, będąca częścią aparatu państwowego. Z podmiotowego punktu widzenia organ państwowy...
17.Prawo w państwie i społeczeństwie obywatelskim spełnia określone funkcje w życiu społecznym. Analizując kwestię funkcji prawa, nie tyle interesujemy się jego rolą, czy też zadaniami, ile badamy fakty społeczne. Nie jest istotne czy prawo...