Ściąga z Średniowiecza.
Cechy literatury średniowiecznej(teocentryzm, uniwersalizm, hierarchiczność i pośrednictwo, ręko piśmiennictwo, anonimowość, dualizm językowy, pareneza) Zabytki piśmiennictwa średniowiecza:(Geograf Bawarski IX, Dagome judex X, Kronika...
Porównanie Bogurodzicy i Lamętu Świętokrzyskiego
Średniowiecze to epoka pomiędzy starożytnością a renesansem, w Europie zaczął się w 476 do 1453, a w Polsce 966 do 1410. W tym okresie literatura nawiązywała do teocentryzmu w którym stawiano Boga w centrum, dowodzono, że Bóg...
Porównanie dwóch kreacji Maryi na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".
I Portret Maryi w „Bogurodzicy” Do Maryi odnoszą się następujące określenia: - „Bogurodzica” (Matka Boga) - „dziewica” - „Bogiem sławiena”(prze Boga sławiona) - „Matka zwolena” (Matka wybrana). Maria to osoba szczególna, wyróżniona przez...
Władza, miłość, śmierć w literaturze średniowiecza.
Po okresie antycznym następuje nowa epoka- średniowiecze, zwana inaczej wiekami średnimi. Jej początek wiążemy z upadkiem Cesarstwa Zachodnio-rzymskiego w roku 476. Natomiast jej koniec, umownie wiąże się z odkryciem Ameryki przez Kolumba w 1492...
Najstarsze zabytki języka polskiego. Początek polskiego języka literackiego.
1. Geograficzno- historyczny opis anonimowego autora, sporządzony w Bawarii- zwany „Geografem Bawarskim” IX w. Wymienia nazwy plemion zamieszkujących ziemię późniejszego państwa polskiego: Wiślanie, Opolanie, Goplanie, Golęczycy itd. 2. Polski...
Czy filozofia św. Franciszka byłaby potrzebna naszym czasom tak bardzo, jak była potrzebna w średniowieczu?
Święty Franciszek pochodził z Asyżu, był synem bogatego kupca, toteż sądzono, iż przejmie on w przyszłości „rodzinny interes”. Stało się jednak zupełnie inaczej. Franciszek, wskutek głębokich przeżyć wewnętrznych, radykalnie zmienił swą postawę...
Średniowiecze epoką krzyż i miecza.
W roku upadku Cesarstwa Rzymskiego, czyli mniej więcej w połowie V wieku w Europie zostaje zapoczątkowana nowa epoka - Średniowiecze. Nazwa ta została wprowadzona przez twórców renesansowych. Użyta została po raz pierwszy w 1469 r., a wywodzi się...
Literatura średniowieczna - gatunki.
Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunku w „Lamencie Świętokrzyskim” i „Bogurodzicy”.
Matka Boska w była boharetką wiely teksów literackich w śreniowieczu. Jej kult był bardzo powszechny i częsty. Podstawowym założeniem literatury i sztuki średniowiecznej jest teocentryzm, czyli światopogląd umieszczający Boga w centralnym punkcie...
Czy Tristana i Izoldę można uznać za "kochanków wszechczasów"?
?Kochankowie wszech czasów?? Czym jest miłość? Czy jest po prostu głębszą formą przyjaźni- znajomości powściągliwej, spokojnej, opanowanej; czy żarem namiętności, nieustanną walką dwojga ludzi o uczucie, o życie lub śmierć? Jestem...
"Dzieje Tristana i Izoldy" - plan wydarzeń
1. Dzieciństwo Tristana a) śmierć rodziców b) wychowanie Tristana przez Rohałta 2. Porwanie Tristana przez norweskich kupców a) zniszczenie statku w czasie burzy b) uwolnienie Tristana 3. Spotkanie z myśliwymi a) zachwyt myśliwych nad...
Styl gotycki w Polsce połowie XII I - połowie XVI wieku
Architektura Bryły kościołów w Polsce znacznie różnią się od omawianych katedr zachodnich. Są zwarte, kubiczne, dość ciężkie. Gotyk w Polsce był gotykiem ceglanym ze względu na trudności materiałowe i wymagał innego rozwiązania konstrukcji,...
Wizerunek Matki boskiej w liryce średniowiecznej.
Matka boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim W średniowiecznej literaturze i sztuce motyw Matki Boskiej i religii jest bardzo częsty. W jednych utworach...
Opowieść małożonki świętego Aleksego - pytania do tekstu.
Oto pytania : 1. Kim jest podmiot liryczny? 2.Jak jest skonstruowana sytuacja liryczna? 3. Jaki czas został zastosowany i jaką pełni funkcje? 4. Co najbardziej zainteresowało poetkę w średniowiecznej legendzie? 5. Haki portret Aleksego...
Dlaczego Tristana i Izoldę uważa się za kochanków wszechczasów.
"Dzieje Tristana i Izoldy" jest najpiękniejszym i najgłębszym poematem miłości jaki ludzkość kiedykolwiek wydała. Tristan, młody wojownik nie od razy zakochał się w Izoldzie. Zabił smoka, by jego wuj, król Marek mógł poślubić piękną...
Charakterystyka porównawcza Rolanda i świętego Aleksego.
Od dawna lubiłem epokę średniowiecza. Dlaczego? Ponieważ możemy w tej epoce możemy odnaleźć wiele ideałów. Jednak chciałbym się skoncentrować tylko na dwóch wzorach : rycerza i ascety. Zadajmy sobie pytanie: " Jaki był ideał średniowiecznego...
Najstarsze zabytki języka polskiego - konspekt
Najstarsze zabytki języka polskiego pochodzą już z IX wieku naszej ery. Są to zazwyczaj wzmianki o nazwach rzek, miejscowości, plemion zapisane po polsku. IX w. - GEOGRAF BAWARSKI - geograficzno - historyczny opis anonimowego autora,...
Średniowiecze - opracowanie epoki.
ŚREDNIOWIECZE: (wczesne, właściwe, późne) - 476 r. (Upadek c. zachodniorzymskiego) - 1453, 92, 1517, 1450 ROMAŃSKI: - masywna, ciężka, okna małe i wąskie, wysoko umieszczone, wieże, sklepienia kolebkowe, na planie krzyża łacińskiego -...
W kontekście wiersza Zbigniewa Herberta "Przesłanie Pana Cogito" oraz ethosu rycerskiego, zastanów się czy we współczesnym świecie odnajdziemy jeszcze jakieś wartości?
Literatura średniowiecza ma charakter paranetyczny. Miała na celu ukazać model idealnego obywatela. Treść utworów moralizowała i wychowywała ludzi. Społeczeństwo uosabiało (lub chciało się uosabiać) do bohaterów książkowych. Współczesna...
Człowiek wobec cierpienia
Motyw cierpienia obecny jest w literaturze wszystkich narodów i czasów, bo cierpienie nie odstępuje dziejów ludzkości. Żal, smutek powodowany może być zarówno utratą kogoś bliskiego, chorobą, strachem, bólem jak...
Wizerunki Maryjne w literaturze średniowiecznej. Omów temat dokonując analizy i interpretacji "Bogurodzicy" i "Posłuchajcie, bracia miła..."
Przedstawianie wizerunku Maryi w średniowiecznej liryce było powszechne. Bezimienni autorzy zwracali się do Maryi - Matki Boga, prosząc o wstawienie się u Syna. Często przedstawiali także scenę ukrzyżowania Chrystusa. Przyczyną swoistego kultu...
Filozofia średniowieczna.
Kierunki filozoficzne. AUGUSTYNIZM - Kierunek filozof.-teolog. nawiązujący do koncepcji Św. Augustyna z Hippony (354-430). Był oficjalną doktryną chrześcijańską przed tomizmem. Cała filozofia Św. Augustyna była ześrodkowana w BOGU, jedynym...
Matka Boska w liryce średniowiecznej. Porównanie wizerunków zawartych w "Bogurodzicy'' i "Lamencie świętokrzyskim''.
Matka Boska bardzo często pojawiała się w liryce średniowiecznej. W tamtejszych czasach wiara katolicka, a konkretniej Bóg był centrum wszystkiego – życia ludzi oraz szczególnie sztuki. W swojej pracy postaram się porównać wizje Maryi w dwóch...
Wizerunek Maryi w literaturze średniowiecznej.
W średniowieczu głównym nurtem filozoficznym był teocentryzm, obecny we wszystkich dziedzinach życia. Łatwo go dostrzec także w literaturze. Najstarsze polskie utwory literackie min. „Bogurodzica” i „Posłuchajcie bracia miła...” opisują prośby...
Jestem świętym Aleksym i spróbuję przedstawić swoją kartkę z pamiętnika
Urodziłem się w bogatej rodzinie. Niczego nigdy mi nie brakowało. Zawsze dostawałem to o co prosiłem. W mojej miejscowości wszyscy mnie znali i szanowali. Jednak to mi nie odpowiadało. Nie byłem szczęśliwy. Pewnego razu moi rodzice zadecydowali o...
Średniowiecze - ściąga.
średniowiecze–zach EuropyV – XVw polsce X – XVUstrój społeczny – (hierarchia św. Tomasza) ustrój feudalny:duchowieństwo, szlachta, mieszczaństwo, chłopi Kościół jego rola–kościół ma ważną rolę w życiu człowieka, ma największe wpływy Cel życia–jest...
Czy wieki średnie były rzeczywiście upadkiem kultury?
Rozważając zadany mi temat, doszedłem do wniosku, iż wieki średnie wcale nie były okresem upadku kultury. Można by wręcz rzec, że były one okresem jej rozwoju. Z upadkiem mamy do czynienia wówczas, gdy zamiera rozwój np. literatury, sztuki, lub...
Ocena ideałów bohaterów literackich. Jakie postawy wobec świata proponuje literatura średniowiecza.
Czas przemija , człowiek rodzi się , żyje, mijają mu minuty , godziny, dni, miesiące, lata , aż w końcu strudzony swym życiem , w którym dążył do czegoś , chciał coś osiągnąć umiera – gdy umiera może być ze swego życia zadowolony gdy wie ,że coś...
"Bogurodzica".
Bogurodzica uznawana jest za pierwszy Polski wiersz i jest jednym z najstarszych zabytków języka polskiego. Przyjmuje sie, że powstała pomiędzy XI a IV wiekiem. Dwie pierwsze zwrotki pochodzą najprawdopodobniej z XIII wieku. Pierwszy zachowany...
Postać rycerza w Średniowieczu
Jednym z podstawowych obok ascety i władcy ideałów epoki średniowiecza był rycerz. Cechowały go : 1) honor 2) wierność Bogu 3) służba królowi - traktowana jak służba samemu Bogu i ojczyźnie 4) męstwo 5) odwaga 6) sprawiedliwość 7)...
Elitarna odmiana rycerza doskonałego - wzór władcy.
Wzór dobrego władcy stanowił elitarną odmianę ideału rycerza. Władca to potężny, waleczny bohater i jednocześnie mądry, sprawiedliwie rządzący feudał. Za jego rządów w kraju panuje dobrobyt, spokój i radość. Odnajdziemy portrety władców w...
Ethos rycerski
Od zamierzchłych czasów wspólnoty ludzkie narażone były na zagrożenia zewnętrzne w postaci nieprzyjacielskich plemion lub chociażby dzikich zwierząt. Wraz z rozwojem broni, doskonaleniem umiejętności posługiwania się nią oraz początkami taktyki i...
Przebieg zdarzeń "Pieśń o Rolandzie"
1. Karol Wielki planuje podbić Saragossę. Marsyla, władcę Saragossy ogarnia strach. Jeśli nie chce, aby Saragossa została zrównana z ziemią, musi pójść na ustępstwa. Wysyła posłów do Karola 2. Posłowie przedstawiają ofertę Marsyla: Marsyl...
Średniowiecze.
Alegoria- motyw lub zespół motywów w utworze literackim o znaczeniu przenośnym, znaczenie alegoryczne jest przypisane na stałe, zatem alegorie tłumaczy się wjednoznacznie (inaczej niż symbole), np. postać kobiety z opaską na oczach, wagą i mieczem...
Krzyż i miecz jako sposób myślenia człowieka epoki Średniowiecza.
Średniowiecze jest najdłuższą epoką historyczno – kulturowo – literacką w dziejach nowożytnej Europy. We współczesnej nauce granice czasowe epoki sytuuje się pomiędzy V wiekiem (kiedy to upadło, istniejące od chwili podziału w 395 r. imperium...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie Świętokrzyskim”
W średniowieczu było dość sporo tekstów o tematyce maryjnej. Przedstawiały one Maryję w różnych wizerunkach. Głównie Maryja była opisywana jako osoba nadludzka oraz jako pośredniczka pomiędzy człowiekiem a Bogiem, natomiast dużo mniej powstawało w...
Dokonaj klasyfikacji literatury średniowiecznej oraz omów jej cechy charakterystyczne.
Polska literatura średniowieczna pozostawała pod silnym wpływem Kościoła. Wiąże się to z przyjęciem chrześcijaństwa w 966 roku. Wcześniej pogańscy Polacy obywali się bez pisma (podobnie jak większość narodów europejskich). Pismo pojawiło się na...
"Bogurodzica".
Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja, Twego Syna, Gospodzina, Matko zwolena Maryja, Zyszczy nam, spuści nam, Kyrielejson. Twego dziela krzciciela, Bożycze, Usłysz glosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A...
Na podstawie literatury w odniesieniu do pogladów Średniowiecza scharakteryzuj śmierć. Odwołaj się do średniowiecznej wizji śmierci.
Śmierć – słowo, którego obawia się większość z nas. Jest to wielka niewiadoma, która towarzyszy ludzkości od początku dziejów i która będzie nam towarzyszyc zawsze. Śmierc jest jedyna rzecza, ktorej możemy być pewni. Pomimo wszelkich staran, jej...
Miłość i śmierć w literaturze Średniowiecza
Obok charakterystycznych dla średniowiecznej literatury motywów religijnych i moralistyczno-dydaktycznych przewijały się także wątki dotyczące bardziej doczesnej strony życia – miłości i śmierci. Wbrew teocentrycznej ideologii epoki preferującej...
Analiza artystyczna i językowa "Bogurodzicy".
Bogurodzica to najdawniejsz polska pieśń religijna. Czas powstania jest do dzisiaj wielka zagadką, zarówno dla literaturoznawców, jak i muzykologów. Przyjmuje się, że utwór napisany został pomiędzy wiekiem X a XIV. Najnowsze hipotezy naukowców są...
Różne oblicza Maryi w "Bogurodzicy" i "Lamencie świętokrzyskim".
„Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje głównej bohaterki lirycznej obu utworów- Maryi. „Bogurodzica”...
Asceza średniowieczna.
Asceza średniowieczna to doskonalenie się w cnocie poprzez surowy tryb życia, wyrzeczenie się ziemskich przyjemności, a nawet umartwianie ciała. Z greckiego askeiss oznacza ćwiczenie. Celem tej postawy, którą propagowali asceci, było oprócz...
Bóg, czas i śmierć w Średniowieczu.
Rodzimy się, zaczynamy oddychać, a nawet się dławić. Egzystujemy. Czyż nie jest to najwspanialsza i jednocześnie najtragiczniejsza zagadka naszego trwania? Co nas zmusza do tego bezustannego wysiłku i pcha w tę nieokreśloną otchłań? Musimy...
Charakterystyka Makbeta
Podczas kilku ostatnich lekcji języka polskiego poznaliśmy dzieło Szekspira pt. "Makbet". Utwór ten reprezentuje poglądy panujące na przełomie Odrodzenia i Baroku. Uważam, że porusza on wiele wciąż aktualnych spraw, a najważniejszą z nich jest...
Współczesny rycerz - jak go sobie wyobrażasz
Każda epoka posiadała swojego idealnego bohatera. Taka postać stawała się głównym tematem wielu dzieł artystycznych, a także stanowiła niedościgniony wzorzec do naśladowania dla młodych ludzi. W średniowieczu bohaterem idealnym był rycerz...
Wpływ średniowiecznej filozofii i ideologii na charakter średniowiecza (ocena).
Średniowiecze to epoka odległa od naszych czasów. Trwała długo (od V do XV w., w Polsce od X do XV w.), była złożona i niejednolita. Dystans czasowy powoduje, że wiedzę o niej budujemy dzisiaj z zachowanych nielicznych okruchów. Odtwarzamy procesy...
Cechy poetyki średniowiecznej.
CECHY LITERATURY ŚREDNIOWIECZA alegoryczność plastyczność, zmysłowość idealizacja świata NAWIĄZANIA W LITERATURZE EPOK PÓŹNIEJSZYCH “Bema pamięci żałobny rapsod” Nie jest to realny opis pogrzebu: nie pasują rekwizyty nie pasują...
Śmierć w średniowieczu
Śmierć od zawsze towarzyszyła człowiekowi również nie mniej go fascynowała. W średniowieczu była bardzo rozpowszechniona towarzyszyła człowiekowi na każdym kroku. Wykorzystywali ten fakt ówcześni kaznodzieje, uświadamiająć każdego człowieka że...