Cechy rycerza średniowiecznego - dobry chrześcijanin - wierny, oddany Bogu, ojczyźnie, władcy i damie serca - honorowy - odważny, mężny (twardy, stanowczy, nieugięty, silny duchowo) - sprawiedliwy - szlachetny - dbający o sławę -...
Stary i Nowy Testament tworzą razem Biblię (Pismo Święte). Księgi Starego Testamentu przedstawiają stworzenie świata, losy narodu izraelskiego i przymierza, jakie przez Mojżesza i Abrahama zawarł z nim Bóg - Jahwe, oraz pisma proroków. Składa się...
Renesans (odrodzenie) 1. Odrodzenie (Renesans), okres w historii sztuki i kultury europejskiej rozciągający się od XIV wieku do XVI wieku. Odrodzenie miało swój początek we Włoszech 2. W renesansie na plan pierwszy zaczęto wysuwać jednostkę...
Cecha charakterystyczną dla średniowiecza jest uniwersalizm, oznacza to, że epoka miała te same założenie we wszystkich krajach europejskich, panowała w nich ta sama religia: chrześcijaństwo w obrządku rzymsko-katolickim i obowiązywał ten sam...
1. Tęsknota za ojczyzną uwydatnia w inwokacji. 2. Wspomnienia oiczyzny. 3. Chęć ukazania obrzędów, tradycji, krajobrazów zapiamiętanych w dzieciństwie i młodości. 4. Chęć pozostania nieśmiertelnym za sprawą eposu. 5. Chęć "pokrzepienia" serc...
Źródła historii kultury europejskiej to: - Antyk -Biblia Słowo "Biblia" pochodzi z jęz. greckiego i znaczy tyle co "księgi". Bibli powstała od X w p.n.e do I w n.e Składa się z: -Starego Testamentu (46 ksiąg) _Nowego Testamentu (27 ksiąg)...
Tellus Mater – prastara bogini pola uprawnego, zwana również Matką Ziemią, która za sprawą wierzeń pozwala kiełkować, rzuconymi przez siewcę ziarnami. Do bogini zwracano się Jasna lub Boska Bogini. Jej kult sprawowali tzw. Bracia Rolni. Ceres...
Krzyż i miecz - to znaczące symbole ideałów średniowiecznego człowieka; dwa ośrodki kształtujące kulturę duchową epoki - kościół i dwór - eksponowały różne wizje wartości życia ludzkiego. Pierwszy, poprzez nadanie egzystencji człowieka charakteru...
1. CIEMNOŚCI EGIPSKIE - ciemność zupełna, całkowita, nieprzenikniona. Związek ten nawiązuje do biblijnej historii plag egipskich, kiedy to Bóg za pośrednictwem Mojżesza i Aarona pragnął uwolnić naród izraelski z rąk Faraona. Gdy władca Egiptu był...
Serwis był wykonany z drogiego kruszcu. Istnieje podanie, że książę Radziwiłł nakazał ten wielki sprzęt zrobić w urzędzie w Wenecji i przyozdobić według „polskich upodobań”. Jednak zabrany czasu wojny szwedzkiej dostał się do domu szlachty. Swoim...
Grzech to Świadome i dobrowolne postepowanie sprzeczne z nakazami Boga, naszym własnym sumieniem, zasadom moralnym czyny przeciw Bogu i bliźniemu. Grzech może być myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem. W zależnosci od ciężkości grzechu nasza...
RENESANS OGÓLNIE W okresie renesansu w sztuce zaczęły obowiązywać wzorce klasyczne i naturalizm. Sztuka renesansu odzwierciedlała idee epoki. Cechowała ją harmonia formy, spokój, statyczność, jasność konstrukcyjna, piękno osiągane poprzez...
Pokolenie Kolumbów, tym mianem często określamy ludzi urodzonych w dwudziestoleciu międzywojennym, ludzi - młodzież, która walczyła w czasie II Wojny Światowej, o niepodległość Rzeczpospolitej. Jednak nikt nigdy nie zastanawia się nad tym, co ci...
REALIZM - za twórcę realizmu można uznać Balzaca. Jest to kierunek, który przyjmuje zasadę prawdziwego i wiernego odtwarzania rzeczywistości. Wiąże sie to z przekonaniem, że dzieło literackie w realizmie jest sprawozdaniem z ludzkich...
NOWELA Jeden z gatunków prozy narracyjnej. Utwór niewielki, o zwartej i wyrazistej akcji. Pozbawiony komentarzy i rozbudowanych opisów, o małej ilości bohaterów. W klasycznej noweli, zgodnej z teorią Giovanniego Boccaccia...
Syzyf za złe rzeczy na ziemi dostał okrutną kare od Hadesa. Jego zadaniem było wtoczyć głaz na bardzo wysoką górę. Jak Syzyf był już wysoko to nie mógł wtoczyć głazu i głaz spadał na dół. Syzyf musiał wrócić na dół i zacząć swoją pracę od...
Otoczenie Cezara: -Neron stanowił epicentrum -pierwszą i wyłączną warstwę stanowili patrycjusze, którzy mogli brać udział w uczcie i cieszyli się sławą ludu (Tygellin, Petroniusz) -senatorzy -niewolnicy i słudzy w pałacu Stosunek dworzan...
"Odprawa posłów greckich" jest dramatem, który naśladuje dramaty starożytne: 1. Zasada trzech jedności - miejsca - Troja -czasu- akcja trwa nie dłużej niz jeden dzien - akcji- zdarzenia przedstawione w dramacie dotycza jednego niewielkiego...
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska jest znana dzięki temu, że głównie pisze wiersze o miłości, a konkretnie mówiące o uczuciach. W pierwszym wierszu, pt.: "Starość" podmiotem lirycznym jest starsza kobieta, nazywana przez siebie Babcią. Przedstawia...
Każdy bóg miał określoną władzę i opiekował się''swoimi''dziedzinami: Zeus-gromowładny władca Olimpu;znak:piorun Hera-małżonka Zeusa,opiekunka małżeństw;znak:pawie pióro Posejdon-brat Zeusa,władca mórz i oceanów;znak:trójząb Afrodyta-narodzona...
1. Prometeusz ulepił człowieka z gliny i łez, a duszę stworzył ze skradzionych ze słonecznego rydwanu iskier 2. Człowiek początkowo był słaby i bezradny wobec sił natury. 3. Ukradł z nieba zarzewie ognia, podarował je ludziom i powiedział im,...
Przypowieść o synu marnotrawnym podobnie jak każda inna ma dwa znaczenia. Jedno dosłowne, czyli dwóch braci dostaje majątek swego ojca do podziału. Młodszy z nich bierze swą część i wyjeżdża z domu. Roztrwania wszystkie pieniądze, dotyka go bieda...
J. polski – renesans 1.Kryzys myśli średniowiecznej. Narodziny renesansu. -zaczęto interesować się człowiekiem -odkryli do idei starożytnej -mieli dość lęków , obaw przed groźnym Bogiem , śmiercią ....
Jean Tarrou to jedna z ważniejszych postaci „Dżumy” Alberta Camusa. Tarrou niue jest mieszkańcem Oranu , przyjechał do miasta aby uciec od rzeczywistości w której żył, od ojca którego miał za wzór. Podczas pobytu w tym mieście zaprzyjaźnił się z...
Powieść "Chłopi" Władysława Stanisława Reymonta zawiera wiele opisów wielkich świąt corocznych, odpustów, obrządków, obyczajów towarzyszących życiu i śmierci. Zaczerpnął je pisarz z kościelnego kalendarza obrzędowego, jak też z...
Klasyczny to będący wytworem starożytnej kultury greckiej i rzymskiej; związany z tą kulturą, odnoszący się do antyku, badający sztukę antyku np.: - filologia klasyczna - studia klasyczne - klasyczna sztuka grecka i rzymska...
1. Nazwa epoki Francuski myśliciel August Comte stworzył projekt filozofii pozytywnej zwanej później pozytywizmem. Ten kierunek filozoficzny mocno naznaczył światopogląd z połowy XIX wieku. 2. Pozytywizm w Polsce a) Periodyzacja -...
"Rozmowa ..." to średniowieczny utwór, którego najstarszy odpis pochodzi z II poł XV w. Wiersz ma formę dialogu (konwersację prowadzą Śmierć i Mistrz Polikarp). Upersonifikowana Śmierć budzi grozę i przerażenie, a jej drobiazgowy, plastyczny opis...
"Latarnik" Henryka Sienkiewicza jest osnuty na zdarzeniach autentycznych. Autor ukazuje losy polskiej emigracji politycznej oraz ogromną rolę literatury polskiej w życiu Polaków rzucanych na obczyznę. Bohater tej noweli, Polak - emigrant...
Wielkie stulecie teatru greckiego tzw. jego "złoty wiek" przypada na V w. p.n.e. Wówczas działali pisarze, którzy nadali ostateczny kształt tragedii antycznej. Byli to trzej wielcy tragicy: Sofokles, eurypides, Ajschylos. Teatr grecki miał swój...
Moment, kiedy Pryjam przychodzi do Achillesa błagać o ciało Hektora jest jednym z najbardziej wzruszajacych sytuacji w epopei Homera pt.: "Iliada". Nawet nieustępliwego Achillesa wzruszyły...
PATRIOTYZM DZISIAJ Patriotyzm - miłość do ojczyzny, własnego narodu, połączona z gotowością do ofiar dla niej, Z UZNANIEM PRAW INNYCH NARODÓW I SZACUNKIEM DLA NICH. Patriotyzm dzisiaj jest pojęciem zapomnianym lub rozumianym niezgodnie ze...
W całych Lipcach trwają przygotowania do wesela. Na uroczystość zaproszono tylko najbogatszych gospodarzy. Zabawa rozpoczęła się po południu. Muzykanci i drużbici przechodząc przez wieś odprowadzają gości do domu...
Biblia - łac. oznacza książka, gre. książki; jest to zbiór ksiąg uznawane przez Żydów i Chrześcijan za księgi natchnione Kanon katolicki, czyli Wykaz Ksiąg Pisma Świętego został ostatecznie ustalony w czasie Soboru w Trydencie w XVI w....
Epilog wyjaśnia w jakich okolicznościach powstał utwór. Kolejne próby organizowania powstań kończyły się klęską. Polacy stracili nadzieję, że w ich pokoleniu kraj odzyska niepodległość. Nastąpiło silne zwątpienie w działanie. Narrator w epilogu...
Jezioro Świteź w Płużynach (wg ballady pod tytułem tegoż akwenu) posiada dramatyczną historię. Otóż w miejscu jeziora Świteź dawno temu stało miasto niegdyś przez Tuhanów rządzone. Pewnego jednak razu miasto te oblegał potężny car Rosyjski....
NURTY FILOZOFICZNE: Sceptycy: - działali w Elidzie(kraina w zachodniej części Grecji), - w wszystko powątpiewali, - uważali, że prawda jest niedostępna dla zwykłego człowieka, - założycielem był Pyrron z Elidy, - niechętnie podchodzili do...
Ajolos – bóg wiatrów i burz, podległe były mu wiatry: – Boreasz – władca (bóg) wiatru północnego, – Euros – władca (bóg) wiatru wschodniego, – Notos – władca (bóg) wiatru południowego, – Zefir – władca (bóg) wiatru zachodniego. Alfejos – syn...
Satyra "Do króla" jest ze strony Krasickiego mistrzowską obroną monarchy przed nieuzasadnionymi, bezsensownymi zarzutami szlachty, która wspaniałe cechy króla postrzega jako wady. Bo przecież to iż król pragnie dla Polski "złotego wieku", wzbogaca...
Chrześcijanie byli bardzo religijni i uduchowieni. Modlitwa sprawiała im radość i dawała uczucie duchowego spełnienia. Szukali w niej ratunku od rozpusty Cezara i sromoty jego Palatynu. Akte, która była poganką zaskoczyło nieziemskie uniesienie...
Liryka patriotyczna opisywała fakty. Utwory najczęściej były anonimowe- autorzy nie chcieli narażać się na krytykę (np. jan Ursyn Niemcewicz, Franciszek Karpiński, Franciszek Bohomolec). Utwory często miały charakter apelu, były krótkie, napisane...
Skąd wzieły się mity? Historie o legendarnych bohaterach? Opowieści o gróżnych bestiach i potworach? Czy jest to tylko wytwór ludzkiej wyobraźni czy też mają one swoje rzeczywiaste potwierdzenie. Co było podstawą dla ludzkiego umysłu do...
Ramy czasowe: a) Włochy od początku XIV w. do połowy XVI w. b)Europa Zachodnia koniec XV w. do końca XVI w. c) Polska pierwsze zwiastuny nowej epoki pojawiły się już w XV w. , rozkwit przypada na wiek XVI zaś schyłek epoki to początek XVII wieku...
Romantyzm- to okres w dziejach kultury i literatury europejskiej przełomu XVIII i XIX w. Romantyzm powstał na fali europejskich ruchów wolnościowych, które nawiązywały do ideałów Wielkiej Rewolucji Francuskiej.Europa: 1789 (Wybuch Wielkiej...
Jak codzień Skawińskiemu przywieziono na wyspe paczkę z pożywieniem. Kiedy zszedł, po nią, zauważył jeszcze jeden pakunek zawinięty w żagiel. Z zaciekawieniem otworzył go. Znajdowały się tam ksiązki, przysłane przez Polskie Towarzystwo z Nowego...
- W czyim imieniu przemawia podmiot liryczny wiersza? - Jakie formy językowe o tym świadczą? - Do kogo wiersz jest skierowany? - Czy zwroty do adresata mają jednakową formę gramatyczną? -Jakie funkcje pełnią te formy? - Do czego wzywa podmiot...
Obóz rewolucjonistów: Tłum rewolucyjny jest w utworze scharakteryzowany w końcowych fragmentach wstępu do części III oraz w czasie wędrówki hrabiego Henryka przez obóz rewolucji. Rewolucjonistami są chłopi, rzemieślnicy, robotnicy fabryczni,...
Ignacy Krasicki przedstawie w bajce "Jagnie i wilcy" scenę pożarcia jagnięcia przez dwoje wilków. Wilki uosabiają ludzi silnych, bogatych, którzy na słabego (jagnię) rzucają się z pozycji siły. Jagnie nie ma w tej walce żadnych praw....
Mikołaj Sęp-Szarzyński należy do najwcześniejszych przedstawicieli baroku w literaturze europejskiej. Zasłynął jako autor sonetów, wierszy religijnych i erotyków. Najważniejszy zbiór jego utworów wydany został po śmierci i nosi tytuł "Rymy...
Roland jako rycerz, a jednocześnie bohater wojenny chciał umrzeć z honorem. Był on bardzo wierzącym chrześcijaninem i bal się o swój miecz zwany Durendalem. Chciał, aby nie trafił on w ręce poganów i postanowił go zniszczyć. Miecz ten był bardzo...