1. Wkroczenie wojsk szwedzkich do Polski latem 1655, w liczbie ok. 40 tys (Wielkopolska) 2. Kapitulacja: - wielkopolskiego pospolitego ruszenia pod Ujściem, 35 lipiec 1655 - poddanie Poznania Szwedom, pod wpływem Krzysztofa Opalińskiego,...
Oświecenie to okres w historii literatury i kultury polskiej. Obejmuje lata panowania Stanisława Augusta (1764-1795), ale okres wstępny datuje się od ok. 1740, zaś faza schyłkowa, tzw. klasycyzm postanisławowski, trwał do ok. 1830, współistniejąc...
Romantyzm ze swym zainteresowaniem problematyką psychologiczną i poszukiwaniem prawdy o człowieku wypracował także swoistą antropologię – koncepcję człowieka oraz własną filozofię egzystencji. Zgodnie z poglądami Rousseau romantycy myśleli o...
W przeciwieństwie do epoki renesansu ("Żywot człowieka poćciwego", "Dworzanin polski") w epoce oświecenia brak jest utworów, które bezpośrednio wskazywałyby ideał człowieka i obywatela. Cechy wzorowego Polaka oswieceniowi...
Zasadniczym początkiem rozwoju instytucji życia kulturalnego było otwarcie w Warszawie Biblioteki Załuskich, jednej z niewielu w Europie bibliotek publicznych. Ogniskowała ona życie umysłowe stolicy, prowadząc jednocześnie prace bibliograficzne i...
Nazwę średniowiecze nadali epoce twórcy XVI wieku. Pod tą nazwą rozumieli oni okres między starożytnością a czasami nowożytnymi. Epoka ta trwała około 1000 lat. Za Jej początek przyjmuje się datę upadku cesarstwa...
I. Informacje ogólne Nazwa antyk pochodzi od łacińskiego słowa antiquus i oznacza dawny. Za początek antyku (inaczej starożytności) przyjmuje się przełom wieków IX i VIII p.n.e., za koniec - okres pomiędzy IV a VI wiekiem n.e., najczęściej...
Na czym polega związek Literatury i sztuki w modernizmie??przykłady Modernizm, Młoda Europa, Młoda Polska, neoromantyzm, symbolizm - istnieje bardzo dużo nazw którymi można określać okres końca XIX w. Jednak są to tylko nazwy i nie powinny być...
W XVIII wieku wśród szlachty panowało ogólne przekonanie, że pochodzi ona od starożytnego plemienia Sarmatów. Był to lud zamieszkujący od I w. p.n.e do IV w. n.e tereny Ukrainy. Sarmatyzm był odmianą kultury obejmującą; światopogląd , zachowanie,...
Najwybitniejszym przedstawicielem rosyjskiego romantyzmu był Aleksander Puszkin (1799-1837). Jego twórczość otwiera, oparta na źródłach ludowych baśń poetycka Rusłan i Ludmiła - utwór, który zapewnił Puszkinowi czołowe miejsce wśród poetów...
Stoicyzm to kierunek filozoficzny zapoczątkowany w III wieku przed narodzeniem Chrystusa, w Atenach przez Zenona z Kition. Wywarł znaczny wpływ na rozwój chrześcijaństwa, w pewnym stopniu oddziaływał na myśl średniowieczną. Stoicy używali...
Religia Czym jest religia ? Zjawisko społeczno-kulturowe, którego istotę określa stosunek człowieka do sacrum (świętości); na religię składają się wierzenia (mity, dogmaty), kult (obrzędy religijne) oraz w przypadku bardziej rozwiniętych religii...
Epoka romantyzmu to okres wytężonej pracy na rzecz zachowania tożsamości narodowej Polaków. Poddawani polityce germanizacji i rusyfikacji Polacy potrzebowali takich twórców jak Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki, którzy swoją twórczością...
Arka Noego - symbol przymierza Wieża Babel - zamęt, bałagan Krzak Gorejący - cud Manna z nieba - nieoczekiwany dar, zysk, niespodziewane dochody, ratunek w trudnej sytuacji Miska soczewicy - coś bezwartościowego Pocałunek Judasza -...
Oświecenie przypadało na XVIII w. i nawiązywało do starożytności. Było często określane jako Wiek Rozumu czy też Wiek Filozofów. Jego ważną cechą była sekularyzacja państw europejskich oraz sformułowanie praw człowieka. Oświecenie było okresem, w...
Biblia jest źródłem kultury europejskiej. 1. Co oznacza słowo Biblia? Słowo Biblia pochodzi od greckiego biblios i dosłownie oznacza "księgi". 2. Kiedy powstała Biblia? Stary Testament: XIX - I w. p.n.e. Nowy Testament: 51 - 96 r....
1. Ramy czasowe i nazwa epoki: Mianem oświecenia nazywa się okres w historii Europy, a także prąd kulturalny przypadający na lata od 1680 do 1780 roku, czyli pomiędzy barokiem a romantyzmem. Epoka ta była pierwszą w dziejach nowożytnych...
Głównym kierunkiem charrakteryzujścym epokę średniowieczną był teocentryzm. Uważano, że bóg jest w centrum wszechświata, , ma najwyższą władzę i należy wszystko podporządkować Jemu. Lecz skąd ludzie w całej europie wiedzieli, że tak właśnie mają...
Zdarza się,że czytając nie rozumiesz jakiegoś zwrotu? Czy, wiesz że może on pochodzić z mitologii? Oto wszystkie (no może prawie wszystkie): * pięta Achillesa - słaby punkt * koń trojański - chytry podstęp * syzyfowa praca - ciężka...
Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku...
Średniowiecze Europa V-XV w.n.e. 476r. – początek śred. upadek Cesarstwa Rzymskiego 1450r. – wymyślenie druku przez Jana Gutenberga 1453r. – upadek cesarstw wsch. 1492r. – odkrycie Ameryki przez Kolumba Polska X-XVI w 966r. – chrzest...
Czas trwania epoki – koniec wieku XVII-wiek XVIII. Nazwa epoki: wiek filozofów, wiek rozumu Oświecenie to epoka racjonalizmu czyli ci którzy umieją posługiwać się rozumem i dzięki niemu mogą poznać cały świat, zbadać go. Tło naukowe...
Epikureizm - nakazuje człowiekowi wierzyć świadectwu zmysłów, cieszyć się życiem i korzystać z jego radości. „Dobro to przyjemność-, czyli brak bólu” wg wyznawców tego nurtu. Epikurejczycy odrzucają wiarę w siły pozaziemskie, głoszą pochwałę życia...
„Miej odwagę posługiwania się własnym rozumem” Nazwa „oświecenie” wywodzi się od prastarej i rozpowszechnionej w różnych kulturach metafory światła, znanej zwłaszcza z języków wierzeń religijnych. W Biblii światłość przeciwstawiona ciemności...
NAZWA ROMANTYZM: Wywodzi się pośrednio z łacińskiego "romanus”: rzymski - choć wcale nie o rzymską kulturę tu chodzi. Nazwę "romańskie" stosowano wobec języków tubylczych w prowincjach rzymskich, romansami zaś zwano podania i...
Racjonalizm – wywodzi się od Kartezjusza i eksponuje rolę rozumu w dochodzeniu do prawdy i wiedzy. Najistotniejszą siłą i cechą człowieka według tej koncepcji jest rozum, a przesądy, uprzedzenia, zabobony i pozaziemskie ingerencje należy odrzucić....
Cogito ergo sum – myślę więc jestem, jest sentencją znanego filozofa i matematyka Rene Descartes’a – Kartezjusza. Zgodnie z tymi słowami ludzki umysł jest warunkiem naszej egzystencji i życia w świecie jaki oglądamy na co dzień. Otrzymaliśmy...
synestezja – połączenie różnych typów doznań zmysłowych; przypisywanie jakiemuś zmysłowi wrażeń odbieranych innym zmysłem symbolizm – kierunek w literaturze i sztuce, który charakteryzował się opisywaniem tego, co ważne i niewyobrażalne za...
Związki frazeologiczne Jabłko Adama - tak nazywamy chrząstkę widoczną na szyi mężczyzny Sodoma i Gomora – o wielkiej awanturze, zamieszaniu, chaosie wywołującym grozę; o rozpuście, wyuzdaniu Manna z nieba – cud; nieoczekiwany dar;...
Na czym polegał spór klasyków z romantykami? Schyłek oświecenia i początek romantyzmu wiąże się z żarliwą dyskusją na temat wyższości jednej epoki nad drugą oraz zaciekłą wzajemną krytyką; spowodowane to było nie tylko odmiennymi gustami...
Debiut najwybitniejszego poety, tzn. wydanie tomu pierwszego poezji „Ballady i romanse” w 1822 roku został uznany za tak ważne wydarzenie literackie, że tę datę przyjęto później za początek romantyzmu, czyli próg nowej epoki w literaturze...
WYNALEZIENIE DRUKU Około 1450 r. niemiecki rzemieślnik Jan Gutenberg wpadł na pomysł drukowania książek przy zastosowaniu ruchomych czcionek: na każdej z nich była wytłoczona pojedyncza litera. Czcionki dawały się zestawiać w dowolne słowa, a...
Jego twórcami byli: Jan Lechoń (właściwe nazwisko - Leszek Serafinowicz), Kazimierz Wierzyński, Julian Tuwim, Antoni Słonimski oraz Jarosław Iwaszkiewicz. Współpracowali też: M. Jastrun, W. Broniewski, Leonard Okotów - Podhorski, Maria...
Literatura okresu renesansu stworzyła kilka wzorców osobowych: wzorowego ziemianina, idealnego dworzanina i prawdziwego patrioty. Postać wzorowego ziemianina zawarł w swym "Żywocie człowieka poczciwego" Mikołaj Rej. Utwór daje obraz...
Mianem Pokolenia kolumbów okrzyknięci zostali młodzi Polacy, którym marzyć, kochać, śnić i w końcu...żyć przyszło w najcięższym dla tych codziennych, ludzkich potrzeb okresie.Owym okresem okazała sie II wojna światowa i wszystkie zdarzenia z nią...
Deizm - pogląd uznający istnienie Boga oraz Jego nakazów,ale nieuznający ingerencji Boga w sprawy ludzkie Ateizm – pogląd odrzucający wiarę w Boga jako sprzeczną z rozumem i nienaukową; tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn...
Termin „Oświecenie” Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji), wieku...
Oświecenie 1. Ramy czasowe epoki Europa: połowa XVII w. ? koniec XVIII w. Polska: II połowa XVIII w. 2. Oświecenie to prąd kulturowy, którego główną cechą było dążenie do doświadczalnego i rozumowego ujmowania i rozwiązywanie wszystkich...
?Ferdydurke?: ?37 Wa-wa, wywodzi się z serii felietonów publikowanych przez G. w ?Kurierze Porannym?, zapis kompleksów i lęków młodzieńczych autora, manifest filozoficzno-artystyczny G., prowadzi do skrajnych opinii, groteska podstawowym chwytem...
Ramy czasowe FRANCJA Początek: XVII w. Koniec: lata 70 XVIII w. EUROPA Początek: początek XVII w. Koniec: lata 70 XVIII w. POLSKA Początek: początek XVIII w. Koniec: 1822 - wydanie przez Mickiewicza "Ballad i romansów"...
Barok. Podłoże rozwoju literatury barok. 1. Barok (od portugalskiego barocco- perła nieoszlifowana)- nowy prąd w literaturze i sztuce, który w zestawieniu z renesansową harmonią kojarzono początkowo z cywilizacyjnym cofnięciem się, a nawet...
Początki filozofii Grecy pogłębili wiedzę w różnych dziedzinach nauki, szczególnie jednak zasłynęli jako znakomici filozofowie. Myśliciela zastanawiali się nad głównymi problemami ludzkiej egzystencji: powstaniem świata, próbowali odkryć...
LITERATURA Dorobek polskiego odrodzenia. Odrodzenie przypada na XVI i XVII wiek. Jego istotą było dążenie do stworzenia kultury antropocentrycznej (z gr. antropos - człowiek), czyli stawiający człowieka w centrum zainteresowania nauki...
Okres „burzy i naporu” Epoki literackie to pewne okresy w historii literatury , w których dominowały określone, podobne do siebie, prądy i konwencje literackie. Można je podzielić przede wszystkim ze...
Pytania: 1. Znaczenie i pochodzenie terminu barok. Barok pochodzi od portugalskiego słowa barroco , co oznacza perłę o nieregularnym i dziwnym kształcie. 2. Czas trwania epoki. a) Europa - wiek XVII b) Polska - od lat...
Romantyzm to szczególna epoka, która charakteryzuje się dążeniem ludzi do zgłębienia ich własnej psychiki i odpowiedzi na pytanie o sens życia. Spotykamy się więc z irracjonalizmem, nakazującym poszukiwania prawdy za pomocą środków wymykających...