Bogurodzica - przekład na język współczesny.
Matko Boga, dziewico, przez Boga chwalona, Maryjo, U Twego Syna Panno, matko wybrana z wielu, Mario! Pozyskaj nam, ześlij nam. Panie, zmiłuj się. Ze względu na Twego Chrzciciela, Synu Boga, Usłysz głosy, spełń zamiary, człowiecze. Słuchaj...
Opis obrazu Hansa Memlinga "Sąd Ostateczny"
Obraz (ołtarz) Hamsa Memlinga powstał pod koniec XVw. Składa się z trzech części. Środkowa zawiera rozległą Panoramę Sądu Ostatecznego. W jej górnej części, niebiańskiej, na łuku tęczy siedzi Chrystus- Sędzia (tęcza podkreśla wielkość i chwałę)....
Charakterystyka Rolanda - średniowiecznego rycerza.
Charakterystyka Rolanda Roland to główny bohater „Pieśni o Rolandzie” jest francuskim hrabią i siostrzeńcem Karola Wielkiego. Pochodził z bogatego, świętego rodu. Był też prawą ręką cesarza. Arystokrata ten był dowódcą tylnego oddziału armii...
Ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie
Ołtarz Wita Stwosza znajduje się w Kościele Mariackim w Krakowie. Jest zbudowany z trzech części. Powstał w 1489 roku. W centrum ołtarza przedstawione jest Zaśnięcie oraz Wniebowzięcie Marii. Postacie mają złote, fałdziste szaty. Widać...
Sacrum i Profanum
Mity dotyczą sfery świętości-sacrum(łac.sacrum"to,co święte").Rządzi nią tajemnicza,nadludzka siła, wzbudzająca zarazem strach i fascynację.Można ją nazwać losem lub bogami.Przeciwieństwem sacrum jest profanum,sfera doświadczeń...
''Święty, asceta, rycerz, władca - typy średniowiecznych bohaterów literackich''.
Średniowiecze było najdłuższą epoką w dziejach nowożytnych. Nazwa "medium aevum", oznacza "wieki średnie". Okres średniowiecza był uznawany za czasy zacofania i upadku kultury. Jednak oprócz zjawisk negatywnych niesie za sobą...
Średniowiecze - najważniejsze informacje.
Średniowiecze Europa V-XV w.n.e. 476r. – początek śred. upadek Cesarstwa Rzymskiego 1450r. – wymyślenie druku przez Jana Gutenberga 1453r. – upadek cesarstw wsch. 1492r. – odkrycie Ameryki przez Kolumba Polska X-XVI w 966r. – chrzest...
Opis obrazu "Pejzaż z upadkiem Ikara".
Na pierwszym planie obrazu Bruegela pt. "Pejzaż z upadkiem Ikara" jest przedstawiony rolnik. Ma w ręku bata, którym popędza konia ciągnącego pług tuż przed nim. Orze on ziemię na niewielkim wzniesieniu, u podnóża, którego pasie owce...
Ferdynand Magellan.
Ferdynand Magellan (1480-1521) Portugalski podróżnik i odkrywca, który w latach 1519-1521 jako pierwszy opłynął wokoło Ziemię, co pozwoliło dowieść, że ma ona kulisty kształt. Zamiarem Magellana było odkrycie południowego krańca Ameryki,...
Opis obrazu Boscha pt. "Ogród rozkoszy ziemskich"
Opis obrazu Boscha pt. "Ogród rozkoszy ziemskich" Bosch Hieronymus to niderlandzki malarz religijny schyłku średniowiecza. Niewiele wiadomo o jego życiu. Pochodził z rodziny malarzy. Żył i tworzył na terenie obecnej Holandii. Jego twórczość...
Streszczenie Legendy o świętym Aleksym.
Aleksy był prawdziwym ascetą. Mimo że był synem książęcym i dano mu za żonę cesarską córkę, postanowił jej nie tknąć i czym prędzej opuścić rodzinny kraj. Zatrzymał się w zamorskim państwie. Zabrane ze sobą srebro i złoto rozdal ludziom ubogim...
Kim jest asceta i czym jest asceza? Rozważania po Legendzie o św. Aleksym.
Po przeczytaniu Legendy o „św. Aleksym” oraz wypowiedzi historyków literatury asceza wydaje się rzeczą niewyobrażalną dzisiaj. Asceza wydaje się bowiem postawą polegającą na wyrzekaniu się radości życia codziennego i celowym umartwianiu duszy i...
Asceza średniowieczna
Asceza średniowieczna to doskonalenie się w cnocie poprzez surowy tryb życia, wyrzeczenie się ziemskich przyjemności , a nawet umartwianie ciała. Z greckiego askeiss oznacza ćwiczenie. Celem tej postawy, którą propagowali asceci, było oprócz...
Czy powieść „Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza uczy historii?
Wydaje mi się, że tak. Przekonuje mnie do tego stwierdzenia wiele argumentów. Rozpocznę swoje rozważania od najsilniejszego, jakim jest wykorzystanie przez autora różnych dokumentów, źródeł i książek historycznych. Dwa najważniejsze, jak podaje...
"Dzieje Tristana i Izoldy" - streszczenie.
Na początek bohaterowie: Tristan - rycerz Izolda jasnowłosa - jego kochanka, ale żona Marka Izolda o białych dłoniach - żona Tristana Marek -król Kornwalii,władca zamku-Tyntagielu Rivalen- Ojciec Tristana Blancheflor- Matka Tristana Rohałt...
Obraz Matki Boskiej w "Bogurodzicy” i „Lamencie Świętokrzyskim”.
W średniowieczu Matka Boska pełniła bardzo ważną rolę. Jej literacki wizerunki spowodowały rozpowszechnianie się kultu maryjnego. Przedstawiona jako osoba posiadająca szczególne względy u swojego syna, Wierni adresowali do niej swe prośby i...
"Bogurodzica" - czas powstania i autor - hipotezy.
Marian Dziwisz Pierwszymi twórcami literatury w każdym narodzie są poeci, pierwsi poeci zaś są niepowtarzalni. J.G. Herder NOWA HIPOTEZA I NOWE DOWODY W SPRAWIE POWSTANIA I AUTORSTWA BOGURODZICY Nie ulega wątpliwości, że Bogurodzica...
Moja filozofia życiowa
Moja filozofia życiowa Filozofie, jakie panowały niegdyś w Starożytnej Grecji, były dobre dla osób, które żyły w tamtym czasie. Każdy zapisywał się do szkoły jakiej chciał, wybierał tą, której poglądy były dla niego najodpowiedniejsze i chciał...
Czy asceza jest drogą, którą może podążać współczesny człowiek.
Każdy z nas jest inny. Każdy człowiek ma inne potrzeby, w inny sposób patrzy na niektóre sytuacje, inaczej podchodzi do spraw codziennych. Wielu ludzi ma także odmienne poglądy na temat istnienia ludzkiego po śmierci. Głównym przedmiotem rozważań,...
Kultura średniowiecza i jej uniwersalny charakter.
Cecha charakterystyczną dla średniowiecza jest uniwersalizm, oznacza to, ze epoka miała te same założenie we wszystkich krajach europejskich, panowała w nich ta sama religia: chrześcijaństwo w obrządku rzymsko-katolickim i obowiązywał ten sam...
Rady Kochanowskiego w Pieśniach.
Jak żyć ma człowiek? Kto, komu, jakich i jak udziela rad w „Pieśni XI” i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego? Wykorzystaj w wypracowaniu stosowne konteksty filozoficzne i historyczno-literackie. Pieśni Jana Kochanowskiego to wiersze...
Interpretacja obrazu "Czterej jeźdźcy Apokalipsy" Albrechta Durera.
---Czterech jeźdźców Apokalipsy (Ap, 6, 1-8) to fragment Objawienia Św. Jana będący początkiem klęsk zstępujących na ziemię. ---Kolejne klęski przedstawione są jako pieczęcie. ---Szkic Durera stanowi wizję, która całkowicie odzwierciedla...
Średniowieczny uniwersalizm.
Średniowieczny uniwersalizm oparty był na dominacji religii chrześcijańskiej w całej niemal Europie. Ze względu na to, iż wszystko w życiu podporządkowane było religii, światopogląd chrześcijański rządził myśleniem, odczuciami, postępowaniem i...
"Bogurodzica".
"Bogurodzica" Treść: Matko Boża, wstaw się za nami do Jezusa Chrystusa i wyjednaj nam obfitość łask. Panie, zmiłuj się nad nami. Synu Boży, przez wzgląd na Jana Chrzciciela usłysz modlitwę, którą zanosimy do Ciebie, i daj nam...
Cechy rycerza średniowiecznego
Cechy rycerza średniowiecznego: - dobry chrześcijanin - wierny, oddany Bogu, ojczyźnie, władcy i damie serca - honorowy - odważny, mężny (twardy, stanowczy, nieugięty, silny duchowo) - sprawiedliwy - szlachetny - dbający o sławę -...
Kultura średniowiecza na ziemiach polskich.
Rozwój kultury tej epoki był bardzo nierównomierny w różnych warstwach społecznych. Kultura wiejska Ludność wieśniacza, zarówno w sferze swego materialnego bytu, jak też obyczajów i wyobrażeń, początkowo pozostała ona w zasadzie pogańska,...
Porównanie obrazu Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
W średniowieczu Matka Boska pełniła bardzo ważną rolę. Jej literacki wizerunki spowodowały rozpowszechnianie się kultu maryjnego. Przedstawiona jako osoba posiadająca szczególne względy u swojego syna, uciecha grzeszników, była adresatką wielu...
Osiągnięcia Babilończyków.
Uczeni Babilończycy rozwijali astronomię i stworzyli jej trwałe podstawy. Wieże rozsiane po całym kraju ułatwiały, badanie zjawisk niebieskich. Astronomowie babilońscy umieli obliczać zaćmienia , ruchy gwiazd na płaszczyźnie elipsy ,...
"Polegać jak na Zawiszy" - zwrot wyrażający istotę etosu rycerskiego.
Prawdziwy rycerz służył ojczyźnie, jego obowiązkiem była stała gotowość służenia Rzeczpospolitej, całkowite oddanie ojczyźnie i królowi, który był uosobieniem najszlachetniejszych dążeń i starań o jej dobro. Poza tym jego obowiązkiem były walki z...
"Dzieje Tristana i Izoldy"
Opowiada historię kochanków Tristana i Jzoldy. Siostra króla Marka rodzi syna i daje mu na imię Tristan (smutek), po czym umiera. Ojciec jego zgniął podczas walki. Podwładny uznaje go za swego syna i ratuje mu życie. Dorosły już Tristan...
Początki Teatru Greckiego.
1 Początki teatru greckiego datuje się na VI w. p.n.e. Słowo ”teatr” pochodzi od greckich wyrazów teatos – dostrzegalny, teates – widz i teatron – miejsce dramatycznych przedstawień. Prawdziwy początek teatru ma jednak swój początek w czasach...
Motyw śmierci i zaświatów w kulturze średniowiecza
Motyw śmierci był bardzo rozpowszechniony w kulturze średniowiecza. Człowiek oswoił się z koniecznością odejścia z tego świata, ponieważ uważano, że jest ono jedyną pewną rzeczą i musi spotkać każdego. Dla wszystkich chrześcijan śmierć miała być...
Opis fresku Michała Anioła "Stworzenie Adama".
Wnętrze Kaplicy Sykstyńskiej – jednej z najsłynniejszych świątyń zdobi wspaniałe dzieło genialnego mistrza włoskiego renesansu – Michała Anioła. Artysta namalował po jednej stronie sklepienia sceny z Sądy Ostatecznego, a po drugiej obrazy...
Opis obrazu Petera Bruegla "Upadek Ikara".
Ilustracja przedstawia reprodukcję obrazu Petera Bruegla pt. "Upadek Ikara". Na pierwszym planie widać chłopa idącego za drewnianym pługiem ciągniętym przez konia. Postać ubrana jest w czerwoną koszulę i zieloną narzutę....
Średniowieczne wzorce osobowe
ASCETA - żyje w ubóstwie - przyjmuje pogardę i cierpienie z pokorą - ucieka od sławy, rozgłosu - modli się do Boga - umartwia swoją duszę i ciało - anonimowość - pokora Św. ALEKSY Rozdał swój majątek i ruszył na wędrówkę po świecie....
Motyw Dedala i Ikara w pejzażu "Upadek Ikara" P. Bruegla`a.
Pejzaż z upadkiem Ikara" P.Bruegla`a - Motyw Dedala i Ikara w literaturze i malarstwie Obraz Petera Bruegl`a "Pejzaż z upadkiem Ikara" zostł namalowany w 1558 roku. Powstał w Belgii. Przedstawia śródziemnomorska wyspę....
Średniowiecze - opracowanie epoki.
Moje prywatne notatki z lekcji : -Co oznacza termin -Chronologia -Pojęcia,prądy umysłowe epoki -Sztuka średniowiecza -Ideały epoki -Style architektoniczne -Średniowieczna filozofia -Bogurodzica -Matka Boska w średniowieczu -Legenda o Św....
Świecka muzyka średniowiecza
Muzyka świecka średniowiecza przygarnęła całe bogactwo instrumentarium, całą tę niechcianą i wzgardzoną przez kościół schedę antyku (zakaz używania instrumentów muzycznych obowiązywał początkowo zarówno w kościele zachodnim, jak i wschodnim)....
Charakterystyka rycerza średniowiecznego
Pasowanie na rycerza, to najważniejsze wydarzenie w życiu każdego wojownika. By doświadczyć tego wyróżnienia, nie wystarczy pochodzić z bogatego i sławnego rodu, ale trzeba do tego również silnej woli i pokory. Każdy pasowany,...
Ocena postawy św. Aleksego ze współczesnej perspektywy.
Święty Aleksy jest doskonałym przykładem średniowiecznego ascety, czyli człowieka, który dobrowolnie decyduje się na umartwianie, odrzucanie wszelkich przyjemności oraz życie w skrajnej nędzy i cierpie-niu. Dla ludzi z jego czasów był on wzorem do...
Kodeks rycerski obowiązujący dzisiaj.
Czy warto, by kodeks rycerski obowiązywał i dziś? Wydaje mi sie, ze warto, ale nie wiem, czy znalazl by sie ktos, kto by tego kodeksu przestrzegal. Czemu? Aby odpowiedziec na to pytanie, nalezy najpierw zastanowic sie, czym jest ten kodeks....
Opis obrazu z końca średniowiecza "Zaślubiny Marii" - Rafael Santi.
Obraz zakończony półokrągłym sklepieniem. Bardzo kolorowy, namalowany ciepłymi barwami, w wesołym nastroju. Ukazuje tytułową Marię w obecności swojego przyszłego męża, księdza, przyjaciół oraz błazna. Maria i jej wybranek ukazani są na pierwszym...
"Posłuchajcie bracia miła...".
Wiersz "Posłuchajcie bracia miła..." (znany również jako "Lament Świętokrzyski" lub "Żale Matki Boskiej pod krzyżem") został napisany w XV wieku przez anonimowego autora. Wiersz ma formę bezpośredniej wypowiedzi Matki...
Roland jako ideał rycerza średniowiecznego
Idealny rycerz w Średniowieczu musiał spełniać mnóstwo warunków. Najważniejszym z nich była miłość do Boga i swojego władcy. W przypadku Rolanda tym panem był Karol Wielki, któremu był całkowicie oddany. Uważam, że ów hrabia jest najlepszym...
Miłość Tristana i Izoldy miłością tragiczną
Miłość kojarzy nam się zawsze jedynie ze szczęściem, radością i ciepłem. Rzadko, kiedy nasuwają się na myśl słowa takie jak rozdarcie, poczucie winy i niespełnienia. Taką właśnie tragiczną miłością, jest miłość Tristana i Izoldy. Jako...
Streszczenie legendy o świętym Aleksym
Streszczenie legendy o świętym Aleksym Aleksy pochodził z zamożnego i znanego książęcego rodu rzymskiego. Wyróżniał się przede wszystkim chrześcijańskimi zasadami życia, przejętymi od rodziców. Zgodnie z ich wolą poślubił on królewnę. Nie...
Ars moriendi na podstawie "Pieśni o Rolandzie".
Pieśń o Rolandzie opisuje jednego z bohaterów wypraw krzyżowych, Hrabiego Rolanda. Był dowodzącym tylnej straży wojsk Karola Wielkiego, człowiek odważny, honorowy, waleczny, w pełni oddany Bogu i swojej ojczyźnie. Podczas powrotu z Hiszpanii, jego...
Jesteś rycerzem - opowiadanie.
Tego wieczoru jak zwykle przeczytałem gazetę i znużony poszedłem spać. Śniła mi się wróżka, która miała magiczne narzędzie w kształcie koła, pozwalające przemieścić się w czasie. Postanowiłem więc, mimo jej ostrzeżeń cofnąć czas aż do...
Opis obrazu Boscha pt. "Ogród rozkoszy ziemskich".
Bosch Hieronymus to niderlandzki malarz religijny schylku sredniowiecza. Niewiele wiadomo o jego zyciu. Pochodzil z rodziny malarzy. Zyl i tworzyl w s'Hertogenbosch w Brabancji (obecnie Holandia). Jego tworczosc dzieli sie na trzy okresy: okres...
Interpretacja porównawcza "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego".
„Bogurodzica” oraz „Lament Świętokrzyski” to utwory powstały w okresie średniowiecza. Pierwszy z nich pochodzi z połowy XIII w., natomiast drugi z XV w. „Lament świętokrzyski” często jest tytułowany jako „Posłuchajcie, bracia miła” oraz „Żale...