Najważniejsze hasła pozytywizmu
PRACA U PODSTAW - praca dla ludzi i nad ludem. Pozytywiści uważali, że należy szerzyć oświatę poprzez zakładanie szkółek przy dworach, pomóc w działaniu wiejskim samorządom. Hasło to było rozumiane jako obowiązek nawiązywania kontaktów ze wsią....
Idea noweli Henryka Sienkiewicza pt. "Latarnik"
"Latarnik" Henryka Sienkiewicza jest osnuty na zdarzeniach autentycznych. Autor ukazuje losy polskiej emigracji politycznej oraz ogromną rolę literatury polskiej w życiu Polaków rzucanych na obczyznę. Bohater tej noweli, Polak - emigrant...
Mitologiczne związki frazeologiczne
Kompleks Ateny – Postawa kobiety polegająca na identyfikacji z męską psychiką oraz męskim stylem bycia. Powstaje, gdy córka nadmiernie utożsamia się z ojcem. U niektórych kobiet występuje charakterystyczny typ męskiej sylwetki (szczupła linia...
Interpretacja Wierszu KoniecXIX wieku Kazimierza - Przerwy - Tetmayera.
Wiersz „wiek XIX” jest wierszem napisanym przez Kazimierza Przerwę- Tetmajera, który był znanym wieszczem epoki modernistycznej i Poetą z dramatu „Wesele”, w którym przedstawił siebie jako wybitnego, polskiego patriotę. Arcydzieło, które było...
Życie, twórczość i filozofia Alberta Camus
ŻYCIORYS Albert Camus przyszedł na świat 7 listopada 1913 roku w Mondovi w Algierii w ubogiej rodzinie robotniczej. W 1918 roku Camus rozpoczął naukę w jednej z algierskich szkół podstawowych. Dzięki pomocy i wsparciu nauczycieli, uzyskał...
Dedal i Ikar - symboliczne znaczenie jako ludzkie marzenia
Mit o Dedalu i Ikarze opowiada o artyście Dedajlosie i jego synu. Jako że Dedal był nie tylko rzeźbiarzem ale też architektem i wynalazcą, Minos jako król ściągnął go z Aten na Kretę. Zlecił mu wykonanie labiryntu dla jego syna pod królewskim...
Młoda Polska- pojęcia
Charakterystyka epoki – kryzys wartości –fascynacja pesymistyczna(filo.schopenshowera) –Nitzego) –poczucie bezsiły wywołanej koncem wieku (dekadentyzm) „sztuka dla szutki”- koncepcja sztuki będaca czystym pięknem dzięki doskonałości formy....
Obraz życia środowisk społecznych w "Ludziach Bezdomnych" Stefana Żeromskiego.
* ULICĘ CIEPŁĄ zamieszkuje ciotka Pelagia i brat Judyma-Wiktor wraz z rodziną. Na ulicy Judym dostrzega brud i biedotę. (żydówkę sprzedająca gotowany bób, fasole czy roznosicieli wody sodowej ze szklankami oblepionymi syropem). Jedna z...
Charakterystyka Marmieładowa
Siemion Zachorycz Marmieładow jest osobą słabą psychicznie, co objawia się w jego uzależnieniu do alkoholu. Z zawodu jest byłym urzędnikiem, radcą tytularnym. Zaczyna pić, gdy po raz pierwszy traci posadę, w pierwszym roku małżeństwa z ubogą...
Stoicyzm i epikureizm .
Stoicyzm - ponieważ z góry jest wszystko ustalone, takze ludzki los, człowiek, niczym aktor ma do odegrania rolę, której wybór nie od niego zależy. Szczęście można osiągnąć tylko wtedy, gdy spokoju duszy nie zakłócają żadne uczcuia. Nad emocjami...
Aby być tolerancyjnym, nie znaczy tolerować. Jules Romains, pisarz francuski.
Termin tolerancja pochodzi od łacińskiego słowa ,,tolerare" znaczy cierpieć, znosić. Pojęcie odnosi się do sposobu regulowania relacji międzyludzkich, które wynikają z przeciwstawnych poglądów na rozmaite zachowanie. Pojęcie to...
Mogiła powstańców styczniowych jako kluczowy motyw powieści Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem”
Powieść Elizy Orzeszkowej wyraża ducha epoki. Utwór początkowo publikowany był w odcinkach w prasie. W formie książkowej opublikowana została w 1886 roku. Powieść została napisana z okazji 25 rocznicy powstania styczniowego. Jednak nazwa...
Rola różnorodnych struktur językowych w "Palinodii" Krasickiego
Temat : Rola różnorodnych struktur językowych w "Palinodii" Krasickiego. "Palinodia"(oznacza rzekome odwołanie zarzutów, podtrzymywanie zarzutu, ale wyrażanie go w innej formie) to utwór, który mówi o zmianie znaczenia słów w...
Wizja miłości prawdziwej-Hymn o miłości
Św.Paweł dokonuje prawdziwej analizy miłości chrześcijańskiej.Dzięki miłości zmierzamy od lepszego i doskonalszego świata.To ona nadaje sens wszystkim naszym umiejętnościom i darom. Interpretacja: "Miłość nie zazdrości"-nie może być...
Spór romantyków z klasykami w literaturze polskiej
Przedstawicielami elity intelektualistów byli: •Kajetan Koźmian autor poematu „Ziemiaństwo polskie” •Franciszek Dmochowski •Franciszek Wężyk •Kazimierz Brodziński autor sielanki „Wiesław”. W rozprawie „O pismach klasycznych i...
Refleksyjny charakter liryki Cypriana Norwida
„Ogólniki” podtytuł, „za wstęp” – Utwór to wstęp do zbioru poezji Norwida „Vade - mecum”. Ogólniki oznaczają filozoficzne pojęcie odnoszące się do praw nie wymagających udowodnienia. I strofa zawiera prawo, że „ziemia jest okrągła – jest...
Etyczna i religijna zawartość poezji Norwida.
„Pielgrzym” to wiersz ze zbioru ‘Vade – mecum”. II pierwsze strofy są dziewięciozgłoskowe, a ostatnia pięciozgłoskowa. Układ rymów to ABC : ABC ; DEF : DEF są niedokładne i między stroficzne np. chmury – skóry ; piramidę – idę. Elementem...
Język polski jako „bohater” „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza
Polszczyzna w utworze jest żywa, dynamiczna, pełni funkcje wehikułu czasu przenoszącym tradycję, obyczaje, patriotyzm. „Pan Tadeusz” został uznany za „Biblię polskości” , ponieważ zawiera genialną formułę językową, która ściśle łączy się z...
Rola dyskusji między Hrabia Henrykiem, a Pankracym w „Nieboskiej komedii”
Pankracy stara się przekonać Hrabiego do nowej ideologii, ponieważ maiłby korzyść z jego tchórzostwa. Przeciągnięcie go na swoją stronę służyłoby mu do celów propagandowych. Ludzie nie mieli by bohatera, który się przeciwstawił. Pankracy odrzuca...
Motyw dantejski w „Nieboskiej komedii”
Motyw nawiązuję do utworu Dantego „Boska komedia” jest nim obraz rzeczywistości wiecznej. Narrator zwiedza rzeczywistość, która jest boskim ładem. Finałem utworu jest zbliżenie się do Boga. „Nieboska komedia” Krasińskiego to wydarzenia...
Nawiązanie literackie i kontekst historyczny sceny audiencji u papieża w uworze Adama Mickiewicza "Kordian"
Audiencja u papieża ukazuję tematykę narodową. Kordian pojawia się w apartamentach papieskich. Postawa bohatera wiąże się z wydarzeniami z 1794 roku w owym roku odbyła się rzeź Pragi. Zginęły kobiety, dzieci, starcy. Rosjanie ukarali Polaków za...
Kordian rozczarowany rzeczywistością.
I akt utworu dotyczy stanu jego duszy – choroby wieku. Jest rozczarowany życiem. Ma poczucie indywidualizmu jednak targnął się na swoje Zycie tak jak inni bohaterowie romantyczni. Jego przyjaciel również targnął się na własne życie. Kordian...
Kogo spotkał Kordian na Mont Blanc?
Scena na Mont Blanc jest odpowiednikiem „Improwizacji” z „III części Dziadów” Mickiewicza. Jest nierealistyczna, ponieważ w czasach Słowackiego nie można było zdobyć tego szczytu. Drugim nierealistycznym elementem jest chmura, która zabiera...
„Kordian” Juliusza Słowackiego jako swoista polemika z „IIIcz. Dziadów” Adama Mickiewicza
„IIIcz Dziadów prowadzi polemikę z „Konradem Wallenrodem” natomiast „Kordian z „Dziadami Mickiewicza W życiu Juliusza Słowackiego miały miejsce dwa incydenty z postacią Adama Mickiewicza I incydent – miał miejsce w Paryżu Adama Mickiewicza...
Rozważanie o roli poezji w „Konradzie Wallenrodzie” Adama Mickiewicza
„Konrad Wallenrod” został wydany w 1828 roku, a w 1829 roku został wydany po raz drugi ale został wzbogacony w dedykację do cara Rosji. Utwór poprzedzony jest „przemową” jest ona integralną częścią utworu. Sugeruję ona, że „Konrad Wallenrod”...
Rola stylizacji na epos „Powieści Wajdeloty”
Fragmenty w utworze są głównie epickie ale występują również elementy liryczne oraz dramatyczne. Wstęp – jest epicki ale występują elementy liryczne w ostatniej strofie. Obiór- epicki II-epicki ale „Hymn” jest liryczny potem następuję relacja...
Motyw „teatru w teatrze” w „Fauście” J.W Goethego.
„Faust” Goethego to jego życiowe dzieło. Pracował nad nim prawie całe swoje życie. Utwór posiada dwie części. Temat utworu nie został przez niego wymyślony. Faust jako postać literacka pojawiła się już w wieku XV. Doktor Faust istniał naprawdę...
Faust w poszukiwaniu prawdy i szczęścia.
Scena „Noc” To długi rozbudowany monolog. W ciemnej gotyckiej izbie Faust rozmyśla. Jest on wielkim uczonym ale znajduję się w sytuacji, która napawa go frustracją. Jego wiedza jest olbrzymia ale właściwie nic nie wie. Nawiązanie do księgi...
Funkcje stylizacji na obrzęd ludowy w „II części Dziadów” Adama Mickiewicza
Wątki, motywy oraz wierzenia za czasów poety nie były jeszcze uporządkowane. Adam Mickiewicz ulegając tendencją ludowym. W czasach jego dzieciństwa istniały rytuały w dzień zaduszny : Ludzie przynosili pokarm dla zmarłych, którzy chwilowo błąkają...
Dwie postawy wobec życia w „IV cz. Dziadów” Adama Mickiewicza.
W „IIcz. Dziadów” następuję chaotyczny koniec. Guślarz nie potrafi zapanować nad ostatnim widmem. Milczące widmo podąża za pasterką. Wszyscy się rozchodzą. Następuję rozbicie struktury rytuału. W „IV cz. Dziadów” Pojawia się widmo. Istnieję...
O poecie, który chciał zostać Bogiem, a wpadł w szpony diabelskie.
Konrad w swoich rozważaniach nie zatrzymał się na „Pieśni zemsty”. Chce być na pozycji Boga. Czuję się równy albo nawet lepszy. Przykładem z literatury, który posiada motyw wyższości poety jest antyczny utwór rzymskiego poety Horacego „Odda XX z...
Męczeństwo narodu jako temat przewodni III części „Dziadów”
„Męczeństwo narodu” to główny motyw występujący w utworze. Adam Mickiewicz, który nie brał udziału w powstaniu miał inne spojrzenie na te wydarzenia i skierował myśl polaków na zjawisko szersze niż samo powstanie. Starał się odpowiedzieć na...
Istota posłannictwa narodu polskiego na podstawie widzenia ks. Piotra.
Motyw przemiany Gustawa w Konrada to przemiana związana z opętaniem diabelskim. Utwór zawiera jeszcze jedną przemianę Konrada w skutek egzorcyzmów. Po wypędzeniu złego ducha Konrad zmienia sposób mówienia i myślenia. Występuję motyw przepaści....
Dwie opozycyjne postawy wobec cierpienia narodu w scenie I "Dziadów drezdeńskich".
Akcja I sceny rozgrywa się w więzieniu w Wilnie, które było niegdyś klasztorem Benedyktynów. Scena odbywa się w wigilię przed Bożym Narodzeniem w 1823 rok. Jest to scena zbiorowa i realistyczna. Bohaterowie w większości mają swoje pierwowzory np....
Diagnoza kondycji duchowej społeczeństwa polskiego w „Dziadach cz.III”
Scena VII odwołuje się ona do prawdziwego Salonu, na którym spotykała się elita towarzyska Polski. W salonie zebrane są dwie grupy gości ; przy drzwiach stoją młodzi polscy patrioci przy stolikach stali bywalcy: arystokracja, literaci,...
Protest pisarki wobec nietolerancji – „Mendel Gdański”. Dziecko - nowy bohater literacki "Tadeusz"
1. Nowela- krótki utwór prozatorski o jednowątkowej fabule zakończony klarowną dramatyczną puentą.Klasyczna postać gatunku ukształtowała się we Włoszech w okresie renesansu. Okresu, w którym nowela przeżywa swój największy rozkwit jest XIX wiek....
"Lalka" społeczeństwo w ocenie B. Prusa.
Do arystokracji należą następujący bohaterowie:Izabela Łęcka i jej ojciec Tomasz Łęcki, baron Krzeszowski, książę, Starski, Ochocki, prezesowa Zasławska. Arystokracja przedstawiona jest przez B. Prusa bardzo krytycznie. Pisarz pokazuje, że jest to...
Opowieść małożonki świętego Aleksego - pytania do tekstu.
Oto pytania : 1. Kim jest podmiot liryczny? 2.Jak jest skonstruowana sytuacja liryczna? 3. Jaki czas został zastosowany i jaką pełni funkcje? 4. Co najbardziej zainteresowało poetkę w średniowiecznej legendzie? 5. Haki portret Aleksego...
Mityczność świata przedstawionego w "Chłopach" Reymonta.
Mit - opowieść o tym co dla danej społeczności było ważne, wydarzenia wchodzące w skład wierzeń. Opowiada o relacjach miedzy ludźmi, a także miedzy ludźmi a światem poza ziemskim. Fabuła opowiada o tym co w wizji świata jest szczególnie ważne....
Konflikt wartości moralnych w „Antygonie” Sofoklesa
Racje Antygony • Wypełnia tradycje gr., powinność żywych wobec umarłych • Kieruje się miłością siostrzaną • Uznaje niepisane prawo bogów, które nakazuje pochować umarłych • Ma świadomość, że jeśli nie pochowa ciała zmarłego brata, jego dusza...
Stworzenie człowieka w Mitologii
1. Prometeusz ulepił człowieka z gliny i łez, a duszę stworzył ze skradzionych ze słonecznego rydwanu iskier 2. Człowiek początkowo był słaby i bezradny wobec sił natury. 3. Ukradł z nieba zarzewie ognia, podarował je ludziom i powiedział im,...
"Przedwiośnie" jako powieść inicjacyjna.
Powieść inicjacyjna to taki rodzaj powiesci w ktorej przekazany jest proces dojrzewania bohatera jego stopniowe wkraczanie w dorosłosc, pierwsze kontakty ze smiercia , rozczarowania, młodziencze fascynacje. Cezary Baryka to bohater dynamiczny...
Hasła pozytywistyczne
SCJENTYZM-charakterystyczne dla tych racjonalnych czasów umiłowanie nauki, przekonanie, że tylko ona może dostarczyć prawdziwej wiedzy o rzeczywistości, a jej rozwój przyczyni się do postępu ludności oraz wyeliminuje nędzę i nierówność....
Charakterystyka Młodej Polski i poezji.
WSTĘPNA CHARAKTERYSTKA MŁODEJ POLSKI Ramy czasowe i nazwa epoki . 1890 - POCZĄTEK ( fala debiutów poetów młodopolskich) 1918 – KONIEC (odzyskanie przez Polskę niepodległości ) Nastroje – zniechęcenie, zwątpienie, niechęć do działania...
Wizerunek kraju lat dziecinnych w „Panu Tadeuszu”. Związek doświadczeń emigracyjnych z obrazem utraconej ojczyzny.
Adam Mickiewicz napisał „Pana Tadeusza” znajdując się daleko poza ojczyzną, więc epopeja stała się wyrazem jego wielkiej tęsknoty za krajem lat dziecinnych. Poeta znalazł się w Paryżu na emigracji w całkiem obcym środowisku, więc jedną z metod...
Romantyczna koncepcja poety jako przywódcy narodu
Konrad w Wielkiej Improwizacji w III części „Dziadów” Adama Mickiewicza zawarł ideę poety jako przywódcy narodu. Według niego poeta jest wyposażony w wyjątkowy dar, jakim jest umiejętność tworzenia. Patrzy krytycznym okiem na świat, dostrzega...
Poezja Adama Zagajewskiego
Poezja Adama Zagajewskiego Urodził się w 1945 roku we Lwowie. Dzieciństwo spędził w Gliwicach. Ukończył psychologię (1968) i filozofię (1970) na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po studiach pracował jako asystent w Instytucie Nauk...
Nowa Fala
Nowa Fala -NF to ugrupowanie w polskiej poezji powojennej, zwane również „pokoleniem 68”, „pokoleniem 70”, opozycyjne wobec poprzednich generacji poetyckich – pokolenia Orientacji i pokolenia 56, z którym nawiązywało dialog; -NF działa od...
IV cz. "Dziadów" jako wielkie romantyczne studium miłości.
W utworze przedstawione są dzieje Gustawa , jego tragiczna miłość. Gustaw przybywa w noc za duszną do swojego do swojego dawnego nauczyciela i opowiada o swoim uczuciu w 3 godzinach: miłości , rozpaczy i przestrogi. W godz. Miłości bohater...
"Lalka" zachęca do miłości, czy przestrzega przed nią?
Moim zdaniem Bolesław Prus w utworze 'Lalka' nie narzuca nam swoich poglądów dotyczących miłości. Nie zachęca nas, ani nie przestrzega przed nią. Daje nam jedynie szansę samodzielnego dokonania wyboru poprzez ukazanie nam siły tego uczucia z...