"Latarnik" Henryka Sienkiewicza jest osnuty na zdarzeniach autentycznych. Autor ukazuje losy polskiej emigracji politycznej oraz ogromną rolę literatury polskiej w życiu Polaków rzucanych na obczyznę.
Bohater tej noweli, Polak - emigrant pozbawiony jakiejkolwiek więzi z własnym krajem, czuje się samotny w obcym otoczeniu, z którym nie potrafi się zrosnąć.
Szuka on dla siebie oparcia, w mowie i literaturze polskiej - dzięki czemu zachowuje poczucie przynależności narodowej, łączności z ojczyzną.
Pozwala mu to także na dochowanie wierności ojczyźnie nawet w najgorszych i najbardziej sprzyjających wynarodowieniu warunkach. Dzięki literaturze bohater przenosi się "na ojczyzny łono" przeżywając chwile szczęścia.
Moim zdaniem ideą tej noweli jest tęsknota za krajem i więzią z nim.