Młodopolskie nastroje i ich przejaw w poezji, prozie i sztuce.
Termin "Młoda Polska", przyjęty jako nazwa epoki, która nastąpiła po pozytywizmie, wydaje sie najtrafniejszy, najlepiej przylegajacy do zespołu zjawisk artystycznych, a także kulturalno-społecznych, które wystąpiły na naszych terenach na...
Myśliciele oświeceniowi.
Franciszek Maria Aronet (Wolter) - wypowiedział się w formie literackiej - "Kandyd". Głosił w swych utworach kult rozumu ukształtowanego empirycznie. Przyjmował postawę krytycyzmu i sceptycyzmu, był krytykiem tego nurtu oświecenia, który...
Na podstawie twórczości Jana Kochanowskiego scharakteryzuj renesansową koncepcję człowieka. Jakie elementy tej koncepcji można uznać za aktualne?
W odrodzeniu artyści na pierwszym miejscu stawiali człowieka i jego potrzeby. W epoce renesansu stworzono pewną koncepcję człowieka. Jej elementy były uniwersalne, więc mimo tego, że minęło już tak wiele lat, wciąż są aktualne. Poniższymi...
Sarmatyzm.
Sarmatyzm Kulturę, światopogląd i obyczajowość szlachty polskiej od schyłku XVI do połowy XVIII w. określa się pojęciem sarmatyzmu. Po łacinie Sarmata oznacza 'członek koczowniczych plemion irańskich, zamieszkujących w starożytności stepy...
Sentymentalizm.
Sentymentalizm ? Myśl przewodnia sentymentalizmu: " Życie bez miłości, to czarodziejska latarnia bez światła. " J.W.Goethe ? Kierunek umysłowy i literacki w Europie w drugiej połowie XVIII wieku, ukształtowany w opozycji do...
Romantyzm
Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa romanus, które oznacza rzymski. W średniowieczu romańskimi nazywano języki narodów tubylczych w prowincjach rzymskich. Legendy, baśnie i podania tych ludów nazywano romancami. To właśnie dziedzictwo kulturowe...
Twórczość I. Krasickiego, a sytuacja Polski w XVIII wieku.
Ignacy Krasicki to najwybitniejszy poeta polskiego oświecenia nazywany za życia „księciem poetów polskich”. Przeżył trzy rozbiory Polski. Jego twórczość skupiała się przede wszystkim na ukazaniu szlachcie błędów, które prowadzą do upadku...
Związek Literatury i sztuki w modernizmie.
Na czym polega związek Literatury i sztuki w modernizmie??przykłady Modernizm, Młoda Europa, Młoda Polska, neoromantyzm, symbolizm - istnieje bardzo dużo nazw którymi można określać okres końca XIX w. Jednak są to tylko nazwy i nie powinny być...
Wprowadzenie do Antyku.
Mówiąc o kulturze antycznej, bardzo często mamy na myśli kulturę starożytnej Grecji i starożytnego Rzymu. W rozwoju kultury greckiej możemy wyróżnić 4 okresy: Okres archaiczny (do pocz. V w. p.n.e.). Zawiązki stanowiły pieśni robocze,...
Średniowiecze - okres ciemnoty, zacofania, "głębokiej nocy" czy epoka przemian, nowości i rozwoju?
Cały świat okryty w mroku. Dzień dniowi podobny, a noc nie wiele się od dnia różni. Spośród mgły, którą osnuty jest cały świat wyłaniają się wysokie, ale bardzo smutne i straszne w swojej szarości, wieże. W zamku tym w tak samo smutnej i ciemnej...
Sarmatyzm jako forma kulturowa
Tematem polskiej kultury barokowej jest sarmatyzm. Szlachta wierzyła, że wywodzi się od tajemniczych Sarmatów- bitnego ludu zamieszkującego według antycznych historiografów Europę wschodnią. Mityczni Sarmaci słynęli z odwagi, umiłowania, wolności...
Młoda Polska - ściąga.
Młoda Polska – tą nazwą odznaczano okres w dziejach kultury przypadający na lata 1890 – 1918. Termin użyty na wzór popularnych w Europie sformułowań dotyczących nowej sztuki np. Młode Niemcy, Młoda Skandynawia, Młoda Francja. Ogłoszony w polskim...
Ocena zjawiska Sarmatyzmu.
Pojęcie „Sarmatyzm” pojawia się już w Kronikach Długosza, obejmując Polaków i Rusinów, którzy mieli wywodzić się od wpół legendarnego plemienia irańskiego z dorzecza Donu, wg podań walczącego z Rzymianami. Stąd też już u Kochanowskiego mit...
Charakterystyka Oświecenia.
Oświecenie pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili : "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku "oświeconym".Przywiązywał...
Ideał ascety w świetle "Legendy o św. Aleksym".
W Średniowieczu pojawiło się wiele wzorców parenetycznych, czyli wzorów osobowych związanych z pewnymi wyraznie okreslonymi rolami spolecznymi. Wzorce parenetyczne zawieraly opisy podstawowych zalet i cnót, którymi powinni odznaczac sie ludzie...
Literatura Oświecenia.
Przełom oświecenia w kulturze i literaturze pol. nastąpił w pełni za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764 95); literatura stała się ważnym czynnikiem kształtowania nowocz. świadomości społ.-polit. i narodowej. Dominującą rolę odegrał...
Pozytywizm
Żaden z twórców tej epoki nie dożył wydania swoich najważniejszych dzieł poza cenzurą. Oprócz skutków politycznych upadek powstania miał także charakter symboliczny: wiązał się z utratą wiary w sens romantycznych ideałów i romantycznych...
Romantyzm - opracowanie epoki i literatury.
Najważniejsze problemy literatury romantyzmu: przeszłość i przyszłość; Kult ruin i pamiątek przeszłości, bunt wobec teraźniejszości, dążenie do radykalnego przeobra żenia świata nawet przez krwawą rewolucję. nawiązanie do średniowiecza, Epoka...
Odrodzenie.
Reformacja to drugi z głównych prądów renesansu . Reformacja stworzyła wizerunek człowieka jako istoty o całkowicie skażonej naturze, w której Bóg widzi tylko "smród i plugastwo". Renesansowa harmonia i równowaga zaczęły chwiać się wobec...
Średniowiecze.
POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...
Powtórka z Antyku.
Homer – legendarny, pierwszy znany z imienia, poeta grecki czasów starożytnych. Żył prawdopodobnie w VIII w. p.n.e. na skolonizowanych przez Grecję obszarach Azji Mniejszej. Uchodzi za twórcę całej literatury Zachodu, za sprawą dwóch swych...
Romantyzm - pojęcia
Pejzaż romantyczny-przyroda majestatyczna,potega natury,stanowi się przeciwstawną nikłości człowieka,przyroda fascynująca,nie dotknięta ludzką ręką,budząca grozę,tajemnicza,niepoznawalna i okrutna,ma siłę niszczącą, Pojęcie natury:1romantycy nie...
Romantyzm polski na przykładzie Adama Mickiewicza.
W życiu i twórczości Adama Mickiewicza (1798-1855) możemy wyróżnić trzy etapy: 1. Okres wileńsko – kowieński. Nazwą tą określa się okres życia poety, który związany jest z dwoma miastami: a) studia w Wilnie (1816-1819) b) praca w szkole w...
Romantyzm w Rosji.
Romantyzm w Rosji W Rosji nie było rewolucji burżuazyjnej, panował ogromny despotyzm carski, stosunki społeczne mają charakter feudalny. Tematem literatury rosyjskiej staje się walka z carskim uciskiem. Dochodzi do powstania Dekabrystów w...
Ideały osobowe średniowiecza, a dążenia epoki.
Dwa dominujące w społecznościach całej Europy stany społeczne: duchowieństwo i rycerstwo wpłynęły na dwutorowość literatury, która podejmowała przede wszystkim kwestie związane z religią i z życiem dworów rycersko-magnackich. Wybijającą się na...
Opracowanie epoki romantyzmu
1825-Pismo Braillea, 1831-Rewolucja lipcowa we Francji. Wybuch powstania listopadowego w Warszawie.,1863-powstanie styczniowe;1823-pierwsza maszyna do pisania.Nazwa epoki wywodzi się od słowa “romanus”, czyli ma etymologiczny związek z...
Wydarzenia i postacie biblijne
1. stworzenie świata i człowieka (Adam i Ewa) 2. wygnanie z raju' 3. potop - Arka Noego (Noe wraz z rodziną jako jedyny sprawiedliwy został uratowany z potopu. Bóg nakazał mu zbudowanie arki, do której miał zabrać także po parze zwierząt. Po...
Oświecenie w Polsce.
Ks. St. Konarski 1.Szkolnictwo -założył szkołę „Collegium Nobillum” w 1742r. -wprowadzenie metody rozumowej i ćwiczeń cielesnych -założył w szkole teatr ( sam pisał sztuki) -wprowadził języki nowożytne, ograniczył łacinę 2.Reformy...
Antyk.
Antyk - starożytna cywilizacja, głównie grecko - rzymska. Humanizm – postawa intelektualno – moralna propagująca duchowe i materialne potrzeby człowieka oraz wszechstronny rozwój osobowości ludzkiej. Miłość platońska – Platon uważał, że miłość...
Oświecenie.
OŚWIECENIE-wiek rozumu-Anglia,filozofów-Francja,ludzi oświeconych-Niemcy.Europa-początek koniec XVII, 1789-Rewolucja Francuska-koniec.Polska-początek-Collegium Nobilium(1740),koniec-1822-I tom poezji Mickiewicza"Ballady i...
Zakopane w epoce Młodej Polski.
Zakopane to najwyżej położone miasto w Polsce, u stóp Tatr, w kotlinie pomiędzy nimi a grzbietem Gubałówki.. Zakopane powstało na początku XVII w. a zostało odkryte jako miejscowość o wielkich walorach klimatycznych i leczniczych przez lekarza...
Antyk - opracowanie epoki
1.Związki frazeologiczne w mitologii i biblii (po 4, z jakiego mitu poch., przytoczyć i znaczenie). 2.Cechy dramatu klasycznego porównać z dramatem Szekspirowskim (w tabeli). 3.Rodowód teatru ( AMFITEATR). 4.Wpływ twórczości Horacego na...
Wzorce osobowe w literaturze Średniowiecza.
Głównym zadaniem średniowiecznej literatury jest upowszechnianie ideałów osobowych, wzorców postaw i zachowań ludzkich godnych naśladowania. Upowszechniano trzy podstawowe wzorce osobowe: świętego, władcy i rycerza. Święty Aleksy prezentuje sobą...
Narodziny wieku XX
1.Skończyła się I woja światowa i powstało państwo polskie. 2. Kulturę XX wieku możemy podzielić na 3 epoki: a)Dwudziestolecie międzywojenne (1918-1939) b)Pięćdziesiąt lat c)Przełom tysiącleci Kulturę można podzielić na modernizm i...
Młoda Polska - opracowanie epoki.
IMPRESJONIZM, Kierunek w kulturze europejskiej ostatniego 30-lecia XIX w. i początku XX w., zainicjowany w sztukach plastycznych (zwłaszcza w malarstwie), mający swoje odpowiedniki w literaturze i muzyce. 1. LITERATURA. W liryce (P....
Barok.
Barok jest kierunkiem we wszystkich dziedzinach sztuki, występujący w Europie, a następnie w Ameryce Łacińskiej od końca XVI do I połowy XVIII wieku. Najwcześniej został ukształtowany we Włoszech (manieryzm, marinizm) i w Hiszpanii (konceptyzm,...
Udowodnij, że Średniowiecze stanowiło kolebkę naszej kultury.
W X wieku w Polsce rozwinęła się nowa epoka w dziejach kultury, średniowiecze. Ówcześni ludzie nie znali tej nazwy. Wprowadzili ją twórcy renesansu, określając ten okres jako przejściowy między starożytnością i odrodzeniem, uznając go jednocześnie...
Jaki model człowieka kreuje epoka oświecenia? Na przykładzie satyry Krasickiego pt. "Do króla".
Oświecenie był to okres w dziejach kultury europejskiej zaczynający się od około 1680r. do końca XVIII wieku. Ta epoka nazywana była często "wiekiem rozumu. W Polsce rozpoczyna się nieco później, a kończy w pierwszym dwudziestoleciu wieku...
Ocena hierarchii wartości człowieka wieków średnich.
Uważam, że trudno jest jednoznacznie ocenić hierarchię wartości człowieka średniowiecza, bowiem przyjmuje on różnorakie postawy, począwszy od wzoru rycerza oraz władcy, przez zagorzałego ascetę, po zwyczajnego chłopa czy dworzanina oswojonego z...
Dydaktyczny charakter literatury Oświecenia. Jakie były przyczyny takiej funkcji literatury?
Dydaktyzm jest jedną z najważniejszych zadań literatury oświeceniowej i najwięcej na to zużyto papieru; przyczyny tego stanu były proste: Zagrożenie dla integralności Polski płynące z zewnątrz, nasiliło się zwłaszcza po I rozbiorze; to...
Sonet
Utwór liryczny posiadający ustalony układ stroficzny: 14 wersów uporządkowanych w 2 czterowierszach i 2 tercynach (strofach trójwersowych). Podziałowi na części 8- i 6-wersową odpowiada w sonecie najczęściej podział tematyczny. Wyróżnikiem różnych...
Romantyzm w Europie i na świecie
1. RAMY CHRONOLOGICZNE EPOKI: a) Europa - od początku XIX w. ( Wielka Rewolucja Francuska ) do lat 40-stych XIXw. ( Wiosna Ludów ) b) Polska - rok 1822 ( wydanie pierwszego tomiku poezji Adama Mickiewicza " Ballady i romanse " ) do roku 1863 (...
Gatunki jako wyraz zmian świadomości estetycznej.
Wiersz programowy - "Oda do młodości", "Romantyczność". Romantycy buntowali się przeciw feudalnej strukturze społecznej i rządom absolutystycznym. Odrzucali oświeceniowy racjonalizm, empiryzm, klasycyzm. Filozofia...
Antyk - opis.
Cechy dramatu antycznego: ? Zasada trzech jedności: ? Jedności czasu ? Jedności miejsca ? Jedności akcji ? Zasada decorum ? Istnienie chóru ? Główni bohaterowie pochodzą z wyższych sfer ? Na scenie maksymalnie trzech aktorów ? Fabuła...
Główne pojęcia okresu Oświecenia.
Biblioteka Załuskich- 1747-95. Collegium Nobilium- 1740, pierwsza nowoczesna szkoła, ks. Stanisław Konarski. Diderot- od 1745 kierował pracami nad WEF, twórca dramatu mieszczańskiego. Empiryzm- doświadczenie podstawą wiedzy (Locke)....
Indywidualności Renesansu polskiego i europejskiego.
1.1 DOKONANIA 1.1.1 DANTE ALIGHIERI (1265-1321) „Boska komedia” Obszerny poemat w stu pieśniach i podzielony na trzy części (Piekło, Czyściec, Raj). Dante podróżuje, a jego przewodnikiem jest Wergiliusz, potem przez raj prowadzi go Beatrycze...
Renesans - charakterystyka i twócy
RENESANS – nazwa wywodzi się z francuskiego i oznacza "odrodzenie”, jednak określenia tego zaczęto używać dopiero w oświeceniu. Renesans był traktowany jako epoka przynosząca przebudzenie po mrokach średniowiecza. W większości krajów Europy...
Średniowiecze - charakterystyka epoki.
Nazwa epoki - pochodzi z łaciny (media aetas, medium aevum) i oznacza „wiek średni”. Została ona nadana przez papieża Giovanniego de Bussisjako w XV wieku, jako określenie epoki oddzielającej starożytność od renesansu. Jednocześnie średniowiecze...
Renesans w Polsce
Renesans (odrodzenie) jest to epoka w dziejach kultury europejskiej. Pierwszy raz termin ten został użyty w XVI w. Przez G. Vasariego w celu scharakteryzowania tendencji w malarstwie włoskim. Termin ten jako nazwa pierwszej epoki doby nowożytnej...
Jak rozwijała się sztuka mumifikacji w starożytnym Egipcie?
Gdy w przekazach ludowych mówi się o sztuce mumifikacji w starożytnym Egipcie, to wiadomo, że prawie zawsze chodzi o technikę, którą wytworzyli specjaliści od początków do czasu Nowego Państwa. Ale do szczytowych osiągnięć droga była jeszcze...