„Samotność jest przyjemnością dla tych, którzy jej pragną i męką dla tych, co są do niej zmuszeni” (Władysław Tatarkiewicz). Rozważ powyższe aspekty samotności w oparciu o utwory literackie z różnych epok.
Nie istnieje żadna naukowa definicja samotności. Może jest to tak bardzo oczywiste, że nie wymaga tłumaczenia, a może to właśnie strach nie pozwala nam precyzyjnie określić znaczenia pojęcia, którego wiele osób nie jest w stanie wymówić....
"Zło i dobo muszą istnieć koło siebie, a człowiek musi dokonywać wyboru". Jak rozumiesz te słowa. Odwołaj się do wybranych utworów literackich.
Dobro, według „Słownika języka polskiego PWN” jest tym, co jest oceniane jako pomyślne, pożyteczne, wartościowe, inaczej ideał moralny. Zło zaś to przeciwieństwo dobra, to, co jest niezgodne z zasadami moralności, z zasadami współżycia...
Obraz Petresburga w Ustępie do "Dziadów" oraz obraz Paryża w "Lalce".
Porównaj obrazy miasta – Petersburga we fragmencie wiersza Petersburg z Ustępu do Dziadów części III Adama Mickiewicza i Paryża we fragmencie Lalki Bolesława Prusa. Zwróć uwagę na charakter relacji w przytoczonych fragmentach utworów....
Romantyzm - periodyzacja..
Początek jest trudny do określenia. Tendencje można dostrzec już w oświeceniu. Za początek przyjmuje się datę 1789 r., a koniec 1848 (Wiosna Ludów). Rewolucja we Francji 1789 r. objęła sprawy społeczne, religijne, gospodarcze, polityczne. Burzyła...
Jesteś człowiekiem przełomu wieków. W których dziełach szukałbyś inspiracji do dobrego życia w nowym stuleciu?
Proces kształtowania się bohatera w literaturze ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego...
Twoje refleksje o ludziach, którzy w różny sposób krzywdzili innych.
Zło jest obecne wszędzie; w literaturze i w zwykłym życiu codziennym. Istnieje ono dzięki człowiekowi od samego początku świata. My sami doznajemy krzywd od innych lub to my ich krzywdzimy. Rzadko chyba myślimy o tym, kto zadaje nam cierpienie, a...
Problemy wsi polskiej w literaturze polskiej okresu Średniowiecza, Renesansu i Oświecenia.
Już w średniowieczu powstawały utwory zawierające w swej treści motyw wsi i jej problemy. Jednym z najwcześniejszych jest „Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem” Mikołaja Reja. Jest to jak gdyby zapis rozmowy pomiędzy...
Cywilizacja XX wieku to klęska czy tryumf człowieka???” Rozstrzygnij problem, odwołując się do znanych ci przykładów z literatury, filmu, sztuki i muzyki.
Kiedy zimą na zewnątrz panuje mróz, ja siedzę w swoim ciepłym pokoju dowolnie regulując temperaturę pomieszczenia za pomocą termostatu, który przymontowany do kaloryfera, błyszczy w nocy bezdusznie swoim elektronicznym okiem. Zrobienie herbaty,...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze średniowiecza, renesansu i baroku.
Jak to zwykle bywa z epokami, średniowiecze, renesans i barok bardzo różnie podchodziły do pewnych wartości. Tak było także w przypadku tytułowych Boga, życia i śmierci. Średniowiecze kojarzy się przede wszystkim z teocentryzmem, w związku z...
„Życie ludzkie jest tylko snem, zdawało się już niejednemu. I mnie również uczucie to stale towarzyszy" - Werter o wartościach życia.
Życie ludzkie ma ogromną wartość. To, czym kierujemy się w życiu i jak żyjemy zależy od wartości wpojonych nam i ukształtowanych przez okres naszego dorastania. I właśnie te wartości stają czasami w opozycji do nas; dla nich poświęcamy to, co dla...
Porównaj obraz domu w wierszu Juliana Tuwima pt. ,,Dom” i fragmentu ,,Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Zwróc uwagę na sposób i funkcję budowania poetyckiej wizji.
Dom stanowi pewnego rodzaju kult artystyczny. Stał się już bohaterem już wielu utworów np. ,,Na dom w Czarnolesie” Jana Kochanowskiego. Po tytule wiersza Juliana Tuwima i fragmencie ,,Pana Tadeusza” można stwierdzić, że mają tę...
Czy w imię wierności sobie należy poświęcić wszystko, czy są jakieś granice poświęcenia?
Każdy człowiek w swoim życiu musi dokonywać trudnych wyborów, w których nie da się pogodzić ze sobą dwóch rozwiązań. Czy człowiek kierując się swoimi wartościami, swoją wiernością powinien dokonując wyboru poświęcić wszystko, czy są jakieś granice...
Trzy obrazy rewolucji: "Nie-Boska komedia", "Przedwiośnie", "Szewcy" - co je łączy.
Rewolucja to wyraz pochodzenia łacińskiego, w znaczeniu szerokim i metaforycznym - wszelka szybka i głęboka zmiana ( np. rewolucja obyczajowa, przemysłowa, techniczna ), w znaczeniu węższym - gwałtowna zmiana ustroju politycznego i organizacji...
Dobro i zło muszą istnieć obok siebie, a człowiek powinien dokonywać wyboru. Jak rozumiesz słowa Mahatmy Gandhiego? Odwołaj się do wybranych utworów
Od początku świata, od momentu poczęcia pierwszego człowieka na świecie istniało dobro i zło. Każdy człowiek w swoim życiu przechodził chwile, które zmuszają go do opowiedzienia się po którejś ze stron. Wybór jest często sprawą osobistą i dlatego...
Wieś nie jest taka prosta jak by się zdawało.
Wieś istniała od zawsze. Jest to pierwsza ludzka osada, to stamtąd wywodzą się miasta. Więc oczywiście, że „Wieś nie jest taka prosta jak by się zdawało”. To na wsi istnieje rolnictwo, gotowe nas wyżywić, na wsi żyli i tworzyli poeci ludowi np.:...
"Absurdem jest żeśmy się urodzili, absurdem, że umieramy"J. P. Sartre - bohaterowie poszukujący sensu istnienia.
Sens to treść, wymowa czegoś. To zgodne z prawidłowym myśleniem, z rozsądkiem, logiką, właściwe znaczenie czegoś. W związku z tym sens życia to dążenie ku celowi, który sobie postawimy. Ludzie próbując dotrzeć do istoty swego istnienia kierują się...
Jacy jesteśmy naprawdę? Opinie młodego Polaka o naszych narodowych wizerunkach utrwalonych w literaturze.
1. WSTĘP: A. Inspirujące cytaty. "Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie rozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury" (Adam Michnik). "Jesteśmy albo bohaterami, albo nicponiami; charakterów średnich, na...
Dwie lekcje łaciny. Porównaj sposoby ich przedstawienia we fragmentach "Ferdydurke" Gombrowicza i "Lekcji łaciny" Herberta.
Każdy pisarz jest inny i inaczej widzi różne sytuacje- lekcje łaciny Zbigniewa Herberta oraz Witolda Gombrowicza są tego przykładem. Pomimo tego samego motywu, pisarze znacznie wyróżnili swoje dzieła pod względem poglądów oraz techniki....
Szlachetni naprawiacze świata. Wybierz i scharakteryzuj wybranych bohaterów literackich różnych epok.
W przyrodzie można znaleźć przeróżne kamienie- szare, zwykłe, których jest wiele oraz kamienie szlachetne, np. diamenty, które są piękne, wartościowe i niestety dość rzadko spotykane. Podobnie jest w życiu. Wśród zwykłych ludzi można także...
Monolog Poloniusza - „Hamlet” Szekspira
Poloniusz ukryty w komnacie królewskiej: „Czemu królowa i Hamlet tak długo każą mi na siebie czekać? Dlaczego to aż tyle trwa? Nawet nie słychać ich kroków, a przecież już powinni tu być! Jeszcze trochę i nie wytrzymam! Nogi mi cierpną od tego...
Różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze
Encyklopedyczne pojęcie winy brzmi następująco: ,,w prawie karnym określony w ustawie stosunek psychiczny sprawcy do czynu. Rozróżnia się winę umyślną i nieumyślną. Formami winy umyślnej są: zamiar bezpośredni i ewentualny, formami natomiast winy...
Osobowość - trudy i radości jej kształtowania.
WZORY IDEOWE Każda epoka tworzy własne, zgodne ze swą ideologią wzory zachowań ludzkich i stara się je upowszechniać. Mogą one mieć charakter ogólny, powszechny, bądź też elitarny czy klasowy. W średniowieczu wykształciły się dwa typy...
Ojczyzna jako temat rozmów dwóch powieści- omów na podstawie "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej i "Trans-Atlantyku" Witolda Gombrowicza.
W obydwu powieściach toczą się podobne rozmowy dotyczące ojczyzny i najważniejszych kategorii jej dotyczących. Są one zderzeniem dwóch przeciwstawnych postaw Andrzejowa oraz Gombrowicz są przekonani, że ojczyzna jest najważniejszą wartością, a w...
Między uczuciem a obowiązkiem – moralne dylematy bohaterów literatury romantycznej i młodopolskiej.
Każdy człowiek wielokrotnie w swym życiu znajduje się w sytuacji wyboru. Czasem jest to wybór trudny, niezwykle ważny, decydujący o naszej postawie życiowej, a także odpowiedzialności moralnej za własne czyny. Wielokrotnie musimy wybierać w życiu...
Bezdomność
Bezdomnosc-czlowiek bezdomny to ktos nie majacy domu, schronienia, nie majacy gdzie mieszkac, tulacz, wygnaniec, zebrak, sierota Biblia Stary Testament 1)Wyrokiem boskim Adam i Ewa zostali wygnani z raju i skazani na prace, cierpienie, ból....
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze staropolskiej
Literatura staropolska obejmuje następujące epoki: średniowiecze, ordodzenie,, barok i oświecenie. Epoki te różniły się między sobą filozofią życia, rozwijały się w różnych warunkach społeczno- ekonomiczno- politycznych, różniło je również inne...
Wrażliwość kobiety w literaturze i sztuce- na wybranych przykładach
Tematem mojej pracy jest wrażliwość kobiety w literaturze i sztuce. Dziś celem mojej prezentacji jest ukazanie kobiecej wrażliwości w malarstwie i poezji dwóch sąsiadujących ze sobą epok, a mianowicie renesansu i baroku. Kobiety nie zawsze...
Jak literatura różnych epok kreuje obraz bohaterskiej śmierci?
Moim zdaniem obraz bohaterskiej śmierci ukazany jest w każdej, jakże różnej epoce. Przykładami mogą być dwaj bohaterowie- Roland, który walczy w średniowieczu oraz Longinus Podbipięta, którego Henryk Sienkiewicz, w swojej powieści „Ogniem i...
Poeta – dumny odkrywca własnego talentu i wartości swego dzieła. Analiza porównawcza Pieśni XXIV Jana Kochanowskiego i Wielkiej Improwizacji z III cz. "Dziadów" Adama Mickiewicza.
Terminem renesans określamy epokę panującą w europie między XIV a XVI wiekiem. Zaczęto się wówczas interesować człowiekiem i jego sprawami. Nastąpiło ożywienie wielu dziedzin życia, w tym także sztuki i literatury. Szokującą nowością dla...
„Cóż za monstrum jest tedy człowiek, cóż za osobowość, co za potwór... chluba i zakała wszechświata” - słowa Pascala uczyń mottem rozważań o literaturze wojenno-okupacyjnej.
W latach teraźniejszych, na początku XXI wieku, już mało kto mówi o czasach wojny i okupacji. Teraz na pierwszym planie pojawiają się wydarzenia współczesne: kataklizmy, katastrofy, ataki terrorystyczne czy też historie z życia sławnych ludzi....
Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku - widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej
Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku - widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej. Wizja świata i człowieka zmieniała się na przestrzeni dziejów i można nawet stwierdzić, że często to właśnie ona stanowiła...
„Człowiek to tajemnica”
Kim jest człowiek? Kogo można tak nazwać? Czy wszyscy ludzie zasługują na tak zaszczytne miano? Nie. Istota ludzka to pojęcie o wiele bardziej złożone niż gatunek. Człowiek przecież to nie tylko organizm. Umie on myśleć, zapamiętywać, kochać i...
Wynalazki i ich wynalazki. Co na ten temat napisał B. Prus (zacytowany fragment "Lalki") i S. Żeromski (znany ci wątek szklanych domów w "Przedwiośniu")?
Wynalazki od zawsze stanowiły element życia ludzkości, ukierunkowując je na nowe tory, prowadząc do postępu. Wielokrotnie historia nadała im znaczenie szczególne, ustanawiając je ramami czasowymi epok w dziejach świata. Kontrowersje wokół...
Człowiek nie może żyć bez miłości.
Pytanie o naturę miłości należy do najstarszych, jakie stawia przed sobą człowiek już w starożytności doceniano potęgę tego niezwykłego uczucia. Wergiliusz pisał „miłość wszystko zwycięża i my ulegamy miłości”. Dla Dantego miłość jest tym, co...
"Złowrogie oblicze świata..." – rozważania nie tylko o "Procesie" Franza Kafki.
Historia ludzkości obfituje w przykłady „piekła na ziemi”, piekła które zostało zgotowane ludziom przez innych ludzi. Czasem to piekło stawało się rzeczywistością dla jego mieszkańców. Tracili oni nadzieję na wydostanie się z niego kiedykolwiek....
"Księga Hioba" i "Wieża" - refleksje.
Napisz do jakich przemyśleń skłoniła cię lektura Księgi Hioba i Opowiadanie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego pt.”Wieża”. Cierpienie jest najpowszechniejszym zjawiskiem życia. Rodzimy się cierpiąc, bowiem wychodząc z łona matki, reagujemy na...
Żyjemy w samych znakach zapytania? Poszukiwanie ładu świata i sensu ludzkiej egzystencji w wybranych utworach.
Życie ludzkie jest jedną, wielką wędrówką wiodącą zawsze do tego samego i nieuchronnego celu. Choć wydaje nam się, że to tylko my mamy kontrolę nad własnym losem, to jednak tak naprawdę tylko w znikomym stopniu wpływamy na niego. Teoretycznie...
O miłości IX i XX wieku i w życiu współczesnego człowieka
Miłość – w chrześcijaństwie główna wartość moralna i jedna z trzech cnót . Jej wyrazem jest bezinteresowna służba. Uczucie skierowane do osoby (np. oblubieńcza, rodzicielska, braterska, Boga, bliźniego) lub przedmiotu (np. do ojczyzny), wyrażające...
Miłość czy egzaltacja? – jak kochali romantycy, jaki obraz miłości przedstawia współczesna poetka Małgorzata Hillar
Co to jest egzaltacja? Egzaltacja, wedle słownika wyrazów obcych pod redakcją Władysława Kopalińskiego, to przesada w wyrażaniu uczuć, nadmierny zapał, zachwyt, podniecenie emocjonalne. Ale czym jest miłość? Miłość to uczucie, którym pragniemy się...
Bohater literacki romantyzmu i pozytywizmu w ocenie twojego pokolenia.
Epoka romantyzmu nie przebiegała w całej Europie tak samo. Romantyzm europejski był epoka krótkotrwałą, w dziedzinie polityki oznaczał bunt mieszczaństwa przeciw systemowi feudalnemu. Umieszczamy tę epokę między dwoma „burzami” historycznymi: w...
Różne wizje zaświatów. Analizując Tren X Jana Kochanowskiego o wiersz „Urszula Kochanowska” Bolesława Leśmiana, zwróc uwagę na portret dziecka oraz kreacje innych bohaterów
Różne wizje zaświatów. Analizując Tren X Jana Kochanowskiego o wiersz „Urszula Kochanowska” Bolesława Leśmiana, zwróc uwagę na portret dziecka oraz kreacje innych bohaterów „Treny” Jana Kochanowskiego powstały na początku 1579 roku, kiedy to...
Człowiek sam musi określić co w życiu jest najważniejsze. W poszukiwaniu wartości
Człowiek w ciągu swojego życia wielokrotnie zmienia skalę wartości z własnej woli lub zmiana ta wynika z tego, iż jest on motywowany czynnikami zewnętrznymi. Bohaterowie różnych epok mogą stanowić trudny wzorzec wierności raz...
Uzasadnij, że „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicz i „Potop” Henryka Sienkiewicza to utwory pisane ku pokrzepieniu serc.
„Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie. Ile trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.” W dorobku literatury polskiej możemy znaleźć wiele utworów, które...
Uczyniwszy na wieki wybór w każdej chwili wybierać muszę
W literaturze mamy niewyczerpalną kopalnię utworów, których jednym z głównych założeń jest ukazanie człowiekowi schematów, według których, powinien postępować. Wszelkie wartości natury etycznej i moralnej mają nam pomóc podjąć decyzję i pokazać,...
"... przyszłość ocala co jej potrzebne ..." - Cyprian Kamil Norwid; Słowa Norwida uczyń mottem do rozważań nad Biblią.
Na podbudowie antycznej wyrosła cała kultura europejska: formy literackie, kanony piękna, estetyka, miniatury i wzorce osobowe. Literatura antyczna to dzieła Homera "Iliada" i "Odyseja", "Poetyka" Arystotelesa,...
Mój ojciec - Jacek Soplica
„ MÓJ OJCIEC – JACEK SOPLICA” Od dziecka zastanawiałem się kim był mój ojciec – powraca do lat dziecinnych Tadeusz – żołnierzem, może generałem, a może po prostu poczciwym, prostym człowiekiem? Te myśli zawsze...
„Po starą księgę sięgam ze wzruszeniem (...) to nakryty kamieniem ojców proch”. Słowa W. Gomulickiego uczyń mottem rozważań o potrzebie poznawania literatury staropolskiej lub podejmij polemikę z zaprezentowaną w nich opinią.
Można w tym cytacie odczytać głęboką myśl i symboliczne przesłanie. Bogatym w znaczenia jest znak księgi. Z pewnością chodzi tu o spis dziejów. Księga to zbiór wiadomości, streszczenie wiedzy na jakiś temat. Jeśli przyjmiemy, że księga jest...
„Tyle o sobie wiemy, na ile nas sprawdzono”. Rozważ sens słów W. Szymborskiej odwołując się do poznanych utworów literackich.
Słowa polskiej wybitnej poetki, zachwycając początkowo swą błyskotliwą trafnością i wywołując podziw dla zamknięcia tak przemyślnej, spójnej intelektualnie, niepodważalnej niemalże treści w tak mało obszernej formie, po chwili budzą w sercu...
Bunt jako wyraz niezgody na rzeczywistość. Odwołując się do wybranych tekstów literatury zaprezentuj bohaterów, którzy bunt uznali za konieczność.
Bunt zwany inaczej sprzeciwem, czy protestem, masowy bądź indywidualny jest wpisany w naturę człowieka. To właśnie spontaniczne wystąpienie prowadzi do wszelkich działań. Bunt zmusza do aktywności. Niezadowolony człowiek pragnący zmian, nie...
Człowiek jest kowalem własnego losu i rzeźbiarzem bytu.
Powiedzenie „człowiek jest kowalem własnego losu i rzeźbiarzem bytu” jest idealnym odzwierciedleniem naszego życia. Każdy przysłowiowo „wykuwa” i „rzeźbi” swój życiowy scenariusz. Życie jest to jedno ogromne drzewo. Ugina się pod wpływem...
