Sztuka klasycyzmu w Polsce.
Nowe prądy w sztuce połowy XVIII wieku docierały do Polski różnymi drogami. Wydaje się, że najwcześniej z Francji, za posrednictwem magnackich mecenasów, którzy i w okresie poprzednim utrzymywali z Francją bezpośrednie kontakty kulturalne. Wielcy...
Zgodność wyboru gatunków z tendencjami epoki, na przykładzie literatury oświecenia.
W epoce oświecenia uprawiano wiele gatunków literackich, zarówno tych, które były znane również w poprzednich epokach (bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka), jak i nowych, stworzonych w tym okresie (nowożytna powieść, nowe...
"I śmiech niekiedy może być nauką". Udowodnij, że twórczość Krasickiego jest nadal aktualna.
Literatura oświecenia rozwijała się w bardzo dramatycznym okresie dziejów Polski. Narastające trudności były wynikiem wzmocnienia pozycji szlachty, która jak tylko nadarzała się okazja osłabiała władzę królewską. Podobnie zachowywali się obcy...
Reformacja państwa w oparciu o utwory Stanisława Staszica i Hugona Kołłątaja.
Jak zreformować państwo? Przedstaw poglądy publicystów doby Sejmu Czteroletniego – Stanisława Staszica i Hugona Kołłątaja na podstawie fragmentów ich utworów. W Polsce o charakterze kultury oświecenia zdecydowała sytuacja polityczna. Wielu...
Celem autora komedii "Powrót posła" było propagowanie reform, które chciał przeprowadzić Sejm Czteroletni – uzasadnij tą myśl.
W Polsce o charakterze kultury oświecenia decydowała sytuacja polityczna. Rzeczpospolita była zagrożona utratą niepodległości stąd oświecenie to czasy walki o przeprowadzenie reform politycznych. W okresie wzrostu napięcia politycznego w kraju – w...
Ignacy Krasicki.
Krasicki Ignacy (1735-1801), polski poeta, prozaik, dramatopisarz, publicysta. Uważa się go za najwybitniejszego pisarza polskiego. Uczył się w kolegium jezuickim we Lwowie i w seminarium duchownym w Warszawie 1751-1754. Studia uzupełniające w...
Ziemiański model życia w twórczości poetów okresu odrodzenia.
Ziemianin-szlachcic najwyżej cenił życie osiadłe, najchętniej w wiejskim ustroniu. "Serce roście patrząc na te czasy" - to główna formuła poetycka rozpoczynająca pieśń drugą z ksiąg pierwszych. Pieśni Jana Kochanowskiego uważane są za...
Omów na wybranych przykładach na czym polega oświeceniowy dydaktyzm.
Oświecenie to epoka wskazująca na to, że jej celem był dydaktyzm—pouczenie. Cała epoka literacka przełomu XVII i XIX wieku postawiła sobie za najważniejszy cel uczyć, bawić i wzruszać. Dlatego większość utworów z tamtych czasów tak wiele...
Epoka Oświecenia.
Oświecenie, okres w rozwoju kultury i literatury europejskiej od końca XVII w. do schyłku XVIII w. (w Polsce do początków XIX w. - tzw. klasycyzm postanisławowski). Na Zachodzie, szczególnie we Francji, łączył się z kryzysem tradycyjnych norm,...
Wielkie idee europejskich myślicieli oświeceniowych i omów ich echa w wybranych dziełach literatury polskiej XVIII wieku. (Wolter, Rousseau, Diderot)
Wolter – właściwie Francois Maria Arouet – zajmuje w filozofii i literaturze francuskiej czołowe miejsce. Jest typowym reprezentantem epoki, wybitną, intelektualną jednostką, głosi swobodę przekonań, racjonalizm, (choć nie ateizm), potrzebę...
Dydaktyczny charakter literatury polskiego Oświecenia.
Znakomity filozof niemiecki Immanuel Kant określił oświecenie jako "wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy", przy czym niepełnoletność rozumiał jako "niezdolność człowieka do posługiwania się własnym...
"Monachomachia" Ignacy Krasicki.
Wśród utworów Ignacego Krasickiego ogłoszonych w latach 1775 -1779 "Monachomachia, czyli wojna mnichów" jest zjawiskiem wyjątkowym i niespodziewanym. Ukazanie się bowiem utworu drukiem nastąpiło prawdopodobnie bez zgody i wiedzy autora i...
Twórczość Ignacego Krasickiego - bliska, czy daleka współczesnemu człowiekowi?
Ignacy Krasicki boleje nad tym, że głupota góruje nad mądrością, pozory prawdy nad prawdą właściwą, zły dumny i pusty człowiek podporządkowuje sobie dobrego i wrażliwego. Poeta był jednak człowiekiem oświeconym i racjonalistą, więc zdawał...
J. J. Rousseau krytyk światopoglądu Oświecenia.
Filozofia polityki wypracowana przez Rousseau była daleka od jednoznaczności. Bez wątpienia bronił on demokratycznych swobód obywatelskich. W swoim najważniejszym dziele „Umowie społecznej” koncepcja, którą wyraził była prawniczą hipotezą, na...
Dlaczego ludzie tworzą utopie? Twoje uwagi na ten temat po lekturze książki „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki” Ignacego Krasickiego.
Utopia z greckiego miejsce, którego nie ma. Jest to wizja idealnego społeczeństwa, w którym nie ma miejsca na zło i niesprawiedliwość społeczną; nie liczy się ona z obiektywną rzeczywistością i dlatego nie ma szans realizacji. Zasady...
Uczyć, bawić i wzruszać dewizą starożytnych pisarzy.
Co to jest dewiza- wytycza działania lub postępowania wyrażona w krótkiej i zwięzłej formie Uczyć, bawić i wzruszać to dewiza starożytnych, którą posługiwali się też pisarze oświecenia. Uczyć: Ignacy Krasicki: “Dewotka” Krasicki w tej...
Reformacja i Kontrreformacja w Polsce
Hasła reformacyjne Lutra przedostały się do Polski w pierwszych latach po jego wystąpieniu. Szerzyły się one najpierw wśród mieszczan i uczonych, później wśród szlachty. Ruch reformacyjny rozszerzał się początkowo potajemnie, gdyż król Zygmunt...
Czego oczekujesz od satyry? By wyśmiewała, uczyła, czy napominała?
Satyra jest dosyć nietypowym gatunkiem literackim, gdyż w obecnym rozumieniu nie podpada pod żadne ograniczenia gatunkowe, ani nawet rodzajowe. A skoro cieszy się taką swobodą, to mamy też prawo mieć wobec niej duże wymagania. Zatem odpowiem...
"Monachomachia" I. Krasickiego.
"Monachomachia, czyli wojna mnichów" jest poematem heroikomicznym, czyli parodią eposu bohaterskiego. Jego dzieje sięgają V w. p.n.e., kiedy to powstała "Batrachomiomachia", poemat grecki opiewający wojnę żab z myszami -...
Literatura Oświecenia – relikt przeszłości, czy istotny składnik współczesnej edukacji?
„Wszystko przemija, odchodzi w zapomnienie Możliwe, że te rymy stracą też sens i znaczenie(…)” Slums Attack Tak jak przeminęły rymy zespołu Slums Attack, tak przeminęła już dawno wartość edukacyjna literatury oświecenia. Jestem o tym...
Jak bajka Ignacego Krasickiego pt. "Kruk i lis" realizuje oświeceniowe hasło "uczyć, bawiąc".
Oświecenie to epoka, w której bardzo ważnym gatunkiem literackim była bajka. Głównym twórcą bajek na gruncie polskim był Ignacy Krasicki.Jednym z jego utworów była bajka pt:"Kruk i lis", która zgodnie z oświeceniowym hasłem miała...
Życie i twórczość Denisa Diderota.
Denis Diderot (1713 – 1784) to jeden z najbardziej wyróżniających się francuski encyklopedysta. Kształcił się wśród Jezuitów. Odmawiając pracy w wyuczonym zawodzie sprzeciwił się woli ojca, co spowodowało konflikt, który w rezultacie doprowadził...
Aleksander Fredro - życie i twórczość.
Fredro Aleksander (1793-1876), polski komediopisarz, pamiętnikarz i poeta. Wykształcenie domowe w ziemiańskim dworze. 1809 wstąpił do armii Księstwa Warszawskiego, brał udział w wojnie z Rosją 1812 (wojny napoleońskie), zbiegł z rosyjskiej...
Scharakteryzuj pisarstwo Krasickiego – gatunki, bohaterowie, tematy ...
W dobie stanisławowskiej twórczość Ignacego Krasickiego odegrała niezwykle istotną dla literatury polskiej rolę. Niezaprzeczalny talent, jaki cechuje tego poetę – trafność obserwacji, jasność i precyzja języka, mistrzostwo w zamykaniu...
Moja Utopia.
Jak codzień siedziałam przy swoim małym bióreczku, na którym kłębiły się sterty starych , nieco pożółkłych książek . Nie potrafiłam myśleć o szkole - miałam ochotę wrócić do swojego światka sprzed kilku lat ... światka małej, nieświadomej niczego...
Ściąga z oświecenia.
oświecenie 1740-1822 fazy: wczesna (1740-1764), dojrzala (1764-1795),schylkowa (1795-1822) Filozofowie: Rene Descartes, Kartezjusz, F.Bacon, J.Locke, Wolter, Jan Jakub Rosseau (ojciec sentymentalizmu) * racjonalizm - rozumowe podejscie do...
Obraz stosunków międzyludzkich w poznanych bajkach Ignacego Krasickiego.
Ignacy Kraścicki był jednym z pierwszych organizatorów życia kulturalnego w Polsce. Współpracował z ośrodkiem królewskim nad tworzeniem sceny narodowej, należał do najaktywniejszych publicystów „Monitora”. Uprawiał wiele gatunków literackich,...
Terminy literackie z oświecenia.
Poemat heroikomiczny – utwór będący parodią eposu rycerskiego. Opiera się na sprzeczności między patetycznym stylem narracji eposu przystosowanym do opiewania heroicznych czynów a błaha i przyziemna tematyką. Epigramat – zwięzły, dowcipny utwór...
Oświecenie - wszystko na temat tej epoki.
Oświecenie w Polsce i w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem...
Polaków portret własny w świetle satyr I. Krasickiego "Powrotu posła", bajek i publicystyki.
Epoka oświecenia przypada na lata 1740-1822. Był to trudny okres dla kultury zarówno świata jak i Polski. Szlachta coraz bardziej zacofana „dogląda” tylko swojej prywaty nie zdając sobie sprawy z zagrożenia, jakie wisi nad całym narodem Ich obrazy...
Ignacy Krasicki satyry i bajki.
Oświecenie to epoka, w której tworzyło wielu wybitnych pisarzy i w której powstały doskonałe utwory literatury francuskiej, angielskiej, a także polskiej. W Rzeczypospolitej nie działo się wówczas zbyt dobrze. Kraj upadał, a społeczeństwo,...
Komisja Edukacj Narodowej.
Komisja Edukacji Narodowej została powołana w 1773 roku i była jednym z pierwszych ministerstw oświatowych w Europie. Powstała po rozwiązaniu zakonu jezuitów, miała przejąć prowadzone przez ten zakon szkoły i opracować zasady programowe nowego...
Bogaty rozwój twórczości satyrycznej w Oświeceniu, związek z wychowawczymi tendencjami epoki.
Tak bogaty rozwój twórczości satyrycznej jaki zaobserwowano w epoce oświecenia -był niewątpliwie efektem wiary w dominujące w tym okresie wartości. Przypomnę, że umowne ramy czasowe otwierające i zamykające lata trwania tej epoki literackiej w...
Rozważ ponadczasowość satyr Ignacego Krasickiego.
Ignacy Krasicki to bez wątpienia najwybitniejszy pisarz polskiego oświecenia. Książe,biskup warmiński, jest polskim przykładem umysłu oświeconego, twórcy utalentowanego i wykształconego, obdarzonego wyrafinowanym smakiem i talentem. Zwano go...
Dydaktyczny charakter bajek i satyr Ignacego Krasickiego.
Jan Ignacy Krasicki tworzył w epoce Oświecenia. Dla Rzeczpospolitej był to okres jej upadku. Rządzona najpierw przez Augusta II następnie Augusta III Sasa staczała się w moralne bagno. Po dojściu do władzy Stanisława Augusta Poniatowskiego...
"Powrót posła" jako komedia polityczna
Komedia Juliana Ursyna Niemcewicza „Powrót posła”, pisarza, działacza politycznego oraz publicysty, będacego również posłem inflanckim oraz zwolennikiem reform na SejmieWielkim, jest utworem, w którym autor posłużył się znanym w komediach...
Ja jako świadek wydarzeń sprzed 210 lat - "Powrót posła".
Dzisiaj miałam mieć wyjątkowo pracowity dzień, więc z niechęcią podchodziłam do pomysłu rodziców, aby wyjechać w odwiedziny do babci i w dodatku na dwa dni. Na poniedziałek muszę napisać wypracowanie „Ja jako świadek wydarzeń sprzed 210 lat”, a...
Podmiot liryczny wobec Boga, człowieka i ojczyzny w utworach Karpińskiego.
W europejskim oświeceniu pojawia się nowy prąd literacki – sentymentalizm. Za jego twórcę i wybitnego przedstawiciela uważa się J.J. Rousseau. W Polsce tak jak w Europie pojawia się sentymentalizm. Kolebką sentymentalizmu w Polsce są Puławy. W...
"Kandyd" - interpretacja.
Wolter pisząc Kandyda dokonuje wnikliwej charakterystyki i analizy życia obyczajowego , kulturalnego i społecznego współczesnego mu świata. Jego opowieść o nieślubnym synu jest pretekstem do podjęcia polemiki ze stereotypowymi poglądami i opiniami...
Krasicki gorzki, czy śmieszny?
Gorzkość i śmieszność. Na początku, chciałbym rozważyć rzecz, która na pierwszy rzut oka wydaje się być oczywista - znaczenie tych dwóch, wyżej wymienionych wyrazów. Nie zawsze wyjaśnienie ich musi być proste i klarowne. Każdy może te dwa zbitki...
Tolerancja.
W 17 wieku ludzie często nie akceptowali wyznawcow innych religii niż chrzesciajnska. Przesladowali ich , zabijali , a każdy swój okrutny czyn tlumaczyli zasadami wiary . „Jeden jest tylko Bog ”- tak zostalo napisane w Ewangelii , ale jest tam tez...
Na przykładzie twórczości Krasickiego uzasadnij słuszność jego słów, że "śmiech niekiedy może być nauką".
Przezwyciężenie kryzysu politycznego i moralnego było głównnym celem poetów oświecenia, którzy bardzo odważnie ukazywali i piętnowali sarmackie wady Polaków. Do tych poetów zaliczał się Ignacy Krasicki, poruszający te problemy, które przyczyniały...
Naprawa Rzeczypospolitej w dobie staropolskiej.
Od czasów renesansu w Polsce zaczęły zachodzić polityczne, gospodarcze i kulturalne zmiany. Czas ten to okres panowania ostatnich Jagiellonów – Zygmunta Starego i Augusta. Królowie ci prowadzili pokojową politykę, gdyż przez 150 lat nie było...
Oświecenie epoką kształtowania się dojrzałej państwowości.
Oświecenie jako nowa epoka literacka pojawia się w Europie Zachodniej pod koniec drugiej połowy XVII w. i trwa do końca wieku XVIII. W Polsce z kolei w związku z pewną izolacją kulturową Rzeczpospolitej rozpoczyna się w latach trzydziestych XVIII...
Walka o nowego człowieka dla nowych oświeconych czasów jako przewodnia myśl twórczości Ignacego Krasickigo.
Zgodnie z założeniami epoki oświecenia, tj. empityzmem, racjonalizmem i sensualizmem zarówno w Europie zachodniej, jak i przede wszystkim u nas w kraju, człowiekiem doby "wieku filozofów" jest racjonalista, wolnomyśliciel i...
"Modny kawaler i modna dama, zacofany sarmata i światły obywatel - główne modele postaw Polaków w drugiej połowie XVIII wieku.
Epoka oświecenia w Polsce przypada na lata 1740-1822. Był to trudny czas dla kultury i oświaty. Przez złą politykę upada Uniwersytet Krakowski. Bogaci gromadzą książki dla siebie. Szlachta staje się coraz bardziej zacofana i zamknięta na wszelkie...
Kogo i co krytykuje literatura Oświecenia?
„Czytaj i pozwól, niech czytają twoi, Niech się każdy z nich niewinnie roześmieje. Żaden nagany sobie nie przyswoi, Nikt się nie zgorszy mam pewną nadzieję. Prawdziwa cnota krytyk się nie boi, Niechaj występek jęczy i boleje.”...
"Patriotyzm czasu oświecenia. Patriotyzm dziś".
Witaj drogi czytelniku, moją wypowiedz na interesujący nas temat rozpocznę od wyjaśnienia słowa "patriota" -jest to ktoś kto kocha swoją ojczyznę i naród, łącząc te uczucia z szacunkiem dla innych państw. Ten, który zawsze jest gotów do...
Odwołując się do bajek udowodnij słuszność stwierdzenia: "Słowo mocniej bije niż najtęższe kije".
Bajka jest gatunkiem literackim powstałym w drugiej połowie XVIII wieku, czyli w epoce polskiej literatury zwanej oświeceniem. Ów gatunek epicki ze względu na układ wierszowany, wesołą, przejrzystą i zrozumiałą treść chętnie odbierany był zarówno...
Człowiek XXI wieku wobec podstawowych wartości Oświecenia.
Oświecenie to epoka, która objęła wszystkie dziedziny życia społeczno kulturalnego i poddała je kontroli „światła naturalnego”, czyli rozumu. Sama nazwa wywodzi się z prastarej metafory religijnej światła, światłości, która kojarzona była z...