Z literatury średniowiecznej można wywnioskować, że najsłynniejszymi w tej epoce wzorcami osobowymi byli asceta i średniowieczny rycerz. Zgłębiając się w tamtejsze dzieła można zaobserwować, jaką rolę owe osobowości pełniły, czym się różniły i w...
Średniowiecze, a inaczej wieki średnie, rozpoczęło się w V w. n.e. a trwało do XV w. n.e. Jest to druga po starożytności najdłuższa epoka. Swoją nazwę zawdzięcza renesansowi, ponieważ w tych czasach uważano średniowiecze za mało warte i że...
Współczesne czasy znacznie różnią się od czasów średniowiecznych w Europie. Różnica polega na innym spojrzeniu ludzi na świat i ich własnym postępowaniu. Duży wpływ na rozwój światopoglądu człowieka wywierała etyka, za którą stała teologia i...
Średniowiecze było najdłuższą epoką w dziejach nowożytnych. Nazwa "medium aevum", oznacza "wieki średnie". Okres średniowiecza był uznawany za czasy zacofania i upadku kultury. Jednak oprócz zjawisk negatywnych niesie za sobą...
Odwołując się do "Lamentu Świętokrzyskiego" i fragmentu "Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią", porównaj ukazane w nich obrazy śmierci. "Lament Świętokrzyski" oraz "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze...
Ostatnimi czasy zastanawiałem się, czy obyczaje rycerskie przetrwały do naszych czasów. Rozważając to zagadnienie, przywoływałem do w pamięci różne obrazy spotykane niemal codziennie i doszedłem do wniosku, że niektórzy dawną tradycję...
Matko Boga, dziewico, przez Boga chwalona, Maryjo, U Twego Syna Panno, matko wybrana z wielu, Mario! Pozyskaj nam, ześlij nam. Panie, zmiłuj się. Ze względu na Twego Chrzciciela, Synu Boga, Usłysz głosy, spełń zamiary, człowiecze. Słuchaj...
ŚREDNIOWIECZE 1. Czas trwania: Europa: V-XV w. Polska: X-XVw. 2. Uniwersalizm epoki: Ówczesna Europa dążyła do wyznaczania jednej wiary-chrześcijaństwa, miała wspólne zwierzchnictwo papieskie, język urzędowy (łacinę i zwierzchnika...
1. Wybranie Rolanda na tylną straż. 2. Zauważenie pogan nadchodzących w stronę wojsk. 3. Decyzja Rolanda o samodzielnej próbie pokonania wroga. 4. Rozpoczęcie bitwy. 5. Wielka rzeź na polu bitwy. 6. Wezwanie pomocy przez Rolanda. 7....
1. Ramy czasowe, pojęcia: uniwersalizm, teocentryzm, augustynizm, franciszkanizm, tomizm, scholastyka, asceza, hagiografia, memento mori, dans makabr, (taniec śmierci). 2. ” Legenda o św. Aleksym" - wzór ascety. 3. „Pieśn o Rolandzie"...
Średniowiecze to epoka w historii europejskiej, obejmująca okres między starożytnością a renesansem. Wydarzeniem, które zapoczątkowało ten okres był upadek cesarstwa wschodniorzymskiego. Natomiast kres tej epoki nastąpił w wieku XV- w czasie...
Twórcy średniowiecznej literatury byli najczęściej osobami duchownymi. Większość dzieł powstających w tym okresie miała funkcję dydaktyczną, twórcy dzięki nim ukazywali przykłady postępowania godne naśladowania. W ten sposób ukształtowały się dwa...
Termin średniowiecze został przyjęty jako określenie epoki między antykiem a epoką nowożytną. Przez długi czas epoka ta była symbolem upadku umysłowości, zacofania, ciemnoty, zabobonu. "Humaniści włoscy XV XVI w. pisała badaczka literatury...
W panującej podczas średniowiecza ascezie najważniejsze było całkowite oddanie się Bogu. Asceta porzucał wszystko, co ziemskie i materialne. Zrzakał się majątku na rzecz biedniejszych od siebie, przekazywał władze innym, życie miejskie zamieniał...
Ocena bohatera legendy hagiograficznej z punktu widzenia współczesnego człowieka Człowiek i jego zachowanie znacznie się zmieniły od epoki Średniowiecza. Ukazują to między innymi liczne utwory literackie stworzone przez naszych przodków. Tym...
W literaturze średniowiecza można zauważyć wiele motywów, których treści ukrytego znaczenia są wykorzystywane przez późniejszych pisarzy, poetów. Ich wartości ze względu na uniwersalność i ponadczasowość, są kontynuowane i eksploatowane ukazując...
Literatura Średniowieczna jest nam znana jedynie z dzieł, które zachowały się do naszych czasów. Jest to zbiór niekompletny i bardzo często niepewnie datowany. Zachowane rękopisy sprawiają ogromne trudności w odczytaniu, stan ich jest zazwyczaj...
Bogurodzica to najdawniejsz polska pieśń religijna. Czas powstania jest do dzisiaj wielka zagadką, zarówno dla literaturoznawców, jak i muzykologów. Przyjmuje się, że utwór napisany został pomiędzy wiekiem X a XIV. Najnowsze hipotezy naukowców są...
Oba te utwory - zarówno "Lament Świętokrzyski" , jak i "Bogurodzica" - zostały napisane w średniowieczu. Główną postacią występującą w obu tekstach jest Matka Boska - Maryja. Mimo to teksty te nie są do siebie podobne, jakby mogło się...
Tristan był wcześnie osieroconym synem siostry króla Marka z Kornwalii. Chłopcem opiekował się marszałek Rohalt. Tristan, mimo porwania przez norweskich piratów, z których rak oswobodziło go wzburzone morze, dopłynął do Kornwalii i został...
Augustynizm- twórcą jest św.Augustyn, który sięgał do filozofii Platona i na niej oparł swoją własną. Jej główną myślą było to, że nasze życie, to ciągła walka między tym czego pragnie ciało, a tym czego pragnie dusza. Dlatego właśnie jego...
Roland główny bohater "Pieśni o Rolandzie" jest francuskim hrabią, walczy u boku króla Karola Wielkiego, swojego wuja, w podbiciu Hiszpanii, zajętej wówczas przez muzułmańskich Arabów, a także w bitwie z Baskami, którzy zaatakowali wojska...
ŚREDNIOWIECZE 476 – upadek Cesarstwa Rzymskiego 800 – Karol Wielki cesarzem 1000 – Europa czeka na koniec świata 1321 – kończenie „Boskiej Komedii” przez Dantego 1364 – założenie uniwersytetu w Krakowie 1455 – odkrycie druku przez...
Porównaj postawy św. Franciszka i św. Aleksego. Jakie widzisz podobieństwa i różnice? Czym różnił się święty Franciszek od średniowiecznych ascetów? Okres średniowiecza jest przepełniony wielką ilością wzorów, co do zachowania się człowieka. Są...
Średniowiecze trwało w Europie od IV/V w n.e. do XV w , a w Polsce od X do XV wieku. W społeczeństwie średniowiecznym panowała hierarchia. Szczytowe miejsce zajmowały dwa stany, rycerstwo i duchowieństwo; miesz-czanie i chłopi tworzyli stany...
Roland to główny bohater "Pieśni o Rolandzie" jest francuskim hrabią i siostrzeńcem Karola Wielkiego. Pochodził z bogatego, świętego rodu. Był też prawą ręką cesarza. Arystokrata ten był dowódcą tylnego oddziału armii króla Francji. Żył w VIII...
Sroedniowiecze to epoka pochwalająca dość specyficzne cechy. W epoce tej nie brak licznych wzorców paranetycznych jak no. świętego ascety, władcy no i oczywiście rycerza. Prawdziwy rycerz, godny uznania powinien być: poboży. W tym znaczeniuk,że...
* Średniowiecze – „media aerum” * Mediewiści – badacze średniowiecza * Chronologia epoki: - jako datę wyznaczającą początek średniowiecza uważa się 476r. - w Polsce 966r. - średniowiecze trwa ok. 1000 lat, do XVw. * Ideologia...
W średniowieczu Matka Boska pełniła bardzo ważną rolę. Jej literacki wizerunki spowodowały rozpowszechnianie się kultu maryjnego. Przedstawiona jako osoba posiadająca szczególne względy u swojego syna, Wierni adresowali do niej swe prośby i...
Średniowiecze Za początki średniowiecza w Europie przyjmuję się rok 476-upadek Rzymu. Nastąpił wówczas koniec świata starożytnego a na gruzach rzymskiej cywilizacji powstają nowe formy państwowe. Kościół przekształca kulturę staożytnego świata...
Miłość kojarzy nam się zawsze jedynie ze szczęściem, radością i ciepłem. Rzadko, kiedy nasuwają się na myśl słowa takie jak rozdarcie, poczucie winy i niespełnienia. Taką właśnie tragiczną miłością, jest miłość Tristana i Izoldy. Jako...
Aleksy był potomkiem znakomitego rzymskiego rodu książęcego. Był niezwykle religijny. Cnotami chrześcijańskimi przewyższał swych rodziców. Wziął ślub z córką cesarza, a ślubu udzielił im sam papież. Rankiem następnego dnia po zaślubinach Aleksy...
1. Jest to jeden z najstarszych zachowanych do dziś utworów tego typu, najpiękniejszy poemat o tragicznych dziejach nieszczęśliwych kochanków. Średniowieczna opowieść celtycka, którą opracował francuski pisarz Bedier. Treść: Tristan początkowo...
Średniowieczny asceta był to człowiek, który ponad wszystko wywyższał Boga. Poświęcał mu całe swoje życie, wyrzekał się wszystkich swoich kosztowności, jakie posiadał, na rzecz ubogich. Człowiek, którego określano mianem ascety, wzorował swój...
RYCERSKI KODEKS HONOROWY 1. Bądź zawsze gotów, nie składaj broni, chyba że idziesz na nocny spoczynek. 2. Broń biednych i pomagaj tym, którzy sami bronić się nie mogą. 3. Nie czyń niczego, co by urażało lub krzywdziło bliźnich. 4. Bądź...
Jest to utwór o charakterze żałobnym, w którym Matka Boska głosi swój monolog do wszystkich zgromadzonych pod krzyżem umarłego, jednorodnego syna i zaczyna go zwrotem "posłuchajcie bracia miła". Słowa te pełnią również rolę incipitu. Utwór równie...
Katedra jest czołowym tematem architektury gotyckiej. Charakteryzuje je wielkość i wspaniałość. Ich długość zbliża się do 100 metrów, a nieraz ją przekracza. Jest to budynek o niebywałej wysokości wnętrza, o przewyższającej wszystko wysmukłości...
Motyw maryjny był bardzo powszechny w literaturze średniowiecznej. Anonimowi autorzy często nawiązywali do sceny cierpienia Matki Boskiej pod krzyżem oraz zwracali się do niej z prośbą o wstawiennictwo u Syna. W Polsce również pojawił się bardzo...
Alegoria to w literaturze i sztuce obraz mający poza znaczeniem dosłownym określony sens przenośny; wyobraża zwykle pojęcie oderwane. Średniowiecze to epoka alegorii. Średniowieczne dzieła pełne są obrazów i wizji, do których odczytania potrzebny...
„Lament świętokrzyski”, jest to wiersz, znaleziony w XV wieku, w Górach Świętokrzyskich. Język jest trudny do zrozumienia, gdyż zawiera wiele archaizmów, zdrobnień, oraz środków stylistycznych. Treść „Lamentu” opisuje uczucia Matki Boga,...
Utwory "Bogurodzica" i "Lament Świętokrzyski" można zaliczyć do arcydzieł liryki średniowiecza. Pierwszy z nich pochodzi z połowy XIII w. i jest uważany za najstarszą polską pieść religijną. Drugi znany również jako "Żale Matki Boskiej...
Słowa św. Augustyna – filozofa średniowiecznego, który dzięki głębokiej modlitwie swojej matki, nawrócił się i prawdziwie uwierzył w Boga, zasługują na uwagę. „Rób co chcesz” nie oznacza egoistycznej postawy do świata i innych ludzi. Dla św....
Średniowieczna literatura nie tylko kreuje, ale i inspiruje do tworzenia wzorcowych wizerunków człowieka. Głównie przez nią powstały trzy podstawowe wzorce bohatera średniowiecznego, którymi są : Święci (często asceci), rycerze oraz doskonali...
W średniowieczu największą mądrością była umiejętność właściwego rozpoznawania, co dobre, a co złe. Dziś coraz trudniej odróżnić od siebie te wartości. Zdaje się także, że coraz częściej zdarza się nam tęsknić za bezwzględnym autorytetem, od...
Każda epoka kształtuje różne wzorce osobowe. W okresie średniowiecza w Europie rozwinęła się literatura rycerska, której główną funkcją było stworzenie wzorca osobowego -idealnego rycerza, który spełniał wszystkie cechy kodeksu rycerskiego....
Uczucie ,które połączyło bohaterów książki pt."Dzieje Tristana i Izoldy" było namiętne,gwałtowne i niemożliwe do opanowania.Było równierz wiarołomne,ponieważ Izolda była żoną króla Marka ,Tristan zaś był największym przyjacielem i...
Czy warto, by kodeks rycerski obowiązywał i dziś? Wydaje mi sie, ze warto, ale nie wiem, czy znalazl by sie ktos, kto by tego kodeksu przestrzegal. Czemu? Aby odpowiedziec na to pytanie, nalezy najpierw zastanowic sie, czym jest ten kodeks....
Średniowiecze to termin na określenie dziejów w kulturze i historii, obejmujący czas miedzy starożytnością, a nowożytnością. Wykształciły się w nim pewne wzorce osobowe, ideały postaw i zachowań ludzkich. Było one rozpowszechniane przez ówczesną...
W średniowieczu Matka Boska pełniła bardzo ważną rolę. Jej literacki wizerunki spowodowały rozpowszechnianie się kultu maryjnego. Przedstawiona jako osoba posiadająca szczególne względy u swojego syna, uciecha grzeszników, była adresatką wielu...