Pląsawica Huntingtona (choroba Huntingtona, historyczna nazwa - taniec świętego Wita) choroba genetyczna, atakująca ośrodkowy układ nerwowy. Objawami choroby są niekontrolowane ruchy oraz upośledzenie intelektualne. Nasilenie objawów postępuje w...
Układ nerwowy i hormonalny Zapewniają harmonijny rozwój i funkcjonowanie organizmu, regulacja nerwowa-szybka i krótka, hormonalna-wolna i działa dłużej; Układ Hormonalny: tworzą gruczoły wydzielania wew.(gruczoły dokrewne); Układ nerwowy:...
W organizmach zwierzęcych i u człowieka wykształciły się komórki, tkanki i gruczoły wyspecjalizowane w syntetyzowaniu i wydzielaniu swoich substancji biologicznie czynnych. Hormon to substancja chemiczna, biologicznie czynna, zdolna do...
Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych na ziemi, a zarazem związkiem podstawowym decydującym o życiu organizmów w tym i człowieka. Woda wchodzi w skład organizmów, pełni funkcję środowiska życia (ryby), jest...
1. Polska jest krajem w którym zasoby wodne są mniejsze niż w innych państwach europejskich Zasoby wodne wynikają z tak zwanego bilansu wodnego na który skladają sie przychody i rozchody wody. Na przychód wpływają...
Mrówki, razem z pszczołami i osami, należą do przedstawicieli rzędu Hymenoptera. Owady te oraz przedstawiciele rzędu Isoptera – termity ( inaczej bielce )są jedynymi grupami, którym udało się stworzyć prawdziwą strukturę społeczną, a nastąpiło to...
Same mrówki to organizmy z reguły małe, większość nie osiąga długości 1 cm, jednakże zdarzają się także czterocentymetrowe giganty. Charakterystyczną cechą w budowie mrówek jest obecność stylika* często zaopatrzonego także w pionowo stojącą łuskę...
Pierwsze Śniadanie (7:00) Lp Produkt Porcja Wartość energetyczna Cholesterol Spacer Jazda na rowerze 1. Musli naturalne z mlekiem odtłuszczonym 430g 121kcal 5mg 30min. 14 min. 2. Truskawki 50g 14kcal...
Cukry stanowią ogromną grupę związków chemicznych. Popularna nazwa „węglowodany” wywodzi się ze wzoru sumarycznego, gdzie liczba atomów wodoru dwukrotnie przekracza liczbę atomów tlenu, tak jak ma to miejsce w cząsteczce wody. Wzór ogólny...
Wszystkim organizmom żywym do życia potrzebna jest woda i powietrze, które są podstawowymi zasobami naturalnymi. Bez nich życie na ziemi byłoby niemożliwe. O znaczeniu wody dla życia społeczeństwa i w ogóle życia świadczy chociażby...
Występowanie wody na Ziemi Nie było by życia na naszej planecie bez wody: wszak to w pierwotnym oceanie, osłonięte przed działaniem promieni nadfioletowych, narodziły się i rozmnożyły pierwsze istoty życia. Bez wody życie musiałoby zniknąć,...
Zwierzęta Układ oddechowy Układ nerwowy Układ wydalniczy Układ krwionośny Układ pokarmowy Układ rozrodczy JAMOCHŁONY Oddychają całą powierzchnią ciała. Odbywa się to na drodze dyfuzji. U jamochłonów występują...
Narządy ruchu zwierząt - organy służące do poruszania się zwierząt. Narządy poruszania się zwierząt mogą być narządami trwałymi (migawki albo rzęski, wici i mięśnie) albo nietrwałymi (nibynóżki). Migawki i rzęski są to bardzo delikatne narządy...
Jamochłon Jamochłon ogólnie dwuwarstwowy worek ze specjalnymi wyrostkami (czułkami bądź ramionami). Budowa - Stułbia występuje tylko w postaci polipa. Ciało jej wygląda jak wydłużony worek przymocowany do podłoża tzw. stopą. W górnej...
Oogamia - typ rozmnażania polegający na łączeniu się ruchliwej gamety męskiej - plemnika z nieruchliwą gametą żeńską - komórką jajową. Anizogamia - typ rozmnażania polegający na łączeniu się dwóch gamet mających wici, ale różniących się...
Oogamia-typ rozmnażania polegający na łączeniu się ruchliwej gamety męskiej-plemnika z nieruchliwą gametą żeńską-komórką jajową. Anizogamia-typ rozmnażania polegający na łączeniu się dwóch gamet mających wici, ale różniących się wielkością...
Jądra - androgeny (wpływają na rozwój 3 i 4 rzędowych cech płciowych) Jajniki , łożysko - estrogeny (rozwój 2 i 3 rzędowych cech płciowych i przebieg miesiączki), progesteron (odpowiada za utrzymanie ciąży, hamuje owulację) Rdzeń -...
Na świecie stale ma miejsce rosnące zapotrzebowanie na energię. Jeśli w roku 1986 światowe zużycie energii wynosiło 11,2 TW lat, to prognoza na rok 2030 uwzględniając przewidywane zużycie w roku 2000 wynoszące ok. 15 TW lat, będzie wynosić...
Mszaki spotykamy na jałowych wydmach gdzie utrwalają ruchome podłoże i biorą istotny udział w procesie glebotwórczym. Wielkie znaczenie mają w regulacji bilansu wodnego wielu zbiorników, szczególnie leśnych. Warstwa mszysta chroni bowiem glebę...
Mszaki mają niewielkie wymagania siedliskowe, pokrywają zwartymi darniami nawet bardzo ubogie gleby. Po obumarciu wzbogacają je w próchnicę, przygotowując glebę dla innych, bardziej wymagających roślin. Pełnią ważną funkcję w zasiedlaniu...
Mszaki spotykamy na jałowych wydmach gdzie utrwalają ruchome podłoże i biorą istotny udział w procesie glebotwórczym. Wielkie znaczenie mają w regulacji bilansu wodnego wielu zbiorników, szczególnie leśnych. Warstwa mszysta chroni bowiem glebę...
Wszystkie bezkręgowce wyższe - pierścienice, stawonogi, mięczaki i szkarłupnie - mają oddzielny otwór gębowy i otwór odbytowy, umięśniony przewód pokarmowy, dobrze rozwinięty układ krążenia oraz wtórną jamę ciała, celomę (coeloma),...
MIĘCZAKI Miękkie i wilgotne ciało, często chronione przez muszle; większość pobiera tlen za pomocą skrzeli – rozgałęzionych wyrostków na ciele obmywanych przez wodę; - ślimaki: wydłużone, miękkie ciało i umięśnioną nogę; większość ma...
1. Naczynia krwionośne Tętnice - odprowadzają krew z tkanek do serca. Składają się z trzech warstw: zewnętrzna, środkowa, wewnętrzna. Ciśnienie jest w nich bardzo duże, dzięki czemu zapewniany jest jednolity i ciągły przebieg krwi. Nie...
Woliński Park Narodowy utworzono w 1960 roku na powierzchni 4897 ha, obejmując ochroną ścisła 3% tego parku. Park jest położony w rejonie ujścia Odry. obejmuje on przyrodniczo najcenniejszą, północno-zachodnią część wyspy Wolin, pomiędzy...
Autotrofizm to sposób odżywiania się polegający na wytwarzaniu związków organicznych z pobranych ze środowiska związków nieorganicznych: CO2, H2O i soli mineralnych które w wyniku wielu przemian biochemicznych, przy udziale energii, ulegają...
Owady eusocjalne Owady społeczne, eusocjalne - są to owady stanowiące potomstwo jednej lub kilku samic żyjące w zorganizowanych społeczeństwach (koloniach), w których wytwarza się mniej lub bardziej zorganizowany podział pracy. Niekiedy...
Układy: - jamochłonów (1), - płazińców (2), - nicieni (3), - pierścienic (4), - mięczaków (5), - stawonogów (6), - szkarłupni (7) Układ oddechowy 1. wymiana gazowa na drodze dyfuzji; 2. wymiana gazowa bezpośrednio przez...
Grupa tkankowców obejmuje wszystkie zwierzęta z wyjątkiem gąbek. Jak sama nazwa wskazuje to organizmy zbudowane z komórek tworzących tkanki. Pierwszymi współczesnymi tkankowcami były jamochłony, następnie w toku ewolucji pojawiły się płazińce, a...
Komórka - podstawowa jednostka biologiczna; autonomiczna, samo powielająca się, zdolna do wzrostu, czerpiąca energię do utrzymania wysokiego stopnia organizacji materii w jej wnętrzu spoza układu (z zewnątrz) i zdolna do przemiany tej energii w...
NASTIE NASTIE [gr.], ruchy nastyczne, zmiana położenia organów roślinnych, rzadziej zwierząt, zachodząca w wyniku bodźca działającego bezkierunkowo lub będąca rezultatem wrodzonych właściwości organu. Istnieją 2 rodzaje ruchów nastycznych:...
Kwiaty nie zostały stworzone tylko ku naszej radości. Nadrzędną rolą kwiatów jest wysłanie precyzyjnej informacji adresatowi jakimi są zwierzęta. Przy okazji kwiaty także czerpią z tego korzyści. Zwierzęta w podziękowaniu za dostarczenie pokarmu...
Układ nerwowy utrzymuje łączność organizmu z otoczeniem, reguluje pracę narządów wewnętrznych i integruje wszystkie części ciała w jedną całość. Informacje otrzymywane są z receptorów rejestrujących zmiany środowiska zewnętrznego i we wnętrzu...
Choroba Przyczyna Objawy „Leczenie” Fenyloketonuria Fenyloalanina nie jest przekształcana do tyrozyny Zaburzenia neurologiczna Upośledzenie umysłowe i fizyczne Hipotonia mięśni Zesztywnienie stawów Mysi pot Dieta bez...
Trzy procent dzieci rodzi się z wadami wrodzonymi, z tego 85% defektów jest uwarunkowanych genetycznie. Powstawanie wad jaja płodowego wiąże się ściśle z uszkodzeniem aparatu genowego chromosomów. Może dojść do tego podczas zapładniania komórki...
Podatki ekologiczne są skutecznym sposobem ograniczania zanieczyszczeń z rozproszonych źródeł ich emisji, na przykład ze spalania paliw w gospodarstwach domowych i małych przedsiębiorstwach, z transportu samochodowego i lotniczego, odpadów...
KATASTROFY EKOLOGICZNE są to trwałe, nieodwracalne, uszkodzenia lub zniszczenia środowiska, mające negatywny wpływ na życie człowieka. KATASTROFA EKOLOGICZNA W ZATOCE PERSKIEJ Czas i miejsce katastrofy: 1991 r., Zatoka Perska....
Naturalne sposoby sterowania płodnością(naturalna antykoncepcja): - Metoda kalendarzowa - Metoda termiczna - Kalendarzyk małżeński - Obserwacja śluzu metodą Billingsów - Metoda wykorzystująca testy biochemiczne - Stosunek przerywany...
Antykoncepcja, med. dobrowolne i okresowe zapobieganie zapłodnieniu lub rozwojowi ciąży; stosowane są różne metody zapobiegania ciąży: 1) naturalne — termiczna (polega na mierzeniu temperatury ciała w czasie cyklu miesięcznego), owulacyjna...
ANTYKONCEPCJA oznacza świadome zapobieganie ciąży. Większość młodych ludzi rozpoczynających współżycie seksualne ma zbyt małą wiedzę o antykoncepcji. Specyficzność seksualizmu człowieka przejawia się między innymi w tym, że stosunki płciowe...
Olśniewające białością tarasy wapienne (trawertyny) Pamukkale, znajdujące się 19 km na północ od Denizli, wyglądają z daleka jak jasna blizna na zboczu łańcucha górskiego. Gdy podjeżdża się bliżej, nabierają bardziej konkretnych kształtów i staje...
Hormony są to związki chemiczne wytwarzane przez organizm, koordynujące i regulujące już w znikomych ilościach procesy biochemiczne w komórkach oraz korelujące podstawowe funkcje życiowe organizmu. Produkowane są przez gruczoły dokrewne lub...
Hormony są to związki chemiczne wytwarzane przez organizm, koordynujące i regulujące już w znikomych ilościach procesy biochemiczne w komórkach oraz korelujące podstawowe funkcje życiowe organizmu. Produkowane są przez gruczoły dokrewne lub...
Substancje zapasowe u roślin, związki chemiczne syntetyzowane przez rośliny, pełniące rolę źródła energii lub budulca. Substancje zapasowe występują we wszystkich komórkach roślin jako produkty przemiany materii, a ponadto są magazynowane w...
Siateczka śródplazmatyczna Jest to rozbudowany system błon. Dzieli cytoplazmę na mniejsze obszary (mogą w nich wtedy bez przeszkód zachodzić różne reakcje chemiczne), w oddzielnych strukturach komórkowych można otrzymać inne warunki, skład...
Pięciopromienna symetria ciała i dorosłych osobników brak wyodrębnionej głowy. Larwy szkarłupni są dwubocznie symetryczne. Niektóre jeżowce i strzykwy wtórnie utraciły promienistą symetrię i stały się symetryczne dwubocznie. Obecność...
1. Systematyka: Królestwo: Zwierzęta (Animalia, Zoa) Typ: Szkarłupnie (Echinodermata) Gromada: Rozgwiazdy (Asteroidea) Gromada: Strzykwy (Holothurioidea) Gromada: Liliowce (Crinoidea) Gromada: Jeżowce...
Boczna linia rozwoju wtórnoustych, żyjąca w morzach o pełnym zasoleniu, związane z dnem morskim. A) Filogeneza szkarłupni: - przodkowie: robakokształtne zwierzęta mając wtórną jamę ciała (celomę), podzieloną na segmenty. Przeszły one...
1. Filogeneza gadów: - hylonomus - bogate w żółtko jaja, otoczone wapienną skorupką.Wiele bardziej skostniały szkielet niż u płazów, odcinek szyjny znacznie dłuższy, kręgosłup łączył się z miednicą za pomocą 2 kręgów + - Owodniowce - wyższe...