Funkcje szkieletu; Szkielet człowieka; Okostna; Nasada kości; Trzon kości; Jama szpikowa; Szpik kostny; Budowa chemiczna kości; Czaszka; Kręgosłup;Budowa kręgu; Budowa kręgosłupa
Funkcje szkieletu: ochrona dla narządów. Funkcja podporowa, krwiotwórcza (produkuje wszystkie rodzaje komórek krwi) Funkcja magazynująca ( np. sole mineralne), wzrostowa (wzrost kości powoduje wzrost organizmu) Szkielet człowieka - podział:...
Cechy wspólne i różnice organizmów żywych
Cechy wspólne organizmów żywych: -zbudowany z komórek -zawierają DNA (substansję, w której zapisana jest informacja o wszystkich cechach danego organizmu.) -wnętrze komórek wypełnia cytoplazma -granicę komórek stanowi błona komórkowa...
Budowa i rola układu krwionośnego - przydatne informacje
Układ krążenia nazywamy również sercowo- naczyniowym. Składa się z dwóch połączonych ze sobą układów: krwionośnego i limfatycznego. Układ krwionośny u człowieka jest zamknięty. Oznacza to, że krew nie wlewa się do jam ciała, ale krąży w systemie...
Komórki,związki organiczne,aminokwasy,kwasy nukleinowe,DNA,RNA,jedność świata żywego:w skrócie
Komórki zawierają też sole mineralne pełniące funkcje budulcowe, biorące udział w regulacji procesów życiowych i są źródłem pierwiastków dla komórek.w skład organizmów wchodzą też związki organiczne-cukry- (materiał energetyczny, budulcowy;...
Higiena
Aspekty higieny: a) osobista- odnosi się do pielęgnacji i dbałości o org. Człowieka, czystość i wygląd ciała i włosów, bielizny i ubrań, b) społeczna- dbałość o właściwe relacje między ludźmi w oparciu o wartości moralne oraz unikanie czynników,...
Pytania maturalne
1.wymień budowę i funkcje związków organicznych występujących w organizmie CUKRY(węglowodany): zbudowane od 3-7 atomów węgla- monosacharydy-(cukry proste); są rozpuszczalne w wodzie; są niezbędnym składnikiem płynów ustrojowych-...
Funkcje układu wydalniczego - ściąga
Budowa nerki. - część zewnętrzna – kora nerki - piramidy (rdzeń nerki) - kielichy - miedniczka nerkowa - moczowód Budowa i funkcje nefronu. Budowa nefronu.- kłębuszek nerkowy } ciałko nerkowe - torebka Bowmana- kanalik kręty bliższy-...
Biologia - ekologia
Ekologia-autekologia(org.a środowisko),synekologia(zależności wielogat.zgrupowań org.i środowiskiem) Populacja-zb.osobników 1gat.występujących na określonym terenie,krzyżują się dając płodne potomstwo;Biocenoza-zespół populacji na danym...
Układ oddechowy i układ pokarmowy
Układ pokarmowy- jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, jel. Cienkie, grube, odbyt Trawienie- to hydrolityczny rozkład z udziałem enzymów trawiennych wielocząsteczkowych subst. Pokarmu na drobno-cząsteczkowe, które są wchłaniane przez błony...
Bakterie, Wirusy i Protisty - na sprawdzian
Wirusy Wirusy nie są organizmami, nie posiadają budowy komórkowej i cechuje je brak własnego metabolizmu. Są tworami zbudowanymi z białka i kwasu nukleinowego. Choroby: - człowiek DNA lub RNA - różyczka, świnka, żółtaczka zakaźna, ospa...
Ściągi na sprawdzian z biologii (skóra i jej funkcje, receptory, gruczoły, kości)
Włos - nitkowaty twór, pochodzenia naskórkowego, na powierzchni skóry, występujący u ssaków. Włosy znajdują się na całej skórze, z wyjątkiem wewnętrznej strony dłoni, podeszew i powierzchni zgięć stawów. Włosy wyrastają z zagłębień skóry...
Produkcja roślinna - zadania i zakres
1. Zadania i zakres produkcji roslinnej. Zasadniczym zadaniem produkcji roslinnej jest przetwarzanie materii nieorganicznej w organiczna przy wykorzystaniu energii slonecznej za posrednictwem aparatu fotosyntetycznego roslin samozywnych...
Białka, sole mineralne,węglowodany, witaminy
Białka, wielkocząsteczkowe związki organiczne składające się zdługich łańcuchów połączonych ze sobą aminokwasów. Są zasadniczymi elementami metabolicznymi istrukturalnymi komórek, tkanek inarządów roślin izwierząt. Dzielą się na proste (proteiny)...
Parzydełkowce, płazińce, nicienie - podsumowanie wiadomości
PARZYDEŁKOWCE 1. Parzydełkowce to wodne (głównie morskie) zwierzęta, których ciało zbudowane jest z dwóch warstw komórek (endodermy i ektodermy), połączonych mezogleą. Nie mają wtórnej jamy ciała. 2. Mogą występować w dwóch postaciach -...
Odruchy warunkowe i bezwarunkowe, którkowzroczność i dalekowzroczność.. pomniejszasz i bierzesz jako ściage na biologie..
Odruchy bezwarunkowe – odruchy wrodzone; odpowiadają za to ośrodki rdzenia kręgowego i podkorowa część mózgu; np. powiększenie i zmniejszenie źrenicy, wymioty podczas podrażnienia tylniej części gardła, cofnięcie reki po ukłuciu...
Genetyka
Budowa DNA Cząsteczka DNA ma strukturę podwójnej helisy (spirali) głównie prawoskrętnej. Każda pojedyńcza nić to długi łańcuch nukleotydów połączonych ze sobą ścisłymi wiązaniami wodorowymi kowalencyjnymi. Obie nici połączone są ze sobą...
Człowiek pierwotny i dowody ewolucji
*hominidy - pierwsi zblizeni przodkowie są sprzed 5-6mln lat; *australopitek(2-4mln) *homo habilis(zręczny) 2,5-1,8mln narzędzia otoczakowe; poj mózgoczaszki-ok700cm3 *h. erectus (wyprostowany)poj800-11003 -narzędzia: pięściaki...
Ekologia
Populacja- podstawowa jednostka ekologiczna, należące do niej osobniki żyją w takich samych warunkach, kontaktują się ze sobą i mogą się swobodnie krzyżować. Umożliwia to ciągły przepływ informacji genetycznej i powoduj że każda populacja ma...
Paprotniki
PAPROTNIKI : - Widłakowe - Skrzypowe - Paprocie Właściwości : - lądowe rośliny tkankowe - rozmnażają się bezpłuciowo za pomocą zarodników - występuje przemiana pokoleń - wyraźna przewaga sporofitu - do zapłodnienia dochodzi w...
Jamochłony, Obleńce, Płazińce, Stawonogi, Mięczaki - krótka charakterystyka
Jamochłony (Coelenterata) - tradycyjna nazwa grupy drapieżnych bezkręgowców wodnych obejmującej parzydełkowce i żebropławy. Dawniej były uznawane za typ. Cechy charakterystyczne: - obecność epidermy i gastrodermy (zwierzęta dwuwarstwowe) z...
Budowa i funkcja tkanek zwierzęcych
3. Budowa i funkcja tkanek zwierzęcych a) tkanka nabłonkowa - płaski - sześcienny - walcowaty - gruczołowy b) tkanka mięśniowa TKANKA MIĘŚNIOWA: poprzecznie prążkowana gładka szkieletowa sercowa - szkieletowe –...
Rola układu hormonalnego
Rola układu hormonalnego: 1. Utrzymanie równowagi wewnętrznej 2. Hormony regulują proc. chemiczne w tkankach i kom. 3. Hormony decydują o przepuszczalności błon kom., wpływają na rodzaj transportowanych substancji. 4. Niektóry hormony oddz. Na...
Choroby układu pokarmowego
Choroby układu pokarmowego Dolegliwości ze strony układu pokarmowego są bardzo częste. Na ogół nie są groźne i stanowią jedynie oznakę tak zwanej niestrawności, spowodowanej przejedzeniem, nietolerancją pewnych pokarmów, itp. Niekiedy jednak...
Kolejne etapy kondensacji i spiralizacji DNA
Kolejne etapy spiralizacji i kondensacji DNA w załączniku. Fibryla chromatynowa to nieregularna sieć włókien i ziarnistości w jądrze interfazowym. Podstawowymi jednostkami fibryli chromatynowych są nukleosomy; fibrylę tworzą oktamery...
Przystosowanie ryb do życia w wodzie
Przystosowanie ryb do życia w wodzie - narządy oddechowe: skrzela - mają łuski ułożone dachowato - śluz zmniejszający tarcie - struna grzbietowa ciemniejsza od brzusznej - ubarwienie ochronne, obronne, odstraszające - płetwy -- ogonowa,...
Nagonasienne i Okrytonasienne
U roślin nasiennych dominacja sporofitu nad gametofitem.Nagonasienne-lisćcie zarodnonoścne(sporofile)zebrane są w kłos zarodnonośny(strobil=szyszki,kwait)Mikrosporofile-męskie.Każdy liść zarodnionośny,zwany pręcikiem ma podczepione po...
Gruczoły
Gruczoły potowe (łac. glandulae sudoriferae) - gruczoły cewkowate ssaków. Uchodzą wprost na powierzchni ciała lub do mieszka włosowego. Ich wydzieliną jest pot, który jest bezbarwny lub zabarwiony (czerwony u hipopotama i kangura, niebieskawy u...
Trawienie białek, tłuszczy, skrobi
PRZYSTOSOWANIA Jama ustna: - pobiera pokarm - rozdrabnia pokarm - nawilżeniu przez ślinę - uformowaniu w kęsy - prezesowaniu kęsów do tyłu Gruczoły żołądka - wydzielają śluz - sok żołądkowy, - trawienie białek - trawienie...
Organizmy cudzożywne; Biofagi; Roślinożercy; Mięsożercy; Saprobionty; Saprofity(roztocza); Saprofagi; Pasożyty
ORGANIZMY CUDZOŻYWNE: +pasożyty i półpasożyty: +wewnętrzne +zewnętrzne +biofagi: +saprobionty: +roślinożercy +saprofity +wszystkożercy +saprofagi +mięsożercy: -kałożercy -drapieżcy -mułożercy...
Układ krwionośny
Układ krwionośny: W organiźmie znajdują się płyny: krew w naczyniach krwionośnych zamkniętych, limfa w naczyniach limfatycznych otwartych, płyny tkankowe obmywające tkanki. Elementy układu krwionośnego: serce-mięsień wymuszający obieg krwi,...
Sprawdzian z hormonów
1. Połącz w pary hormon z odpowiednim gruczołem OKSYTOCYNA TRZUSTKA TRÓJJODOTYRONINA PRZYSADKA MÓZGOWA INSULINA JAJNIKI PROGESTERON TARCZYCA 2. Podaj przykłady dwóch hormonów mających odmienne działanie u kobiet i u mężczyzn...
Układ ruchu - Szkielet + Mięśnie - ściąga na sprawdzian.
Funkcje -Wykonywanie ruchów motorycznych - utrzymanie odp. Postawy ciała -ochrona narządów wewnętrznych - krwiotwórcza funkcja kości Podział kości (kształt) -kości długie(udowa,przedramienia,paliczki) -kości krótkie(śródstawie) -kości...
Przebieg i znaczenie Mitozy i Mejozy
MITOZA Zachodzi w komórkach somatycznych, obejmuje 1 podział Po podziale z jednej komórki macierzystej powstają 2 komórki potomne. Liczba chromosomów wynosi: przed po działem ta sama co po podziale. Przebieg Profazy: trwa krótko,...
Budowa fizyczna kości
BUDOWA FIZYCZNA KOŚCI Okostna- włóknista błona ochraniająca kość od zewnątrz- jest silnie unaczyniona (odżywia kość) i unerwiona. Znajdują się w niej tzw. komórki kościotwórcze, od których zaczyna się wytwarzanie tkanki kostnej w okresie...
Biologia - odżywianie (protista)
1. Wchłanianie : dyfuzja, dyfuzja wspomagana - małe cz. obojętne elektrycznie lub rozpuszczalne w tłuszczach przenikają bezpośrednio przez bł.kom. zgodnie z gradientem stężeń; transport aktywny - jony i większe cz. (glukoza, aminokw.) 2....
Budowa i funkcje układu oddechowego
Drogi oddechowe ? Jama nosowa ? Gardło?Krtań?Tchawica?Oskrzela?Płuca Jama nosowa- Jama nosowa to pierwszy odcinek dróg oddechowych. Podzielona na dwie części przegrodą nosa zbudowaną z kości oraz chrząstki. Wokół jamy nosowej znajdują się...
Ochrona buraka cukrowego przed szkodnikami
Ochrona wschodów i początkowego okresu wzrostu roślin Rośliny buraka cukrowego w czasie wschodów i początkowego okresu wzrostu wymagają stałej i bardzo efektywnej ochrony, szczególnie po wysie?wie jednokiełkowych nasion w odstępach docelowych...
Korzeń, łodyga, liść - budowa, funkcje
Korzeń budowa morfologiczna : - strefę korzeni bocznych, - strefę włośnikową, - strefa wydłużania - stożek wzrostu korzenia - czapeczkę Funkcje korzenia : - przymocowanie do podłoża, - pobieranie wody i soli...
Mitoza i mejoza
1)BUDOWA CHROMOSOMU Składa się z ramion rozdzielonych- centromerem.Podłużnie podzielony jest na dwie połówki- chromatydy.Każda chromatyda zawiera pojedynczą, bardzo długą cząsteczkę DNA. 2)LICZBA CHROMOSOMÓW KOMÓRKACH Komórka somatyczna 46 ch...
Tkanki zwierzęce - tabelka
TKANKA NABŁONKOWA Jedno- lub wielokomórkowa, komórki ścisle przylegają do siebie Powstają z niej gruczoły Ochronna Wyścielająca Wydzielnicza TKANKA MIĘŚNIOWA GŁADKA Wydłużony kształt jądro centralnie ułożone Buduje żołądek...
Mięśnie
TKANKA MIĘŚNIOWA Tkanka mięśniowa, składa się z włókien mięśniowych, zbudowanych z miocytów (zespołów komórek mięśniowych), posiadających zdolność do aktywnego kurczenia się. Rodzaje tkanki mieśniowej: -mięsień poprzecznie prążkowany -mięsień...
Biologia - sciaga na ustny
1. Zanalizuj budowe i funkcje zwiazkow organicznych wystepujacych w organizmie. 2. Przedstaw graficznie schemat budowy komorki roslinnej i okresl funkcje jej poszczegolnych elementow. Najmniejszy i niepodzielny uklad zyjacy zdolny do romnazania...
Stawonogi - cechy charakterystyczne
Środowisko: lądowe, wodne (skorupiaki), powietrzne (owady) Cechy - występowanie odnóży połączonych stawowo; - ciało pokryte pancerzem chitynowym; - ciało podzielone na tagmy (części): głowa, tułów, odwłok (u skorupiaków i pajęczaków) -...
Budowa DNA
Budowa DNA-DNA jest makrocząsteczką zbudowaną z deoksyrybonukleotydów (w skrócie - nukleotydów). Są to związki kwasu fosforowego, pięciowęglowego cukru - deoksyrybozy i jednej z 4 rodzajów zasad azotowych A, G, C, T .W pojedynczej nici DNA...
Rodzaje bakterii
Przegląd rodzajów bakterii mających kluczowe znaczenie dla żywności. PSEUDOMONAS - Pałeczki psychrofilne występujące w glebie i wodzie. Wchodzą one często w skład mikroflory produktów chłodzonych i mrożonych (np. ryb, mięsa,drobiu, jaj),...
Ewolucja
Ewolucja- proces powolnych zmian, dzięki którym ze wspólnego przodka powstały wszystkie organizmy żyjące na kuli ziemskiej. Przystosowywanie się do zmieniających się warunków naturalnych. Dobór naturalny- to selekcja polegająca na przeżywaniu...