Zaprezentuj głównych filozofów europejskiego pozytywizmu i ich koncepcje.
Pozytywizm jest kierunkiem filozoficznym XIX i XX wieku. Najważniejszą rolę odegrały tu trzy kierunki. Były to: sam pozytywizm - stworzony przez filozofa francuskiego, Augusta Comte’a, empiryzm – reprezentowany przez Anglika Johna Stuarta Milla,...
Byronizm, wallenrodyzm, prometeizm - wyjaśnij pojęcia.
Byronizm George Gordon Byron wystąpił przeciw zwyczajom, normom moralnym i obyczajom arystokratycznej sfery. Mimo że jego postawa naraziła go na liczne przykrości, był wierny wyznawanym przez siebie wartościom - umiłowaniu wolności i demokracji....
Cechy poetyki romantycznej.
Romantyzm wyrósł z opozycji do klasycyzmu, przeciwstawiał się poetyce klasycystycznej, która segregowała gatunki literackie. Romantycy zbuntowali się przeciw wszelkim ograniczeniom formalnym, co przyniosło ogromne zmiany. I tak na przykład...
Nirwana - absurd czy konieczność.
W buddyzmie nirwana oznacza: powstrzymanie stawania się, pozbycie się żądzy, wyzwolenie umysłu, całkowite ustanie starości i śmierci. Dosłownie to zanik, zgaśnięcie, jeżeli jednak ten zanik porównać do gasnącego płomienia, to nie zanika on, ale...
Filozofia Pozytywizmu.
August Comte Dzieła: o “Kurs filozofii pozytywnej” o „Wykłady filozofii pozytywnej” · Przedmiotem nauki powinno być rejestrowanie faktów i spostrzeżeń, bowiem godne poznania jest tylko to, co sprawdzalne, udowodnione empirycznie · Żądał...
Renesansowa koncepcja człowieka - dcharakteryzuj opierając się na twórczości J. Kochanowskiego, M. Reja i P. Skargi.
Renesans jest epoka barwną i różnorodną. Był tzw. "odskocznią" od szarego, zastraszonego śmiercią i Bogiem śreniowiecza. W odrodzeniu panował antropocentryzm, a więc zainteresowanie człowiekiem i jego potrzebami, czyli wszystkim, co go...
Główne kierunki filozofii Średniowiecza.
Augustynizm- twórcą jest św.Augustyn, który sięgał do filozofii Platona i na niej oparł swoją własną. Jej główną myślą było to, że nasze życie, to ciągła walka między tym czego pragnie ciało, a tym czego pragnie dusza. Dlatego właśnie jego...
Indywidualizm romantyczny i rozterki romantyka w wybranych lirykach poetów kręgu kulturowego.
Okres romantyczny, to w literaturze etap wielu zmian. Na kształtowanie tego prądu miały wpływ przemiany cywilizacyjne, społeczne, polityczne, jak i obyczajowe zapoczątkowane przez rewolucję francuską w roku 1789. Połączył on tradycję oświeceniową...
Barok.
Barok jest kierunkiem we wszystkich dziedzinach sztuki, występujący w Europie, a następnie w Ameryce Łacińskiej od końca XVI do I połowy XVIII wieku. Najwcześniej został ukształtowany we Włoszech (manieryzm, marinizm) i w Hiszpanii (konceptyzm,...
Postmodernizm filozoficzny.
W kulturze i filozofii II połowy XX wieku, bardzo wyraźnie zaznaczył się wpływ postmodernizmu. Ten kierunek w filozofii współczesnej i ruch kulturalny jest reakcją na kulturę nowoczesną. Nazwa postmodernizmu odnosi się głównie do zjawisk, które...
Oświecenie - charakterystyka epoki.
Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku...
Romantyzm jako epoka
· ROMANTYZM · Romantyzm europejski powstał w latach dziewięćdziesiątych XVIII wieku i trwał do lat czterdziestych wieku XIX. · W Polsce granice epoki wyznaczają: rok 1822 – data wydania “Ballad i romansów” Adama Mickiewicza oraz 1863 – data...
Średniowiecze - okres ciemnoty, zacofania, "głębokiej nocy" czy epoka przemian, nowości i rozwoju?
Cały świat okryty w mroku. Dzień dniowi podobny, a noc nie wiele się od dnia różni. Spośród mgły, którą osnuty jest cały świat wyłaniają się wysokie, ale bardzo smutne i straszne w swojej szarości, wieże. W zamku tym w tak samo smutnej i ciemnej...
Człowiek Średniowiecza wobec Boga, życia i śmierci
Głównym kierunkiem charrakteryzujścym epokę średniowieczną był teocentryzm. Uważano, że bóg jest w centrum wszechświata, , ma najwyższą władzę i należy wszystko podporządkować Jemu. Lecz skąd ludzie w całej europie wiedzieli, że tak właśnie mają...
Terminy używane w epoce Romantyzmu.
Bajronizm - tajemniczy, melancholijny, samotny, buntowniczy, protestujący przeciwko światu, gdyż w jego życiu dzieje mu się krzywda. Wallenrodyzm - od bohatera poematu Mickiewicza - postaw jednostki, która w imię wyzwolenia podejmuje walkę z...
Filozofia w II połowie XIX wieku.
Źródeł i podstaw filozofii XIX wieku doszukiwać się trzeba z jednej strony w historycznych i społeczno – gospodarczych przesłankach kapitalizmu oraz wzmagającego się w walce z nim człowieczeństwa, zagubionego w świecie...
Charakterystyka Romantyzmu.
Gdy do głosu doszli ludzie rozumni szałem, narodził się romantyzm, epoka buntu. Młodzi romantycy nie akceptują dotychczasowego ładu, buntują się przeciw feudalnemu porządkowi, niewoli politycznej, racjonalizmowi, klasycyzmowi, a nawet -...
Charakterystyka Pozytywizmu.
Rok 1864: jedna z najtragiczniejszych dat w naszej historii. Upadło powstanie styczniowe. Kraj jest wyniszczony wojną, wielu ludzi zginęło, wielu trafi na Syberię. Dla pokonanych nie ma litości – wystarczy być podejrzanym o sympatie dla powstania,...
Średniowiecze - uniwersalny charakter kultury.
Średniowiecze to okres w dziejach kultury europejskiej, za którego granicę uważa się na ogół rok 476 (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego), a za zakończenie rok 1492 (odkrycie Ameryki). Cechą charakterystyczną kultury średniowiecznej był...
Cechy charakterystyczne języka w epoce Romantyzmu.
Każdy kierunek literacki kształtuje własne formy językowe wyrazu, odmienne od zastanych konwencji stylistycznych, a czasem im przeciwstawne. Na ogół te nietradycyjne sposoby operowania słowem ściągają na nowatorów zarzut dziwactwa i...
Literatura polskiego średniowiecza
Literatura polskiego średniowiecza: chronologia W okresie pierwszym, przypadającym na wieki XI i XII, mamy do czynienia niemal wyłącznie z literaturą pisaną po łacinie. Pisaniem zajmują się na ogół cudzoziemcy, a proza dominuje nad poezją....
Jak rozwijała się sztuka mumifikacji w starożytnym Egipcie?
Gdy w przekazach ludowych mówi się o sztuce mumifikacji w starożytnym Egipcie, to wiadomo, że prawie zawsze chodzi o technikę, którą wytworzyli specjaliści od początków do czasu Nowego Państwa. Ale do szczytowych osiągnięć droga była jeszcze...
Czasy saskie w kulturze polskiej.
1. Dwa nurty kultury. szlachecki - rodzinność magnacki - wzorowany na dworach zachodniej Europy 2. Cechy kultury dworskiej (magnackiej). umowność, konwenans życia towarzyskiego hedonizm pod przykrywką etykiety dworskiej 3. Sytuacja...
Oświecenie - wiadomości ogólne.
Był to prąd społeczno kulturalny w Europie, zapoczątkowany w drugiej połowie XVII wieku w Anglii i Francji ,w XVIII wieku rozwijał się w innych państwach europejskich. Podstawą ideologi oświecenia była myśl filozoficzna J.Lockea...
Pojęcia z Młodej Polski.
Pojęcia z MŁODEJ POLSKI: DEKADENTYZM Postawa, która cechuje irracjonalizm i pesymizm. Uznaje bezsensowność istniejacych form społecznych. Bezsilność jednostki ludzkiej prowadzi do charakterystycznego buntu artysty przeciw społeczeństwu, sztuka...
Notatka z Romantyzmu.
Słowo „romantyzm” wywodzi się od średniowiecznych romansów rycerskich. Okres I poł XIXw. Romantyzm był epoką, która odcisnęła swoje piętno na wszystkich dziedzinach życia; począwszy od stroju (w postaci zwiewnych, delikatnych sukien u kobiet i...
Światopogląd i dramaty Wyspiańskiego i Zapolskiej.
Podstawy światopoglądu Wyspiańskiego ukształtowała krakowska szkoła historyczna, przeprowadzająca krytyczną rewizję polskich dziejów, poszukująca mentalnych przyczyn klęsk narodowych. Wyspiański był pod wrażeniem prastarego Krakowa z jego...
Charakterystyka zjawiska sarmatyzmu na podstawie utworów literackich.
Termin sarmatyzm pojawił się w połowie lat 60-tych XVIII wieku (początek czasów stanisławowskich). Twórcy oświecenia nadali mu zabarwienie pejoratywne i określali nim polską kulturę szlachecką ukształtowaną w końcu XVI i na początki XVII wieku, a...
Echa romantyzmu i pozytywizmu w literaturze okresu międzywojennego.
W literaturze międzywojennej pisarze, jak w dawniejszych latach, ukazywali swoja troskę o los kraju i jego pomyślny rozwój. Zjawiskiem szczególnej wagi w literaturze tych lat było powstanie literatury rewolucyjnej, w której wyrazem patriotycznej...
Młodopolskie nastroje i ich przejaw w poezji, prozie i sztuce.
Termin "Młoda Polska", przyjęty jako nazwa epoki, która nastąpiła po pozytywizmie, wydaje sie najtrafniejszy, najlepiej przylegajacy do zespołu zjawisk artystycznych, a także kulturalno-społecznych, które wystąpiły na naszych terenach na...
Kultura Polska w okresie dwudziestolecia międzywojennego.
Dwudziestolecie międzywojenne stanowiło ważny okres kultury polskiej , rozwijającej się w odrodzonym niepodległym państwie. Duża rola silnie wyodrębnionej inteligencji utrwalała elitaryzm kultury , wspierający się ponadto na antydemokratycznym...
Grupy poetyckie Dwudziestolecia, ich założenia programowe.
- skamandryci * nie mieli wspólnego jednego programu, niechęć do wzniosłości, chwilowe przeżycie wyżej niż filozoficzne refleksje itp., zachwyt nad codziennością, * działali w Warszawie, głównie pochodzenia żydowskiego, najpierw w "Pod...
Inspiracje filozoficzne w poezji Młodej Polski.
Filozofię zdominowały trzy koncepcje filozoficzne, które, jak się później okazało, miały ogromny wpływ na sposób myślenia ludzi, literaturę i sztukę, a nawet historię. Pierwsza koncepcja to schopenhaueryzm. Jej twórcą był Artur Schopenhauer, a...
B. Prus "Faraon".
Ramzes XIII to jedna z głównych postaci książki Bolesława Prusa pt. „Faraon”. Akcja książki toczy się w 11 wieku p.n.e. w okresie panowania dwudziestej dynastii Faraonów. Główny bohater jest czwartym synem Faraona Egiptu, matką jego była...
Wzorce osobowe w literaturze Średniowiecza.
Głównym zadaniem średniowiecznej literatury jest upowszechnianie ideałów osobowych, wzorców postaw i zachowań ludzkich godnych naśladowania. Upowszechniano trzy podstawowe wzorce osobowe: świętego, władcy i rycerza. Święty Aleksy prezentuje sobą...
Groteska i deformacja w literaturze XX-lecia.
Nurt awangardowy w okresie XX-lecia oparty jest właśnie na deformacji rzeczywistości. Twórców wprawdzie już wcześniej bardzo pociągała możliwość przestawienia czegoś, odwrócenia, wyolbrzymienia, lecz właśnie wówczas osiągnęła swoje apogeum. Nic...
Hasła programowe pozytywizmu i ich odbicie w literaturze.
Pozytywizm jest to okres w dziejach literatury polskiej, uformowany po roku 1863, czyli po upadku powstania styczniowego, zakończony około roku 1890. Nazwa okresu zaczerpnięta została od nazwy kierunku filozoficznego, którego podstawy sformułował...
Omów na wybranych przykładach na czym polega oświeceniowy dydaktyzm.
Oświecenie to epoka wskazująca na to, że jej celem był dydaktyzm—pouczenie. Cała epoka literacka przełomu XVII i XIX wieku postawiła sobie za najważniejszy cel uczyć, bawić i wzruszać. Dlatego większość utworów z tamtych czasów tak wiele...
Barok.
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia...
Średniowiecze
Terminem tym określa się epokę historii i kultury europejskiej między czasami starożytnymi a nowożytnymi. Początek średniowiecza wiąże się z 476 r.n.e., tj. upadkiem cesarstwa zachodnio-rzymskiego, schyłek zaś z wydarzeniami historycznymi XV w. (z...
Antyk
Literatura starożytna stała się wzorem wszystkich późniejszych prądów artystycznych i na długie wieki określiła europejskie kanony piękna. Uznano ją za wzór doskonały - klasyczny. Literaturę grecką można podzielić na cztery okresy, biorąc pod...
Teoria i praktyka modernistycznego symbolizmu.
Symbol towarzyszy ludziom od wieków. Pierwszym i zarazem najbardziej znanym symbolicznym utworem jest „Apokalipsa św. Jana”. Naszym zadaniem nie jest jednak odgadywanie treści zawartych w „Biblii”, ale przedstawienie na przykładach...
J. J. Rousseau krytyk światopoglądu Oświecenia.
Filozofia polityki wypracowana przez Rousseau była daleka od jednoznaczności. Bez wątpienia bronił on demokratycznych swobód obywatelskich. W swoim najważniejszym dziele „Umowie społecznej” koncepcja, którą wyraził była prawniczą hipotezą, na...
Pojęcia związane z Romantyzmem.
ROMANTYZM- romanus= rzymski, w średniowieczu tą nazwę przypisano ludom żyjącym na prowincjach rzymskich, ich twórczość, zwykłe legendy, baśnie, podania zwano romancami. Ponieważ ta kultur fascynowała młodych XIXw. Nazwano ich romantykami, a całą...
Renesans - informacje ogólne.
HUMANIZM Humanizm to prąd umysłowy renesansu. „Homo”- to po łacinie „człowiek”, zaś „humanus”- ludzki. Jest to prąd kulturalno- oświatowy, opierający się na literaturze starożytnych Greków i Rzymian, mający na celu wyzwolenie umysłu ludzkiego z...
Wpływ idei romantycznych na sytuacje polityczną w Europie
W historyczno- literackim układzie epok po oświeceniu następuje romantyzm. Epoka w dużym stopniu odmienna od poprzednich, pod względem filozofii, rozumienia świata i poszukiwania prawd o nim. Romantycy nie ufali wiedzy i jej twierdzeniom, zaufali...
Romantyzm polski na przykładzie Adama Mickiewicza.
W życiu i twórczości Adama Mickiewicza (1798-1855) możemy wyróżnić trzy etapy: 1. Okres wileńsko – kowieński. Nazwą tą określa się okres życia poety, który związany jest z dwoma miastami: a) studia w Wilnie (1816-1819) b) praca w szkole w...
Bóg, człowiek i świat w twórczości renesansowej.
Najbardziej znamienną cechą ludzi a także twórczości odrodzenia było wszechstronne zainteresowanie człowiekiem i sprawami ludzkimi. Z zainteresowaniem tym łączyło się odrzucenie ideału życiowego, norm obyczajowych i rygorów wytworzonych przez...
Problem dziecka w literaturze pozytywistycznej.
Na przestrzeni wieków problem dziecka pojawiał się sporadycznie. Dopiero w pozytywizmie ów motyw został dostrzeżony przez pisarzy epoki. Najwięcej utworów powstało z tak wyraźnie głoszonego przez Johna Stuarta Milla utylitaryzmu, zgodnie z...
Reformacja i Kontrreformacja w Polsce
Hasła reformacyjne Lutra przedostały się do Polski w pierwszych latach po jego wystąpieniu. Szerzyły się one najpierw wśród mieszczan i uczonych, później wśród szlachty. Ruch reformacyjny rozszerzał się początkowo potajemnie, gdyż król Zygmunt...
