Wprowadzenie do Oświecenia.
O ile poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, o tyle kolejna zaczerpnęła ją od światła. Ówcześni ludzie mówili o swej epoce jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy "wieku...
Prądy literackie wieku Oświecenia.
W literaturze polskiego oświecenia rozwinęły się trzy prądy literackie: klasycyzm, sentymentalizm i rokoko. Główne przesłanki myślowe znalazły swe odzwierciedlenie w nurtach klasycznym i sentymentalnym. Oświeceniowy klasycyzm, nawiązujący do...
Poglądy społeczno-polityczne zawarte w pracach Stanisława Staszica.
Stanisław Staszic ur. się w Pile w 1755r, a zmarł w 1826. Pochodził z mieszczańskiej, średniozamożnej rodziny. Został dobrze wykształcony. Po zakończeniu nauki przyjął święcenia kapłańskie. Bardzo jednak interesowały go sprawy kraju. Dał temu...
Nurty Oświecenia.
Kontrreformacja - prąd powstały w Kościele wobec zagrożenia reformacją. Do walki z re-formacją w 1531r. został powołany zakon jezuitów. Zadaniem jego była edukacja w duchu katolickim oraz cenzurowanie ksiąg. Kościół, dbając o nieskażenie dogmatów,...
Lektura prac myślicieli oświeceniowych.
Jan Jakub Rousseau : -wyjaśnienie pojęć obowiązujących w systemie demokratycznym, -definicja państwa - "wyrazu woli zbiorowej" organizującej się w celu osiągnięcia określonych wartości etycznych, -prawo - "wyraz woli...
Oświecenie w Polsce.
W Polsce oświecenie zaczęło się około roku 1740, kiedy to założono Collegium Nobilum. Właściwy rozwój przypada na lata 1764-1795. W 1747 roku Załuscy założyli bibliotekę publiczną. W 1749 Stanisław Leszczyński napisał dzieło pt. "Głos...
Średniowieczna filozofia.
Średniowieczna filozofia opierała się na teocentryźmie, tzn. na założeniu, że cały świat koncentruje się wokół Boga. Bóg był uznawany za najwyższą wartość i doskonałość, to jemu podporządkowywano całe życie człowieka. To Bóg stworzył świat, to...
Ideały osobowe średniowiecza, a dążenia epoki.
Dwa dominujące w społecznościach całej Europy stany społeczne: duchowieństwo i rycerstwo wpłynęły na dwutorowość literatury, która podejmowała przede wszystkim kwestie związane z religią i z życiem dworów rycersko-magnackich. Wybijającą się na...
Rycerz, święty, kochanek jako bohaterowie charakterystyczni dla literatury średniowiecza.
Rycerz, święty i kochanek są typowymi bohaterami literatury średniowiecznej; rycerz jest opisany w "chansons de geste", takich jak "Pieśń o Rolandzie" (punkt 1), "O królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu"; asceta,...
Przedstaw historiografię średniowieczną
- jest jedną z ciekawszych dla nas działalności pisarskich średniowiecza, gdyż przybliża nam kształt życia i historię tego okresu; można podzielić na kilka różnych kierunków: pierwsze zapiski historyczne związane oczywiście są z kościołem, a...
Średniowieczne terminy.
Alegoryzm średniowieczny - blisko związany z alegoryzmem bibijnym. Egzempla - przykłady, często moralizujące. Dualizm poglądów - pojmowanie świata w przeciwstawnych kategoriach dobra i zła (np.: BÓG - Szatan), generalnie daje się zauważyć...
Odrodzenie. Wyjaśnij nazwę epoki.
Epoka, w dziejach kultury zwana renesansem, rodowodowo związana z Włochami, nosi nie włoskie, lecz francuskie miano renaissance, co oznacza dokładnie odrodzenie. Nazwą tą, jako terminem historyczno-literackim, posłużyli się świadomie dopiero...
Renesansowy humanista.
Określenie renesansowego humanisty najbardziej pasuje do Jana Kochanowskiego. Ten renesansowy poeta otrzymał wszechstronne wykształcenie. Studiował w Akademii Krakowskiej, w Królewcu a także w Padwie. Dogłębnie zgłębił tajniki epoki klasycznej....
Wzorce osobowe okresu Renesansu.
Literatura okresu renesansu stworzyła kilka wzorców osobowych: wzorowego ziemianina, idealnego dworzanina i prawdziwego patrioty. Postać wzorowego ziemianina zawarł w swym "Żywocie człowieka poczciwego" Mikołaj Rej. Utwór daje obraz...
Literackie i ideowe wyznaczniki epoki Baroku.
Nazwa: Nazwa "barok" stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności (zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu klasycznej estetyki i jej kanonów...
Wprowadzenie do Antyku.
Mówiąc o kulturze antycznej, bardzo często mamy na myśli kulturę starożytnej Grecji i starożytnego Rzymu. W rozwoju kultury greckiej możemy wyróżnić 4 okresy: Okres archaiczny (do pocz. V w. p.n.e.). Zawiązki stanowiły pieśni robocze,...
Filozofia antyku.
Filozofia wyjaśnia genezę świata, powstanie człowieka, zawiera niepisany kodeks postępowania w stosunkach międzyludzkich. W starożytnej Grecji ( a potem w Rzymie ) wytworzyły się dwa poglądy (nurty) filozoficzne: - człowiek i świat powstał...
