Obraz Polaków XVII w "Potopie" H. Sienkiewicza.
Punktem wyjścia swoich rozważań uczyń wnioski z analizy danych fragmentów powieści. Zwróć uwagę na ich znaczenie w całości utworu. Fragment I - Ja szukam fortuny tam, gdzie ją znaleźć mogę - rzekł Wrzeszczowicz - a że ten naród ginie, nie...
Pamiętnikarstwo barokowe. Zalety artystyczne "Pamiętników" Jana Chryzostoma Paska
Pamiętnikarstwo to typ domorosłej literatury, bardzo popularny w siedemnastowiecznej Polsce. Pamiętniki J.Ch. Paska są tego najlepszym dowodem, a i najwybitniejszym zabytkiem tego rodzaju piśmiennictwa. Nie tylko Pasek pisał pamiętniki - stały się...
Satyra " Do króla " Ignacego Krasickiego jako prezentacja postawy króla Stanisława Augusta.
Satyra "Do króla" ma charakter polityczny, ponieważ dotyczy działalności króla i postawy możnowładców. Krytyka przeciwników reform oświatowych i społecznych jest subtelna i zamaskowana. Pozornie autor stawia zarzuty królowi: że...
Psalm 51 - Interpretacja
Psalm 51 pt. "Wezwanie i prośba pokutnika" jest indywidualną pieśnią błagalną i pokutną. Już w pierwszych wersetach dowiadujemy się, iż podmiotem lirycznym a zarazem autorem jest Dawid. Dzięki tym wersetom również dowiadujemy się czego...
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
„Dziady kowieńsko-wileńskie”, wydane zostały obok „Grażyny” w 1823 r. w II tomie „Poezyj”. Całość poprzedza wiersz „Upiór” Według opowieści tych, „którzy bliżej cmentarza mieszkali” (w.13), corocznie, nocą „na niedzielę czwartą” (w.17)...
"Pan Tadeusz" opracowanie lektury
Pan Tadeusz (Adam Mickiewicz) Dzieło było pisane od 1832 roku, z pewnymi przerwami, przez 15 miesięcy, drukiem utwór ukazał się w Paryżu w 1834 roku. Według pierwotnego zamiaru miała to być idylla w typie "Hermana i Doroty" Goethego, ale w toku...
"Kandyd" - interpretacja.
Wolter pisząc Kandyda dokonuje wnikliwej charakterystyki i analizy życia obyczajowego , kulturalnego i społecznego współczesnego mu świata. Jego opowieść o nieślubnym synu jest pretekstem do podjęcia polemiki ze stereotypowymi poglądami i opiniami...
Różne wizje powstania styczniowego w literaturze.
Klęska powstania styczniowego była tragedią narodową, przede wszystkim dlatego, że na długo przekreślała nadzieję na odzyskanie niepodległości w drodze walki zbrojnej. Wraz z upadkiem powstania klęskę poniosła także romantyczna ideologia....
Nad Niemnem.
Epoka Pozytywizm Odnajdziemy w utworze cechy realizmu, z elementami realizmu tendencyjnego. Od obiegowej ideologii epoki powieść odchodzi w zakresie oceny powstania styczniowego. Dzieło Słynna epopeja szlachecka, nazywana też „powieścią...
Portret Urszuli Kochanowskiej. Porównaj obraz Urszulki w wierszu Bolesława Leśmiana do jej wizerunku z Trenów J.Kochanowskiego
Śmierć niewinnych dzieci od zawsze wstrząsała ludźmi. Nie dziwi więc fakt, że po śmierci Urszulki jej ojciec – Jan Kochanowski opisał to zdarzenie w dziewiętnastu Trenach, czyli utworach o charakterze żałobnym. Poeta zerwał z tradycją mówiącą, że...
Naśladowcy Konrada Wallenroda.
"W jakich sytuacjach historycznych pojawiali sie naśladowcy Konrada Wallenroda,podaj przykłady postaci rzeczywistych, literackich albo filmowych." Jest to motto utworu wzięte z "Księcia" Macchiavellego, wyraża przewodnią...
Mity i symbole w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.
Mity i symbole w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego Wyspiański był jednym z najwybitniejszych twórców okresu młodej polski. Szczytem jego twórczości stały się dramaty pisane w ostatnich latach życia. Były to utwory podejmujące analizę ideałów,...
Twórczość Ignacego Krasickiego.
Sposobem przedstawienia wad spoleczenstwa byly dwa cykle "Satyr". Pierwszy zostal poprzedzony listem dedykacyjnym "Do Króla", w którym sadzac wladce, Krasicki z pozorna aprobata przytacza argumenty przeciwników monarchy , by...
"Lalka" "powieścią z wielkich pytań epoki".
Wyjaśnij, dlaczego "Lalkę" nazywa się "powieścią z wielkich pytań epoki" "Lalka", drukowana w "Kurierze Codziennym" w latach 1887-1889, wydana osobno w Warszawie w 1890 roku, była napisana pod wpływem...
"Powrót posła" Julian Ursyn Niemcewicz - omówienie utworu
Utwór pt.: "Powrót posła" jest komedią polityczną powstałą w okresie ożywionej działalności politycznej Niemcewicza.Był on jednym z najaktywniejszych działaczy stronnictwa patriotycznego.Bronił on reformy szkolnictwa...
Antysenityzm społeczeństwa polskiego w "Lalce" Prusa
Żydzi pojawili się na terenach Polski w trzynastym wieku. Największy ich napływ miał miejsce w wieku czternastym, gdy nasiliły się prześladowania i pogromy w innych państwach. Dzięki tolerancji religijnej w ówczesnym czasie Polska była jedynym...
"Dziady" jako dramat romantyczny
Romantyzm ukształtował się w całkowitej opozycji do epoki wcześniejszej - oświecenia. Świat ukazany przez romantyków, przepuszczony został przez pryzmat ich uczuć, wiary wewnętrznej. Twórcy romantyczni programowo zwalczali wszelkie zasady i reguły...
Na podstawie podanego fragmentu Lalki odpowiedz na pytanie, czy uwarunkowania środowiskowe wpływają na postępowanie człowieka? ( Twoja wypowiedz powinna zawierać co najmniej 250 słów)
Fragment I Rozumiejąc, że wileki świat jest wyższym światem, panna Izabela dowiedziała się powoli, że do tych wyżyn wzbić się można i stale w nich przebywać tylko za pomocą dwóch skrzydeł: urodzenia i majątku. Urodzenie zaś i majątek są...
Obraz śmierci Leongina Podbipięty w utworze "Ogniem i Mieczem".
W wielkich dziełach literatury polskiej, często można spotkać obrazy śmierci. Śmierć na polu bitwy, lub z uzyskanych po niej ran, śmierć z utęsknienia, śmierć biologiczna, ze starości. Jednak mało kto wie, iż wszystkie one mają często jeden...
"Wesele" - ogólnie o dramacie.
Wesele zostało wydane w 1901 roku. Zostało zainspirowane autentycznym wydarzeniem – weselem, które odbyło się w 1900 roku. Było to wesele chłopki Jadwigi Mikołajczykówny i poety (inteligenta) Lucjana Rydla. Wesele odbyło się w domu malarza...
Codzienność przeobrażona w niecodzienność, czyli poszukiwanie czasu utraconego w "Sklepach cynamonowych" Brunona Schulza.
Schulz patrzy na rzeczywistość oczami poety, wizjonera, dziecka, którego niezwykła wyobraźnia przemienia wszystko, co zwykłe w niezwykłe, w fantazję, marzenia, urojenia. Przemiana ojca w barwnego, egzotycznego ptaka może być wyrazem protestu...
Henryk Sienkiewicz "Ogniem i mieczem".
Pierwotny tytuł „Wilcze gniazdo”, powieść oparta na studiach walk polsko-kozackich. Drukiem powieść ukazała się wpierw na łamach krakowskiego „Czasu” i warszawskiego „Słowa” od 2 maja 1883 r. do 1 lutego 1884 r., osobno ukazała się w 1884 r....
Świętoszek Moliera jako przykład demaskacji hipokryzji religijnej.
Jean Buptiste Poquelin w swoim utworze „Świętoszek” ukazuje demaskacje hipokryzji religijnej na postawie postaci Tartuffe, który udając gorliwego chrześcijanina krytykuje wszystkich domowników Orgona. Twierdzi, że popełniają grzech i straszy ich...
Omów symbole w wybranych dramatach Stanisława Wyspiańskiego oraz Malarstwie Młodej Polski
Symbol jako środek wyrażania utajnionych myśli i emocji towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Nie tylko literatura, ale także architektura, rzeźba, malarstwo, sztuka użytkowa stały się obszarem zaszyfrowanych i wieloznacznych...
Adam Mickiewicz "Pan Tadeusz" - Epilog.
„Pan Tadeusz” został napisany, by przypomnieć emigrantom o wielkiej Polsce, by uszczęśliwić ich, dając im możliwość powrotu do ojczyzny, poprzez lekturę dzieła. Francja, główne centrum Wielkiej Emigracji, jest zupełnym przeciwieństwem...
Analizując wybrane utwory ustosunkuj się do problemu: "Krasicki – poeta gorzki, czy śmieszny?"
I. Utwory Ignacego Krasickiego są zwierciadłem stosunków i układów międzyludzkich o ponadczasowej wartości. Poeta stara się w nich przedstawić wady społeczeństwa i w ten sposób przyczynić się do jego naprawy. Jego dzieła mają często żartobliwy...
Wizja cierpienia - Trumna jesionowa i Tren VII
Tren Jana Kochanowskiego oraz wiersz Władysława Broniewskiego pt. „Trumna jesionowa” ukazują cierpienie ojca po śmierci ukochanej córki. Jest ono bardzo duże, ponieważ utracili najbliższe sercu osoby. Oboje nie mogą pogodzić się z tym co...
Interpretacja Wielkiej Improwizacji.
Konrad, jako figura idealnego, romantycznego poety, posługiwał się również chętnie improwizacją, w czasie której mógł dać upust swojemu natchnieniu i pod wpływem chwilowego napływu weny wygłosić niezwykle przejmujący monolog. Słowa...
Różne wizje zaświatów. Analizując "Tren X" J.Kochanowskiego i wiersz"Urszula Kochanowska" Bolesława Leśmiana zwróć uwagę na portret dziecka oraz kreację innych bohaterów.
Jan Kochanowski był poetą renesansu. Pisał fraszki i treny na cześć swojej zmarłej córki Urszuli. W każdym trenie wyrażał swój zal,tęsknotę i rozpacz jednak każdy z nich miał w sobie coś innego. Bolesław Leśmian był za to poeta z Młodej Polski,...
Obrazy walk powstańczych w "Nad Niemnem" i "Gloria victis"
Eliza Orzeszkowa posłużyła sie symbolem mogił w swoich dzielach i staly sie one wowczas pretekstem do wyrazenia uczuć patriotycznych. Dwukrotnie pojawiła sie zbiorowa mogila powstańców w takich utworach, jak: "gloria victis" i "Nad...
S. Żeromski "Rozdziobią nas kruki, wrony".
Jest jednym z najbardziej poruszających opowiadań Żeromskiego, przemawia zarówno dramatyczna akcją, jak i siłą nakreślonych w tekście makabrycznych obrazów. Fabuła osadzona jest w czasach powstania styczniowego Materia fabularna realizuje się...
Odbicie haseł pozytywizmu w nowelach tego okresu.
Pozytywizm jest to okres w dziejach literatury polskiej, uformowany po roku 1863, czyli po upadku powstania styczniowego, zakończony około roku 1890. Nazwa okresu zaczerpnięta została od nazwy kierunku filozoficznego, którego podstawy sformułował...
Źródło dramatu Antygony.
Konflikt między prawem boskim a prawem ludzkim, między państwem a jednostką, między rozumem a uczuciem jako źrodło dramatu Antygony Tragedia Antygony miała podłoże moralne. Bohaterka byłe wewnętrznie rozdarta, gdyż z jednej strony chciałą być...
Interpretacja tytułu powieści Zofii Nałkowskiej "Granica".
Tytułową granicę interpretować można na wiele sposobów. Może to być np.: - granica między dwoma różnymi warstwami (a więc tematyka społeczno - polityczna). W tym podejściu do tytułu oznacza on, że ludzi bogatych i biednych dzieli granica nie...
Uniwersalna wymowa opowieści i przypowieści biblijnych.
Tekst Biblii nie jest jednolity pod względem formy. Można w nim wyróżnić wiele gatunków, a wśród nich ważne miejsce zajmują przypowieści. Przypowieść, a raczej parabola, jest to gatunek narracyjny o charakterze moralistycznym. Przedstawione...
Tamaryszek - Z.Herbert
Podmiot liryczny i jednocześnie bohatera wiersza można utożsamić z Homerem. Wskazuje na to nawiązanie do antyku, do treści "Iliady" oraz samotnej śmierci samego pisarza. Cały wiersz możemy podzielić na dwie części. W pierwszej...
Romantyzm
Romantyzm był dominującym prądem w sztuce w latach 1820-60. Dzieła romantyzmu cechowała się nastrojowość, zainteresowanie przyrodą, dynamika kompozycji, bogactwo kolorytu i efektów świetlnych oraz silna ekspresja. Rozwiązanie wielu zakonów i...
Jacek Soplica jako nowy typ polskiego bohatera romantycznego.
Adam Mickiewicz przedstawił zupełnie nową postawę polskiego bohatera romantycznego w swym ostatnim z największych arcydzieł - w poemacie zatytułowanym "Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie ...". Jego akcja rozgrywa się w latach...
Kultura średniowiecza
Początki uniwersytetów można porównać do naszych prapraprzodków, wędrujących z miejsca na miejsce w poszukiwaniu jedzenia. Byli to koczownicy. Później nauczono się uprawiać rośliny i hodować zwierzęta. Dawni filozofowie nie mieli stałych miejsc...
"Pierwowzory greckie bierzcie do rąk i czytajcie i w dzień i w nocy" Jak dzisiaj potraktowałbyś polecenie Horacego?
Pierwowzory greckie są do dziś niewyczerpanym, wciąż odradzającym się źródłem. Nie zniszczyły je nawet wydarzenia minionych czasów. Przetrwały do dziś i są wciąż żywe. Są one ponadczasowe. Starożytni filozofowie „umiłowali mądrość”. Poszukiwali...
"Śluby panieńskie"
"Sluby panienskie" to polemika z romantycznym modelem milosci. Dzielo Fredra traktuje sie jako utwor polemiczny. Milosc romantyczna: na smierc i zycie, traagiczna, nieszczesliwa, niespelniona, do obiektu milosci podchodzi idealistycznie....
Reinterpretacja mitu - Asklepios.
A gdyby nie zginął... Dawno, przed wiekami, gdy świat był jeszcze młody, lecz istniał już naród ludzki, w wielkich bólach na świat przyszedł Asklepios. Ojcem jego był sam Apollo, matką nimfa Koronis. Zmarła ona przy porodzie, gdyż taka była...
Wartości artystyczne "Pana Tadeusza"
"Pan Tadeusz" zyskał sobie miano epopei narodowej, ponieważ podobnie jak wielkie epopeje starożytności, dawał szeroki obraz życia społeczeństwa, a losy bohaterów jednostkowych ukazywał na tle ważnych wydarzeń historycznych, w...
Średniowiecze - data, filozofia, pojęcia.
Średniowiecze (łac.) medius aevus (średni wiek), lub media tempora (wieki średnie). Epoka w historii i kulturze europejskiej, obejmująca okres między starożytnością a czasami nowożytnymi. Za początek epoki przyjmuje się rok 476, koniec...
Orientalizm w twórczości Mickiewicza
Orientalizm to inaczej zainteresowanie światem Bliskiego i Środkowego Wschodu. Twórcy romantyczni zachwycali się kulturą i tradycją arabską, perską, japońską i chińską. Świat ten urzekał twórców romantycznych tajemniczością i barwnością,...
Krzyżowanie się różnych nurtów i konwencji literackich w "Chłopach".
Reymont w utworze „Chłopi” posługuje się różnymi konwencjami literackimi min. techniką impresjonistyczną w opisach przyrody. Autor dąży do uchwycenia konkretnej chwili: „Dzień się już czynił coraz większy, zorze rozsączały się w martwe siności, że...
"Wesele" - między realizmem i fantastyką.
Wiek XIX w Polsce obfituje ważnymi postaciami, nie tylko na skalę kraju, lecz także poza nim. To wtedy tworzyli wielcy romantycy jak Mickiewicz, Słowacki czy Norwid, oraz pozytywiści, na których czele stoją Sienkiewicz i Prus. Wśród nich...
"Kandyd" Woltera - krytyczny obraz "najlepszego ze światów"
"Kandyd" jest jedną z najgłośniejszych powiastek filozoficznych Woltera, wydaną w 1759 roku. Opowiastka filozoficzna to taka, w której autor ustosunkowuje się do pewnych filozofii. Ten utwór wymierzony jest w optymistyczny nurt filozofii...
Satyry - Ignacego Krasickiego.
Satyrę "Świat zepsuty" można uznać za podsumowanie sądów Krasickiego o czasach, w jakich przyszło mu żyć. Nie ma w niej nic zabawnego. Jest pełna gorzkiego szyderstwa, ostro atakuje zepsuty świat, który stworzył zepsute społeczeństwo....
"Zbrodnia i kara" opracowanie
Główny bohater powieści, Rodion Raskolnikow, wierzy w ideologię głoszącą, że ludzie dzielą się na ludzi prawdziwych i tych gorszych, którzy należą do niższego gatunku. Ci pierwsi, aby osiągać swoje wzniosłe cele (którymi są postęp i czynienie...