Relacja Bóg - człowiek w literaturze staropolskiej
Literatura staropolska obejmuje następujące epoki: średniowiecze, ordodzenie,, barok i oświecenie. Epoki te różniły się między sobą filozofią życia, rozwijały się w różnych warunkach społeczno- ekonomiczno- politycznych, różniło je również inne...
"Dom jest dla człowieka częścią jego istoty" Stefan Żeromski.
Dom dla każdego z nas jest częścią naszej egzystencji. Z jednej strony jest to budynek, budowla służąca jako miejsce zamieszkania, siedziba jakiejś instytucji. Może być duży, niski, wysoki, pokaźny, olbrzymi, stary, nowy, oryginalny, zabytkowy....
Kultura polska w drugiej połowie XIX wieku. Pozytywizm i Młoda Polska. Literatura malarstwo i muzyka.
Kultura polska w drugiej połowie XIX wieku dzieliła się na Pozytywizm i Młodą Polskę . Pozytywizm trwał od upadku powstania styczniowego do początku lat 90 XIX wieku. Po nim nastąpiła epoka Młodej Polski, którą zakończyło odzyskanie przez Polskę...
Znani mi bohaterowie w literaturze XIX i XX wieku
Proces kształtowania się bohatera wieków XIX i XX ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego...
Dwie literackie kreacje pojedynku w obronie uznawanych wartości – „Krzyżacy” H. Sienkiewicza i „Tango” S. Mrożka.
W obu utworach występują sceny pojedynków w obronie uznawanej wartości. Głównych bohaterów łączy przede wszystkim młodość oraz waleczność. W sytuacji, w której się znaleźli sił dodaje im miłość do kobiety. „Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza jest...
Sposoby przedstawiania dzieci w literaturze polskiej
Dziecko kojarzy nam się z niewinnością i beztroską, wynikającą z braku doświadczeń. Niedorosły człowiek jest w dużym stopniu uzależniony od otoczenia. Świat może budzić jego przerażenie, a dziecko jako istota bezbronna często doznaje krzywd. Ale...
Charakterystyka porównawcza Jacka Soplicy i Andrzeja Kmicica.
Andrzej Kmicic i Jacek Soplica to bohaterowie dwóch oddzielnych okresów literackich: romantyzmu i pozytywizmu. Mimo tego, że żyli oni w tak różnych epokach, w których wykształciły się nowe postacie bohaterów, czyli ludzi skupiających...
„Jest zawsze miejsce na nadzieję” Rozważ utwory literackie, w których odnalazłeś motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudności.
„Jest zawsze miejsce na nadzieję, gdy życie okazuje się być czymś tak beznadziejnym, że staje się nagle naszą wyłączną własnością, […] Gdy nie widać już znikąd ratunku, najmniejszej szczeliny w otaczającym nas murze […]” – to słowa pochodzące z...
Dwie lekcje języka polskiego - próba porównania. Fragmenty: "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza i "Syzyfowe prace" Stefana Żeromskiego
W literaturze poruszanych jest bardzo wiele tematów, które niejednokrotnie się powtarzają. Czasami, różni autorzy traktują ten sam problem w sposób bardzo podobny, niemalże identyczny, innym razem ten sam problem jest ukazany w całkowicie inny...
Sen i niebo - Kochanowski,Twardowski i Twain
Pięćdziesięcioletni Jan Kochanowski napisał TRENY po śmierci swojej córeczki, dwuipółletniej Urszuli. Ona jest bohaterką tego dzieła, co nie zdarzało się dotąd w poezji żałobnej - opiewano zazwyczaj osoby dorosłe i godne: mężów stanu, artystów,...
„Oto dokonane dzieło, gdyby tylko wiedzieli za jaką cenę.” Czesław Miłosz. Oceń drogi życiowe bohaterów literackich, którzy starali się urzeczywistnić wyznawane przez siebie wartości.
Na przełomie wieków literatura, tak światowa, jak i polska prezentowała nam koleje życia, trudności i zmagania niezliczonej ilości bohaterów, bohaterów tak różniących się przecież od siebie i w tak różny sposób starających się urzeczywistnić to,...
Spotkania wrogów w "Iliadzie" Homera i "Panu Tadeuszu" Adama Mickiewicza.
Człowiek jest istotą społeczną i żyje wśród innych ludzi, nie wszyscy jednak są jego przyjaciółmi. Każdy z nas ma również wrogów. Nabywamy ich sobie poprzez nasze zachowanie, a czasem też przez historię, na którą niestety nie mamy wpływu....
Portret pielgrzyma.
Pielgrzym w literaturze ukazywany był bardzo często, zarówno w czasach starożytnych jak i nowożytnych. Homer w swoim utworze "Odyseji" przedstawił los Odyseusza, który przez 20 lat uparcie i wytrwale dążył do swego raju, którym była...
Topos rycerza
Powszechnie uważa się średniowiecze za epokę rycerską. Rycerstwo, obok stanu duchowieństwo zajmowała uprzywilejowane miejsce w strukturze średniowiecznej społeczności. Kultura rycerska była po części wytworem świeckim, stworzyła rytuał związany z...
"Pytasz co w moim życiu z wszystkich rzeczą główną" (Jan Lechoń). Omów problem wyboru wartości na przykładach bohaterów literackich z różnych epok.
Każdy człowiek jest indywidualnością, dlatego też rożne wartości są dla niego ważne. Dla jednej osoby może to być miłość, a dla innej honor czy praca. Na przestrzeni epok zauważyć można takie zbiorowe "skłonności" do hołdowania pewnym wartościom....
„Według mnie” – napisał Witold Gombrowicz – „literatura niepoważna usiłuje rozwiązać problemy egzystencji. Literatura poważna je stawia”. Rozważ te słowa, odwołując się do wybranych utworów literackich z różnych epok.
Człowieka od dawien dawna niepokoiły oraz intrygowały pytania o sens życia, naturę ludzką, istotę człowieczeństwa czy śmierci, jednakże nie zawsze potrafił znaleźć nań zadowalające go, czy też najwłaściwsze odpowiedzi. Snuł domysły, rozważał i...
Różne sposoby przedstawiania przyrody w literaturze. Analiza i interpretacja porównawcza fragmentów Pana Tadeusza A. Mickiewicza i Chłopów W. Reymonta.
Przyroda fascynowała człowieka od zawsze, zmiany pogody, fauna, flora i inne jej aspekty były muzami dla artystów, którzy pod ich natchnieniem tworzyli historie światowej sztuki. O ile przedstawienie otaczającej nas rzeczywistości na płótnie...
Dwa obrazy polskiej szlachty u Jana Chryzostoma Paska i Henryka Sienkiewicza podobne czy różne?
Fragment książki Jana Chryzostoma Paska pt. „ W obozie” i fragment z książki pt. „Potop” Henryka Sienkiewicza opisują obraz szlachty polskiej. Czy są one podobne, a może różne? Pierwszym aspektem nad jakim należy się zastanowić to kiedy i w...
Wynalazki i ich wynalazki. Co na ten temat napisał B. Prus (zacytowany fragment "Lalki") i S. Żeromski (znany ci wątek szklanych domów w "Przedwiośniu")?
Wynalazki od zawsze stanowiły element życia ludzkości, ukierunkowując je na nowe tory, prowadząc do postępu. Wielokrotnie historia nadała im znaczenie szczególne, ustanawiając je ramami czasowymi epok w dziejach świata. Kontrowersje wokół...
Sens życia
Dzisiaj postawiliście mnie przed niezmiernie trudnym zadaniem polegającym na wyjaśnieniu sensu życia. Jako główne motto mojej wypowiedzi posłużą mi słowa piosenki Stanisława Sojki: „Życie nie po to jest, by brać Życie nie po to jest, by...
Kim jest artysta?
Słowo artysta wywodzi się z języka francuskiego. Otwierając,,Słownik wyrazów obcych” czytamy, ze jest to twórca, czyli pisarz, malarz, kompozytor lub odtwórca, dzieł sztuki np. aktor, śpiewak. Lecz są to tylko puste słowa, bo przecież artysta to...
„Bunt wznieci słowo poety.” Przedstaw przyczyny adresatów i cele poetyckiego buntu w różnych epokach literackich odwołując się do wybranych przykładów.
„Bunt wznieci słowo poety.” Przedstaw przyczyny adresatów i cele poetyckiego buntu w różnych epokach literackich odwołując się do wybranych przykładów. Motto: „Jedynym oparciem dla ducha jest bunt Bunt, co jak mina pod twierdzą wybucha, bunt...
Porównaj dwa sposoby ukazywania eposu arkadii na podstawie lektury "Pieśń świętojańska o Sobótce" J. Kochanowskiego i wiersza "Na wsi" J.Twardowskiego.
Jedną z inspiracji poetów była wieś. Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim życiem ma długą tradycję. Już w starożytności pisano o krainach szczęścia, gdzie człowiek żył bez zmartwień harmonijnie , zgodny z naturą. W czasach renesansu, kiedy...
Różne wizje zaświatów w utworach J.Kochanowskiego i B. Leśmiana. Zwróć uwagę na zawarte w tekstach portretu bohaterów.
WSTĘP: 1. Śmierć jest jedna z wielu motywów bardzo interesujących artystów wszystkich epok. Stosunek do niej pojawia się jako ważna cześć idei programowych każdej epoki, nie tylko w historii literatury. Wielu filozofów pisało o śmierci, próbowało...
Bohaterowie lektur szkolnych - przebrzmiałe czy wciąż aktualne wzory postaw i wartości? Omów problem charakteryzując postaci wybranych epok.
Pierwszymi książkami, które czytamy w naszym życiu są przede wszystkim bajki i baśnie. Postacie, których losy opisuje autor podzielić można na złych i dobrych, uczynnych i leniwych, pracowitych i zuchwałych. Każda baśń zawiera morał, który...
Świat mieszczański i ziemiański w literaturze pozytywizmu i dwudziestolecia międzywojennego.
Jakie różnice istnieją pomiędzy mieszczaństwem, a ziemiaństwem? Jakie są to grupy społeczne i czym się charakteryzują? Czy w pewnym sensie identyfikują się ze sobą, czy jest zupełnie odwrotnie? Otóż różnice pomiędzy tymi dwoma warstwami...
Czy zgadzasz się z opinią, że łatwiej zmienić świat niż siebie? Uzasadnij swoje zdanie odwołując się do przykładów literackich: Hamlet, Kordian, Judym, Lord Jim.
Nie mogę całkowicie zgodzić się z opinią, że łatwiej zmienić świat niż siebie. Wszystko zależy od osoby, która próbuje zmienić świat lub siebie. Chociaż dla niektórych zmiana świata wydaje się rzeczą niemożliwą, to zmiana ich własnej osobowości...
Bóg i natura w kulturze renesansu i kulturze współczesnej
Od najdawniejszych czasów człowiek poszukiwał swego miejsca w świecie, próbował zdefiniować istotę życia na ziemii i odnaleźć się w tym pełnym zagedek niezrozumiałym dla nikogo miejscu. W Średniowieczu to Bogu przypisywano główną rolę na scenie...
Prometeusz - odwołania do współczesności.
Istnieją cztery sposoby funkcjonowania wątków antycznych w dziełach sztuki. Jest to: · rewokacja, czyli powtórzenie, ale nie zawsze identyczna kopia motywów antycznych Gustav Moreau „Prometeusz” -przykuty do skały (spętane nogi) -z pokorą...
Sprawdzian+odpowiedzi: \
instrukcja: 1. sciagnac 2. wydrukowac 3. przepisac /wg zalecen prof. Wiesia /Kosciuch, Pruszkow, kl. II Grupa I I Analiza i interpretacja „Trenu XI” 1. Zdefiniuj pojęcie „poeta doctus”. W jaki sposób Kochanowski realizował tę postawę...
Krytycyzm wobec dziedzictwa epoki oświecenia w utworach „Utopia” Wisławy Szymborskiej oraz Zbigniewa Herberta „Ścieżka”.
Utopia – wizja idealnego społeczeństwa, stworzona w oderwaniu od rzeczywistości, gdzie w idealnym państwie żyją ludzie w pełni szczęśliwi. Motyw utopii pojawił się już w starożytności (pochodzi od greckich słów „ou” – nie i „topos” – miejsce,...
Bóg, a człowiek.
Relacje między Bogiem a człowiekiem istniały od zawsze. Nie zawsze jednak układały się tak samo, jednak zawsze ludzie wiedzieli że Bóg istnieje. Czasem pod wpływem różnych wydarzeń człowiek tracił wiarę w Boga i odwracał się od niego. Jeżeli...
Czy zgadzasz się z paradoksalną formułą Mefistofelesa „Jam jest tej siły cząstką drobną, co zawsze złego chce i zawsze sprawia dobro”? W jaki sposób zło może się przyczyniać do tworzenia dobra? A może uważasz, że nie jest do tego zdo
Zło i Dobro, dwie antagonistyczne siły trzymające ten świat w całości. Wzajemnie się uzupełniają, a granica między nimi jest tak płynna, że aż czasem niezauważalna. A sprawcą ich jest człowiek. Homo Sapiens – „człowiek myślący”, a co za tym idzie,...
Czy wielka literatura mnie zachwyca?
Czy wielka literatura mnie zachwyca? Ależ oczywiście! Bez dłuższego zastanowienia przytaknęłam, ponieważ samo pojęcie „wielkości” wzbudza we mnie respekt i konieczność poszanowania. Dopiero po chwili zrozumiałam, że jest to pojęcie względne....
Na czym powinien polegac prawdziwy postęp w dziejach ludzkości?
Człowiek to istota ślepo dążąca do minimalnego wysiłku, a największego zysku. Po prostu szukamy wygód. Dla różnych ludzi, różne wartości mają sens. A przeciesz postęp techniczny nie zależy od jednego człowieka, bo tylko w grupie jest siła....
Ktore utwory literackie pozwolily Ci ustalic kodeks moralny czlowieka?
Moralność – czymże ona jest? Jest to ogół dominujących ocen, norm zasad określających zakres poglądów i zachowań uważanych za właściwe w danej epoce, czy środowisku – jak mo-żemy się dowiedzieć się ze „Słownika wyrazów obcych” – pod redakcją Jana...
„Wszystkie książki mówią – każda niesie jakąś wiadomość, którą chce podać w najdalsze pokolenia” – Jan Parandowski
W naszych czasach coraz mniejszy odsetek społeczeństwa sięga po książki. Uczniowie często robią to z przymusu, czasem łatwiej jest skorzystać z Internetu i przeczytać streszczenie, bo przecież nie opłaca nam się czytać całej książki. Chcemy...
O miłości IX i XX wieku i w życiu współczesnego człowieka
Miłość – w chrześcijaństwie główna wartość moralna i jedna z trzech cnót . Jej wyrazem jest bezinteresowna służba. Uczucie skierowane do osoby (np. oblubieńcza, rodzicielska, braterska, Boga, bliźniego) lub przedmiotu (np. do ojczyzny), wyrażające...
II Wojna Światowa
II WOJNA ŚWIATOWA Dnia 30 stycznia 1933r, prezydent Rzeszy Hindenburg powierzył Hitlerowi urząd kanclerza. Rozpoczął się najciemniejszy okres w historii Niemiec i całej Europy, Bezpośrednio po objęciu władzy, poczynania Hitlera znamionowała...
Stosunek Sienkiewicza i Matejki do przeszłości i Polaków.
Historia Polski nawet w dzisiejszych czasach nie przestała być przedmiotem refleksji. Jest dziedziną, która nie tylko przypomina nam o tym, co było kiedyś, ale także uczy, jakich błędów nie należy popełniać oraz często ukazuje prawdziwie...
Śmierć w literaturze i filmach (na wybranych przykładach)
Czym jest śmierć? To pytanie zadaje sobie człowiek od chwili, gdy zaczął żyć. I ciągle nie uzyskuje satysfakcjonującej odpowiedzi, poza oczywistym stwierdzeniem, że śmierć to jedyna rzecz, której możemy być pewni. W słowniku języka polskiego...
Porównaj wizje życia ludzkiego wpisaną w twórczość Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego.
Jan Kochanowski i Mikołaj Sęp-Szarzyński- dwaj wybitni renesansowi poeci, w których twórczości jednak da się odczuć wyraźne różnice. U Kochanowskiego przeważa renesansowa harmonia, wizja pięknego, doskonałego świata,(szczególnie uwydatnia się to w...
Literatura reagująca na wydarzenia; sztuka na usługach; utylitaryzm pewnych epok.
Oświecenie i pozytywizm to dwie epoki, w których dostrzegamy ogromny wpływ literatury i sztuki na człowieka. Wartościowa stała się jedynie sztuka reagująca na wydarzenia - tzw. sztuka na usługach. Przewodnim terminem tych dwóch epok jest...
Romantyzm - periodyzacja..
Początek jest trudny do określenia. Tendencje można dostrzec już w oświeceniu. Za początek przyjmuje się datę 1789 r., a koniec 1848 (Wiosna Ludów). Rewolucja we Francji 1789 r. objęła sprawy społeczne, religijne, gospodarcze, polityczne. Burzyła...
Upadek wartości w czasie zagrożenia.
Żyjemy w świecie wielkich zagrożeń: wojną, terroryzmem, chorobami cywilizacyjnymi... Na co dzień spotykamy się z różnymi niebezpieczeństwami, ale z zagrożeń najczęściej zdajemy sobie sprawę w sytuacjach krańcowych: choroby, śmierci, wojny,...
"... przyszłość ocala co jej potrzebne ..." - Cyprian Kamil Norwid; Słowa Norwida uczyń mottem do rozważań nad Biblią.
Na podbudowie antycznej wyrosła cała kultura europejska: formy literackie, kanony piękna, estetyka, miniatury i wzorce osobowe. Literatura antyczna to dzieła Homera "Iliada" i "Odyseja", "Poetyka" Arystotelesa,...
Normy Etyczne i system prawny w państwach despotii wschodnich
Przez cały okres tworzenia się dzisiejszego świata na jego mapie pojawiało się wiele państw i państewek. Niektóre istniały krótko, inne wystarczająco długo, by na trwałe zapisać się na kartach historii. Takimi państwami były z pewnością państwa...
Pozytywizm - wiecej niż ogólnie o epoce..
Teorie filozoficzne uczonych zachodnioeuropejskich. John Stuart Mill - przedstawiciel empiryzmu, Herbert Spencer - twórca filozofii ewolucjonizmu - twierdził, że rozwojowi podlega cały wszechświat a przemiany dokonują się stale i stopniowo....
Refleksje nt. samobójstwa Wertera – to tchórzostwo, słabość, bunt, czy akt odwagi?
Motywem samobójstwa Wertera – typowego bohatera i wzorca okresu Romantyzmu, przedstawionego w utworze Johana Wolfganga Goethego, była niespełniona miłość. Co to znaczy „nie spełniona”? Za nim odpowiemy na to pytanie, zastanówmy się najpierw czym...
Różnice między malarstwem średniowiecznym, a starożytnym.
Malarstwo Egiptu Egipskie malarstwo jest podporządkowane nakazom religijnym. Przy minimalnej ilości środków ma oddać istotę zdarzenia, kształtu, postaci. Twarz człowieka przedstawiana jest z profilu, bo taki sposób najtrafniej oddaje jej cechy...