Różnice między malarstwem średniowiecznym, a starożytnym.

Malarstwo Egiptu

Egipskie malarstwo jest podporządkowane nakazom religijnym. Przy minimalnej ilości środków ma oddać istotę zdarzenia, kształtu, postaci. Twarz człowieka przedstawiana jest z profilu, bo taki sposób najtrafniej oddaje jej cechy charakterystyczne. Oko rysowane jest en face by ożywić spojrzenie, w nim odbija się światło bóstwa. Ramiona pokazywane są z przodu oddając prawdziwą szerokość pleców, ręce i nogi z profilu, pokazując ruch postaci, biodra w pozycji trzy czwarte. To kod, który pozwala stworzyć wyobrażenie przestrzeni w tym dwuwymiarowym pokazaniu postaci. Kolorystyka także.

W malarstwie monumentalnym Polignot z Tazos wzbogacił dotychczas używaną paletę barw (kolory: biały, czarny i czerwony) o kolor żółty oraz zastosował wieloplanowość w komponowaniu scen, próbując oddać w ten sposób perspektywę. Na jego obrazach postacie pierwszoplanowe umieszczone były w dolnym rzędzie, kolejne plany rozbudowywał w górnej części obrazu. Był twórcą takich kompozycji jak: Iliuperis, czyli Zburzenie Troi, Nejyja – Zejście Odyseusza do Hadesu. Twórczość Polignota znana jest z opisów literackich i powstałych pod wpływem jego malarstwa dekoracji wMalarstwo drugiej połowy V wieku p.n.e. zostało wzbogacone o nowy sposób przygotowywania farb, polegający na mieszaniu barwników z żółtkiem jaj. Wprowadzenie tej techniki przypisywane jest Agatarchosowi z Samos, zwanemu też Skenografos. Malarz ten przygotowywał dekoracje malarskie dla Ajschylosa. Perspektywę osiągał przy pomocy ustawionych w kilku poziomach ekranami z przedstawieniami figuralnymi. Postacie rysowane są przy użyciu kreski. Ten sposób uzyskania perspektywy nazwano skenografią. Apollodoros z

Aten zastosował światłocień, jego obrazy wykonane barwnymi plamami, bez użycia tonów pośrednich, oglądane z oddalenia, stwarzały wrażenie trójwymiarowości. Perspektywa uzyskana przy zastosowaniu tej techniki nazywana jest skiagrafią. W malarstwie pojawił się pejzaż. W dziełach Agatarchosa jest występuje symbolicznie, zaznaczony jednym, charakterystycznym elementem. W malarstwie Apollodorosa użyty jest jako tło do pokazania postaci. Trzech wielkich następców Apollodorosa rozwinęło i wzbogaciło skiagrafię. Byli to: Zeuksis z Heraklei, Parrazjos z Efezu i Timantes z Kyntos. Tematyka malarstwa została wzbogacona o rodzajowe przedstawienia wątków mitologicznych, martwą naturę i erotyki. W malarstwie sceny i postacie przedstawiane są realistycznie. Biegłość techniki pozwalał nawet na iluzjonizm.

Do anegdoty należy opis zlatujących się ptaków do namalowanych przez Zeuksisa "Winogron" oraz reakcji ludzi na widok namalowanej draperii na ścianie - "Zasłony" Parraziosa. Do najbardziej znanych obrazów Zeuksisa należy: "Rodzina centaurów", obraz namalowany dla Aten, ukazujący wzajemne przywiązanie, uczucia rodzinne, ciepło. Parrazjos znany jest z alegorycznych przedstawień pojęć i uczuć. Tematyka dzieł Timantesa związana jest z mitologią, najbardziej znany jego obraz nosi tytuł "Ofiara Ifigenii". Rosnące zainteresowanie malarstwem przejawiało się m.in. w organizowaniu publicznych wystaw, np. podczas rozgrywanych igrzysk olimpijskich.

Wraz z doskonaleniem warsztatu malarstwa monumentalnego i sztalugowego, w malarstwie wazowym zachodzą także zmiany. Przede wszystkim doskonalona jest precyzja rysunku, proporcja i realizm ukazywania postaci. Malarstwo wazowe przejmuje też swobodę kompozycji, ukazywanie przeżyć bohaterów malowanych scen. Cechy te reprezentowane były w malarstwie czerwonofigurowym oraz w polichromicznej dekoracji lekytów białogruntowanych (związanych z kultem zmarłych), wypartych pod koniec V wieku p.n.e. przez lekyty zdobione reliefami.

azMalarstwo w okresie późnego klasycyzmu osiągnęło swój szczytowy rozwój. Przyczyniła się do tego tzw. szkoła sykiońska wraz ze swoimi przedstawicielami: Pamfilosem, Melantiosem,Pausiasem i Apellesem oraz szkoła attycka, reprezentowana przez Eufranosa, Nikiasza i Filoksenosa (twórca obrazu bitwy pod Issos, znanej z kopii mozaikowej znalezionej w Pompejach). Pamfilos, nauczyciel Apellesa i twórca szkoły sykońskiej był malarzem sięgającym do tematyki mitologicznej i historycznej. Jemu przypisywana jest działalność, która doprowadziła do wprowadzenia nauki rysunku do szkół hellenistycznych. Imię Pauzjusza wiązane jest z opracowaniem techniki enkaustycznej, polegającej na zastosowaniu gorącego wosku do sporządzania farb. Farby te nakładano na gorąco a następnie polerowano. Pozwalało to na osiągnięcie bogatszych efektów malarskich.

Najsławniejszy malarz tej epoki to Apelles z Kolofonu. Był znanym portrecistą, malarzem scen mitologicznych, historycznych i rodzajowych. Mimo stosowania czterech kolorów dążył do uzyskania pośrednich odcieni (słynne były jego odcienie bieli i różu). Nadworny malarz Aleksandra Wielkiego, specjalizował się w portretach znanych osób o pogłębionym studium psychologicznym postaci. Był malarzem realistycznym, twórcą licznych personifikacji pojęć (np. szczęście, potwarz). Najsłynniejszym jego dziełem była Afrodyta Anadyomene (wynurzająca się z morza) namalowana dla Kos.