Odrodzenie. Podział epoki na okresy
Odrodzenie (renesans) rozpoczęło się w XIV w. we Włoszech, a w krajach północnoeuropejskich w końcu XV w.; trwało - we Włoszech do początku XVI w., a na północy Europy do końca tego wieku (po lata trzydzieste XVII w.). Na ostatnie dwa...
Psałterz
Psałterz – tłumaczenie Księgi Psalmów na język polski Wespazjana Kochowskiego. Psałterz Dawidów został wydany w roku 1579 w drukarni Łazarzowej w Krakowie. Dzieło ukazało się w czarnoleskim okresie życia poety. Choć opublikowany w 1579 roku,...
Czy Kochanowski był twórcą oryginalnym?
Jan Kochanowski dzięki swojej poezji stał się klasykiem, wzorem dla twórców literatury renesansowej. Jego poezja musiała być zatem wyjątkowa, niemal idealna, skoro mieściła się w niej cała idea ładu i harmonii. Z całą pewnością możemy stwierdzić,...
Sebastian Fabian Klonowic
Sebastian Fabian Klonowic urodził się ok. 1545 r. w Sulmierzycach (poznańskie) jako syn Jana Klona, dzierżawcy folwarku i młyna nad Orlą, oraz Anny z Pietrzałków. Nie mamy bliższych wiadomości o jego losach szkolnych i wykształceniu, ale z dzieł...
Szymon Szymonowic
Szymon Szymonowic przyszedł na świat we Lwowie w 1558 roku, zmarł w Czarnięcinie pod Zamościem w 1629 roku. Urodził się w rodzinie mieszczańskiej. Naukę rozpoczął Akademii Krakowskiej. Otrzymał tu tytuł bakałarza, był to najniższy tytuł naukowy....
Treny Kochanowskiego jako wyraz ojcowskiego cierpienia i traktat filozoficzny
Jan Kochanowski nie bez powodu jest uznawany za ojca poezji polskiej. Jego dzieła były i są nadal bardzo wyjątkowe. Wiersze, fraszki, pieśni , a szczególnie treny, które pisał z dość nietypowego powodu jak na ten gatunek, przyniosły mu ogromnej...
Renesans
1. RAMY CZASOWE WŁOCHY Początek: przełom XII i XIV w. Koniec: XVI w. EUROPA Początek: XV w. Koniec: XVI w. 2. PODSTAWOWE CECHY KULTURY RENESANSU Epoka ta narodziła się we Włoszech w XIV wieku. Bogate mieszczaństwo przejmowało władzę w...
Humanizm i demokratyzm poglądów Andrzeja Frycza-Modrzewskiego "O poprawie Rzeczypospolitej".
Należał do galerii pisarzy politycznych złotego wieku, ale był pisarzem politycznym w całej swej działalności. Tworząc dzieło poświęcone problemom państwowym szedł torami wytyczonymi przez starożytnych. Przywołuje traktaty: Platona - "Państwo",...
Patriotyzm w utworach Jana Kochanowskiego
Patriotyzm w utworach Jana Kochanowskiego Ojczyzna, patriotyzm, sprawy kraju zajmowały w twórczości Jana Kochanowskiego bardzo ważne miejsce. Odzwierciedlone jest to w wielu utworach tego wybitnego człowieka epoki Odrodzenia: - wśród...
Upadek światopoglądu Jana Kochanowskiego w Trenach
Tren, to pieśń pogrzebowa, forma lirycznego wyrażenia żalu po utracie kogoś bliskiego, ważnego. Treny Jana Kochanowskiego są cyklem, który składa się dziewiętnastu utworów złożonych w jedną logiczną całość napisanych z iście renesansowym kunsztem....
Analiza porównawcza „Trenu XIX” Jana Kochanowskiego i wiersza Bogusława Leśmiana „Urszula Kochanowska”.
W „Trenach” Jana Kochanowskiego podmiotem lirycznym jest zarówno poeta, mędrzec, jak i zrozpaczony po śmierci córki Urszuli ojciec. Wyidealizowane cechy, a przede wszystkim zalety dziewczynki, czynią z niej idealnego następcę poetyckiego pióra,...
Charakterystyka porównawcza - wizerunki władców ( Edyp i Makbet)
Edyp to postać z tragedii antycznej, więc z założenia musi mieć dobry charakter w przeciwnym razie nie bdziłby współczucia u widzów. Edyp starał się być jak najlepszym królem. Gdy bogowie zsyłają zarazę na Teby, władca przeżywa to...
Cechy dramatu Szekspirowskiego
William Szekspir tworzy na przełomie XVI i XVII wieku, za panowania Elżbiety I. Stworzył zupełnie nowy typ dramatu. Zerwał z regułami rządzącymi dramatem antycznym, a tematyka jego sztuki była świecka. Nie przestrzegał zasady trzech...
Treny Jana Kochanowskiego są uniwersalne i ponadczasowe.
„Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, Moja droga Orszulo, tym zniknieniem swoim…” – nauczyłam się tego trenu na pamięć bez żadnego trudu. Jest to o tyle niebywałe, że przyswajanie tekstu na pamięć było dla mnie zawsze dosyć...
Analiza trenu X Jana Kochanowskiego.
Autorem trenu X jest"Ojciec literatury' Jan Kochanowski .Podmiotem lirycznym w tym utworze jest stroskany, zmartwiony, pełen żalu rodzic -poeta.Odbiorcą jego słów jest jego Skarbek Urszulka.Autor zdaje pytania retoryczne gdzie jest jego...
Kochanowski Jan tren XII
Kochanowski J. „Tren XII" Stanowi nawrót do wspomnień związanych z życiem i śmiercią Urszuli. Wspomina o swej wielkiej miłości i jeszcze większym żalu po stracie córeczki: „Żaden ojciec podobno barziej nie miłował Dziecięcia, żaden barziej...
Satyra sądzi człowieka? W pracy wykorzystaj wnioski z analizy fragmentu utworu "Do króla" i innych, znanych Ci satyr Ignacego Krasickiego.
Czy satyra sądzi człowieka? Satyra jest taktowana w literaturze jako krytyka. Krytyka, która ośmiesza nie tyle ludzi, i co ich wady, postawy czy zachowania. W swojej pracy na podstawie cytatów i wniosków z analizy satyry „Do króla” Ignacego...
Humanizm, reformacja, kalwinizm
Humanizm: -''Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce"- Terezjusz (Homo sun) -"Do źródeł" (Ad fontes) = powrót do kultury antycznej -"Człowiek jest kowalem swojego losu"- Mirandola -"Człowiek jest miarą wszechrzeczy"- Protagolas...
Różne wizje zaświatów i kreacje bohaterów w "Trenie X" Jana Kochanowskiego i "Urszuli Kochanowskiej" Bolesława Leśmiana.
Poeci w swoich utworach często poruszają zagadnienia natury egzystencjalnej. Próbują dociec prawdy o tym, co dzieje się z duszą ludzką po śmierci. Nie boją się wątpić i pytać, bo dążą do poznania prawdy. Nierzadko rozważają zupełnie odmienne...
Polska Arkadia w „Pieśni Świętojańskiej o Sobótce ” Jana Kochanowskiego.
„ Pieśń Świętojańska o Sobótce ” jest pochwałą sielskiego życia na wsi w dawnych czasach. Autor wprowadza nas w Sobótkowy nastrój dawnego przedchrześcijańskiego święta ku czci ognia i wody. Wtedy to mieszkańcy wsi oraz ich goście oddawali się...
Architektura renesansu.
Do Polski odrodzenie dotarło wcześniej niż do Francji i Niemiec poprzez dwór Zygmunta I , który utrzymywał żywe kontakty z Węgrami będącymi już w XV w. pod wpływem nowych prądów. Dalsze sprzyjające warunki rozwoju renesansu powstały przez...
Jan Kochanowski - optymista czy pesymista?
Jan Kochanowski był wybitnym poetą polskiego renesansu. Był przedstawicielem takich filozofii, jak stoicyzm, epikureizm, renesansowy neoplatonizm. Głęboko wierzył w Boga, łącząc tradycję antyku i chrześcijaństwa. Ten jakże wybitny pisarz...
Jaką prawdę o ludzkiej egzystencji odkrywa J. Kochanowski we fraszkach "O żywocie ludzkim"?
We fraszkach „o Żywocie ludzkim” Jan Kochanowski zastanawia się nad ludzką egzystencją. W pierwszym utworze („Wieczna Myśli, któraś jest dalej niż od wieka...”) autor posługując się apostrofą do „Wiecznej Myśli” kreuje obraz Boga obojętnego na...
"Dekameron" jako zmaganie się miłości i śmierci
"Sokół" to utwór wchodzący w skład zbioru stu nowel wczesnorenesansowego, włoskiego pisarza Giovanniego Baccacia pt: "Dekameron". Akcja rozgrywa się w czasach kiedy panuje straszna zaraza- dżuma, która zebrała niewyobrażalne...
Troska o ojczyznę w dorobku twórców Renesansu.
TROSKA O LOSY OJCZYZNY W DOROBKU TWÓRCÓW RENESANSU Pogarszająca się sytuacja w kraju; elekcja, obojętność wobec praw państwa, prywata wśród szlachty, chęć zdobycia bogactwa oraz powstający rys w strukturze rzeczpospolitej spowodowały iż poeci...
Analiza i interpretacja trenu XVII Jana Kochanowskiego
Jan Kochanowski znany jest jako “ojciec” literatury renesansu. Dzięki swej niezwykłej twórczości, w skład której wchodziły m.in. liczne pieśni, fraszki, a także treny śmiało zasłużył na obecność w poczcie najwybitniejszych polskich artystów....
Przedstaw program naprawy Rzeczpospolitej zawarty w tekstach twórców renesansowych.
Przedstaw program naprawy Rzeczpospolitej zawarty w tekstach Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Piotra Skargi i Jana Kochanowskiego. Jakie postulaty i programy wysuwają pisarze? Jakie zjawiska społeczne i polityczne uważają za niepożądane? "W...
Erazm z Rotterdamu: "Życie gdyby miało być smutne, nie warte byłoby nazwy życia"
"życie gdyby miało być smutne nie warte byłoby nazwy życia", są to słowa Erazma z Rotterdamu holenderskiego filozofa, żyjącego na przełomie XV i XVI wieku. Zawarta jest w nich cała kwintesencja ludzkiego istnienia. Człowiek urodził się...
„Treny” jako wyraz rozpaczy i bólu ojcowskiego.
„Treny” są obrazem cierpień i rozpaczy załamanego ojca po stracie dziecka, są poetyckim pamiętnikiem bólu, stanowią świadectwo duchowych i religijnych przeżyć Jana Kochanowskiego, wtrąconego niespodziewaną śmiercią z sielankowego życia w...
Różnice w postawie Kochanowskiego wobec Rozumu i Mądrości na podstawie Pieśni XXII i Trenu IX.
Na podstawie Pieśni XXII i Trenu IX Jana Kochanowskiego, przedstaw różnice w postawie poety wobec Rozumu i Mądrości. Zwróć uwagę na sposób budowania poetyckiej refleksji. Twórczość Jana Kochanowskiego zajmuje szczególne miejsce w...
Renesansowa koncepcja człowieka. Pico della Mirandola - "Mowa o godności człowieka"
W okresie renesansu zmienia się całkowicie pozycja człwoeika w stworzonej przez Boga hierarchii bytów. Z pozoru znajduje sie on - tak jak w średiowieczu- w środku, między tym, co jest duchowe, a tym co jest materialne. Ludzie...
Nowatorstwo dramatów W.Szekspira w zestawieniu z tragedią antyczną.
"Pylos w osądach. Sokrates w geniuszu, Marow w sztuce"* William Sheaksperae, autor nieprzemijających od ponad 400 lat sztuk teatralnych. Narodowy pisarz Anglii i, co bardzo ważne, reformator teatru. Po śmierci Szekspira powstał nowy...
Renesansowa wizja człowieka zawarta w pismach filozofów, tekstach pisarzy i dziełach plastycznych.
Renesansowa wizja człowieka zawarta w pismach filozofów, tekstach pisarzy i dziełach plastycznych. Epoka poprzedzająca renesans, czyli średniowiecze, to okres ciemnoty, zabobonów i teocentryzmu - poglądu na świat opierającego się na nauce...
Przemówienie na temat etyki i moralności ("Żywot człowieka poczciwego" a czasy współczesne)
Zgromadziliśmy się na tym szkolnym apelu, ponieważ chciałabym wygłosić swoją opinię na temat moralności i etyki człowieka we współczesnym świecie. Pod słowem „moralność” kryją się wszelkie wyobrażenia o tym, co jest dobre, a co złe....
Makbet - portret psychologiczny głównego bohatera
„Makbet” autorstwa Williama Szekspira został napisany ok. 1602 r.. Od nazwiska twórcy określany jest tragedią szekspirowską, pisarz wprowadził bowiem znaczące zmiany do tradycyjnej tragedii antycznej. M. in. przełamał zasadę decorum,...
"Pieśń o spustoszeniu Podola" troska autora o społeczeństwo i ojczyznę, postawa ówczesnej szlachty.
„Pieśń o spustoszeniu Podola” autorstwa Jana Kochanowskiego została napisana około 1575 roku. Zawiera opis najazdu Tatarów, będących wówczas poddanymi sułtana tureckiego, na Polskę oraz dotkliwych spustoszeń, jakie po sobie zostawił. Głównym...
Jakie prawdy zawarte w utworach Kochanowskiego uważasz za ważne dla współczesnego człowieka?
"Przeto chciejmy wziąć przed się myśli godne siebie" - jakie prawdy zawarte w utworach Kochanowskiego uważasz za ważne dla współczesnego człowieka? Jan Kochanowski to niewątpliwie gorliwy humanista, mogący poszczycić się wieloma...
Wykład mądrości życiowej w ostatnim utworze cyklu „Trenów” Jana Kochanowskiego. Zinterpretuj wypowiedź matki poety, zawartą w podanym fragmencie „Trenu XIX”.
„Tren XIX” albo „Sen” jest ostatnim utworem z cyklu „Trenów” Jana Kochanowskiego. Przynosi pocieszenie. Zbolały ojciec stara się spojrzeć na życie trzeźwym okiem, chce znaleźć ukojenie w bólu. Utwór stanowi powrót do dawnych przekonań poety,...
Ideały humanizmu
Jan Kochanowski urodził się w Sycynie, w województwie małopolskim. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej. W wieku 14 lat rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej. Dokładny czas pobytu Kochanowskiego w Krakowie nie jest znany....
Dwa obrazy piekła - dwa sposoby mówienia o nim. Dante i Rabelais (analiza porównawcza)
Wyobrażenie piekła i życia po śmierci zmieniało się na przestrzeni epok. Ludzie średniowiecza nieustannie poszukiwali odpowiedzi na pytanie „ubi sunt?” . Zastanawiali się, czy istnieje życie pozagrobowe oraz próbowali wykreować wizerunek śmierci....
Renesansowa recepta na dobre życie
Renesans czyli inaczej odrodzenie to okres w historii Europy obejmujący wiek XV i XVI. Rozwijały się w tej epoce kultura i technika. Zaczęto skupiać się ponownie na człowieku oraz jego życiu. To właśnie w tej epoce wielu pisarzy...
Wykaż ,że treny Jana Kochanowskiego poruszają siłę przeżyć cierpiącego ojca.
Rozpacz ojcowska po stracie ukochanego dziecka znalazły odzwierciedlenie w poezji Jana Kochanowskiego. Bohaterką ich jest niespełna trzyletnia córka autora, Urszulka. Ból który, można powiedzieć, emanuje z poszczególnych strof, ukazuje wewnętrzne...
Rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem - notatka
Ambroży Korczbok Rożek. - pod tym pseudonimem Mikołaj Rej napisał krótką rozprawę. BOHATEROWIE: Szlachcic - Pan Chłop - Wójt Ksiądz - Pleban Każdy z dyskutantów wytyka błędy innej grupie społecznej przedstawiając swoje poglądy na...
Interpretacja Sonetu 134.
Podmiotem lirycznym jest mężczyzna , znajdujący się w stanie emocjonalnego rozchwiania. Jego życie jest rozpostarte między odczuwaniem radości i cierpienia. Powodem takiego stanu rzeczy zdaje się być brak zdecydowania ze strony ukochanej, która...
Treny Jana Kochanowskiego.
Lament , opłakiwanie , żal. Pieśń żałobna czyli utwór poetycki o charakterze żałobnym.Poświęcony wspomnieniu zmarłej osoby. Rozpamiętywanie jej zasług ,zalet i czynów. I i II Tren-wstęp. Ujawnienie przyczyn żalu ,ukazanie wielkości straty. od III...
Notatka o Andrzeju Kmicicu głównym bohaterze "Potopu" Sienkiewicza.
1. Główny bohater powieści „Potop” Henryka Sienkiewicza. Postać dynamiczna, zmieniająca swoje poglądy w trakcie trwania akcji powieści. 2. Potomek szlachetnego rodu Kmiciców, zaprzyjaźnionego z Billewiczami. 3. Sławny w całej Rzeczpospolitej...
Wpływ włoskiego Renesansu na kulturę Złotego Wieku w Polsce.
WŁOSKIE ODRODZENIE A POLSKI ZŁOTY WIEK Czy włoska kultura doby renesansu miała wpływ na kulture Złotego Wieku w Polsce? Otóż uważam że tak i w niniejszej pracy postaram się przedstawić...
Renesans
Renensans. Tym terminem historycy określają epokę trwającą od połowy XV do końca XVI stulecia. Wyraz ten pochodzi od łacińskiego "renatio" (poźniej francuskie "renaissance")- odrodzenie. Rzeczywiście, renesans to odrodzenie antyku, sztuki, nauki....
Odwołując się do wybranych utworów Jana Kochanowskiego przedstaw jego sposób na szczęśliwe i godne życie. Oceń rady poety.
Jan Kochanowski był polskim poetą, który tworzył w renesansie. W swoich utworach przedstawiał rady, jak żyć szczęśliwie i godnie. Odwoływał się do starożytnych filozofii, był także humanistą. W pieśni "Nie porzucaj nadzieje" Kochanowski namawia...