profil

Słownik języka polskiego

Angielski Angielski Ebook 155
Biologia Biologia Przewodnik 468
Biologia Biologia Ebook 151
Chemia Chemia Przewodnik 555
Chemia Chemia Przewodnik 132
Fizyka Fizyka Ebook 277
Geografia Geografia Ebook 100
Gramatyka polska Gramatyka polska Ebook 147
Historia Historia Przewodnik 190
Literatura Literatura Ebook 142
Motywy literackie Motywy literackie Słownik 999
Niemiecki Niemiecki Ebook 113
Pisarze Pisarze Słownik 184
Postacie historyczne Postacie historyczne Słownik 181
Słownik etymologiczny języka polskiego Słownik etymologiczny języka polskiego Słownik 7783
Słownik Frazeologiczny Słownik Frazeologiczny Słownik 6690
Słownik języka polskiego Słownik języka polskiego Słownik 804
Wiedza o społeczeństwie Wiedza o społeczeństwie Przewodnik 200
#
# a b c d e f g h i j k l m n o p r s t u w y z
poleca85%

Populizm

rzecz. m, br. lm działanie w polityce, mające na celu uzyskanie jak największej grupy zwolenników za pomocą metody mówienia potencjalnym wyborcom tego, co chcą usłyszeć, mimo braku możliwości realizacji tych celów; dostosowywanie programu do woli większości, składanie obietnic bez pokrycia.   Grupa polityków partii Wszystko Dla Każdego, znana z uprawiania szczególnie jaskrawego populizmu (D.), zdobywa coraz większe poparcie w kampanii wyborczej. Partia znajduje zwolenników,...

poleca83%

Ostracyzm

rzecz. m, br. lm (hist.) tzw. sąd skorupkowy w starożytnych Atenach – na glinianych skorupkach zapisywano nazwisko obywatela, który powinien opuścić kraj. założona obojętność, zlekceważenie towarzyskie i środowiskowe jakiejś osoby, jako sposób jej ukarania.   (w zn. 1.) Obywatel Aten mógł zostać w wyniku ostracyzmu (D.) wydalony z kraju, jeżeli uznany został za niebezpiecznego dla demokracji ateńskiej i otrzymał co najmniej 6000 głosów. (w zn. 2.) Pewien prozaik, który...

poleca93%

Dealer

(a. Diler) [ang., wym. diler] rzecz. m pośrednik handlowy (firma lub osoba) funkcjonujący pomiędzy oferującym jakiś towar producentem albo hurtownikiem a klientem.   Pan January chciał kupić samochód, dlatego udał się do najbliższego dealera (D. lp, ident. w B. lp), sprzedającego samochody. Tam jednak dowiedział się, że temu dealerowi (C. lp) nie zależy na sprowadzeniu interesującego go modelu, bo,jak dotąd, sprzedano bardzo mało egzemplarzy. Wracał niezadowolony do domu,...

poleca100%

Krytyka

rzecz. ż ocena kogoś lub czegoś. grupa osób zajmujących się ocenianiem dzieł i wydarzeń artystycznych. dział piśmiennictwa zajmujący się ocenianiem dzieł i wydarzeń artystycznych.   (w zn. 1.) Praca wszystkich działów w przedsiębiorstwie poddawana jest krytyce (C. lp, ident. w Ms. lp) na corocznym zebraniu zarządu. W tym roku ustalono, że wyjątkowo dobrze pracował dział marketingu, a dział księgowości powinien zmienić organizację pracy. – Mimo że słyszę ciągle...

poleca100%

De Facto

[łac., wym. de fakto] zgodnie ze stanem faktycznym, rzeczywiście.   Dyrektor szkoły zwrócił się do wychowawców klas, stwierdzając, że młodzież miała brać udział w imprezie z okazji Dnia Sportu, a de facto wielu uczniów siedziało na ławkach wokół szkoły, niczym się nie zajmując ani nie kibicując kolegom.   KOMENTARZ De facto często jest łączone w parę ze sformułowaniem de iure, oznaczającym z mocy prawa, zgodnie ze stanem prawnym (zob. cytat).

poleca100%

Mobbing

rzecz. m, br. lm prześladowane, nękanie kogoś (najczęściej podwładnego).   Pani Aneta, niedawno zwolniona z pracy, zgłosiła do sądu pracy pozew przeciw byłemu pracodawcy, w którym chce udowodnić, że była od dawna poddawana mobbingowi (C. lp). Według powódki dyrektor stosował mobbing (B. lp), zmuszając ją do pracy w dodatkowych godzinach bez wynagrodzenia.   KOMENTARZ Słowo mobbing zostało dopiero kilka lat temu zaczerpnięte do języka polskiego z angielskiego. Razem z...

poleca100%

Robot

rzecz. m urządzenie mechaniczne najczęściej sterowane komputerowo, zastępujące człowieka przy wykonywaniu skomplikowanych czynności technologicznych. (lit.) urządzenie człekokształtne zazwyczaj obdarzone świadomością (android), mające za zadanie pomoc człowiekowi. (pot.) urządzenie ułatwiające pracę w kuchni.   (w zn. 1.) Roboty (M. lm) wykonują zadania w warunkach, w których człowiek nie mógłby normalnie funkcjonować, np. pod wodą lub w pomieszczeniach o dużym...

poleca92%

Prokurować

czas. przygotowywać coś (zazwyczaj pokątnie lub nielegalnie).   Oszust, chcąc dostać posadę, jaka go interesowała prokurował nocą na strychu odpowiednie dokumenty, stwierdzające ukończenie przez niego wyższych studiów.

poleca83%

Kreatywny

przym. twórczy, umiejący dostosować się do sytuacji i znaleźć właściwe rozwiązanie.   Na spotkaniu z pracownikami dyrektor podkreślił, że tylko zespół dobrze się rozumiejących, kreatywnych (D. lm) ludzi może zagwarantować firmie sukces.

poleca90%

Destrukcja

rzecz. ż całkowity rozpad, zniszczenie. Wiele domów w bombardowanej w czasie wojny Warszawie uległo całkowitej destrukcji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp). Nieodpowiedzialnością, zmierzającą do destrukcji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) gospodarki, określił ostatnie posunięcia rządu przewodniczący partii opozycyjnej.

poleca90%

Alienacja

rzecz. ż, br. lm dobrowolne lub przymusowe wyobcowanie ze środowiska lub grupy, psychiczne lub/i fizyczne oddalenie od ludzi, wśród których powinno się żyć; osamotnienie.   – Nie mogę zrozumieć Artura i tej jego ciągłej alienacji (D. lp, ident. w C i Ms. lp) ze środowiska studenckiego – martwił się ojciec. – Mija już prawie rok odkąd rozpoczął studia, a on nie tylko z nikim się nie zaprzyjaźnił, ale nawet chodzi do innej biblioteki niż jego koledzy. Jest zupełnie wyalienowany –...

poleca79%

Ekstremizm

rzecz. m, br. lm radykalna działalność, zazwyczaj kojarząca się z ugrupowaniami, które chcąc osiągnąć pewne cele religijne lub polityczne, działają bezwzględnie i nie cofają się przed przemocą; aktywność grup ekstremistycznych zwykle powiązana jest z brakiem tolerancji i fanatyczną wiarą w słuszność własnych racji; nierzadko wiążąca się z aktami terroru.   Jest wiele miejsc na świecie, które nie uchroniły się od ekstremizmu (D. lp). Podróżowanie do niektórych krajów stało się...

poleca100%

Incydent

rzecz. m wydarzenie mało istotne, marginalne, błahostka. zajście, wypadek.   (w zn. 1.) – Proszę się nie przejmować tymi informacjami o strajku generalnym – pocieszała dyrektora sekretarka. – Takie niewielkie protesty na kilku wydziałach, to tylko pojedyncze incydenty (M. lp). (w zn. 2.) Przed konsulatem napadnięto jednego z jego pracowników. Gazety na wiele dni skupiły się na tym incydencie (Ms. lp).

poleca62%

Abstrachować

czas. Słowo w mowie potocznej używane jest wyłącznie w zwrotach abstrahować od czegoś, czyli nie brać czegoś pod uwagę, ignorować rzeczy mniej ważne itp.   W swoich wykładach na temat malarstwa współczesnego zazwyczaj abstrahuję (1. os. lp) od zagadnień zastosowania koloru – powiedział profesor Akademii Sztuk Pięknych do swego kolegi. Jeżeli abstrahujesz (2. os. lp) od tak ważnych spraw, to nie dziw się, że studenci poświęcają tak dużo czasu na uzupełnienie wiedzy z...

poleca100%

Władza

rzecz. ż możliwość kierowania, zarządzania, rządzenia. instytucja kierująca jakimś sektorem w państwie. oddziaływanie na kogoś w sposób umożliwiający zapanowanie nad nim, moc. zdolność panowania nad poszczególnymi elementami ciała i umysłu.   (w zn. 1.) Spodziewamy się, że trzech znanych przywódców wiodących partii będzie starało się sięgnąć po władzę (B. lp) przez wybory prezydenckie. Oczywiście, na tym etapie kampanii wszyscy kandydaci przyrzekają, że będą starali...

poleca85%

Traumatyczny

przym. (psych.) przerażający, koszmarny, mający negatywny wpływ na zdrowie psychiczne, szokujący, urazowy.   Pan Błażej nigdy do końca nie otrząsnął się z traumatycznych (D. lm) przeżyć z dzieciństwa. W czasie wojny na jego oczach gestapo w nocy aresztowało ojca.   KOMENTARZ Rzecz. trauma, od którego powstał przym. traumatyczny oznacza negatywne przeżycie trwale wpływające na psychikę (zob. jak powstają słowa?).

poleca83%

Protekcja

rzecz. ż poparcie udzielane komuś przez wpływową osobę, często nieoficjalnie i nie zawsze zgodne z obowiązującymi normami zwyczajowymi i prawnymi.   Na dworach królewskich zawsze przydawało się poparcie możnych i wpływowych protektorów, którzy mogli zaprotegować kogoś do służb królewskich. Z takiej protekcji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) korzystali np. artyści, pragnący, aby władca objął ich poczynania mecenatem. Wszyscy wiedzieli, że pani Alicja dostała stanowisko głównej...

poleca100%

Utopia

rzecz. ż idea, myśl nierealna, niemożliwa do zrealizowania. zamysł stworzenia szczęśliwego i pozbawionego trosk społeczeństwa (antonim, SPJ, antyutopia).   (w zn. 1.) Pomysł swojego sąsiada, aby w garażu skonstruować mały samolot i wznieść się ponad miasto, pan Zenon uznał całkowitą utopię (B. lp). Sąsiad był znany z takich utopijnych pomysłów – niedawno chciał stworzyć aparat do czytania myśli. (w zn. 2.) Jedną z bardziej znanych utopii (D. lm) jest Nowa Heloiza...

poleca75%

Permanentny

przym. stały, ciągły, nieustanny.   Permanentny (M. lp) hałas dochodzący z mieszkania sąsiadów, zaczął w końcu przeszkadzać nawet niedosłyszącej babci.

poleca89%

Laicki

przym. świecki, preferujący oddzielenie państwa od kościoła, kierujący się świeckim podejściem w odniesieniu do obywateli i instytucji państwowych. nieprofesjonalny, nie znający się na rzeczy, dyletancki.   (w zn. 1.) Państwa kierujące się laicką (N. Ip) ideologią dbają o oddzielnie spraw religii od instytucji państwowych, szkół, urzędów itp. Nadanie laickiego (D. Ip) charakteru instytucjom państwowym ma na celu pokazanie ich niezależności oraz dostępności dla...

poleca100%

Analityk

rzecz. m (nauk.) naukowiec stosujący w badaniach metody związane z analizą, czyli – w ogólnym znaczeniu – badający podstawowe czynniki składowe danego zjawiska (np. w chemii, fizyce). (ekon.) specjalista w zakresie analizy finansowej, zajmujący się sprawami gospodarczymi i wzajemnymi uwarunkowaniami gospodarki i rynku finansowego; analityk może doradzać firmom, dając im wskazania, jak postępować w rzeczywistości rynkowej.   (w zn. 1) Do badania próbki wody potrzebny był...

poleca100%

Inflacja

rzecz. ż (ekon.) sytuacja w gospodarce, w której na rynku jest więcej pieniędzy, niż towaru, na skutek czego produkty są coraz droższe.   Wiele zjawisk ekonomicznych składa się na zwiększenie inflacji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) powyżej przewidywanego w tym roku poziomu. Do inflacji (D. lm) w wielu krajach dochodziło na skutek wadliwej polityki państw, które chcąc uniknąć kryzysu dodrukowywały pieniądze.   KOMENTARZ Przeciwieństwem inflacji jest deflacja, czyli...

poleca100%

Hałas

rzecz. m zespół nieprzyjemnych dla ucha ludzkiego dźwięków. (fiz.) dźwięki niechciane, które wpływają zakłócająco na odsłuch dźwięków pożądanych. (przen.) zamieszanie i rozgłos związany z jakąś sprawą, szum.   (w zn. 1.) Pani Marzenka pracuje w wielkim biurowcu, w którym właśnie przeprowadzany jest remont. Robotnicy cały dzień pracują młotkami i wiertarkami. Urzędnicy nie mogą znieść ciągłego hałasu (D. lp). W największym hałasie (Ms. lp) pracuje pani Marzenka,...

poleca100%

Czasopismo

rzecz. n wydawnictwo ukazujące się w pewnych odstępach czasu, służące przekazywaniu informacji w różnej formie dziennikarskiej i graficznej na tematy zarówno bieżące, jak i specjalistyczne; czasopismami są również dzienniki, choć w stosunku do nich przyjęła się raczej nazwa gazeta.   Właśnie ukazał się kolejny numer poczytnego czasopisma „Życie bieżące” (D. lp).O tym czasopiśmie (Ms lp) często mówi się, że jest plotkarskie, jednak ciocia Krystyna bardzo je lubi i ubolewa, że...

poleca100%

Sceptyczny

przym. człowiek odnoszący się z rezerwą do różnych zagadnień, zachowawczy, nieufny, wątpiący.   Kuba zawsze sceptycznie podchodził do rzeczywistości, nigdy nie wierzył pogłoskom i rozmaitym opiniom na jakiś temat, jeżeli nie pochodziły ze sprawdzonego źródła albo sam nie był świadkiem wydarzenia. Dlatego kiedy jego młodszy brat przyniósł ze szkoły sensacyjną wiadomość, że wakacje mają zostać przedłużone o miesiąc, jak zwykle sceptyczny (M. lp) Kuba nie uwierzył.   KOMENTARZ...

poleca100%

Wizja

rzecz. ż objawienie, pozazmysłowe doświadczenie charakterystyczne dla niektórych przywódców religijnych, świętych lub proroków (często przedstawiana w literaturze), widzenie. śmiały, twórczy pomysł. oficjalna wizyta na miejscu zdarzenia. obraz telewizyjny nadawany ze studia, pot. obraz widoczny na ekranie telewizora.   (w zn. 1.) Dzisiaj na lekcji języka polskiego uczniowie zajmowali się wizją (N. lp) Wernyhory przedstawioną w dramacie Wesele Stanisława...

poleca80%

Konfrontacja

rzecz. ż zestawienie dwóch przeciwstawnych racji, postaw, armii albo ludzi.   W strefie okupowanej przez obce wojska doszło do konfrontacji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) i ostrzału pozycji. W trudnej sprawie prowadzonej przed stołecznym sądem zorganizowano już kilka konfrontacji (D. lp) z udziałem świadków i oskarżonego w celu wyjaśnienia, czy podejrzany jest winny.   KOMENTARZ Słowo konfrontacja było bardzo popularne we wczesnych latach 80. (zob. cytat), kiedy strona...

poleca84%

Dewocja

rzecz. ż, br. lm fałszywa i zakłamana pobożność, nie opierająca się na przeżywaniu doświadczenia religijnego i znajomości duchowego aspektu religii, ale na zachowaniach „na pokaz”.   Podczas niedzielnego kazania ksiądz przekonywał wiernych, aby nie mylili dewocji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) z prawdziwą, głęboką wiarą i traktowali spełnianie praktyk religijnych jako niezbędny element wiary, nie zaś element demonstracji przekonań religijnych – jak to określił – „od święta”....

poleca89%

Ortodoksyjny

przym. m przebiegający według ściśle ustalonych, niezmiennych reguł, oparty na tradycji i przestrzegający jej (zwł. religii).   Ortodoksyjni (M. lm) Żydzi od lat przyjeżdżają w to samo miejsce, aby tam świętować przez kilka dni, wspominając swoich przodków. – Znam Waldka już od paru lat i nigdy nie przypuszczałem, że jest tak ortodoksyjnym (N. lp) kierowcą. Przez jego ścisłe stosowanie się do znaków zakazu i nakazu spóźniłem się do pracy.

poleca85%

Kontestacja

rzecz. ż, br. lm sprzeciw osoby albo grupy ludzi przeciwko funkcjonującym w społeczeństwie normom i zasadom (także w polityce, religii czy sztuce).   Znany przypadek kontestacji (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) społecznej w XX w. to np. ruch hippisowski. Hippisi sprzeciwiali się społeczeństwu konsumpcyjnemu, a swoją odrębność manifestowali m.in. przez kolorowe stroje, długie włosy i swobodę obyczajową   KOMENTARZ Istotą kontestacji jest bunt, wiara w potrzebę wyłamania się z...

poleca100%

Kooperacja

rzecz. ż współpraca między przedsiębiorstwami lub innymi instytucjami w zakresie produkcji bądź innych przedsięwzięć, które wymagają połączenia wysiłków i możliwości.   Nowy most na Wiśle powstał dzięki kooperacji (C. lp, ident. w D. i Ms. lp) dwóch dużych firm budowlanych.

poleca100%
poleca100%

Modernizacja

rzecz. ż, br. lm unowocześnienie, przebudowa, zmiana na lepsze. Po oględzinach budynku uznano, że musi on zostać poddany modernizacji (C. lp, ident.w D. i Ms. lp). Budynek ma zostać przystosowany do potrzeb nowoczesnego domu handlowego, ale wcześniej architekci muszą zaprojektować elementy wzmacniające strop. Budynek ma zostać zmodernizowany w styczniu lub lutym przyszłego roku.

poleca100%

Nowomowa

rzecz. ż nowy język narzucony przez władzę totalitarną, aby w celach propagandowych opisać na nowo rzeczywistość zgodnie z narzuconą wizją świata i w celu manipulacji ludźmi.   W rzeczywistości PRL zupełnie naturalne wydawało się, że w programie telewizyjnym można było usłyszeć o kampanii buraczanej, akcji żniwnej, walce o pokój czy wrogach demokracji – nowomowa (M. lp) właśnie przez media miała oddziaływać na społeczeństwo, a słownictwo militarne było szczególnie ulubione przez...

poleca100%

Wychowanie

rzecz. n, br. lm całościowy proces przygotowania człowieka do życia w społeczeństwie. umiejętność odpowiedniego zachowania się, ogłada.   (w zn. 1.) Popularne są różne teorie wychowawcze, od wychowywania dzieci w skrajnej surowości, po tzw. bezstresowe wychowanie (M., ident. w B. lp), kiedy młodemu człowiekowi stawia się bardzo mało ograniczeń i zakazów. (w zn. 2.) Pani Eliza była oburzona po spotkaniu z ekipą remontującą jej dom. – Ich szef nie odebrał żadnego, nawet...

poleca100%

Radny

przym. (w funkcji rzecz.) m osoba wybrana do reprezentowania miejscowej społeczności w radzie miasta, gminy, osiedla itp.   Pan Krzysztof sprawuje funkcję radnego (D. lp, ident. w B. lp) w Radzie Miasta i właśnie zgłosił projekt ochrony terenów zielonych. Część radnych (D. lm, ident. w B. i Ms. lm) wyraziła poparcie dla projektu. Radna (M. lp, ż) Alina Nowak podzieliła wątpliwości pozostałych radnych (D. lm), uważających, że zwiększenie terenów zielonych w mieście wpłynie na...

poleca100%

Deportacja

rzecz. ż przymusowe przesiedlenie ludności, najczęściej na skutek działań wojennych lub nowego ustalania granic po zakończeniu wojny; deportacja wiąże się z wysiedleniem i zmianą miejsca zamieszkania dla dużej grupy ludzi, może to również być zesłanie w odludny, nieprzyjazny rejon i pozbawienie możliwości normalnego życia, co celowo skazuje daną ludność na wyniszczenie i zagładę. W najnowszej historii Polski miało miejsce kilka masowych deportacji (D. lm). Dziadek Tomka cudem uniknął...

poleca100%

Wypowiedź

rzecz. ż przedstawienie swojego zdania, opinii, także pisemne.   Premier zażądał wyjaśnień w związku z wypowiedzią (N. lp) ministra gospodarki na temat ograniczenia inwestycji zagranicznego kapitału w Polsce. Wypowiedzi (B. lm, ident. w M. i D. lm) ministra z ostatnich dwóch tygodni szef rządu określił jako nieodpowiedzialne i niezgodne z ogólnie przyjętą polityką rządu. Nauczycielka j. polskiego pochwaliła wypracowanie Pawła mówiąc, że jego pisemne wypowiedzi (M. lm, ident. w...

poleca100%

Bulimia

rzecz. ż, br. lm (med.) choroba (najczęściej o podłożu psychofizycznym) objawiająca się gwałtownym i niemożliwym do opanowania odczuciem głodu, a co za tym idzie, powodująca nadmierne objadanie się.   Wczoraj w Warszawie odbyło się międzynarodowe sympozjum lekarzy, poświęcone bulimii (C. lp, ident. w D. i Ms. lp). Bulimia, określana też jako żarłoczność psychiczna, poważnie zagraża zdrowiu wielu osób i najczęściej jest diagnozowana u młodych kobiet.   KOMENTARZ Bulimia ma...

poleca100%

Efektywny

przym. przynoszący efekt, wydajny, skuteczny.   Po przeanalizowaniu różnych czynników doradca stwierdził, że praca może stać się bardziej efektywna (M. lp, ż), gdy poprawi się jej organizacja, zwłaszcza na stanowiskach kierowniczych. Silnik zastosowany w najnowszym modelu samochodu znanego producenta jest znacznie bardziej efektywny (M. lp, m) od poprzednio stosowanego w tym samym modelu.   KOMENTARZ Przym. efektywny powstał od rzecz. efekt (wynik, rezultat). Efekt...

poleca100%

Ekspert

rzecz. m człowiek wybitny w swojej dziedzinie, znający się bardzo dobrze na jakimś zagadnieniu, fachowiec, profesjonalista, znawca.   Spadkobierca sporej kolekcji obrazów zaprosił do domu eksperta (D. lp, ident. w B. lp), który miał je wycenić. O ekspercie (Ms. lp) tym mówiono, że jest najwybitniejszym w mieście znawcą sztuki polskiej XIX i XX w. Niezależnie, nowy właściciel obrazów postanowił skorzystać z opinii dwóch innych ekspertów (D. lm, ident. w B. lm).

poleca100%

Ex aequo

[łac., wym. eksekfo] nieodm. na tym samym poziomie, równocześnie, jednakowo.   Po naradzie jury postanowiło przyznać dwie pierwsze nagrody w konkursie recytatorskim, otrzymali je ex aequo Jan Kowalski i Andrzej Nowak.

poleca100%

Ignorancja

rzecz. ż, br. lm nieznajomość czegoś, brak wiedzy, nieuctwo.   Posłowie opozycji podkreślali, że minister gospodarki, mówiąc o możliwościach szybkiego wdrożenia w kraju planu pozyskiwania energii z alternatywnych źródeł wykazał się całkowitą ignorancją (N. lp) oraz nieznajomością podstaw technicznych i finansowych takiego projektu. – Można zrozumieć, że pan minister nie musi znać się na wszystkim – oznajmił jeden z posłów. – Ale nie można wybaczyć takiej ignorancji (D. lp,...

poleca100%

Kabaret

rzecz. m przedstawienie rozrywkowe; również duże przedstawienie rewiowe oparte na występach baletowych, cyrkowych itp. miejsce, w którym odbywa się przedstawienie kabaretowe.   (w zn. 1.) Nie wszyscy są zwolennikami kabaretu (D. lp) politycznego (obiektem żartów są politycy). O takim kabarecie (Ms. lp) często mówi się, że nie przetrwa próby czasu, ponieważ politycy zmieniają się i za kilka lat nikt nie będzie pamiętał, z kogo żartowali artyści kabaretowi. (w zn. 2.)...

poleca100%

Minister

rzecz. m osoba wchodząca w skład rządu, której powierzono misję nadzorowania ważnego resortu w państwie – ministerstwa (np. gospodarki, szkolnictwa, zdrowia itp.).   W związku z nominacją nowego ministra (D. lp, ident. w B. lp) gospodarki premier wygłosił krótkie przemówienie, pochlebnie wyrażając się o powołanym właśnie ministrze (Ms. lp). Wbrew nieoficjalnym informacjom, które pojawiły się w prasie, ministrowie (M. lm) zdrowia i rolnictwa pozostaną na swoich stanowiskach....

poleca100%

Paszport

rzecz. m dokument wystawiony dla konkretnej osoby i umożliwiający jej identyfikację (zwł. za granicą); zazwyczaj paszport zawiera informację o obywatelstwie zdjęcie i dane osobowe.   Pan Nowak z rodziną wybiera się za granicę, złożył więc odpowiednie dokumenty w biurze paszportowym i teraz oczekuje na wydanie paszportu (D. lp). Pan Nowak cieszy się, że otrzyma nowy paszport. W poprzednim paszporcie (Ms. lp) miał bardzo stare zdjęcie, na którym wyglądał zupełnie inaczej niż...

poleca100%

Poseł

rzecz. m osoba wybrana w powszechnym głosowaniu jako przedstawiciel lokalnego środowiska, reprezentująca je w parlamencie. przedstawiciel wyznaczony np. do przeprowadzania rozmów, poczynienia ustaleń.   (w zn. 1.) Z trybuny sejmowej wypowiadał się poseł (M. lp) Kowalski, który ostro skrytykował przemawiającego przed nim posła (D. lp, ident. B. lp) Nowaka za, jak to określił, sformułowania, które mijają się z poczuciem przyzwoitości w stosunku do wyborców. (w zn. 2.)...

poleca100%

Socjalny

przym. dotyczący społeczeństwa, społeczny, związany z zapewnieniem podstawowych potrzeb społecznych.   Podczas swojego wykładu wybitny socjolog podkreślił, że społeczeństwo składa się z jednostek, które tylko wtedy mogą coś stworzyć, jeżeli rozumieją wartości socjalne (M. lm). Władze miasta podjęły decyzję o wybudowaniu 500 mieszkań socjalnych (D. lm), w których będą mogły zamieszkać najuboższe rodziny.   KOMENTARZ Spotyka się określenie minimum socjalne, które oznacza...

poleca100%

Sponsor

człowiek dokonujący darowizny, wspomagający finansowo lub rzeczowo jakiś cel, np. imprezy kulturalne, sportowe, przekazujący środki na cele charytatywne; często gratyfikacją za przekazane środki pieniężne jest możliwość umieszczenia logo sponsora na materiałach reklamujących wydarzenie   Małe muzeum regionalne planuje zorganizowanie wystawy, w związku z czym poszukuje sponsora (D. lp, ident. w B. lp), który zechciałby zapłacić za transport i ubezpieczenie przewożonych obrazów. Wokół...

poleca100%

Synod

rzecz. m (rel.) zebranie duchowieństwa w kościołach chrześcijańskich w celu ustaleń dotyczących spraw kościelnych; w Kościele katolickim specjalne spotkania gł. biskupów; w Kościele prawosławnym – rada biskupów funkcjonująca nieprzerwanie; w Kościele protestanckim zjazd biskupów i osób świeckich.   W trakcie zwołanego niedawno synodu (D. lp) biskupów całej diecezji podjęto decyzje dotyczące budowy dwóch nowych kościołów. O synodzie (Ms. lp) i jego postanowieniach mówili księża w...

#
# a b c d e f g h i j k l m n o p r s t u w y z