Strona bierna (Passiv)
Strona bierna składa się z: • czasownika posiłkowego werden , odmienionego w takim czasie, w jakim chcemy wyrazić całe zdanie, a więc Präsens -> werden Imperfekt -> wurde Perfekt -> ist worden Plusquamperfekt -> war worden • imiesłowu czasu przeszłego ( Partizip II ) Stronę bierną tworzą przede wszystkim czasowniki posiadające dopełnienie w bierniku: Strona czynna: Er wischt den Staub . Strona bierna: Der Staub wird ( von ihm ) gewischt. Dopełnienie...
Zdania współrzędnie złożone (Satzverbindungen)
Zdania współrzędnie złożone składają się z dwóch lub więcej zdań współrzędnych (w gramatyce niemieckiej zwanych głównymi), z których każde może istnieć samodzielnie. Zdania współrzędnie złożone dzielimy na: • bezspójnikowe, najczęściej oddzielone od siebie przecinkiem Kinder spielten Ball, Frauen saßen auf der Decke, Männer angelten. • ze spójnikami, po których występuje szyk prosty spójnik + podmiot + orzeczenie + dopełnienie / okolicznik und – i, a Er sieht fern...
Zaimek osobowy (Personalpronomen)
Zaimki osobowe zastępują osoby lub rzeczy; odmieniamy je przez przypadki: ich – ja du – ty er – on sie – ona es – ono wir – my ihr – wy sie – oni, one Sie – pan, pani, państwo Das Brot ist frisch. Es schmeckt gut. Der Lehrer ist krank. Er kann nicht kommen. Erbarme dich meiner! Meine Freundin hat kein Geld dabei. Ich leihe ihr 10 Euro. Wie geht es Ihnen , Frau Hannes ? Hast du am Samstag Zeit? Ich lade dich zu meinem Geburtstag ein. Was wollt ihr...
Przysłówki miejsca i kierunku (Lokal- und Direktionaladverbien)
Odpowiadają na pytania: • wo? ( gdzie? ) i określają miejsce Hallo Jan, ich bin hier unten . ( tu na dole ) Die Kinder gehen nach draußen . ( na zewnątrz ) • wohin? ( dokąd? ), woher? ( skąd? ) i określają kierunek Ich bin gerade von dort gekommen. ( stamtąd ) Wo? Wohin? nach/-hin Woher? von/-her außen ( zewnątrz – po zewnętrznej stronie) nach außen ( na zewnątrz ) von außen ( z zewnątrz ) Die Tasse ist außen...
Tryb rozkazujący (Imperativ)
Tryb rozkazujący służy do wyrażenia prośby, polecenia lub rozkazu skierowanych do jednej osoby lub kilku osób, nieformalnie lub w formie grzecznościowej. 2. osoba l. poj. • odcinamy końcówkę -st • nie występuje zaimek osobowy du du bringst – Bring! ( Przynieś! ) Bring morgen CDs mit! du trinkst – Trink! ( Wypij! ) Trink einen Orangensaft! du schickst – Schick! ( Wyślij! ) Schick das Packet! Jeżeli temat czasownika kończy się na -d, -t, -ig, -chn, -ffn, -m,...
Czasowniki modalne (Modalverben)
Czasowniki modalne oznaczają nasz stosunek do wykonywanej czynności: chęć, konieczność, możliwość, obowiązek, pozwolenie. W języku niemieckim występuje 6 czasowników modalnych: 1. dürfen ( móc w znaczeniu mieć pozwolenie ) Die Kinder dürfen Eis essen. 2. können ( móc, umieć, potrafić ) Wir können gut kochen. 3. mögen ( lubić, chcieć ) Erik mag Basketball. 4. müssen ( musieć ) Ich...
Tryb warunkowy (Konditional)
Tryb warunkowy Konditional I jest opisową formą dla trybu przypuszczającego Konjunktiv Imperfekt i tworzymy go przy pomocy czasownika werden w Konjunktiv Imperfekt oraz bezokolicznika czasu teraźniejszego ich schliefe = ich würde schlafen du kochtest = du würdest kochen ihr flöget = ihr würdet fliegen Konditional I = würde + bezokolicznik czasu teraźniejszego ( Infinitiv I ) arbeiten ich würde arbeiten du würdest arbeiten...
Strona bierna z czasownikami modalnymi (Passiv mit Modalverben)
Samodzielne czasowniki modalne nie posiadają strony biernej. Utworzenie strony biernej z czasownikami modalnymi jest możliwe tylko wtedy, gdy czasowniki modalne występują w towarzystwie innych czasowników: Die Wohnung soll versichert werden . ( Mieszkanie powinno zostać ubezpieczone. ) Die Wohnung kann vermietet werden . ( Mieszkanie może zostać wynajęte. ) Die Wohnung muss aufgeräumt werden . ( Mieszkanie musi zostać posprzątane. ) Strona bierna z czasownikami modalnymi składa się z:...
Przyimki z celownikiem i bernikiem (Präpositionen mit Dativ und Akkusativ)
Przyimki określające miejsce, wymagające dopełnienia w celowniku (3 przypadek) lub w bierniku (4 przypadek): an – przy, na Wir sitzen am Tisch. Wir setzen uns an den Tisch. auf – na (w poziomie) Der Ball liegt auf dem Boden. Das Kind legt den Ball auf den Boden. hinter – za Sie sitzen hinter uns . Sie setzen sich hinter uns . in – do, w Der Schlüssel steckt im Schloss. Ich stecke den Schlüssel ins Schloss. neben –...
Zaimki dzierżawcze (Possessivpronomen)
Zaimki dzierżawcze • określają przynależność Wo ist dein Heft ? • odmieniamy przez rodzaje, przypadki i liczbę Die Farbe seiner Schultasche gefällt mir nicht. • w zdaniu znajdują się zawsze przed rzeczownikiem (w takiej sytuacji rodzajniki opuszczamy) Die Lehrerin hat gestern mit meinem Vater gesprochen. Habt ihr unsere Filzstifte gesehen? Odmiana zaimków dzierżawczych w mianowniku zaimek osobowy Singular Plural m n f...
Gerundivum
Gerundivum składa się z Partizip I poprzedzonego słówkiem zu i jest określeniem dla rzeczownika. Partizip I jest odmieniany jak przymiotnik i znajduje się zawsze przed rzeczownikiem: Die Kupplung ist zu wechseln. -> die zu wechselnde Kupplung (sprzęgło do wymiany) Der Schrank ist zu streichen. -> der zu streichende Schrank (szafa do pomalowania) Podstawą Gerundivum jest konstrukcja z czasownikiem sein i bezokolicznikiem z zu . Gerundivum wskazuje nam, że dana...
Czasowniki regularne
Podstawą odmiany czasownika jest bezokolicznik składający się z tematu oraz końcówki -en lub -n : komm -en schaukel -n flieg -en lächel -n Odmieniając czasownik odrzucamy końcówkę -en i dodajemy końcówkę charakterystyczną dla danej osoby: ich -e du -st er / sie / es -t wir -en ihr -t sie / Sie -en schreib en -> schreib- kenn en -> kenn- ich schreib e kenn e du schreib st kenn st er/sie/es...
Zaimki nieosobowe es i man (Unpersönliche Pronomen es und man)
Zaimka nieosobowego es używamy, gdy: • podmiot nie jest bliżej określony • nie występuje osoba działająca Zaimek es stosujemy: • przy czasownikach wyrażających pogodę Es donnert. Es schneit . • przy czasownikach sein i werden Es ist dunkel. Es ist spät. Es wird kalt. • przy niektórych zwrotach Wie geht es euch? Gibt es eine Gemüsesuppe? Es klingelt . Es geht um Geld. Ich habe es eilig . • przy czasownikach bezosobowych z dopełnieniem w formie zaimka...
Konjunktiv II
Imperfekt (Präteritum) • Konjunktiv / Imperfekt czasowników słabych jest identyczny z czasem Imperfekt trybu oznajmującego: Imperfekt trybu przypuszczającego = Imperfekt trybu oznajmującego besuchen ich besuch te du besucht est er/sie/es besucht e wir besucht en ihr besucht et sie/Sie besucht en Wenn er mich nur besuchte ! ( Żeby mnie tylko odwiedził! ) Verena...
Zdania porównawcze (Vergleichsätze)
Zdania porównawcze należą do zdań złożonych podrzędnie i zaczynają się od następujących spójników: • wie (jak) • so… wie (tak … jak) • solch … wie ( taki … jak) Przymiotniki lub przysłówki występują tu w stopniu równym; przydawkowo użytą formę – solch stosujemy przed rzeczownikami; spójnik so możemy wzmocnić poprzez wyrazy eben, genau, gerade Wie unglücklich er ist, lässt sich nicht beschreiben. ( Jak on jest nieszczęśliwy, nie da się opisać. ) Er hat sich so...
Czasowniki rozdzielnie złożone (Trennbare Verben)
Czasowniki rozdzielnie złożone są to czasowniki, w których akcent pada na przedrostek. Przedrostki mają samodzielne znaczenie i najczęściej są przyimkami. Przedrostek Przykład czasownika rozdzielnie złożonego ab- ab holen ( odebrać ) Um 14 Uhr holt Anne ihre Schwester ab . an- an kommen ( przybyć ) Der Zug kam in Berlin an . auf- auf stehen ( wstawać ) Stehst du morgen früh auf ? aus- aus...
Perfekt z czasownikami modalnymi
Perfekt czasowników modalnych występujących z innymi czasownikami składa się z czasownika posiłkowego haben oraz bezokolicznika innego czasownika i czasownika modalnego, które znajdują się na końcu zdania: Perfekt = haben + Infinitiv + Infinitiv (czasownik modalny) Gestern habe ich zum Arzt gehen müssen . ( Wczoraj musiałem iść do lekarza. ) Wir haben nicht früher kommen können . ( Nie mogliśmy wcześniej przyjść .) Er hat es mir sagen sollen . ( On powinien był mi to...
Czas przeszły Imperfekt / Präteritum
Czas przeszły Imperfekt zwany również Präteritum stosujemy przede wszystkim w języku pisanym: • w języku literackim (bajka, opowiadanie, opis) Es war einmal ein König. ( Był sobie król .) • w mediach (wiadomości) Gestern nahmen 77 Frauen, Männer und Schüler am 1. Berliner-Treppenlauf teil . ( W Pierwszym Berlińskim Biegu po Klatce Schodowej wzięło udział 77 kobiet, mężczyzn i uczniów .) • w sprawozdaniach Bei den Knaben siegte Max Schuhmacher mit einer Zeit von 2:54...
Przysłówki zaimkowe (Präpositionalpronomen)
Przysłówki zaimkowe odnoszą się zawsze do rzeczy, a nigdy do osób. Rozróżniamy: • przysłówki zaimkowe oznajmujące, rozpoczynające się od da - lub dar - (jeżeli przyimek zaczyna się od samogłoski) zastępując rzecz -> da(r) + przyimek glauben an -> daran schreiben über -> darüber Ich glaube daran . ( Wierzę w to .) Ich muss mich gut darauf vorbereiten. ( Muszę się dobrze do tego przygotować .) Sie kann sich damit nicht abfinden. ( Ona nie może się z tym pogodzić...
Przymiotniki wymagające użycia dopełnienia przyimkowego
Przymiotnik + przyimek + Dativ an arm / reich ( biedny / bogaty w ) Das Land ist arm an Bodenschätzen. beteiligt sein ( uczestniczyć, mieć udział w ) Ist Maria am Gewinn beteiligt ? interessiert ( zainteresowany czymś ) Ich bin an der Arbeitsstelle interessiert . schuld ( winien czemuś ) Du bist an dem schrecklichen Unfall schuld . bei (un)beliebt ( (nie)lubiany, (nie)popularny wśród ) Natalie ist bei allen Schülern sehr beliebt . gegenüber aufgeschlossen...
Liczebniki główne (Kardinalzahlen)
Liczebniki główne: • odpowiadają na pytanie wie viel? • poniżej miliona piszemy razem oraz małą literą 25 – fünfundzwanzig • będące rzeczownikami piszemy osobno i dużą literą die Million(en), die Milliarde(n) 1 862 000 – eine Million achthundertzweiundsechzigtausend 1 – eins 2 – zwei 3 – drei 4 – vier 5 – fünf 6 – sechs 7 – sieben 8 – acht 9 – neun 10 – zehn 11 – elf 12 – zwölf 13 – drei zehn 14 – vier zehn 15 – fünf zehn 16 – sechzehn 17 – siebzehn 18 – acht...
Czasowniki zwrotne (Reflexive Verben)
Czasowniki zwrotne to czasowniki posiadające zaimek zwrotny sich , który odnosi się zawsze do podmiotu zdania: sich waschen ( myć się ) sich beeilen ( spieszyć się ) sich kämmen ( czesać się ) sich treffen ( spotykać się ) sich rasieren ( golić się ) sich verspäten ( spóźnić się ) sich anziehen ( ubierać się ) <-> sich ausziehen ( rozbierać się ) Zaimek zwrotny w bierniku (Akkusativ)* Zaimek zwrotny w celowniku (Dativ)** ich kämme mich ich kämme...
Rodzaj rzeczowników (Genus)
W języku niemieckim występują 3 rodzaje rzeczowników: rodzaj męski, żeński i nijaki. O tym, jakiego rodzaju jest dany rzeczownik, informuje nas jego rodzajnik określony: der – rodzaj męski der Vater die – rodzaj żeński die Mutter das – rodzaj nijaki das Kind W słowniku rodzaj rzeczownika będzie określony następująco: m ( maskulin ) – rodzaj męski f ( feminin ) – rodzaj żeński n ( neutrum ) – rodzaj nijaki Rodzaj męski Rodzaju męskiego są: • rzeczowniki...
Przyimki z celownikiem (Präpositionen mit Dativ)
Wyróżniamy następujące przyimki, które wymagają dopełnienia w celowniku: aus – z (ze środka / z wewnątrz) Nimm die Butter aus dem Kühlschrank ! (z materiału) Die Bluse ist aus Seide . (z miasta / państwa) Wir kommen aus Polen . bei – u, obok, przy (u kogoś) Ich war bei meiner Freundin . (w bliższym otoczeniu) Potsdam liegt bei Berlin . (w miejscu pracy, podając nazwę firmy) Er arbeitet bei Opel . gegenüber – naprzeciwko (przyimek ten może występować przed lub po...
Zaimki pytające (Interrogativpronomen)
W języku niemieckim rozróżniamy następujące zaimki pytające: - wer – kto Wer spielt Klavier? - wessen – czyj, czyja, czyje Wessen Gepäck ist das? - wem – komu Wem schenkst du die Ohrringe? - wen – kogo Wen lädst du zur Party ein? - was – co Was willst du heute machen? - was für ein, was für eine, was für… – jaki, jakie, jaka, jakie ; Was für einen Badeanzug möchtest du? - welcher , welche, welches, welche? – jaki, jaka, jakie ;...
Zaimki wskazujące (Demonstrativpronomen)
Zaimki wskazujące, zgodnie z nazwą, wskazują osoby lub rzeczy. Odmieniamy je tak, jak rodzajniki określone.Wyróżniamy następujące zaimki wskazujące: • dieser, diese, dieses, diese (ten, ta, to, te / ci) Dieser Koffer ist sehr teuer. Diese Krankheit ist unheilbar. Hast du schon dieses Theaterstück gesehen? Singular Plural m n f N. dieser Hund dieses Pferd diese Katze diese Tiere A....
Partykuły (Partikeln)
Partykuły: • dopełniają rytm zdań • podkreślają stan emocjonalny rozmówcy • są nieodmienne i nie występują na początku zdania Partykuły mogą wyrażać: • zdziwienie: aber, ja, denn, eigentlich, etwa, vielleicht • oburzenie: aber, ja, zachwyt: ja • zniecierpliwienie: doch, überhaupt • przypuszczenie: wohl • pewność: schon, niepewność: eigentlich, doch, etwa • zainteresowanie: denn, eigentlich, denn eigentlich, bloß, nur • „łagodzą” polecenia i prośby: doch, mal, eben mal, gerade mal,...
Zdania imiesłowowe
Zarówno Partizip I , jak i Partizip II mogą tworzyć zdania imiesłowowe znajdujące się na początku, w środku lub na końcu zdania głównego. Samo zdanie imiesłowowe zakończone jest nieodmiennym Partizip I lub Partizip II : Durch die kleinen Dörfer fahrend , dachte sie an ihre Bewohner. ( Przejeżdżając przez małe wioski, myślała o ich mieszkańcach. ) Die Soldaten hielten 8 Stunden lang strammstehend Wache. ( Żołnierze pełnili wartę, stojąc przez 8 godzin na baczność. ) Der Junge,...
Zdania porównawcze nierzeczywiste (Irreale Komparationssätze)
Zdania porównawcze odpowiadają na pytanie Wie? (Jak?) : Es scheint mir, als ob er betrunken wäre . (szyk zdania podrzędnego!) Zdania porównawcze nierzeczywiste wprowadzamy za pomocą spójników als ob lub als (jakby, jak gdyby): Es scheint mir, als wäre er betrunken. (szyk przestawny zdania głównego!) ( Mam wrażenie, jakby on był pijany .) W zdaniach tych występują trzy możliwości czasowe: • czynności w zdaniu głównym i podrzędnym /drugim głównym odbywają się równocześnie...
Zdania okolicznikowe skutku nierzeczywiste (Irreale Konsekutivsätze)
Zdania okolicznikowe skutku nierzeczywiste tworzymy za pomocą spójnika als dass (aby) . W zdaniu głównym występuje słowo zu . W zdaniach tych występują dwie możliwości czasowe: • zdanie wyraża teraźniejszość, stosujemy wtedy Konjunktiv Imperfekt Die Wohnung ist zu teuer, als dass wir sie kaufen könnten . ( Mieszkanie jest za drogie, abyśmy mogli je kupić. ) Sie ist zu faul, als dass sie zu Fuß ginge . • zdanie wyraża przeszłość, stosujemy wtedy Konjunktiv Plusquamperfekt...
Czas zaprzeszły Plusquamperfekt
Czas zaprzeszły Plusquamperfekt stosujemy, gdy jedno wydarzenie odbyło się przed drugim wydarzeniem w przeszłości. Wcześniejszą czynność wyrazimy w czasie zaprzeszłym Plusquamperfekt , a późniejszą w czasie przeszłym Imperfekt : Heute schlief ich gut. Früher hatte ich immer Schlafstörungen gehabt . ( Dziś spałem dobrze. Wcześniej zawsze miałem kłopoty ze snem .) Plusquamperfekt składa się z czasownika posiłkowego haben lub sein odmienionego w czasie Imperfekt oraz imiesłowu...
Bezokolicznik z zu (Infinitiv mit zu)
Najczęściej stosujemy bezokolicznik I w stronie czynnej – Infinitiv I Aktiv . Wyraz zu występuje zawsze: • przed bezokolicznikiem (czasowniki proste, nierozdzielnie złożone) Er begann zu sprechen. Er begann das Problem zu besprechen. • w środku bezokolicznika – pomiędzy przedrostkiem a czasownikiem (czasowniki rozdzielnie złożone) Er braucht nicht das Essen vor zu bereiten. • przed ostatnim wyrazem (bezokoliczniki złożone) Es ist schön, schwimmen zu können. Er bereut, die Drogen...
Czas przyszły Futur I
Przyszłość w języku niemieckim możemy wyrazić tak, jak i w języku polskim za pomocą czasu teraźniejszego ( Präsens ). Dotyczy to tylko sytuacji, gdzie mamy pewność lub duże prawdopodobieństwo, że dana czynność się odbędzie i gdy podajemy termin jej wykonania: Im Mai machen wir ein Praktikum in München. ( W maju mamy praktykę w Monachium .) Natomiast czas przyszły Futur I stosujemy, jeżeli mówimy o planach na przyszłość lub o czynnościach, które przypuszczalnie mogą w rzeczywistości...
Rzeczownik (Substantiv)
Rzeczowniki złożone: • tworzymy przynajmniej z dwóch wyrazów • ostatni wyraz jest zawsze rzeczownikiem (wyraz podstawowy), który określa rodzaj i liczbę złożenia • pierwsza część złożenia jest akcentowana i jest wyrazem określającym Rzeczowniki złożone • rzeczownik + rzeczownik die Gäste + das Zimmer = das Gäste zimmer (goście) (pokój) (pokój gościnny) • przymiotnik + rzeczownik groß + die Stadt = die Groß stadt ( duże miasto ) alt + der Bau =...
Bezokolicznik bez zu (Infinitiv ohne zu)
Bezokolicznik bez zu stosujemy: • po czasownikach modalnych Ich kann Geige spielen . Wir müssen unsere Tante besuchen . • po czasownikach: fühlen, helfen, hören, spüren, sehen, lassen Wir helfen euch den Tisch abräumen . Er lässt mich den Rasen mähen . • po czasownikach: fahren, gehen, kommen, bleiben Wir fahren zum Bahnhof die Oma abholen . Er geht einkaufen . Die Putzfrau kommt zu ihr die Fenster putzen . • w czasie przyszłym Futur I . Wirst du noch das...
Przymiotnik (Adjektiv)
Przymiotniki utworzone od nazw miejscowości, krajów i kontynentów • -er (rzeczownik + -er ), przymiotniki te piszemy dużą literą, nie odmieniamy i nie stopniujemy ich Wien -> W ien er – der Wiener Walzer ( walc Wiedeński ) Köln -> K öln er – der Kölner Dom ( katedra Kolońska ) • -isch (rzeczownik + -isch ) Polen -> poln isch Europa -> europä isch Przymiotniki z przedrostkiem un- • un- + przymiotnik, zmienia znaczenie danego przymiotnika na przeciwne:...
Przysłówki czasu (Temporaladverbien)
Odpowiadają na pytania: wann? (kiedy?), ab wann? (od kiedy?), seit wann? (od kiedy?), bis wann? (do kiedy?), wie lange? (jak długo?), wie oft? (jak często?) . Przysłówki określające powtarzanie się: rzeczownik + -s -> pory dnia morgen s , vormittag s , mittag s , nachmittag s , abend s , nacht s rzeczownik + -s -> dni tygodnia montag s , dienstag s , mittwoch s , donnerstag s , freitag s , samstag s (sonnabend s ), sonntag s Przysłówki określające...
Przyimki z biernikiem (Präpositionen mit Akkusativ)
Do przyimków, które wymagają dopełnienia w bierniku zaliczamy: durch – przez Der Tunnel führt durch den Berg . entlang – wzdłuż Yann und Celine spazieren die Küste entlang . Przyimek ten występuje zawsze po dopełnieniu w bierniku: für – dla, na Diese Krawatte ist für meinen Vater . (w kontekście czasowym) Der Test ist für Mittwoch geplant. Wir fahren für eine Woche in die Schweiz. gegen – przeciwko, około Warum ist er gegen diese Idee ? Das Konzert...
Szyk wyrazów w zdaniu głównym (Satzgliedstellung)
Wyróżniamy: • szyk prosty wyrazów – podmiot występuje przed orzeczeniem podmiot + orzeczenie + ..... Claudia hört gern Musik. Wir fahren oft aufs Land. fahre • szyk przestawny wyrazów – podmiot występuje po orzeczeniu, na pierwszym miejscu znajduje się część zdania, którą chcemy szczególnie podkreślić określenia + orzeczenie + podmiot + ..... Heute fahren wir mit dem Zug. Mit meinem Freund ich aufs Land. Miejsce dopełnień w zdaniu •...
Konjunktiv I
Präsens tworzymy dodając odpowiednią końcówkę do tematu bezokolicznika. 1. i 3. osoba liczby pojedynczej mają takie same formy. Końcówki trybu przypuszczającego: ich -e du -est er / sie / es -e wir -en ihr -et sie / Sie -en Czasowniki regularne arbeiten -> arbeit - trinken -> trink - ich arbeit e trink e du arbeit est trink est er/sie/es arbeit e trink e wir arbeit en...
Liczba mnoga rzeczowników (Plural der Substantive)
Wszystkie rzeczowniki w liczbie mnogiej: • posiadają rodzajnik określony die ; otrzymują różne końcówki: der Spitzer – die Spitzer die Landkarte – die Landkarte n das Kind – die Kind er Istnieje 9 sposobów tworzenia liczby mnogiej rzeczowników: 1. – der Füller – die Füller 2. der Garten – die G ä rten 3. -e der Tisch – die Tisch e 4. -e der Stuhl – die St ü hle 5. -er das Kind – die Kind er 6. -er das Land – die L ä nd er 7. -en die...
Mowa zależna (Indirekte Rede)
Myśli i fakty możemy przekazywać w sposób bezpośredni, przy użyciu mowy niezależnej lub pośredni, przy użyciu mowy zależnej. Mowa niezależna – wypowiedzi, które przytaczają dosłownie czyjeś myśli, poglądy i są zapisane w cudzysłowie. Mowa zależna – przytaczanie przez nas dokładnie czyichś wypowiedzi, w których jednocześnie sygnalizujemy, że nie odpowiadamy za ich prawidłowość: Sie fragt: „Ist das dein Schal?” Sie fragt, ob das mein Schal sei. Zamiana mowy niezależnej na zależną...
Zdania okolicznikowe czasu (Temporalsätze)
Zdania okolicznikowe czasu są zdaniami podrzędnymi i odpowiadają na pytania: wann? , wie lange? , seit wann? , bis wann? Rozróżniamy zdania czasowe ze spójnikami: • als , wenn ( gdy, kiedy, ilekroć ), spójniki te mają to samo znaczenie, używamy ich jednak w różnych sytuacjach: – als , jeżeli czynność jest jednorazowa i odbyła się w przeszłości Als ich 24 Jahre alt war, heiratete ich. Als sie gestern einkaufte, wurde sie bestohlen. Als sie ihn bemerkte, wurde...
Zdania warunkowe nierzeczywiste (Irreale Konditionalsätze)
Zdania warunkowe są zdaniami podrzędnie złożonymi i odpowiadają na pytanie Unter welcher Bedingung ? ( Pod jakim warunkiem? )Zdania podrzędne wprowadzamy za pomocą spójnika wenn , który możemy opuścić. Czasownik występuje wtedy na pierwszym miejscu: Wenn ich Zeit hätte , ginge ich zu Maria. / Hätte ich Zeit, ginge ich zu Maria. • jeżeli zdanie dotyczy teraźniejszości lub przyszłości, to w zdaniu głównym i pobocznym występuje tryb przypuszczający Konjunktiv Imperfekt . Często w...
Perfekt z czasownikiem posiłkowym sein
Perfekt z czasownikiem posiłkowym sein tworzą czasowniki wyrażające: • przemieszczanie się lub ruch w danym kierunku, np.: abfahren, ankommen, ausziehen, eintreten, einziehen, fahren, fliegen, fliehen, gehen, kommen, laufen, reisen, rennen, schwimmen, springen, steigen, umziehen, vergehen, wandern, zurückkommen Gestern Nachmittag bin ich im Wald gewandert . Der Bus ist vor einer Stunde abgefahren . • zmianę stanu, np.: aufstehen, aufwachen, einschlafen, entstehen, erscheinen,...
Czasowniki nieregularne
Czasowniki nieregularne zmieniają w temacie 2. i 3. osoby liczby pojedynczej samogłoskę a -> ä lub e -> i / ie fahr en lauf en ich fahr e lauf e du f ä hr st l ä uf st er/sie/es f ä hr t l ä uf t wir fahr en lauf en ihr fahr t lauf t sie/Sie fahr en lauf en Podobnie odmieniamy czasowniki: empfangen, fallen, fangen, gefallen, graben,...
Czasownik lassen (Verb lassen)
Czasownik lassen • odmienia się nieregularnie • występuje samodzielnie (w znaczeniu zostawić ) • występuje w połączeniu z innym czasownikiem, który znajduje się na końcu zdania w formie bezokolicznika • posiada kilka znaczeń: – zostawić Lass das Gepäck im Hotel! Ich habe den Regenschirm zu Hause gelassen . – zlecić wykonanie czegoś Sie lässt das Kleid reinigen. Ich lasse mir die Haare schneiden. – pozwalać Meine Eltern lassen mich nicht zelten. Er lässt seine Frau allein...
Rekcja przymiotnika (Rektion des Adjektivs)
Rekcja przymiotnika to łączenie się przymiotnika: • z rzeczownikiem lub zaimkiem w odpowiednim przypadku ähnlich + Dativ Sie ist ihr er Mutter ähnlich . • z odpowiednim przyimkiem, po którym stosujemy rzeczownik albo zaimek w określonym przypadku verliebt sein in + Akkusativ Er ist in sein e Nachbarin verliebt . Często rekcja przymiotników, rzeczowników i czasowników pokrewnych jest taka sama. abhängig sein von + Dativ die Abhängigkeit von abhängen von
Stopniowanie przymiotnika (Komparation des Adjektivs)
Przymiotnik w języku niemieckim podlega stopniowaniu. Wyróżniamy trzy stopnie, tak samo, jak w języku polskim: • stopień równy ( der Positiv ) schön ( ładny ) dick ( gruby ) • stopień wyższy ( der Komparativ ) tworzymy przez dodanie do stopnia równego końcówki - er schön er ( ładniejszy ) dick er ( grubszy ) • stopień najwyższy ( der Superlativ ) tworzymy poprzez: – formę orzecznikową przy pomocy am i końcówki - (e)sten ; am schön sten ( najładniejszy ) am dick sten...
Przydawka rozwinięta
Przydawka rozwinięta jest określeniem dla rzeczownika i tworzy ją odpowiednio odmieniony imiesłów czynny lub bierny ( Partizip I lub Partizip II ) w towarzystwie innych wyrazów poprzedzających go: das fallende Blatt das vom Baum fallende Blatt das langsam vom Baum fallende Blatt das langsam vom Baum auf den Boden fallende Blatt Istotna jest tu kolejność. Pomiędzy rodzajnikiem / zaimkiem a rzeczownikiem znajduje się imiesłów z poprzedzającą go grupą określeń: der gefundene...