Ponadczasowy problem dotyczący miłości, przemijania i śmierci człowieka, chciałbym omówić analizując przeżycia bohaterów następujących powieści psychologicznych: "Granicy" Z. Nałkowskiej i opowiadań J. Iwaszkiewicza - "Brzezina", "Matka Joanna od...
Jadwiga Dąbrowska : matka Cezarego nie potrafiła nauczyć się płynie mowy rosyjskiej interesowało ją życie w Siedlcach (dostawała listy od Szymona Gajowca) zaszkodziła mężowi podczas balu (mowa) pod Uralem spokojna, cicha wyszła za mąż z...
Kiedy Stefan Żeromski wydawał w 1924 roku "Przedwiośnie", wówczas wielkie dzieło Adama Mickiewicza, nasza narodowa epopeja – "Pan Tadeusz", obchodziło dziewięćdziesiątą rocznicę wydania. Mimo tej różnicy czasu obaj autorzy użyli w swych utworach...
Utwór Bolesława Leśmiana pt.”Topielec” pochodzi z okresu XX lecia międzywojennego i jest przykładem liryki pośredniej. Tytuł sugeruje o kim będzie opowiadać wiersz-o człowieku skuszonego przez demona. Podmiot w tym wierszu nie ujawnia się,...
Wenus z Milo Judym siedzi na ławeczce w cieniu, w muzeum i przygląda się rzeźbie, która stoi na piedestale w kącie. „Głowa jej zwrócona była w jego stronę i martwe oczy zdawały się patrzeć. Schylone czoło wynurzało się z mroku i, jakby dla...
W XX-leciu w wielu utworach pojawia się tematyka poruszająca problemy świata tego okresu; oczywiście polska literatura zajmuje się głównie problemami lokalnymi; trudno znaleźć jakiś utwór powieściowy który w jakiś sposób nie sygnalizowałby pewnych...
Opowiadanie „Zabawa w klucz” pochodzi ze zbioru „Skrawek czasu” z 1987 roku. Ida Fink w latach 1941 – 1942 przebywała w getcie. Uratowała się, uciekając na aryjską stronę. Ida Fink w swoim opowiadaniu przedstawiła codzienne życie Żydów oraz...
Cezary Baryka z pewnością jest bohaterem niejednoznacznym. Jego życie pełne było ciągłych zmian. Jako bardzo młody człowiek nie zawsze mógł sobie z nimi poradzić. Podlegał wpływom różnych idei, przez co nieustannie kształtował swoją osobowość i...
To okres między pierwszą a drugą wojną światową - jeden z najkrótszych okresów literackich w dziejach literatury, okres bardzo zróżnicowany. Pierwsza wojna światowa doprowadziła do zmiany układu sił wśród państw europejskich, wielkie mocarstwa...
Sięgając po władzę wszelakiego rodzaju musimy zdać sobie sprawę z pokus i niebezpieczeństw czyhających za jej potęgą. Ulegając żądzom, bezwzględności wobec innych wsączamy truciznę terroru we własną duszę, aż ostatecznie niezależnie od naszej...
Tytuł wiersza Antoniego Słonimskiego "Smutno mi, Boże" to pierwsze słowa "Hymnu" Juliusza Słowackiego. Czy to tylko zbieg okoliczności? Czy może celewy zabieg który ma zmuśic nas czytelników do próby porównania tych wierszy? A...
Wiersz Tadeusza Gajcego pt. „Do potomnego” jest pewnym testamentem poety, przesłaniem skierowanym do przyszłych pokoleń powojennych, który ma wymowę historiozoficzną. Podmiot liryczny to osoba zaliczana do pokolenia Kolumbów urodzonego około...
Zenon Ziembiewicz to główny bohater Granicy Zofii Nałkowskiej. Jego biografia przedstawiona jest w sposób zagadkowy – na początku utworu dowiadujemy się, że jego kariera była krótka i piękna (…), zakończona tak groteskowo i tragicznie, a dopiero...
Słowa “bunt wznieci słowo poety” pochodzą z wiersza Czesława Miłosza pt. “Campo di Fiori”, w którym opisuje on niechlubną kartkę z naszej historii, jaką była karuzela ustawiona pod murem getta w Warszawie w czasie jego likwidacji. Sama w sobie...
Odnosząc zwycięstwo często jesteśmy z siebie dumni. Szczycimy się z osiągniętej wygranej. Jednak te sukcesy nie zawsze są racjonalne. Nie przynoszą za wiele pozytywnych efektów, a nawet okupione są cierpieniem oraz smutkiem. Dzieje się to tak,...
Liryzm oraz groteska to środki artystyczne występujące w poezji oraz prozie, które często możemy spotkać przy omawianiu literatury romantyzmu, pozytywizmu, czy dwudziestolecia międzywojennego. Oba zjawiska estetyczne wprowadzają do poezji coś...
Wrogość wobec Żydów, ich inności religijnej i obyczajowej, zwana powszechnie antysemityzmem, istniała już od niepamiętnych czasów. Literatura polska zainteresowała się tym tematem dopiero w pozytywizmie (Mendel Gdański, Konopnickiej), ale...
TWÓRCY AWANGARDY KRAKOWSKIEJ byli skupieni wokół krakowskiego pisma „zwrotnica” głównie zaś :Tadeusz Peiper Julian Przyboś Jan Brzękowski mieli oni ambicje znalezienia nowej formy poetyckiej zdolnej wyrazić sytuacje nowego człowieka i nowego...
XX-lecie Międzywojenne Okres w literaturze polskiej, którego cezury wyznaczają daty historyczne: rok 1918 odzyskanie niepodległości i rok 1939 wybuch II wojny światowej. Wraz z odrodzeniem państwa polskiego zaczęły odradzać się jego...
“Przedwiośnie” (1925 r.) jest ostatnią, rozrachunkową powieścią Stefana Żeromskiego, wyrażającą bolesne rozczarowanie świeżo odzyskaną niepodległością. Wprawdzie Polska zdołała ustalić granice państwa, ustabilizować swoją pozycję...
"Proces" jest powieścią paraboliczną, ponieważ pod warstwą fabularną można odnaleźć znaczenie symboliczne, wyrażające prawdy o człowieku. Interpretacja treści metaforycznych dotyczy dwóch najistotniejszych zagadnień : zniewolenia jednostki przez...
1. Kompozycja powieści: -podział na 2 części, rozdziały, -inne miejsca i czas akcji, -powieść w powieści, -czaj biblijno-mityczny, -czas: od środy do soboty wieczora, -obie czasoprzestrzenie łączą pierwszy motyw burzy, w obu jest motyw...
Pewnego dnia z nie widomej przyczyny zostaje aresztowany Józef .K. Jest pilnowany w swoim mieszkaniu przez 2 strażników Franciszka i Willema. W końcu zostaje wezwany do nadzorcy przebywającego w pokoju jego sąsiadki, pani Burstner na rozmowę, lecz...
Awangarda krakowska ukształtowała się na początku lat 20 XX w. za sprawą działalności poetów skupionych wokół Tadeusza Peipera* i wydawanego przez niego pisma "Zwrotnica". W skład Awangardy Krakowskiej wchodzili m. in.: Adam Ważyk, Julian Przyboś,...
Geneza utworu Granicę pisała Zofia Nałkowska przez kilka lat, od 1932 do 1935 roku, w którym to powieść ukazała się drukiem. Prawdopodobnie początkowo książka ta miała nosić tytuł Schematy , by uwypuklić schematyczność postępowania...
Przedwiośnie to okres poprzedzający wiosnę, zwiastujący ją. Gdy topnieją lody, słońce świeci mocniej i można dostrzec nieśmiałe jeszcze i słabe oznaki budzenia się nowego życia. Taki opis tej pory roku umieszczony został przez Żeromskiego w...
I Wojna Światowa zmieniła ukształtowanie i pozycję państw europejskich. Duże znaczenie miała także rewolucja październikowa w Rosji. Wzbudziła ona nadzieje wśród proletariatu innych państw, stanowiła początek niepokojów. Zakończenie I Wojny...
Poeta dwóch epok literackich: Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Na dorobek jego twórczości składają się zaledwie cztery tomiki: * ”Sad rozstajny” (1912) * „Łąka” (1920) * „Napój ciernisty” (1936) * „Dziejba...
Stefan Żeromski jako pisarz książek bardzo humanistycznych w przesłaniu, opisując Polaków w młynie dziejów, które bez litości rzucały ich od bolszewickich rewolucji, Pierwszą Wojnę Światową, bitwy o utrzymanie młodego państwa polskiego, nie mógł...
Lektura dzieł poetyckich Krzysztofa Baczyńskiego, zarówno popularnych erotyków jak i utworów przepełnionych gorzkim,bolesnym patriotyzmem,sprawia większe lub mniejsze trudności. Jakże więc bogaty i niepodobny do niczego, co znamy, jest świat...
3 styczeń 1879 r. Niedawno minęły święta Bożego Narodzenia, które spędziłem z ojcem w Gawronkach. Przedwczoraj wróciłem do Klerykowa. Dzisiaj przyszedł do naszej klasy nowy uczeń - Bernard Siger, wydalony z Gimnazjum w Warszawie. Już na...
"Granica" Zofii Nałkowskiej łączy w sobie cechy powieści społeczno-obyczajowej, politycznej i filozoficznej. Ukazuje przekrój społeczeństwa polskiego i rozważa podstawowe problemy filozoficzne takie jak: pytanie o tożsamość człowieka, o granice...
Po 1956 roku w Polsce zaczął rozwijać się nowy nurt poetycki, nazwany przez jego głównego krytyka, Jana Przybosia, turpizmem . Poeci – turpiści wprowadzali do swojej twórczości elementy brzydoty, choroby, kalectwa, śmierci, zniszczenia i starości,...
Wiersze Juliana Przybosia ” Echo”- wspomnienie głosu z przeszłości. Wyznacznikiem przestrzeni jest wieś: -zboże i wiklina oraz miasto –z miejskiej ciżbym się wypruł .Sytuacja podmiotu lirycznego „ Skupiony jak nabój wyostrzoną dumą”. Cechy...
Jest rok 1900, zaczyna się już czuć niepokój, niepokój mówiący o konflikcie, który ma wkrótce wybuchnąć. Wtedy właśnie przychodzę na świat, tu w dalekim Baku. Moi rodzice są Polakami. Nie docierało do mnie wtedy słowo Polska, było czymś dalekim,...
"Raskolnikow na rozdrożu - jaką drogę powinien wybrać czlowiek. Napisz pracę na podstawie powieści F. Dostojewskiego "Zbrodnia i kara"." Rodion Romanowicz Raskolnikow jest głównym bohaterem powieści Fiodora...
Publius Ovidius Naso, znany szerzej jako Owidiusz, rzymski poeta epoki augustiańskiej jest autorem dzieła pt. ?Baśń o Narcyzie?. Dzieło to znajduje ? nomen omen ? swoje odbicie w utworze poetki tworzącej w dwudziestoleciu międzywojennym ? Marii...
Przedwiośnie jest to powieść Stefana Żeromskiego, która została opublikowana w 1925 roku. Książka składa się z trzech części: Szklane Domy, Nawłoć, Wiatr od wschodu. Opowiada o życiu, losach Cezarego Baryki, reprezentanta młodego pokolenia,...
Wyjaśnij kluczowe znaczenie przytoczonej sceny dla stworzenia portretów głównych bohaterów „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego. Porównaj postawę doktora Judyma i Joasi. Odczytaj przytoczony fragment w kontekście całej powieści. Poniższy...
Zebraliśmy się tu dziś w celu osądzenia obywatela Zenona Ziembiewicza. Trudno mi pojąć, jakim sposobem ta szeroko znana i szacowna osobistość mogła zostać posadzona w ławie oskarżonych, a zarazem czuję się zaszczycony przyjmując na swoje ramiona...
Zofia Nałkowska pisząc powieść stricte psychologiczną, idealnie nakreśla postać Zenona Ziembiewicza, który jest bohaterem zarówno tragicznym, odrobinę przekornym a już na pewno kontrowersyjnym. Autorka opisując postawy wewnętrzne, poglądy i...
Tom „Pożegnanie z Marią” autorstwa Tadeusza Borowskiego, to zbiór opowiadań, które w przejmujący sposób opisują doświadczenia i losy człowieka, któremu przyszło żyć w obozie koncentracyjnym. Autor zwraca szczególną uwagę na proces niszczenia...
„Syzyfowe Prace” są radosnym hymnem na przekór wszystkiemu ponieważ nawet w bardzo ciężkich czasach młodzi ludzie powinni się cieszyć i realizować swoje plany. Uważam ,że Stefan Żeromski w swoim utworze przedstawiając losy młodego...
Polscy futuryści nawiązywali w swej twórczości do założeń futuryzmu europejskiego. Marinetti głosił, iż "ryczący automobil jest piękniejszy od Nike z Samotraki", a futuryści polscy słynne GGA - czyli "Gga gąsiora jest piękniejsze od śpiewu...
Są tu trzy kolejne rewolucje pokazane: Wszystko zaczyna się od tradycyjnego ustroju kapitalistycznego umieszczonego w realiach międzywojennej Polski; pokazanie są tu podziały społeczne, antagonizmy między nimi; widzimy narzekających na swoje...
Absurd jest to wyrażenie, myśl, pojęcie zawierające wewnętrzną sprzeczność, pozbawioną logiki, niezgodną z doświadczeniem i prawdopodobieństwem. [Encyklopedia PWN] W „Procesie” Kafka wciąż posługuje się absurdem. Sytuacja w jakiej znajduje się...
Peiper zwany papieżem awangardy. Postulat Peipera wyłonił się z zachwytu nad cywilizacją, która odnosiła triumf. „PUNKT WYJŚCIA” - miasto staje się wyspą wzruszeń, a masa współpracownikiem piękna, przytakuje nowoczesnym narzędziom życia....
Rozprawa sądowa z dnia 17.XII.2002 dotycząca sprawy p. Zenona Ziembiewicza. Oskarżycielem jest p. Andrzej Niedzielan, obrońcą p. Marcin Żurawski. Werdykt ustalać będzie Ława Przysięgłych, a cały proces nadzorować będzie sędzia Tadeusz Janowski....
"Ludzie Bezdomni" to powieść epoki Młodej Polski; Żeromski prezentuje nam bezdomność na wielu płaszczyznach: poza bezpośrednim znaczeniem nie posiadania domu (na którą decyduje się Judym), pojawia się bezdomność moralno-ideowa charakteryzująca...
Groteska była jedną z częstszych obok paraboli, metod przedstawiania rzeczywistości w literaturze dwudziestolecia. Rzeczywistość groteskowa staje się absurdalna, bezsensowna, czasami śmieszna i jednocześnie groźna, a nawet bardzo „nieprzyjemna”....