Zabytki Unesco w Polsce
Konferencja generalna UNESCO w Paryżu w 1972 r. przyjęła konwencję w sprawie ochrony światowego dziedzictwa. Uznano tam, że należy chronić takie obiekty, ponieważ poszczególne państwa często nie uwzględniają ochrony dóbr światowych w swoim...
Przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju I - szego sektora gospodarki Polski
Rolnictwo jest jedną z podstawowoych i najstarszych dziedzin gospodarki człowieka. Rolnictwo zajmuje się uprawą i hodowlą roślin oraz chów i hodowlą zwierząt gospodarskich mająca na celu uzyskanie produktów roślinnych i zwierzęcych. Jest to także...
Bogata północ - biedne południe.
Za ważną przyczynę narastania dysproporcji uznawane są różnice rozwoju demograficznego, w społeczeństwach ubogich przyrost naturalny jest znacznie większy niż w społeczeństwach bogatych. W krajach słabo rozwiniętych tempo przyrostu ludności...
Formacje roślinne i ich związek z czynnikami strefowymi i astrefowymi
Formacje roślinne Rozmieszczenie roślinności na Ziemi wykazuje silną zależność od warunków klimatycznych. Klimatycznie uwarunkowana strefowość roślinna jest najważniejszą cechą pokrywy roślinnej Ziemi. Charakterystyczny sposób wykształcenia...
Słowiński Park Narodowy
Położenie, powierzchnia, historia Słowiński Park Narodowy położony jest na wybrzeżu środkowym, pomiędzy Łebą a Rowami na Nizinie Gardneńsko-Łebskiej, w województwie pomorskim. Północną granicę parku stanowi na długości 32,5 km brzeg Bałtyku....
Tatry - najważniejsze informacje
POŁOŻENIE : Tatry położone są w południowej Polsce w paśmie Karpat wewnętrznych. GRANICE : Podhale, Kotlina Liptowsko - Spiska, Hale Orawsko - Liptowskie, Magóra Spiska. POWIERZCHNIA : 787 km; na terenie Polski 175 km Tatry dzielą się...
Sudety
Skąd się wzięła nazwa Sudety? Otóż już w starożytności funkcjonowało pojęcie \"Sudeti Montes\". Określenie takie użyte było m.in. przez Ptolemeusza w II w. N.e., jednak dotyczyło ono bliżej nie sprecyzowanych obszarów górskich w Europie Środkowej....
Cechy klimatu Polski
Klimat Polski zaliczamy do typu przejściowego wśród klimatów ciepłych strefy umiarkowanej. Do głównych czynników kształtujących klimat Polski należną - położenie w średnich szerokościach geograficznych - usytuowanie w centrum Europy miedzy...
Rolnictwo
Rolnictwo - jedna z najstarszych dziedzin gospodarczej działalności człowieka, której celem jest wytworzenie żywności oraz surowców dla niektórych przemysłów, zwłaszcza spożywczego, skórzanego oraz włókienniczego. Podstawowe rodzaje...
Charakterystyka środowiska naturalnego Sudetów
Sudety to pasmo górskie w środkowej Europie, północno-wschodnie ograniczenie Masywu Czeskiego, położone na terytorium Polski, Czech i częściowo Niemiec. Ciągnie się od Bramy Morawskiej na południowym wschodzie po dolinę Łaby na północnym...
Geografia fizyczna Polski - matura
Położenie i obszar kraju Powierzchnia lądowa zajmowana przez Polskę wynosi 312 683 km2. Do Polski należy również pas 12 mil wód terytorialnych, strefa powietrzna nad terytorium państwa, jak i odpowiedni wycinek skorupy ziemskiej. Poza wodami...
Genetyczne typy jezior
Jezioro to naturalne zagłębienie lądu wypełnione wodą, które nie ma połączenia z morzem. Biorąc pod uwagę pochodzenie misy jeziornej dzielimy je na: a) POLODOWCOWE powstały na skutek akumulacji i erozji lądolodów i lodowców górskich....
Lasy w Polsce
W Polsce szczególnie dużo lasów ubyło podczas pierwszej i drugiej wojny światowej. Rabunkowa wycinka prowadzona przez Niemców spowodowała, że w 1945 roku lasy pokrywały zaledwie 21% obszaru Polski. Polscy leśnicy...
Przemysł USA
Podstawą gospodarczej potęgi Stanów Zjednoczonych jest bardzo dobrze rozwinięty przemysł. Jego wszechstronności i nowoczesności sprzyjają: bogata i zróżnicowana baza surowcowa, wysoko wykwalifikowana siła robocza oraz ustrój społeczno-gospodarczy...
Problemy polskiego rolnictwa i przemysłu.
Lata 1988-1992 były bardzo ciężkie dla naszego przemysłu. Miał on wtedy poważne trudności , do których trzeba zaliczyć spadek produkcji, bankructwa małych przedsiębiorstw, zmniejszenie nakładów inwestycyjnych... Przyczynami tego stanu były...
Prądy morskie
Prądy morskie – to poziome ruchy wody morskiej (lub oceanicznej) wywołane przemieszczaniem dużych objętościowo ilości wód na znaczne odległości i w określonym kierunku. Rodzaje prądów morskich: - powierzchniowe – powstają pod wpływem stałych...
Zanieczyszczenie i ochrona Bałtyku
Morze Bałtyckie jest najmłodszym morzem na Ziemi - liczy zaledwie 12 tys. lat, podczas gdy inne morza powstały przed wieloma milionami lat. Podobnie jak jeziora polodowcowe powstało ono wskutek ocieplania się klimatu i topnienia lodowca, w jego...
Gleby w Polsce - rodzaje i rozmieszczenie
GLEBA - najbardziej zewnętrzna powłoka litosfery, składająca się z luźnych cząstek mineralnych i organicznych, powietrza i wilgoci. Cechą charakterystyczną gleby są procesy glebo twórcze (przemiana materii organicznej w mineralną i odwrotnie)...
Zagrożenia naturalne
Środowisko przyrodnicze – jest to ogół czynników przyrody ożywionej biotycznych – żywe organizmy rośliny, zwierzęta i przyrody nieożywionej (abiotycznych) – woda, gleba, klimat, gazy, tlen, azot Zagrożenia zwyczajne – to zagrożenie powszechnie...
Wyżyna Brazylijska
Rozległa wyżyna we wschodniej części Ameryce Południowej, głównie na terytorium Brazylii. Położona między wybrzeżem Oceanu Atlantyckiego a nizinami La Platy i Amazonki. Zbudowana jest ze starych utworów prekambryjskich, pokrytych osadami...
Ukształtowanie powierzchni Polski
Powierzchnia naszego kraju od północy ku południowi wykazuje zmiany w ukształtowaniu, przy czym wyraźnie zaczyna się charakterystyczna pasowość: obniżenia występują na przemian z pasami wzniesień. Taki układ rzeźby jest wynikiem długotrwałych i...
Ruchy masowe (grawitacyjne) i ich rodzaje
Ruchy masowe to procesy przemieszczania się zwietrzeliny oraz przypowierzchniowych skał luźnych i zwięzłych po stoku na skutek działania siły ciężkości. Przemieszczanie to nastąpi wtedy, gdy siła grawitacji przeważy siłę tarcia i spoistości...
Krainy geograficzne Polski - Karpaty
1. Podział Karpat Najwyższą częścią Karpat są Tatry zbudowane z granitów oraz skał osadowych- wapieni i dolomitów. Najwyższy szczyt Tatr to Gerlach w Słowacji (wysokość- 2655 m n.p.m.), a po stronie polskiej Rysy (2499 m n.p.m.). 2. Tatry...
Uprawa roślin i chów zwierząt w Polsce
W Polsce uprawia się kilkadziesiąt gatunków roślin, ale podstawowymi ziemiopłodami są zboża i ziemniaki. Niemal nigdzie na świecie nie spożywa się tak dużo potraw mącznych i ziemniaków. W ogólnej powierzchni zasiewów największy areał 67%...
Transport morski i wodny śródlądowy
Żegluga to jeden z najstarszych rodzajów transportu. Statkami morskimi i śródlądowymi przewozi się głównie surowce o dużej objętości i masie, ponieważ koszty transportu dużej ilości towarów na znaczne odległości są niskie. W ostatnich latach...
Nizina Mazowiecka
Województwo mazowieckie ma obszar 35 597 km2, co stanowi 11,4% powierzchni kraju i sprawia, że województwo to jest jednym z największych regionów europejskich. Zamieszkiwany jest przez 1,6 mln osób, czyli ma pierwsze miejsce w kraju pod względem...
Rozmieszczenie ludności na świecie i czynniki wpływające na to
Od zarania dziejów ludzie przemieszczali się po świecie, skupiając się, zależnie od okresu, w różnych miejscach na Ziemi. Również dzisiaj perspektywa lepszych warunków życia skłania ich często do zmiany miejsca zamieszkania. Gęstość zaludnienia...
Rozmieszczenie upraw ryżu na świecie.
RYŻ. Uprawa ryżu wymaga dużo wilgoci i ciepła, dlatego często uprawiany jest na terenach sztucznie nawadnianych. Odznacza się krótkim okresem wegetacji, dzięki czemu może dawać nawet trzykrotne zbiory w ciągu roku. Główne miejsca upraw:...
Regiony przemysłowe w Polsce
W Polsce przemysł skupiony jest w okręgach przemysłowych, czyli w skupiskach zakładów ściśle ze sobą powiązanych terytorialnie, wytwarzające w sumie, co najmniej 1% produkcji przemysłowej. Obecnie wyodrębniono 22 okręgi przemysłowe, które swe...
Nizina Mazowiecka
Nizina Mazowiecka, mimo dużego udziału obszarów równinnych, jest zróżnicowana pod względem krajobrazu. Zawdzięcza to często występującym formom rzeźby polodowcowej. Najmniej urozmaicona jest środkowa część niziny. Przecina ją Wisła. Przecina ją...
Gospodarcze wykorzystanie wód w Polsce.
Woda jest nieomal synonimem życia. Wszędzie na Ziemi, gdzie tylko jest woda, poczynając od lodowatych wód pod biegunami, a na gorących źródłach kończąc, tam również są istoty żywe. Także na odwrót: gdzie nie ma wody, nie ma i życia. Praca w...
Typy wulkanów
Wulkan – miejsce na powierzchni Ziemi, w którym zachodzą lub zachodziły erupcje. Wulkany występują jako pojedyncze wzniesienia lub tworzą górskie kompleksy wulkaniczne. Każdy wulkan ma kanał, który dopływają z wnętrza Ziemi na powierzchnię...
Charakterystyka wybrzeż
Wody skupione w morzach, czyli stojące, działają niszcząco - abrazyjnie i budująco - akumulacyjnie. Oddziałowują przede wszystkim wybrzeża, wśród których wyróżniamy płaskie i strome. Fale morskie uderzając o ściany wybrzeży wysokich powodując...
Dopływy Wisły, Odry i Warty
Dopływy Wisły Prawe dopływy Wisły - Soła, - Skawa, - Raba, - Dunajec, - Wisłoka, - San, - Wieprz, - Świder, - Narew, - Skrwa, - Drwęca, - Osa, - Liwa. Lewe dopływy Wisły - Przemsza, - Dłubnia, - Szreniawa, - Nida, -...
Linia brzegowa i rodzaje wybrzeży
Brzegi Bałtyku tworzą północną granicę Polski. Morze Bałtyckie ma urozmaiconą linię brzegową – dużo wysp (Bornholm – Dania; Gotlandia – Szwecja; Hiuma – Estonia; Rugia – Niemcy; Uznam – Polska, Niemcy; Wolin – Polska), półwyspów (Mierzeja...
Gleby
Gleba - to część litosfery, która składa się z części organicznych (szczątki roślin, zwierząt) oraz z części nieorganicznych (woda, powietrze, skały, trudnorozpuszczalne śmieci). Żyzność - to zdolność gleby do zaspokajania potrzeb rosnących na...
Wpływ rozwoju przemysłu na stan środowiska na Wyżynie Śląskiej
Pamiętam, że odkąd byłam w szkole podstawowej zawsze mówiło się o Śląsku. Z dzieciństwa wyniosłam przeświadczenie, iż jest to najbardziej zanieczyszczony region Polski. Mówiono o fabrykach, hutach, kopalniach, elektrowniach… a ja wyobrażałam sobie...
Elektrownie wodne w Polsce
W okresie międzywojennym posiadaliśmy 12 elektrowni wodnych, jednak żadna z nich nie miała mocy powyżej 10 MW, a ich łączna moc wynosiła zaledwie 18MW. Przed drugą wojną światową największa elektrownia w Polsce pracowała w Gródku na Pomorzu (3,9...
Spis Polskich Parków Narodowych
BABIOGÓRSKI PARK NARODOWY, od 1934 teren objęty ochroną, od 1954 zatwierdzony jako park narodowy, powierzchnia 1734 ha (17,34 km2), w tym pod ochroną ścisłą 1061 ha; obejmuje najwyższą część Beskidu Żywieckiego (masyw Babiej Góry); roślinność...
Ruch płyt i litosfery.
RUCH PŁYT LITOSFERY Teoria płyt litosfery jest aktualnie najbardziej akceptowaną teorią geotektoniczną wyjaśniająca przyczyny fałdowań i powstawania gór, tłumacząca jednocześnie zmiany w rozkładzie kontynentów i mórz w dotychczasowej historii...
Nizina Mazowiecka
KRAJOBRAZ- UKSZTAŁTOWANIE TERENU Jest to największa kraina geograficzna Polski. Jej krajobraz ukształtowany został w czasie zlodowacenia środkowopolskiego. Pozostałością po tym zlodowaceniu są pasma moren czołowych warstwa moreny dennej,...
Charakterystyka Morza Bałtyckiego
1. GENEZA BAŁTYKU Nazwa Bałtyk (Mare Balticum) przyjęta się w XI wieku i pochodzi prawdopodobnie od starosłowiańskiego słowa blato, oznaczającego wielką, słoną wodę. Na powstanie Bałtyku decydujący wpływ wywarł lądolód skandynawski. Morze...
Gleba
Gleba jest to powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej posiadająca walory żyzności zapewniająca życie roślinom. Proces powstawania gleby jest bardzo skomplikowany, długotrwały i powolny. Składają się na niego różnorodne procesy glebotwórcze,...
Gleba
Biologicznie czynna powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej, powstała ze skały macierzystej w procesie glebotwórczym, żyzna (dzięki zawartości próchnicy oraz mineralnych składników pokarmowych przyswajanych dla roślin). Badaniem gleby zajmuje...
Ludność europy
Problemy ludnościowe Europy. Kontynent europejski ma swoje specyficzne problemy ludnościowe wyróżniające go spośród pozostałych kontynentów. Należy do nich obecnie najmniejsze tempo przyrostu ludności, wynika to nie tylko z małego przyrostu...
Rasowe, językowe i religijne zróżnicowanie ludności świata
ZRÓŻNICOWANIE RASOWE Istnienie ras próbują wyjaśnić różne teorie naukowe. Łączy ją przekonanie, że wyodrębnienie się ras jest związane z osiedleniem się człowieka i przystosowaniem do warunków środowiska. Dominujące znaczenie w kształtowaniu...
Pogoda i klimat
Pogoda jest to chwilowy stan atmosfery w danym miejscu, określony przez układ elementów meteorologicznych takich jak ciśnienie, temperatura, wilgotność powietrza, wiatr, wielkość i rodzaj opadów oraz zachmurzenie. Istnieją różne rodzaje pogody...
Elektrownie atomowe za i przeciw
Elektrownia atomowa to zakład energetyczny, w którym następuje wyzwalanie energii jądrowej, a następnie cieplnej w procesie rozczepienia jąder atomowych np. uranu, plutonu lub toru. Energia cieplna w wyniku dalszych przemian jest zamieniana na...
Mapa polityczna Ameryk.
W załączniku znajduje się mapa polityczna obu Ameryk. Na mapie oznaczone są państwa wraz ze stolicami.