Filozofia Oświecenia.

Bunt przeciw autorytetom, Racjonalizm, Idea oświecenia, Optymizm, Powrót do natury, Zhumanizowane chrześcijaństwo, Prawa człowieka, Empiryzm, Krytycyzm, Sensualizm, Deizm, Naturalizm, Klasycyzm, Rokoko.

HUME Dawid – empirysta, agnostyk
„Rozprawa o naturze człowieka”
Spontaniczne postrzeganie świata za pomocą zmysłów – wrażenia
Wspomnienia wrażeń – idee (wyobrażenia)
Wrażenia i wyobrażenia mogą być proste i złożone
Jądro osobowości człowieka stale się zmienia
Ludzie odczuwają silną potrzebę, by wierzyć
Prawo przyczynowości
O tym, co mówimy i robimy decydują uczucia
Wszyscy ludzie czują, co jest dobre da innych
Za pomocą rozumu nie można stwierdzić, jak należy postępować

BERKELEY Georgie – biskup irlandzki – empirysta
Materializm zagraża chrześcijaństwu
Istnieje jedynie to, co postrzegamy za pomocą zmysłów
Wszystkie idee mają przyczynę poza naszą świadomością, ale nie jest ona materialna, a duchowa (przyczyna = wola = duch = Bóg)

ROUSSEAU Jan Jakub
Natura jest dobra i człowiek z natury jest dobry
Złe jest społeczeństwo
Dziecko powinno jak najdłużej żyć w stanie niewinności

CONDORCET
Prawa kobiet

WOLTER Francois Maria Arouet
Swoboda przekonań
Tolerancja
Racjonalizm
Potrzeba dążenia do szczęścia i dobrobytu

KANT Immanuel
W procesie poznawania świata zarówno rozum jak i zmysły odgrywają ważną rolę,
W naszym umyśle tkwią pewne dyspozycje, które wywierają wpływ na wszelkie nasze doświadczenia,
Czas i przestrzeń to dwie formy oglądu człowieka, które poprzedzają wszelkie doświadczenia w świadomości
Świadomość dopasowuje się do rzeczy, a rzeczy do niej,
Zasada przyczynowości tkwi w ludziach,
Nigdy nie możemy uzyskać pełnej wiedzy o rzeczy samej w sobie
Rozum dziecka nie rozwinie się w pełni, dopóki nie otrzyma od zmysłów dostatecznej ilości materiału
Czynniki poznania świata – zewnętrzne (materia poznania), wewnętrzne (forma poznania)
Człowiek nie może osiągnąć pewnej wiedzy w dziedzinie pytań filozoficznych
Tam gdzie doświadczenie i rozum nie wystarczają, powstaje pustką, którą może wypełnić wiara religijna
Postulaty praktyczne – dusza jest nieśmiertelna, Bóg istnieje, człowiek ma wolną wolę
O tym, co jest dobre, a co złe decyduje rozum praktyczny
„(…)Niebo gwieździste nade mną, prawo moralne we mnie”
„Postępuj wedle takiej tylko zasady, co, do której m mógłbyś jednocześnie chcieć, aby stała się prawem powszechnym”
„Zawsze masz traktować człowieka jako cel sam w sobie, a nie tylko środek do celu”