Obraz świata i człowieka w literaturze renesansowej. STOICYZM – grecka szkoła filozoficzna założona w III w. P.n.e przez Zenona z Kition celem życia - szczęście czyli życie zgodne z zasadami cnoty, zachowanie umiaru i spokoju, męstwo i cnota,...
Jan Kochanowski , świadomy swego talentu i kultury literackiej , marzył również o stworzeniu epopei narodowej lub tragedii , gdyż ówczesna poetyka wysuwała właśnie te dwa gatunki na czoło twórczości poetyckiej . Zabierał się do poematu o...
Armida – jedna z głównych bohaterek poematu epickiego Torquata Tassa Gofred abo Jeruzalem wyzwolona (1581). Jest synowicą sławnego czarnoksiężnika Hidroata z Damaszku, chytrą i inteligentą, wielką i sławną czarownicą, która „tak się gładka była...
Jan Kochanowski od początków swojej twórczości wykazywał się wielkim patriotyzmem oraz obywatelskim zaangażowaniem w sprawy państwa. „Pieśń o spustoszeniu Podola” została napisana ok. roku 1575 roku, opowiada o skutkach najazdu tatarskiego na...
Literatura Gatunki uprawiane w renesansie DRAMAT RENESANSOWY - W Anglii w drugiej połowie XVI wieku nastąpił rozkwit kultury pod Elżbietą I. Panowała tam monarchia absolutna. Była ona dobrym mecenasem dla sztuki, dramatu i teatru. Wiązało się...
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina...
Makbet jest głównym bohaterem dramatu Szekspira. Jest to postać, która pod wpływem swoich czynów zmienia nie tylko swoje życie, lecz także samego siebie. Głównym problemem poruszanym w tym dramacie jest dążenie bohatera do osiągnięcia wyznaczonego...
„Odprawa posłów greckich” Jana Kochanowskiego jest nie tylko stylizacją tragedii antycznej; zawiera także krytykę polskiego ustroju. Uważny czytelnik zauważy, ze w utworze można spotkać anachronizmy, takie jak urząd rotmistrza, który nie istniał w...
Treść utworu Tekst tragedii poprzedza list Kochanowskiego do Jana Zamoyskiego, który jest odpowiedzią na prośby magnata, który - jak z odpowiedzi poety wynika - zwrócił się doń z propozycją zaprezentowania gotowego już dzieła w Ujazdowie, dla...
Publicystyka to dział piśmiennictwa obejmujący aktualne tematy polityczne, społeczne i kulturalne. Publicyści w swych dziełach starają się wpłynąć na opinie ludności, przez co używają stylu perswazyjnego. W XVI-sto wiecznej Polsce rozwijała się...
Andrzej Frycz-Modrzewski należy do najwybitniejszych publicystów tego okresu porusza bowiem tematy najbardziej istotne, aktualne i skomplikowane. Swoje poglądy na państwo przedstawił w pięcioksięgu "O poprawie rzeczypospolitej": - "O...
Periodyzacja 1450r. Wynalezienie druku 1492r. Odkrycie Ameryki 1543r. Upadek Konstantynopola 1517r. Wystąpienie Marcina Lutra 1548r. Sobór trydencki 1648r. Koniec wojny trzydziestoletniej Renesans jest epoką otwierającą czasy...
Wiersz rozpoczyna się od zadania sobie pytania: co to jest miłość i jak się objawia, jak się ja wyczuwa. Jeśli jest dobra, to czemu powoduje dolegliwości? Jeśli jest zła, czemu jestem taki szczęśliwy, że mnie to boli? Poeta zastanawia się: Czemu...
Makbet jako przykład lojalnego rycerza uchodził za wiernego wasala swego króla: „O zacny mężu, waleczny Makbecie!”- tak zwrócił się król do tytułowego bohatera. Makbet ukazuje się jako świetnie wyszkolony, odważny wódz szkocki. Dzięki jego często...
RENESANS *Ideał kobiet tego okresu stanowi np. Mona Liza , Leonarda da Vinci. Florencka dama wzbudzała wiele zachwytu, choć dziś raczej nie miałby szans znaleźć się na okładce kobiecych pism, jednakże w renesansie uchodziła za niebywałą piękność....
Najbardziej znamienną cechą ludzi a także twórczości odrodzenia było wszechstronne zainteresowanie człowiekiem i sprawami ludzkimi. Z zainteresowaniem tym liczyło się odrzucenie ideału życiowego, norm obyczajowych i rygorów wytworzonych przez...
Leonardo da Vinci żył w latach 1452 1519. Był, obok Michała Anioła, największym geniuszem odrodzenia. Nie było niemal rzeczy, ani zjawiska, któremu nie poświęciłby uwagi i nie próbował zgłębić rządzącego nimi prawa. Najważniejsze z dziedzin,...
Około 1578 roku poeta przeżył ogromny wstrząs, spowodowany śmiercią młodszej córeczki – Urszulki. Był to dla niego straszny cios, gdyż była to jego najukochańsza córeczka, która miała dziedziczyć po nim wielki talent. Kochanowski nie potrafi...
Mikołaj Rej i Jan Kochanowski tworzyli w epoce renesansu. Jest to okres, którego twórcy inspiracja ze sztuki starozytnej , głównym obietkem zainteresowań pisarzy i poetów stał sie człowiek. Zarówno Kochanowski jak i Rej są głównymi postaciami...
„Stracone zachody miłości” Szekspira opowiadają o trzech przyjaciołach, którzy przysięgają sobie, że przez najbliższe trzy lata poświęcą tylko nauce. Poza tym będą spać tylko trzy godziny dziennie, raz w tygodniu będą odbywać ścisły post oraz, co...
Dramat polityczny Odprawa posłów greckich powstał w latach 1565-1566 pod wpływem zainteresowania Kochanowskiego antykiem. Elementy typowo polskie Krytyka niezdecydowania i krótkowzrocznoci króla Priama (to Zygmunt August); Troja...
Książka Niccolo Machiavellego(1469-1527) pt. Książę (napisana w 1513r., wydana w 1532r.) jest niezwykle interesującą dysputą na tematy społeczno-polityczne. Ten włoski pisarz, historyk i filozof jest nieprzypadkowo uznawany za jedną z jaśniejszych...
O Janie Kochanowskim możemy powiedzieć, że to typowy poeta doctus. Był wszechstronnie wykształcony. Władał trzema językami: łaciną, greką i hebrajskim. Wszystko to umożliwiało mu poznawanie dzieł literackich w języku autora. Dzięki temu mógł...
Autorem tryptyku pt. "Sąd Ostateczny" jest Hans Memling - malarz XV-wieczny. Dzieło powstało w latach 1465 - 1471. Całość składa się ze środkowej i dwóch pobocznych naw. Środkową część można podzielić na dwie sfery: sacrum i profanum....
Władza - zdolność używania czegoś w sposób dowolny, poruszania czymś, moc, siła; siła duszy, potęga umysłowa: rozum, uczucie, wyobraźnia, pamięć itp.(...) Władca - człowiek, który włada czymś, ma władzę nad czymś, panuje.(...) Władać - móc...
Piotr Skarga, dzięki działalności filantropijnej, został nadwornym kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy. Najważniejszym dziełem nadwornego kaznodziei są wydane w 1597 r. "Kazania sejmowe". Nie należą one do literatury religijnej, lecz są doskonale...
Przełom renesansowy, o którym mówić możemy mając na uwadze przemiany, jakie nastąpiły w literaturze europejskiej w XIV i XV wieku, przejawił się głównie w zdecydowanej zmianie sytuacji twórcy i literatury w ówczesnym społeczeństwie. Po okresie...
Człowiek w dobie renesansu żył w zgodzie z naturą, kreował się jej prawami i dbał o nią, co przedstawiają fraszki Kochanowskiego, a w szczególności ,,Na Lipę``. Jan z Czarnolasu opisuje tam korzyści, jakie przynosi mu drzewo. Poeta pisze: ,,Tu...
W utworze tym poeta zwraca się bezpośrednio do córki. Nazywa ją „Safą słowieńską” i ubolewa, że miała być nie tylko spadkobierczynią jego posiadłości ziemskiej, ale przede wszystkim talentu. Przypomina o zadatkach jakie wskazywały o zdolnościach...
1. Juliusz Słowacki - "Beniowski" : I gdyby stary ów Jan Czarnoleski Z mogiły powstał, on by to zrozumiał Słowacki o polskości swojej poezji więc powołuje się na autorytet wśród poetów wcześniejszych epok, by dowieść pokrewieństwa swojego rymu...
Już od zarania dziejów człowiek od zawsze stara się być najlepszy, chce być szanowany przez innych, być kimś, z kim trzeba się liczyć. W tym celu stara się naśladować kogoś, kto może być autorytetem, szuka drogowskazów w swym życiu. Czasem...
Renesans dramatyczny obejmuje rodzące się niepokoje natury egzystencjalnej oraz niepokoje na tle sporów w kwestii spraw państwowych. Jan Kochanowski : Przeżycia jednostki wobec bezsilności, która towarzyszy człowiekowi. W cyklu trenów i we...
We fraszkach „o Żywocie ludzkim” Jan Kochanowski zastanawia się nad ludzką egzystencją. W pierwszym utworze („Wieczna Myśli, któraś jest dalej niż od wieka...”) autor posługując się apostrofą do „Wiecznej Myśli” kreuje obraz Boga obojętnego na...
Jak ma żyć człowiek? Kto, komu, jakich i jak udziela rad w pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego? Wykorzystaj w wypracowaniu stosowne konteksty filozoficzne i historycznoliterackie. Człowiek, choć jest istotą rozumną od zarania...
Tren jest to gatunek poezji żałobnej,ukształtowany w starożytnej Grecji.Jest to pieśń lamentacyjna wyrażająca żal z powodu czyjejś śmierci,napisana na czesć zmarłego,rozpamiętująca jego chwalebne czyny, zalety i zasługi .Tren miał ścisły układ: -...
Jan Kochanowski urodził się w Sycynie w 1530 r. Powszechnie uznany za najwybitniejszego poetę Polski i Słowiańszczyzny aż do czasów Mickiewicza i Słowackie-go , cieszył się tez wielka sławą u swych współczesnych , którzy nazywali go "kochaniem...
Wysoki Sądzie, Szanowna Ławo Przysięgłch! Chciałabym wygłosić mowę oskarżyciela kierowaną przeciwko Laddy Makbet. Według mnie, tudno jest bronić oskarżoną lub jej współczuć, dlatego postaram się udowodnić, że to ona jest sprawczynią wszystkich...
Koniec XV i cały XVI wiek to tzw. złoty okres w dziejach Polski. Czas ten przypada na rządy ostatnich królów z dynastii Jagiellonów. Zygmunt Stary, Zygmunt August i pierwszy elekcyjny król Stefan Batory rządzili wtedy Rzeczpospolitą. Odrodzenie...
Kochanowski urodził się w Sycynie, w województwie sandomierskim. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej. W wieku 14 lat rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej. Dokładny czas pobytu Kochanowskiego w Krakowie nie jest znany. Wiadomo...
Odrodzenie (renesans) rozpoczęło się w XIV w. we Włoszech, a w krajach północnoeuropejskich w końcu XV w.; trwało - we Włoszech do początku XVI w., a na północy Europy do końca tego wieku (po lata trzydzieste XVII w.). Na ostatnie dwa...
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój sztuk...
Ideologia renesansu w pieśniach Jana Kochanowskiego. Ideologią renesansu jest humanizm, który w przeciwieństwie do średniowiecza, charakteryzował się zainteresowaniem człowiekiem, jego życiem , światem otaczającym, doczesnością. O ile dla ludzi...
Renesans Renesans, czyli odrodzenie to okres w Europie, który objął wiek XVI, aż do począt¬ków wieku XVII. Można powiedzieć, że podwaliny renesansu zostały położone w II połowie XIV i XV w., czyli w okresie rozkwitu nauki, kultury i sztuki,...
Jan Kochanowski, świadomy swego talentu i kultury literackiej, marzył również o stworzeniu epopei narodowej lub tragedii, gdyż ówczesna poetyka wysuwała właśnie te dwa gatunki na czoło twórczości poetyckiej. Zabierał się do poematu o Władysławie...
Jan Kochanowski to niewątpliwie najwybitniejsza postać polskiego renesansu. Jest autorem znakomitych fraszek, pieśni oraz pierwszej polskiej tragedii – „Odprawy posłów greckich”. Mówi się, że „Treny” to największe dzieło w dorobku poety....
Chyba każdy słyszał o Janie Kochanowskim. W tej pracy przybliżę jego osobę i twórczość oraz przedstawię moje uwagi po przeczytanej lekturze. Jan Kochanowski urodził się w 1530 roku w Sycynie (ziemia radomska) i żył 54 lata, jest uważany za...
Szekspir wykorzystuje do twórczości tematykę historyczną, jednak dowolnie obrabianą do potrzeb lekceważenie jedności (czasu, miejsca i akcji) ukazywanie wzorców osobowych, dużo uwago poświęca psychice bohaterów; sploty intryg łączy ze sobą...
Szarzyński tworzył w materiale klasycznym - sonecie. Zachowało się niewiele jego liryki, ale to co możemy teraz czytać zajmuje się między innymi właśnie filozoficzną analizą człowieka. "O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i...
Renesansowa recepta na dobre życie. Dokonaj analizy Pieśni XI (Stateczny umysł pamiętaj zachować) Jana Kochanowskiego. Zwróć uwagę na rady, których udziela podmiot liryczny, oraz sposób, w jaki je formułuje. ?Pieśń XI? jest utworem złożonym z...
Literatura jako całość dzieli się na trzy główne rodzaje literackie: • lirykę, obejmującą utwory pisane wierszem, których treścią są przeżycia i stany wewnętrzne, uczuciowe wyrażane przez podmiot liryczny; • epikę, obejmującą utwory pisane...