Niccolo Machiavelli - Książę.

Książka Niccolo Machiavellego(1469-1527) pt. Książę (napisana w 1513r., wydana w 1532r.) jest niezwykle interesującą dysputą na tematy społeczno-polityczne. Ten włoski pisarz, historyk i filozof jest nieprzypadkowo uznawany za jedną z jaśniejszych postaci europejskiego odrodzenia. Był on autorem wielu ciekawych publikacji podejmujących problematykę polityczną. Zdecydowałem się jednak, że wyrażę swoją opinię o dziele wspomnianym na samym początku. Książę dał Machiavellemu niezwykłą popularność, jednak już po jego śmierci. Warto od razu zaznaczyć, że jest to istotny utwór dla ewolucji polityki w następnych wiekach.
Pisarz, jak we wstępie było napomniane, zajął się w tym utworze swoimi spostrzeżeniami na temat prowadzenia polityki. Sam był dyplomatą swojego rodzinnego miasta, czyli Florencji (miasta włoskie w tamtym okresie prowadziły swoją politykę wewnętrzną i zagraniczną), a więc mógł opisać obserwacje dotyczące sprawowania władzy.
Machiavelli postanowił nie owijać w bawełnę i zdecydowanie określił naturę człowieka, który piastuje ważne państwowe urzędy. Włoski artysta mówi o człowieku jako istocie zmiennej, kłamliwej, tchórzliwej, chciwej zysku i zdradliwej. Pisarz postanowił nie pisać jaki człowiek powinien być, zaś o tym jaki człowiek jest w rzeczywistości.
Twórca w swoim utworze nie ukrywa, że polityka nie może współgrać z etyką. Miał on na myśli, że nie da się w pełni połączyć sprawowania władzy z powszechnie przyjętymi zasadami moralnymi. Ściślej rzecz biorąc, uprawianie polityki nie ma nic wspólnego z godnym człowieczeństwa postępowaniem.
Następną rzeczą jest stosunek władcy do ludu. Osoba rządząca z góry zakłada, że obywatele mu podlegli są źli i prędzej czy później okażą swoje ciemne oblicze, dlatego nieuczciwe zachowania muszą być regulowane, a nawet sprowadzane na dobrą drogę, dzięki odpowiedniemu prawu, które nota bene ustala władca. Istotną sprawą jest też stwierdzenie Machiavellego „Miłością nie zyskuje się ludzi, strach daje nad nimi władzę”. Świadczy to o tym, że jeśli nie da się szerzyć idei miłości, należy przynajmniej wzbudzać strach.
Pisarz mówi też o okrucieństwie, jakie może zadawać panujący poddanym. Okrutność i terror mogą być stosowane rozsądnie i tylko w miarę potrzeby. Intrygujące jest również podejście do sprawy, w której złamie się umowę lub nie dotrzyma słowa. Mianowicie w takim przypadku należy obarczyć winą przeciwnika i wykazywać się umiejętnością perswazji, aby wpłynąć na konkurenta i całą resztę.
Ostatnim aspektem jest działanie po zdobyciu władzy. Włoski artysta mówi tu o całkowitym pozbyciu się przeciwników i opozycji. Ma to na celu zapobieżenie jakichkolwiek ruchów mających na swojej myśli działania dotyczące detronizacji obecnej osoby rządzącej. Machiavelli wspomina też o systematycznym, ale zarówno oszczędnym wydzielaniu państwowych dobrodziejstw.
Opisując to niezwykłe dzieło nie można zapomnieć o terminie jaki został wprowadzony do języka. Chodzi tu o makiawelizm(oczywiście od nazwiska Niccolo Machiavellego), czyli pojęcie, które definiuje się jako doktrynę polityczną zalecającą stosowanie podstępu, przemocy i obłudy w dążeniu do zamierzonego celu politycznego.
Utwór Książę jest bardzo zajmującą opowieścią o polityce. Uważam, że jest to bardzo trafny utwór, jeżeli chodzi o jego szczerość i przesłanie. Mimo, że nie zgadzam się z większością postulatów głoszonych przez Machiavellego, potrafię docenić jego niezwykły kunszt polityczny. Warto też zwrócić uwagę na język, jakim posługuje się renesansowy artysta. Mianowicie jest to filozoficzny sposób wypowiadania się. Po przeczytaniu tej książki jeszcze bardziej wzbudziło się we mnie zainteresowanie tematami politycznymi. Ta publikacja potrafi wzbudzić u czytelnika wrażliwość na sprawy publiczne.