Wiązania chemiczne
Większość pierwiastków występuje w postaci związków chemicznych. Atomy łączą się ze sobą w trwałe układy dzięki wytworzeniu wiązań chemicznych.
Receptory
Są to wyspecjalizowane komórki lub ich zespoły, które posiadają zwiększoną pobudliwość na określoną formę energii. Umożliwiają przekazanie do ośrodkowego układu nerwowego informacji o środowisku zewnętrznym lub wewnętrznym. Ze względu na wzajemne położenie źródła bodźca oraz receptora wyróżnia się: – eksteroreceptory – odbierają bodźce ze środowiska zewnętrznego, np. receptory wzroku, słuchu; – interoreceptory – odbierają informacje z wnętrza organizmu, np. narząd równowagi. Ze względu...
Oddychanie roślin
Proces oddychania wewnątrzkomórkowego przebiega w taki sam sposób u roślin, jak i u zwierząt. Różnica dotyczy pochodzenia tlenu. Rośliny podczas dnia wykorzystują część tlenu wytwarzanego w wyniku fotosyntezy, a resztę usuwają do atmosfery. W nocy, gdy fotosynteza nie zachodzi i brak im własnego tlenu, pobierają go z atmosfery. Rośliny zużywają także tlen w procesie zwanym fotooddychaniem, który zachodzi w ciągu dnia przy niedoborze dwutlenku węgla, wysokim stężeniu tlenu oraz wysokiej...
Biosynteza kwasów nukleinowych i białek
Kwasy nukleinowe są nośnikami informacji genetycznej. Aby ta informacja mogła być wykorzystana, musi nastąpić jej podwojenie. U większości organizmów podstawową matrycę stanowi DNA. Tylko u nielicznych wirusów matrycą jest RNA /przekopiowany i tak w komórce gospodarza na jego DNA/. Gdy komórka dzieli się na komórki potomne, cząsteczka DNA kopiowana jest w całości – ulega replikacji. Jeśli kopiowany jest fragment DNA, zawierający informację o jednym lub kilku białkach –...
Budowa bakterii
Prokariotyczne komórki bakterii cechuje bardzo prosta budowa. Wielkość waha się od 0,5 do kilkudziesięciu mikronów. Nie mają jądra, a kolisty DNA, tzw. genofor, zlokalizowany jest w nukleoidzie. Wiele bakterii, oprócz chromosomowego DNA, posiada też cząsteczki DNA pozachromosomowego, tzw. plazmidy. Zamiast mitochondriów i chloroplastów występują u nich mezosomy i tylakoidy. Rybosomy są małe. Materiałem zapasowym jest glikogen, wolutyna lub skrobia sinicowa. Ściana komórkowa bakterii...
Struktura populacji
Populacja , to zespół osobników jednego gatunku zamieszkujących dany teren w określonym czasie, powiązanych ze sobą różnymi zależnościami. Każda populacja odznacza się wewnętrzną strukturą charakterystyczną dla danego gatunku, miejsca i czasu, określoną przez strukturę genetyczną, strukturę przestrzenną, stosunki liczbowe, strukturę wiekową, strukturę płci. Strukturę genetyczną stanowi pula genowa populacji, czyli suma genotypów wszystkich osobników, które tworzą tę populację....
Białka
Białka są związkami zawierającymi węgiel, wodór, tlen i azot, a zwykle także siarkę. Podstawowymi jednostkami strukturalnymi białek są aminokwasy. W skład aminokwasów wchodzą: grupy karboksylowa i aminowa, atom wodoru oraz charakterystyczna grupa R /określana mianem łańcucha bocznego aminokwasu/. W białkach występuje 20 różnych aminokwasów. O właściwościach aminokwasów decyduje grupa R, która jest swoista dla każdego aminokwasu. Białka mają ściśle określone sekwencje aminokwasów zgodne z...
Pierwiastki chemiczne budujące żywe organizmy
Organizmy żywe zbudowane są z pierwiastków. Pierwiastki niezbędne do prawidłowego rozwoju, które występują w ilościach powyżej 0,01% suchej masy, to makroelementy . Spośród nich węgiel, tlen, wodór, azot, fosfor i siarka określane są jako pierwiastki biogenne. Pierwiastki występujące w ilościach mniejszych niż 0,01% nazywane są mikroelementami . Można wyróżnić też pierwiastki śladowe, zwane ultraelementami , które stanowią milionowe części suchej masy, np. złoto, srebro, rad.
Fotosynteza
Fotosynteza jest procesem, w którym dzięki przetworzeniu energii świetlnej w energię chemiczną odbywa się synteza związków organicznych z prostych związków nieorganicznych. Zachodzi w chloroplastach u roślin zielonych i glonów oraz w tylakoidach u sinic i bakterii purpurowych. Ogólny bilans fotosyntezy można przedstawić równaniem: Światło absorbowane jest przez barwniki fotosyntetyczne, wśród których największą rolę odgrywa chlorofil. Dodatkowymi barwnikami fotosyntetycznymi są...
Rośliny nagonasienne
Do roślin nagonasiennych zaliczane są wymarłe paprocie nasienne, kordaity i benetyty, a także współcześnie żyjące sagowce, miłorzębowe, gniotowe oraz iglaste. Nagonasienne mają zdrewniałe łodygi /pnie/ i korzenie. Korzenie tworzą dobrze rozwinięty system palowy. W drewnie obecne są tylko cewki. Występuje u nich przyrost wtórny na grubość. Liście są różnie wykształcone, u iglastych mają postać igieł. Organami generatywnymi są kwiaty, które należy uznać za kłosy zarodnionośne. U roślin...
Gady
Gady są kręgowcami typowo lądowymi . Tylko niektóre wtórnie przystosowały się do życia w wodzie. Są zmiennocieplne . Należą do owodniowców . Ciało ich pokrywa zrogowaciały naskórek wytwarzający łuski oraz tarczki i płytki, będące wytworem skóry właściwej. Wytwory te chronią ciało przed wysychaniem. Skóra jest sucha , gdyż brak w niej gruczołów. Szkielet cechuje silne skostnienie. Czaszka jest ruchoma dzięki połączeniu z kręgosłupem za pomocą jednego kłykcia potylicznego oraz dwóch...
Czynności życiowe organizmów
Życie możliwe jest dzięki zachodzącym w organizmie procesom metabolicznym, uwarunkowanym takimi czynnościami życiowymi jak: odżywianie, oddychanie, wydalanie, ruch, reagowanie na bodźce oraz rozmnażanie.
Zespoły ekologiczne biosfery
Biosferę tworzy powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej, dolna część atmosfery i hydrosfera, które zamieszkują organizmy żywe. W obrębie biosfery wyodrębnia się złożone układy ekologiczne, którymi na lądzie są biomy, a w zbiornikach wody strefy życia. Charakterystyka biomów Biom stanowi zespół ekosystemów występujący na dużym obszarze geograficznym o określonym klimacie. Wyróżnia się następujące biomy: tundra, tajga, lasy liściaste i mieszane strefy umiarkowanej, wiecznie zielone...
Mięczaki
Mięczaki są zwierzętami wodnymi, przede wszystkim morskimi, wyjątek stanowią ślimaki prowadzące lądowy tryb życia. Ciało mięczaków jest miękkie , zbudowane z głowy, nogi i worka trzewiowego tworzącego po stronie grzbietowej fałd zwany płaszczem. Płaszcz może wytwarzać muszlę zbudowaną z węglanu wapnia i substancji organicznej /konchioliny/. Głowa jest różnie wykształcona – najlepiej u ślimaków i głowonogów, u małży ulega redukcji. Narządem ruchu jest pokryta śluzem noga, która u...
Krągłouste
Krągłouste zamieszkują strefę denną zbiorników słodkowodnych i morskich. Wyróżnia się wśród nich śluzice i minogi . Mają ciało wydłużone, skórę nagą. Brak płetw parzystych. Posiadają tylko płetwę ogonową; minogi dodatkowo grzbietową. Szkielet składa się z chrzęstnej czaszki oraz struny grzbietowej otoczonej zawiązkami chrzęstnych łuków kręgowych, w czaszce brak jest szczęk. Centralny układ nerwowy tworzy prymitywny mózg i rdzeń kręgowy. Wymiana gazowa...
Płazińce
Płazińce żyją w wodach morskich i słodkich lub są pasożytami. Stanowią najprymitywniejszą grupę trójwarstwowców , tzn. zbudowane są z ekto– , endo– i mezodermy. Posiadają ciało o grzbieto–brzusznym spłaszczeniu i dwubocznej symetrii. U pasożytów w części przedniej występują różne narządy czepne. Ciało płazińców pokrywa nabłonek, który u pasożytów wytwarza kutykulę. Nabłonek, wraz z warstwami mięśni, tworzy wór powłokowo–mięśniowy . Jamę ciała wypełnia prymitywna tkanka łączna zwana...
Charakterystyka organizmu zwierzęcego
W rozwoju osobniczym i ewolucyjnym zwierząt obserwuje się różnicowanie, specjalizację oraz integrację budujących je tkanek, czego efektem jest ukształtowanie się różnych narządów, które pełnią określone funkcje. Współdziałające ze sobą narządy tworzą układy narządów. Te zaś powiązane są w jedną strukturalną i funkcjonalną całość, jaką stanowi organizm.
Przegląd wybranych grup protistów oraz ich znaczenie w przyrodzie i dla człowieka
Ze względu na podobne cechy morfologiczne i tryb życia protisty można podzielić na trzy grupy: pierwotniaki, glony, śluzorośla. Grupy te nie są jednak jednostkami systematycznymi. Pierwotniaki Są jednokomórkowymi organizmami heterotroficznymi. Komórka otoczona jest pellikulą o różnej grubości. Nie posiadają ściany komórkowej, choć niektóre mogą tworzyć na zewnątrz komórki pancerzyki utworzone z krzemionki, węglanu wapnia, a nawet z elementów celulozowych. Z reguły poruszają się...
Tkanki zwierzęce
Komórki tworzące tkanki zwierzęce rozwijają się z warstw zarodkowych /listków zarodkowych/. Wyróżnia się tkankę nabłonkową, łączną, mięśniową, nerwową.
Zastosowanie genetyki
• Wykorzystanie selekcji w celu uzyskania nowych odmian roślin i zwierząt. • Wykorzystanie badań genetycznych w diagnostyce medycznej, w tym także prenatalnej oraz medycynie sądowej, kryminalistyce, archeologii. Choroby genetyczne człowieka Choroby uwarunkowane przez mutacje punktowe Nazwa choroby Charakter genu Skutki mutacji Albinizm recesywny gen autosomalny brak melaniny w skórze, włosach, tęczówce oka Alkaptonuria recesywny gen...
Kwasy nukleinowe
Jednostką strukturalną kwasów nukleinowych są nukleotydy składające się z trzech elementów: zasady azotowej /purynowej – adenina, guanina lub pirymidynowej – cytozyna, tymina, uracyl/, cukru/rybozy lub deoksyrybozy/ i reszty kwasu fosforowego. Kwasy nukleinowe powstają przez połączenie się nukleotydów wiązaniami fosfodiestrowymi w długie łańcuchy polinukleotydowe, w których wyróżnia się tzw. koniec 5’ oraz koniec 3’. Między cząsteczkami zasad azotowych różnych nukleotydów tworzą się wiązania...
Tkanka mięśniowa
Odgrywa podstawową rolę we wszelkiego rodzaju ruchach dzięki wyjątkowo dużej zdolności jej komórek do aktywnego kurczenia się. Komórki mięśniowe we wszystkich rodzajach tkanek mięśniowych nazywane są włóknami. Wyróżnia się tkankę mięśniową poprzecznie-prążkowaną i tkankę mięśniową gładką. Tkanka poprzecznie-prążkowana szkieletowa zbudowana jest z długich, wielojądrowych komórek. We włóknach występują białka: aktyna i miozyna, tworzące filamenty /włókienka/....
Różne możliwości dziedziczenia cech
W ramach ogólnych mechanizmów istnieje szereg różnych możliwości dziedziczenia cech. • Jeden gen determinuje jedną cechę . Możliwe są przy tym trzy rodzaje relacji między dwoma allelami danego genu. – Dominacja zupełna polega na nieujawnianiu się allelu recesywnego w obecności allelu dominującego. Heterozygota posiada wówczas fenotyp taki sam, jak homozygota dominująca. Dominacja zupełna występuje np. w krzyżówkach odmian grochu w doświadczeniach Mendla. – Dominacja niezupełna...
Tłuszcze proste
Tłuszcze proste obejmują tłuszcze właściwe i woski. W tłuszczach właściwych /trójglicerydach/ alkoholem jest glicerol. W skład tłuszczów mogą wchodzić trzy reszty tego samego kwasu tłuszczowego lub różnych kwasów. Najczęściej są to: z kwasów nasyconych – kwas palmitynowy, kwas stearynowy, a z kwasów nienasyconych – kwas oleinowy. Większość tłuszczów roślinnych jest cieczami, gdyż zawierają przewagę kwasów tłuszczowych nienasyconych. W tłuszczach zwierzęcych obecne są głównie kwasy...
Budowa komórki
Komórka jest elementarną jednostką strukturalną i czynnościową żywych organizmów. Jest najmniejszym żywym układem, jaki może stanowić samodzielny organizm lub wchodzić w skład organizmu wielokomórkowego. Wielkość komórki waha się od 10–100μm, choć u niektórych bakterii może wynosić poniżej 1μm, albo osiągać pokaźne rozmiary, np. jaja ptaków. Kształt komórki może być także różny: kulisty, wrzecionowaty, rozgałęziony, rurkowaty. Wyróżnia się komórki eukariotyczne oraz komórki prokariotyczne.
Podział białek
Skład Białka proste zbudowane są wyłącznie z aminokwasów Przykłady białek prostych Białka złożone oprócz aminokwasów zawierają grupę prostetyczną Grupa prostetyczna /składnik niebiałkowy/ Przykłady białek złożonych Rodzaje białek histony białka związane z DNA metaloproteiny – atom metalu /Fe, Cu, Zn, Co, Mo/ transferyna, plastocyjanina, liczne enzymy albuminy białka obecne w mleku, jajach, surowicy krwi chromoproteiny...
Osłonice
Żyją w morzach, mają beczułkowate lub workowate ciało okryte osłonką – tuniką. Przynajmniej w stadium larwalnym posiadają strunę grzbietową. W gardzieli mają szpary skrzelowe. Układ krwionośny jest otwarty, układu wydalniczego brak. Cewka nerwowa ulega u form dorosłych znacznej redukcji. Są obojnakami. Larwy żyją wolno.
Funkcje układu hormonalnego
Układ hormonalny współdziała z układem nerwowym w regulacji i koordynacji czynności życiowych organizmu. Informacja w układzie hormonalnym przekazywana jest za pomocą substancji chemicznych zwanych hormonami, co uwarunkowane jest zdolnością komórek do porozumiewania się za pośrednictwem sygnałów chemicznych. Hormony to substancje chemiczne będące nośnikami informacji, produkowane przez pojedyncze komórki, tkanki lub gruczoły i przenoszone do komórek docelowych, gdzie wywierają efekt...
Przemiany kataboliczne w komórce
Oddychanie jest procesem, który służy komórce do uzyskiwania energii. Polega na utlenianiu związków organicznych, z których podczas ich rozpadu wyzwala się energia magazynowana następnie przez przenośniki energii. Istnieją dwa typy oddychania komórkowego: tlenowe, w którym końcowym akceptorem elektronów i wodoru jest tlen cząsteczkowy oraz beztlenowe, w którym akceptorem jest związek organiczny lub substancja nieorganiczna. Podstawowymi substratami oddychania wewnątrzkomórkowego są...
Ssaki
Ssaki są stałocieplnymi owodniowcami , u których mózg osiągnął najwyższy stopień rozwoju. Ciało ssaka pokryte jest z reguły włosami . Oprócz włosów wytworami naskórka są łuski, paznokcie, pazury, kopyta, niektóre rodzaje rogów. W skórze znajdują się gruczoły potowe, łojowe, zapachowe oraz mleczne. Szkielet wykazuje najwyższy stopień skostnienia. Czaszka w postaci litej puszki łączy się z kręgosłupem za pomocą dwóch kłykci potylicznych....
Nicienie
Nicienie są organizmami wolno żyjącymi oraz pasożytami roślin i zwierząt. Ciało ich przeważnie jest wydłużone, nitkowate. Posiadają wór powłokowo–mięśniowy . Wewnątrz ciała znajduje się pierwotna jama ciała wypełniona płynem, który pełni funkcję szkieletu hydraulicznego oraz rozprowadza substancje odżywcze z przewodu pokarmowego. Układ pokarmowy ma postać przewodu z otworem gębowym i odbytowym. Oddychanie odbywa się całą powierzchnią ciała, a u pasożytów występuje też oddychanie...
Związki organiczne w organizmie
Podstawowe grupy związków organicznych w żywej materii to: białka, węglowodany, lipidy, kwasy nukleinowe.
Układ limfatyczny /chłonny/
Układ limfatyczny zbudowany jest z naczyń limfatycznych, z którymi połączone są narządy limfatyczne: grudki chłonne w jelitach, węzły chłonne, migdałki. Narządy limfatyczne zbudowane są z tkanki chłonnej, podobnie jak grasica i śledziona. Krążąca w naczyniach limfatycznych limfa /chłonka/ ma skład przypominający osocze, ale z małą ilością białek, a większą lipidów oraz licznymi leukocytami. Powstaje jako przesącz krwi z naczyń włosowatych oraz płynów pochodzących z komórek, gromadzonych w...
Pierścienice
Pierścienice występują w wodach, glebie i w ściółce. Niektóre są pasożytami. Posiadają wtórną jamę ciała / celomę /. Ich ciało zbudowane jest z odcinków zwanych metamerami . Ciało otacza wór powłokowo–mięśniowy. U pierścienic pojawił się układ krwionośny zamknięty. Nie mają serca. Układ pokarmowy składa się z otworu gębowego, gardzieli, przełyku, żołądka, jelita z otworem odbytowym. Oddychają całą powierzchnią ciała. Narządami wydalniczymi są metanefridia. Układ nerwowy wykazuje...
Biologia
Biologia – /gr. bios ‘życie’, logos ‘słowo, nauka’/ jest nauką o życiu, wszelkich jego przejawach i właściwościach, o jego trwaniu w czasie i przestrzeni a także o rządzących nim prawach.
Funkcjonowanie organizmu roślinnego
Rośliny przekształcają proste substancje mineralne pobierane ze środowiska w złożone związki organiczne, transportują wodę i sole mineralne oraz wytworzone substancje. Oddychają, wydalają i rozmnażają się. Ich procesy życiowe od wytworzenia nasienia, poprzez jego kiełkowanie, wzrost i rozwój nowej rośliny podlegają koordynacji w różnych warunkach środowiska.
Protisty – od jednej komórki do organizmu wielokomórkowego
Królestwo Protista obejmuje eukariotyczne organizmy jednokomórkowe, kolonijne lub wielokomórkowe o prostej budowie, żyjące głównie w wodzie, a niekiedy w środowiskach wilgotnych, względnie jako pasożyty w innych organizmach. Są autotrofami lub heterotrofami. Podział systematyczny królestwa Protista ciągle ulega zmianom i nie jest do końca ustalony. Można wyróżnić trzy grupy protistów: – organizmy heterotroficzne, które nie posiadają ściany komórkowej i nie są zbudowane ze strzępek, dawniej...
Rośliny okrytonasienne
Okrytonasienne stanowią największą grupę roślin na Ziemi. Charakterystyczną ich cechą są okryte zalążki, otoczone zrośniętymi w postaci słupka owocolistkami. W porównaniu z nagonasiennymi zachodzi u nich dalsza redukcja gametofitu. Proces płciowy ma specjalny charakter i nosi nazwę podwójnego zapłodnienia. Ponadto następuje dalsze zróżnicowanie anatomiczne, czego jednym z przykładów jest występowanie w drewnie naczyń. Kwiat, owoc, nasienie oraz cykl rozwojowy roślin okrytonasiennych...
Integracja przemian metabolicznych
Procesy przemiany materii łączą się w żywych organizmach w integralną sieć i wzajemnie się warunkują. W powiązaniu procesów anabolicznych z katabolicznymi uczestniczy ATP jako uniwersalny przenośnik energii oraz trzy kluczowe produkty pośrednie przemian metabolicznych: glukozo–6–fosforan, pirogronian i acetylo–CoA, wykorzystywane w procesach syntezy i rozpadu. Różne przemiany metaboliczne zachodzą w komórce eukariotycznej w odrębnych przedziałach subkomórkowych, a ich kontrola odbywa się na...
Tłuszcze złożone
Tłuszcze złożone składają się z kwasów tłuszczowych, alkoholi oraz innych związków. Fosfolipidy zawierają resztę kwasu fosforowego. Budują błony biologiczne. Glikolipidy to tłuszcze złożone zawierające cukier. Podobnie jak fosfolipidy są składnikami błon. Lipidy izoprenowe mają budowę opartą na strukturze izoprenu, np. u roślin olejki eteryczne, fitol/składnik chlorofilu/, karotenoidy, witaminy A i K, kauczuk, u zwierząt cholesterol, hormony steroidowe, kwasy żółciowe, witamina D....
Charakterystyka paprotników
Do paprotników zalicza się następujące typy: widłakowe, skrzypowe, paprociowe oraz wymarłe ryniofity /zwane dawniej psylofitami/. Rośliny te występują w środowiskach wilgotnych. Potrzebują wody do zapłodnienia. Mają łodygę, korzenie o charakterze przybyszowych oraz różnie wykształcone liście. W budowie wewnętrznej występują tkanki. Paprotniki są roślinami, u których pokoleniem dominującym jest sporofit, a gametofit jest zredukowany, ale samodzielny. Widłakowe mają sporofit składający...
Rozwój zarodkowy i płodowy człowieka
Zapłodnienie zachodzi w jajowodzie, gdy jeden z plemników wnika do komórki jajowej. Po połączeniu się jąder powstaje zygota. Posiada ona pełny zestaw genów, które determinują płeć i wszystkie inne cechy człowieka. Bruzdkowanie zaczyna się w jajowodzie. Rozwój zarodka w jajowodzie trwa około 6 dni od zapłodnienia. Podziały zapłodnionej komórki jajowej zapoczątkowują bruzdkowanie. W jego wyniku zarodek przybiera postać moruli i w tym stadium dociera do macicy. Implantacja zarodka polega...
Narządy wymiany gazowej
U małych organizmów wodnych z siedlisk wilgotnych oddychanie odbywa się całą powierzchnią ciała. U wyższych bezkręgowców i kręgowców występują narządy oddechowe, które zapewniają dodatkowe powierzchnie wymiany gazowej. U zwierząt wodnych wykształciły się skrzela – najpierw zewnętrzne w postaci wyrostków ciała, później wewnętrzne zbudowane z wielu blaszek opłukiwanych przez wodę i ukrytych w specjalnych komorach. U zwierząt lądowych, ze względu na możliwość wyschnięcia powierzchni...
Kręgowce
Kręgowce Kręgowce są najwyżej uorganizowanym podtypem strunowców. Występują w różnorodnych środowiskach. Posiadają swoiste cechy. – Chrzęstny lub kostny szkielet osiowy zróżnicowany jest na czaszkę i kręgosłup. – Układ nerwowy składa się z mózgu i rdzenia kręgowego, przy czym w mózgu wyróżnia się pięć części: kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie, móżdżek i rdzeń przedłużony. – Układ krwionośny jest zamknięty, a serce ma budowę wielojamową. – Pokrycie...
Osmoregulacja i wydalanie
Warunkiem prawidłowego funkcjonowania organizmu jest zachowanie stałego składu oraz ilości płynów ustrojowych, a także wydalanie końcowych produktów przemiany materii i związków chemicznych występujących w nadmiarze. Skład i ilość płynów ustrojowych decyduje o ich ciśnieniu osmotycznym. Procesy umożliwiające w organizmie utrzymanie niezmiennego ciśnienia osmotycznego określane są mianem osmoregulacji. Głównymi produktami wydalanymi przez organizmy zwierzęce są: produkty azotowe rozkładu...
Pobieranie pokarmu
Różnorodność pokarmu oraz sposobów jego pobierania sprawia, iż można zwierzęta podzielić na szereg grup. Ze względu na rodzaj pokarmu wyróżnia się: – monofagi – zjadają jeden rodzaj pokarmu; – polifagi – odżywiają się pokarmem zróżnicowanym. Ze względu na pochodzenie pokarmu: – holotrofy – zjadają w całości inne żywe organizmy lub ich części, – pasożyty – żyją kosztem innych organizmów; – saprofity i saprofagi – odżywiają się martwymi szczątkami organicznymi lub szczątkami organizmów....
Tkanka nabłonkowa – nabłonek
Pokrywa powierzchnię ciała zwierzęcia lub wyściela jego narządy i jamy ciała. Cechami specyficznymi tkanki nabłonkowej jest ścisłe przyleganie komórek do siebie oraz ich spolaryzowanie. Komórki te spoczywają na tzw. błonie podstawnej i połączone są między sobą przez różne połączenia międzykomórkowe /desmosomy, połączenia zwierające, zamykające, komunikacyjne/. Brak substancji międzykomórkowej. Komórki nabłonkowe mogą być zaopatrzone w rzęski. U bezkręgowców mogą też produkować różne...
Układ wydalniczy
Narządy wchodzące w skład układu wydalniczego usuwają z organizmu nadmiar wody, uczestniczą w osmoregulacji oraz usuwają końcowe produkty przemiany materii zawierające azot. U dwuwarstwowych bezkręgowców wydalanie odbywa się całą powierzchnią ciała. U zwierząt, które w rozwoju zarodkowym wykształcają mezodermę, podstawową jednostką strukturalną oraz funkcjonalną narządów osmoregulacji i wydalania jest kanalik. Najbardziej pierwotnymi strukturami są protonefridia /np. u płazińców/. Mają...
Płazy
Płazy są zmiennocieplnymi kręgowcami ziemnowodnymi. Dorosłe są drapieżnikami. Ciało spłaszczone grzbietowo–brzusznie składa się u większości płazów z głowy, tułowia, 2 par kończyn oraz ogona , który posiadają płazy ogoniaste. W skórze znajdują się liczne gruczoły. Wilgotna, silnie unaczyniona skóra wspomaga płuca w wymianie gazowej, gdyż są one workowate, słabo pofałdowane. Brak klatki piersiowej sprawia, iż płazy wtłaczają powietrze do płuc...