Julian Przyboś (1901-1970) był najwybitniejszym poetą Awangardy Krakowskiej. W pierwszych zbiorach wierszy (Śruby 1925, Oburącz 1926) na świadomość artystyczną Przybosia ogromny wpływ miała teoria Tadeusza Peipera.Julian w charakterystyczny sposób...
W utworze Juliana Przybosia pt. "Póki my żyjemy" podmiot liryczny w sposób bezpośredni mówi o swoich uczuciach. Wiersz przedstawia człowieka będącego na wojnie, pod ostrzałem. Jest to niezwykle prawdziwy obraz walki. Utwór jest wierszem wolnym...
Autorem wiersza jest Julian Przyboś, a tytuł to "Świt kwietniowy". Już na wstępie możemy przewidzieć, że w utworze chodzi o wydarzenia mające miejsce w wiosenny poranek. Wiersz jest zbudowany z 2 strof, w każdej po 6 wersów. Występują rymy żeńskie...
Czesław Miłosz jest autorem wiersza pt.: „Wyznanie”. Opisuje on w nim, że jest zwykłym mężczyznom, co lubi i jak widzi siebie w oczach innych ludzi. Podmiot liryczny wspomina, że lubi wódkę, czyli tzn., że pochodzi z terenów słowiańskich. Spędził...
Wers Sylaby Rymy Zgaśnij księżycu 7 b Z misiem w rączkach zasnęło dziecko 10 a Miasto milczy jak tajemnica 9 b Przyczajony za oknem zdradziecko 10 a Zgaśnij zgaśnij księżycu! 7 b Księżyc srebrne buduje mosty...
Wiersz Andrzeja Bursy to tekst o nieregularnej budowie, oparty na strofach. Rymy w nim występują przeplatając się, często w sposób niedokładny. Podmiotem lirycznym w tym wierszu jest dziecko. Z misiem w rączkach zasnęło dziecko. Nastrój w...
1. Fonetyczne środki - celowy dobór głosek: - Instrumentacja głoskowa lub eufonia. - Onomatopeja, czyli imitowanie dźwięków (miau, hau, zgrzytać, huk itp.). - Rym, czyli zgodność grupy głosek kończących wyraz w co najmniej dwóch...
Wiersz smutny, ponury, przygnębiający, a wręcz tragiczny. Podmiot liryczny, zbiorowy, uosabia całe pokolenie, co wskazuje tytuł. I część - obraz przyrody: Pogoda wietrzna. Wiatr wieje mocno, przesuwając chmury po niebie. Jest to późne lato,...
Cytat "Długo wędrowałem, zanim doszedłem do siebie" można zinterpretować jako metaforyczne wyrażenie trudnej lub burzliwej życiowej podróży, którą ktoś przechodził, zanim odzyskał równowagę emocjonalną lub psychiczną. Może to sugerować, że osoba...
"Do M..." Podmiotem lirycznym jest kochanek, posiadający wiele cech autorskich. W pierwszej zwrotce, w monologu udramatyzowanym, mającym cechy dialogu, widzimy obraz dramatu rozstania kochanków. Dalsza część wiersza to monolog adresowany –...
Wiersz Juliana Przybosia pt. "Gmachy" to wiersz, który posiada maksymalnie skondensowaną treść, dzięki metaforom w nim zawartym. Metafory użyte w tym wierszu skłaniają czytelnika do głębszego zastanowienia się nad tekstem. Pierwsza metafora...
Tren to inaczej lament, płacz żałobny. Jest to gatunek poezji żałobnej (funeralnej), wywodzący się ze starożytności. Wyraża żal po utracie kogoś, rozpamiętuje myśli i czyny zmarłego, chwali jego zalety i zasługi. W starożytności treny pisano, by...
Podmiotem lirycznym w wierszu Adama Mickiewicza pt.: "Niepewność" jest młody mężczyzna, który ubolewa nad tym, co łączy go z adresatką wiersza. Adresatką wyznań jest kobieta bliska sercu owego mężczyzny, który przemawia w sposób bezpośredni....
Inspiracją do napisania utworu przez Jana Lechonia była postać mitycznego szewca, Herostratesa, który owładnięty obsesją zyskania wiecznej sławy poprzez dokonanie wielkiej zbrodni, spalił Artemizjon w Efezie. Poeta w swoim utworze przedstawia...
Jan Kasprowicz "Witajcie, kochane góry" Witajcie, kochane góry, I, witaj, droga ma rzeko! I oto znów jestem z wami, A byłem tak daleko! Dzielili mnie od was ludzie, Wrzaskliwy rozgwar miasta, I owa śmieszna cierpliwość, Co z...
Romantyzm to okres w dziejach kultury i literatury europejskiej przełomu XVIII i XIX wieku. Powstał na fali europejskich ruchów wolnościowych. Jednym z założeń ideowych tejże epoki jest intuicjonizm, wiara w uczucia, tzw. uczuciowość. Każdy z...
Dewotka to bajka pochodząca z trzeciej księgi Bajek i przypowieści Ignacego Krasickiego. Utwór ma charakter narracyjny i w swej formie przypomina nieco anegdotę. Inaczej niż np. w Ptaszkach w klatce, podmiot nie tylko opowiada historię, ale...
Miłość od zawsze była i jest jedną z najważniejszych wartości w życiu człowieka, bez niej wszystko traci sens. Zwykle utwory o tematyce miłosnej, gdzie podmiotem lirycznym jest osoba zakochana, są bardzo optymistyczne, radosne, pełne czułych...
Sonet Francesco Petrarki pt.: "Jeśli nie masz miłości" skupia się nad uczuciami towarzyszącymi zakochanym ludziom, które zazwyczaj są sprzeczne. Podmiotem lirycznym w tym utworze jest zakochany człowiek, który zwraca się w sposób bezpośredni do...
Pieśń "Czego chcesz od nas Panie" Jana Kochanowskiego znana również jaki "Hymn do Boga" ma modlitewny charakter. Bóg w tym utworze jest stwórcą świata: uporządkowanego, z oddzielonym dniem i nocą, podziałem ziemi na lądy i morza, a roku na cztery...
Najprawdopodobniej jest to pierwszy utwór Jana Kochanowskiego napisany w języku polskim. Jest to hymn pochwalny dla Boga, chociaż autor ani razu nie używa tego wyrazu, zastępuje go tu zwrotem „Panie”. Utwór rozpoczyna się apostrofą skierowaną do...
Utwór Horacego pt.: "Carpe diem” skierowany jest do każdego z nas, kobiety, mężczyzny, chłopca i dziewczyny w każdym wieku, przekazuje bowiem prawdę a raczej dewizę życiową, wg. której wszyscy powinniśmy postępować: chwytaj dzień! Chwytaj,...
W wierszu "Do Deliusza" adresowanym do przyjaciela autora, podkreślona jest filozofia stoicyzmu i epikureizmu. Horacy twierdzi, że każdy człowiek jest skazany na zgon wyrokiem Orkusa- boga śmierci. Wyrok ten dosięgnie wszystkich ludzi, zarówno...
Wisława Szymborska to poetka, laureatka literackiej nagrody Nobla, autorka wyjątkowych wierszy. Jej twórczość wpisuje się w intelektualny nurt poezji polskiej. Czytając poezje Szymborskiej nie jesteśmy zasypywani potokiem niepotrzebnych słów...
Stanisław Korab-Brzozowski był jednym z wybitnych przedstawicieli polskiego dekadentyzmu. Był on nie tylko utalentowanym artysta, pisarzem, poetą, ale także wspaniały tłumaczem. Dzięki genialnym przekładom utworów takich wybitnych twórców jak...
Wisława Szymborska napisała ten wiersz pod wrażeniem czynu nauczycielki – Ludwiki Wawrzyńskiej, która zginęła, ratując dzieci z płonącego budynku. Dla poetki sytuacja zagrożenia życia dzieci i czyn nauczycielki to sprawdzian naszego...
"Laura i Filon" - ich historia pod jaworem jest słynnym bardzo często śpiewanym utworem Karpińskiego. Wypowiadają się w niej bezpośrednio postacie - najpierw Laura, która biegnie spóźniona na miejsce schadzek pod jawą. Jej wypowiedź zdradza...
Jan Kochanowski jest wybitnym poetą renesansu. Jest humanistą o czym świadczą jego dzieła poświęcone człowiekowi i wszelkim rozważaniom na jego temat. Stawia człowieka w centrum zainteresowania i pisze o nim. Jednym z jego dzieł literackich...
Jan Kochanowski jest największym poetą polskiego renesansu. Epoka ta, stała się przełomową pod względem zmiany kierunku myślenia i sposobu postrzegania świata. Po okresie ciemnego, mglistego średniowiecza pełnego zabobonów i całkowitego...
Chcemy sobie być radzi? Rozkaż, panie, czeladzi, Niechaj na stół dobrego wina przynaszają, A przy tym w złote gęśli albo w lutnią grają. Kto tak mądry, że zgadnie, Co nań jutro przypadnie? Sam Bóg wie przyszłe rzeczy, a śmieje się z...
Humanizm w poezji Leopolda Staffa widać przez zainteresowanie się wszystkim, co związane z człowiekiem. Autor pełni rolę nauczyciela - moralisty. Tak też użycie słów Terencjusza również można rozumieć jako postawę humanizmu. Poeta wygłasza swoje...
Wiersz ukazuje pokolenie Kolumbów. Mimo, iż wojna nie jest tu bezpośrednio widoczna, to podmiot liryczny wie, że czeka go i jego pokolenie nieunikniona śmierć. Ogrom zniszczeń i kataklizmy dosięgły nawet nieba. Z powodu wojny podmiot odczuwa...
Tren t krótkim utworem składającym się z zaledwie czternastu wersów. Poemat ten zaliczamy do liryki bezpośredniej, gdyż podmiot liryczny możemy utożsamić z autorem. Osobą mówiącą jest cierpiący ojciec, którego ból porównywalny z męką Hioba jest na...
Tadeusz Różewicz – ur. 9 października 1921 w Radomsku „ OCALONY ” - degradacja człowieczeństwa - zanik indywidualizmu - zezwierzęcenie (spójnik „i” do łączenia antonimów) - wojna doprowadziła do wymieszania sie pojęć (cnotliwy – występny –...
Wiersz jest autobiografią, a pl. to porte parolle Różewicza. Osoba wypowiadająca zwraca się do Boga, w sposób charakterystyczny dla modlitwy. W I strofie pl. Stwierdza, w przeciwieństwie do innych ludzi, że najważniejsze w życiu nie są...
Jan Kochanowski był najwybitniejszym polskim poetą do czasów Adama Mickiewicza. Jego życie dzieli się na trzy etapy: okres uniwersytecki, okres dworski, okres czarnoleski. Napisał : fraszki, treny, pieśni, dramat Fraszki Jana...
„Wysokie drzewa” to utwór, będący przykładem klasycznego schematu poezji. Pisany jest trzynastozgłoskowcem z regularnymi, krzyżowymi rymami, utrzymany w podniosłej konwencji. Ma budowę pierścieniową. Pierwszy wers – retoryczne wykrzyknienie –...
Wiersz „Wysokie drzewa” został napisany w 1932 roku, czyli w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Jednak jego tematyka odbiega od głównej idei tej epoki, czyli „Miasta, Masy, Maszyny” skłaniając się ku nurtom modernistycznym, szczególnie...
Franciszek Karpiński to jeden z najbardziej nam znanych twórców polskiego sentymentalizmu- prądu literackiego, który wyrósł w opozycji do klasycyzmu i charakteryzował się postrzeganiem świata przez pryzmat uczuć. Sentymentaliści uważali, iż należy...
Horacy mimo tego, że żył w I w. p.n.e jest twórcą ponadczasowym. Jego poezja nie przemija, jest wiecznie żywa. Jest on twórcą tzw. skrzydlatych słów, czyli takich, które weszły do ogólnoludzkiej skarbnicy kultury. Przykładami skrzydlatych słów...
Na wstępie do tak sformułowanego tematu warto krótko wyjaśnić, czym charakteryzuje się filozofia stoicka i epikurejska. W największym skrócie, filozofia stoicka zakłada, że człowiek powinien spokojnie akceptować wyroki losu, ponieważ i tak nie...
Jan Kochanowski jest jednym z najwybitniejszych poetów polskiego renesansu. Był on człowiekiem, który po raz pierwszy podniósł polską literaturę do poziomu europejskiego. Przede wszystkim świadomie zerwał z anonimowością, miał świadomość własnej...
Filozofia epikurejska i stoicka różnią się od siebie, mają przeciwne znaczenie pomimo tego, że obydwie wywodzą się ze starożytności. Utwory Jana Kochanowskiego związane są zarówno z filozofia epikurejska jak i stoicka. We fraszce...
Interpretacje Trenu IX u czyń punktem wyjścia rozważań dotyczących rozrachunku ze stoicyzmem w twórczości Jana Kochanowskiego. Bezpośrednią przyczyną napisania „Trenów” była śmierć 2,5 letniej córki Urszulki. Kochanowski, wstrząśnięty wtedy tą...
Interpretacje Trenu IX uczyń punktem wyjścia rozważań dotyczących rozrachunku ze stoicyzmem w twórczości Jana Kochanowskiego. Jan Kochanowski, renesansowy poeta, klasyk stosujący się do wzorców antycznych. w swej twórczości kierował się...
Tren ten nawiązuje do problematyki filozoficznej. Zaczyna się apostrofą do „mądrości”, którą przez całe swe życie Kochanowski tak bardzo cenił i do niej dążył. Opisuje tu ją jako niemożliwą do kupienia, ale i niedostępną dla ludzi ubogich....
RAFAŁ WOJACZEK „PIOSENKA BOHATERÓW II” W czasach wielkich żyliśmy, wspaniałych… Aż wreszcie śmierć stała się pospolitą rzeczą, jadalną, jak gruby chleb lekkostrawną, i w usta sobie braliśmy lekko - kromkę rozkwitającą smakiem aż bez nazwy,...
Rafał Wojaczek - DOTKNĄĆ... Dotknąć deszczu, by stwierdzić, że pada Nie deszcz, tylko pył z Księżyca spada Dotknąć ściany, by stwierdzić, że mur Nie jest ścianą, lecz kurtyną z chmur Ugryźć kromkę, by stwierdzić, że żyto Zjadły...
Określ nastroje końca wieku w poezji Młodej Polski. Odwołaj się do dołączonych tekstów („Nie wierzę w nic” K. Przerwy – Tetmajera) Młoda Polska jest to okres w literaturze i sztuce trwający od 1890 roku (czas debiutów m.in. Przerwy – Tetmajera...
Wizerunek kobiety w okresie baroku jest prawie identyczny, chociaż można zauważyć w nim odchylenia od reguł. Zarówno w malarstwie jaki i poeci przedstawiają kobietę jako postać. Która dostarcza rozrywki mężczyzną jest pozbawiona cnót duchowych,...