Boczna linia rozwoju wtórnoustych, żyjąca w morzach o pełnym zasoleniu, związane z dnem morskim. A) Filogeneza szkarłupni: - przodkowie: robakokształtne zwierzęta mając wtórną jamę ciała (celomę), podzieloną na segmenty. Przeszły one...
1. Filogeneza gadów: - hylonomus - bogate w żółtko jaja, otoczone wapienną skorupką.Wiele bardziej skostniały szkielet niż u płazów, odcinek szyjny znacznie dłuższy, kręgosłup łączył się z miednicą za pomocą 2 kręgów + - Owodniowce - wyższe...
Z górnego dewonu znamy bardzo prymitywne płazy kopalne z grupy Ichthyostegalia, zaliczane do podgromady Labyrinthodontia. Ichthyostegalia miały czaszkę zbudowaną wg planu budowy czaszki ryby trzonopłetwej oraz zupełnie rybi ogon. Kończyny przednie...
Polskę zamieszkuje 27 gatunków płazów i gadów, z czego 18 gatunków przypada na płazy, zaś 9 gatunków na gady. Wszystkie podlegają ochronie prawnej, przy czym na podstawie Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i...
Początki ochrony przyrody w Polsce Historia ochrony przyrody w Polsce sięga czasów Bolesława Chrobrego (ok.967-1025), który wydał prawa chroniące bobry. W XII wieku Bolesław Kędzierzawy (Mazowiecki) ograniczył polowania na tury. Król...
Układ nerwowy odbiera wszystkie sygnały od poszczególnych narządów i przesyła do innych. Reguluje i łączy czynności poszczególnych układów i narządów. Utrzymuje łączność ze środowiskiem zewnętrznym.
Łuk odruchowy - droga jaka przebywa impuls nerwowy od receptora przez neurony (elementy przekazujące) do efektora (narząd wykonawczy). Impuls zawsze z receptora wędruje neuronem czuciowym do ośrodka ukl. nerwowego (np. rdzenia kręgowego), z...
1849 1936, fizjolog ros., twórca fizjologii wyższych czynności nerwowych; od 1890 prof. Wojsk. Akad. Med. w Petersburgu, jednocześnie od 1891 kier. wydziału fizjologii Inst. Medycyny Eksperymentalnej tamże; czł. Petersb. Akad. Nauk, Akad. Nauk...
Układy krążenia, oddechowe, wydalnicze i pokarmowe u prawie wszystkich organizmów są ze sobą powiązane (jeśli organizm je posiada), i razem współdziałają. Można zauważyć, że znając przynajmniej dwa spośród tych układów, możemy rozróżnić zwierze...
Jamochłony są najbardziej pierwotnymi tkankowcami. Żyją w wodach, prawie wyłącznie w morzach. Plan budowy jamochłonów można sprowadzić do worka, zbudowanego z dwu warstw tkanki nabłonkowej: zewnętrznej - ektodermy i wewnętrznej entodermy,...
Jamochłon ogólnie dwuwarstwowy worek ze specjalnymi wyrostkami (czułkami bądź ramionami). Budowa - Stułbia występuje tylko w postaci polipa. Ciało jej wygląda jak wydłużony worek przymocowany do podłoża tzw. stopą. W górnej cz. ciała...
Kulę ziemską można podzielić na: - półkulę lądową - półkulę morską lub na: - wschodnią - zachodnią lub na: - półkula północna - półkula południowa Na półkuli północnej przeważają kontynenty, a na południowej zaś...
Homeostaza (gr. homoíos - podobny, równy i stásis - trwanie) - stan równowagi dynamicznej środowiska, w którym zachodzą procesy biologiczne. Homeostaza jest podstawowym pojęciem w fizjologii. Pojęcie to jest także stosowane w psychologii zdrowia...
Człowiek w świecie przyrody. Narasta potrzeba poszerzenia przedmiotu etycznego wartościowania i poddania moralnej ocenie rożnych form działalności człowieka w świecie przyrody. Zbliżająca się katastrofa ekologiczna uzmysławia mi, że...
1. Ekologia – dziedzina biologii badająca relację między organizmami oraz zależności między organizmami a środowiskiem. Nazwa została wprowadzona przez niemieckiego biologa Ernesta Heackela, wywodzi się z gr. oikos (dom, otoczenie) i logos...
Cechy wpływające na populację: 1. Wewnętrzne 2. Zewnętrzne Wewnętrzne to : - sposób odżywiania się - wielkość osobników - skłonności do przemieszczania się - sposób i tempo rozrodu Zewnętrzne dzielimy jeszcze na : 1. Abiotyczne:...
Człowiek jako gatunek biologiczny Dla przyrodników przynależność człowieka do świata zwierząt była oczywista od starożytności. Definiowano go jako dwunożne zwierzę mówiące. Twórca nowożytnej systematyki, Karol Linneusz, w II połowie XVIII w....
Obecnie w naszym kraju obowiązuje ustawa o chronie przyrody z 16 października 1991 roku, określająca następujące formy prawne ochrony przyrody: parki narodowe (23), rezerwaty przyrody (1200),parki krajobrazowe (120), obszary chronionego...
Park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe, w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. W parku krajobrazowym można...
Karol Darwin urodzony w Anglii w 1809 r. stał się jednym z najsłynniejszych przyrodników w dziejach ludzkości. Darwin stworzył najlepiej udokumentowaną teorię ewolucji. W czasie pięcioletniej podróży dookoła świata zebrał mnóstwo informacji...
Są to polimery aminokwasów białkowych połączony ze sobą wiązaniami peptydowymi, w których liczba reszt aminokwasowych przekracza 100. Głównymi pierwiastkami wchodzącymi w skład białek są C, O, H, N,S, także P, oraz niekiedy jony Mn, Zn, Mg, Fe,...
Cechy organizmów zależy głównie od białek. Z kolei informacje o budowie białka są zapisane w materiale genetycznym każdej komórki, a ściślej – w genach. Komórki zawierają określona ilość materiału genetycznego. W komórce człowieka najwięcej DNA...
LANCETNIK (jako pierwotny strunowiec) Lancetnik jest niewielkim zwierzęciem morskim, który żyje w strefach przybrzeżnych na dnie zakopany w piasku, tak, że na zewnątrz wystaje tylko przednia część ciała. - Ciało jest wydłużone, spłaszczone...
Informacje ogólne - żyje na dnie zbiorników wodnych - formy morskie które zagrzebują się w piasku, wystawiają tylko dziób na powierzchnię - 5-8 cm - trzy części: dziób, kordus, odcinek ogonowy. - pośrodku grzbietowej powierzchni ciała...
Z punktu widzenia psychologii hałas jest dźwiękiem nieprzyjemnym i niepożądanym, powodującym drażliwość, zmęczenie całego organizmu a szczególnie słuchu. Hałas ma wpływ na zdrowie i kondycję człowieka. Jego działanie można rozpatrywać w trzech...
Na początku chciał bym wyjaśnić co to jest hałas jest to dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia ludzkiego. Hałas obecnie istnieje wszędzie. Atakuje nasze uszy w domu, w szkole, w pracy. Hałas jest wszech obecny nawet idą ulico słyszymy...
ZNACZENIE SŁOWA HAŁAS Hałas to dziwne słowo i zjawisko nie mające ani jednobrzmiącej definicji ani nawet pochodzenia. Aleksander Brckner definiuje hałas (hałasować, hałasić, hałaśliwy) jako słowo „dawniej nieznane, może do hała- dorobione”. A...
HAŁAS Drgania akustyczne są jednym z bodźców dostarczających człowiekowi informacji na temat otaczającego go środowiska. Gdy ich intensywność jest duża, mogą one być dla człowieka uciążliwe a nawet szkodliwe. Hałas jest wynikiem...
Wyjątkowym gatunkiem w przyrodzie jest człowiek. Potrafi on uprawiać glebę i hodować rośliny. Korzysta też z roślin dziko rosnących. Za pomocą broni palnej i innych wynalazków może polować na zwierzęta większe i silniejsze od siebie. Cześć...
Pojęcie trucizny Trucizna jest substancją, która wprowadzona w niewielkiej dawce do organizmu człowieka może wywoływać zakłócenia jego normalnych funkcji życiowych lub spowodować zgon ze względu na swe właściwości toksykodynamiczne....
DLACZEGO TRZEBA BUDOWAĆ OCZYSZCZALNIE ŚCIEKÓW? Oczyszczalnie ścieków służą ochronie zdrowia, życia, środowiska oraz chronią zasoby czystej wody, która będzie wykorzystana przez przyszłe pokolenia. Nie wszyscy rozumieją potrzebę...
Należy budować oczyszczalnie ścieków, gdzie naturalne procesy oczyszczania zostaną na tyle wzmożone, żeby podołały ilościom wytwarzanych zanieczyszczeń. Oczyszczanie biologiczne polega na stworzeniu jak najlepszych warunków dla bogatego zespołu...
Biomedyczne Podstawy Rozwoju i Wychowania na podstawie książki prof. A. Malinowskiego 1. Czynniki rozwoju 2. Trend sekularny 3. Okres dojrzewania 1. CZYNNIKI ROZWOJU Rozwój osobniczy człowieka jest uwarunkowany zarówno genetyką jak i...
Zmiany genetyczne, które powstały na przestrzeni czasu spowodowały bardziej różnorodną budowę organizmów. Z wszystkich grup systematycznych najbardziej rozwinięte są kręgowce. W ich rozwoju ważną rolę odegrały układy: - nerwowy (nadrzędny...
Ryby Rozrost masy ciała i zwiększenie prędkości pływania wymagało usprawnienia mózgu i narządów zmysłów. Dobrze rozwinięty jest móżdżek, co wiąże się ze znaczną sprawnością ruchową ryb (w móżdżku znajduje się ośrodek koordynacji ruchów). Oczy...
BIOLOGIA - to dział nauki zajmujący się różnymi poziomami organizacji życia począwszy od poziomu molekularnego (biologia molekularna, w tym biochemia, genetyka molekularna) i komórkowego (cykologia) po przez układy tkankowe (histologia), poziom...
Ocenę stanu jakości wód powierzchniowych wyraża się zakwalifikowaniem odcinków badanych rzek do poszczególnych klas czystości. W Polsce wyróżnia się 3 klasy czystości wód: I - wody czyste, nadające się do picia, do korzystania przez przemysł...
Morze Martwe leży w poludniowo-zachodniej Azji na terytorium Izraela i Jordanii. Znajduje się ono w rowie tektonicznym, który utworzył się w wyniku afro-azjatyckiego pęknięcia, jakie miało miejsce ponad 2 miliony lat temu, na przełomie...
Różnorodność grzybów 1) Grzyby (z łac. Fungi) heterotroficzne, organizmy cudzożywne, saprofity lub pasożyty, nie zdolne do aktywnego ruchu. Posiadają ścianę komórkową zbudowaną z chityny. Materiałem zapasowym jest glikogen. Jądra komórkowe...
Ekosystem to zespół żywych organizmów tworzących biocenozę łącznie ze wszystkimi elementami środowiska nieożywionego, czyli z biotopem. Każdy organizm zamieszkuje dany ekosystem. Niżej postaram się przedstawić ekosystem lasów. Las jest to...
Przepisy prawne dotyczące unieszkodliwiania odpadów: 1. Ustawa z dn. 31. stycznia 1980 r./ z późniejszymi uzupełnieniami / o ochronie i kształtowaniu środowiska.(Dz.U.nr 49 z 1994r) a) zapewnia się ochronę i racjonalne kształtowanie środowiska...
pierwiastek rola niedobór nadmiar występowanie makroelementy Ca wapń materiał budulcowy kości i szkliwa; wykorzystywany do przenoszenia impulsów nerwowych; regulacja ukł. krążenia; rytmu serca; wpływa na kontrolę...
TŁUSZCZE - niejednorodna grupa cząsteczek nierozpuszczalnych w wodzie, ale rozpuszczalnych w rozpuszczalnikach organicznych. Inna nazwa tłuszczów to lipidy. Tłuszcze są podstawowym składnikiem struktury komórkowej obok białek i węglowodanów,...
Tłuszcze to ogólna nazwa wielu związków chemicznych, które prawie bez wyjątku nie rozpuszczają się w wodzie. Są obok węglowodanów i białek trzecią podstawową grupą składników pokarmowych spełniającą w organizmie głównie funkcję energetyczną....
Podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros) Jeden z najmniejszych krajowych nietoperzy. Futro na grzbiecie jasnobrązowe, na brzuchu jaśniejsze, szarawe. Błony lotne bardzo ciemne, ucho i pyszczek jaśniejsze. Skrzydła szerokie. Błona skrzydłowa...
CO TO JEST KOMÓRKA? Obecnie jest wiadomo, że wszystkie organizmy żywe zbudowane są z większej lub mniejszej liczby komórek. Występują więc organizmy jednokomórkowe np. bakterie, pierwotniaki lub wielokomórkowe, zbudowane z wielu...
I. Położenie aparatu Golgiego w komórce i budowa komórki. Budowa komórki roślinnej: A) ściana komórkowa - wytwór protoplastu charakterystyczny dla komórek roślinnych, chroniący komórkę przed czynnikami zewnętrznymi i siłą turgoru. Ściana...
Filogenetyka stara się badać pokrewieństwa między organizmami. Ludzie od wieków starali się klasyfikować organizmy tworząc grupy na podstawie podobieństw. Powstawały przez to sztuczne podziały, nie mające związku z ewolucyjnym powiązaniem...
a) białka; składniki, struktura i funkcje b) kwasy nukleinowe: rodzaje, zapis informacji genetycznej c) lipidy: fosfolipidy, cholesterol i ich rola, tłuszcze zapasowe d) węglowodany: budowa i funkcja cukrów prostych i złożonych e) witaminy:...
Teorie ewolucji Pierwsze prawo Lamarcka: narządy używane rozwijają się, a nie używane ulegają redukcji – jest to tendencją do postępu. Drugie prawo określa dziedziczenie cech. Według Lamarcka cechy uzyskane poprzez używanie lub nieużywanie...