Globalne skutki zanieczyszczenia powietrza
Globalne skutki zanieczyszczeń powietrza (dziura ozonowa, efekt cieplarniany, kwaśne deszcze). Zanieczyszczenia powietrza są głównymi przyczynami globalnych zagrożeń środowiska, takich jak dziura ozonowa, kwaśne deszcze, czy efekt...
Zwierzęta drapieżne
Ssaki drapieżne (Carnivora) Rząd ssaków, do którego należy 7 rodzin obejmujących ok. 250 gatunków: psowate, niedźwiedzie, hieny, łasze, łasicowate, koty i szopowate. Przedstawiciele drapieżnych w Polsce prezentowane są w 15 gatunkach....
Błonnik pokarmowy - co to jest i jaką pełni rolę
Błonnikiem (włóknikiem) pokarmowym (angielski fiber lub dietary fiber) nazywamy zespół substancji ścian komórkowych roślin nie trawionych i nie wchłanianych w przewodzie pokarmowym człowieka. Jest to mieszanina substancji o charakterze...
Rola błonnika w diecie człowieka
Co to jest właściwie ten błonnik? Pod pojęciem błonnik najczęściej rozumie się składniki organiczne błon komórkowych i tkanki podporowej roślinnej pozostałe po usunięciu z nich białek, węglowodanów i tłuszczów. Istnieją różne rodzaje...
Dojrzewanie dziewcząt
Dojrzewaniem określa się fizyczną i psychiczną przemianę dziecka w osobę dorosłą. Okres dojrzewania nie jest ściśle uzależniony od wieku kalendarzowego. Różnice w rozpoczęciu dojrzewania płciowego zależą od cech dziedzicznych, od szerokości...
Dojrzewanie - zmiany psychiczne i fizyczne.
DOJRZEWANIE Jest to całość przemian, jakim podlega organizm dziecka, przeobrażając się w organizm osoby dorosłej. Zmiany te zachodzą jednocześnie w budowie zewnętrznej i wewnętrznej. W przypadku zmian wewnętrznych organizmu, wywołane jest to...
Mózg - budowa, funkcje
Mózg, a poprawnie mózgowie to część ośrodkowego układu nerwowego. Umieszczony jest w obrębie czaszki i otoczony trzema oponami mózgowo-rdzeniowymi: 1. OPONA TWARDA - gruba błona, wyściela czaszkę i kanał kręgowy. 2. OPONA POŚREDNIA, zwaną...
Typy oddziaływań między organizmami - antagonistyczne (konkurencja, drapieżnictwo, pasożytnictwo)
TYPY ODDZIAŁYWAŃ MIĘDZY ORGANIZMAMI: - antagonistyczne - populacja jednego gatunku wpływa negatywnie (i wyrządza szkody) populacji drugiego. - nieantagonistyczne - kiedy dwie populacje wpływają na siebie pozytywnie. ANTAGONISTYCZNE...
Eutrofizacja
Eutrofizacja - wprowadzanie do jezior znacznych ilości związków odżywczych, pochodzących między innymi z nawozów ( fosforanów i azotanów) wypłukiwanych z gleb, powoduje bardzo szybkie rozmnażanie się glonów. Ich nadmierny wzrost nie dopuszcza...
Protisty
Grupa najprostszych organizmów eukariotycznych o niejednolitym pochodzeniu i charakterze. 1. Powstanie komórki eukariotycznej Komórki eukariotyczne powstały w wyniku stopniowych przekształceń z komórek prokariotycznych. Tzw. Teoria...
Etapy życia pozałonowego człowieka
Noworodkowy – trwa od urodzenia do ustąpienia objawów związanych z porodem – przeciętnie około 4 tygodnie. Niemowlęcy – do około 1 r. życia (do przyjęcia spionizowanej postawy, pojawiają się pierwsze zęby mleczne). Wczesnego dzieciństwa – do...
Traszka grzebieniasta
Wygląd i ciało Ciało traszki grzebieniastej jest masywne, mocne i walcowate. Skóra zawsze chropowata, w części grzbietowej i po bokach pokryta jakby drobnymi guzkowatymi brodawkami. Głowa jest szeroka, masywna, opatrzona wyraźnym fałdem...
Traszka zwyczajna
Traszka zwyczajna jest płazem niewielkim (do 10 cm długości) i delikatnym. Ciało jej jest wysmukłe, ogon zwykle nieco dłuższy od tułowia i głowy. Głowa drobna, wypukła, nie ma fałdu podgardlanego, a skóra zawsze jest gładka. Ubarwienie traszki...
Grzyby - podział systematyczny, budowa, występowanie i znaczenie w przyrodzie i w życiu człowieka.
Grzyby przez długi czas zaliczane były do królestwa roślin. Karol Linneusz, systematyk podzielił organizmy żywe na dwa królestwa: zwierząt i roślin. Kryterium podziału były ruchliwość i wrażliwość na bodźce. Organizmy poruszające się samodzielnie...
Widłak goździsty i jałowcowaty
Widłakowe (Lycopsida) są prymitywnymi roślinami lądowymi, które podobnie jak rośliny wyższe wykształciły łodygi, liście i korzennie oraz tkanki przewodzące służące do transportowania wody, soli mineralnych i substancji odżywczych. Jednakże w...
Pochodzenie człowieka
ANTROPOGENEZA (pochodzenie człowieka) - to procesy zmian ewolucyjnych prowadzące do powstania współczesnego człowieka. SYSTEMATYKA - nauka zajmująca się badaniem różnorodności organizmów, sporządzaniem ich opisów, katalogowaniem i klasyfikacją,...
Trawienie pokarmów jako złożony proces chemiczny
Proces trawienia pokarmów polega na enzymatycznej hydrolizie makrocząsteczek na rozpuszczalne monomery, które mogą zostać wchłonięte. Rozkład złożonych związków chemicznych na proste - w przypadku białek i kwasów nukleinowych - ma jeszcze inne...
Choroby genetyczne - referat
Wraz z postępem badań nad DNA człowieka coraz więcej dostępnych jest testów genetycznych, pozwalających wykryć niektóre choroby, zanim pojawią się ich pierwsze objawy. Wiele z nich jest stosowanych w Polsce, ale do poradni genetycznych trafia...
Karkonoski Park Narodowy
Położenie i powierzchnia Karkonoski Park Narodowy znajduje się na terenie województwa dolnośląskiego w południowo-zachodniej części kraju przy granicy państwowej z Republiką Czeską. Park utworzony został w roku 1959 na obszarze 5 510 ha....
Karkonoski Park Narodowy - podstawowe informacje
Karkonowski Park Narodowy został utworzony w 1958r. w województwie dolnośląskim. Jego powierzchnia to 5562 ha (w tym 1718 pod ochroną ścisłą). Dyrekja parku znajduje się w Sobieszowie. Obejmuje on najwyższe, graniczne partie Karkonoszy, od...
Karkonoski Park Narodowy
Położenie i powierzchnia Karkonoski Park Narodowy znajduje się na terenie województwa dolnośląskiego w południowo-zachodniej części kraju przy granicy państwowej z Republiką Czeską. Park utworzony został w roku 1959 na obszarze 5510 ha....
Monografia żaby moczarowej
Monografia żaby moczarowej (Rana arvalis N) Stanowisko systematyczne - żaba moczarowa należy do gromady płazów, rzędu płazów bezogoniastych, rodziny żabowatych. Rodzinę tę reprezentuje w naszym kraju sześć gatunków; poza żab moczarów s to żaby...
Żaby
Żaby (Rana) są płazami o długich, skocznych nogach z dobrze rozwiniętymi błonami pływnymi, posiadają stosunkowo gładką, wilgotną skórę i dobrze rozwinięte błony bębenkowe. Ich długości dochodzą do 30 cm. Zdobycz chwytają wyrzucanym językiem. W...
Zróżnicowanie życia na ziemi
Wyjaśnij na czym polega zróżnicowanie organizmów w różnych miejscach kuli ziemskiej np. w głębinach, na lodowcach itd. Najpierw były proste organizmy jednokomórkowe. Z biegiem czasu powstawały proste organizmy wielokomórkowe, które cały czas...
Teoria Endosymbiozy
Endysymbioza to specyficzny rodzaj symbiozy, w którym komórki jednego organizmu żyją wewnątrz komórek drugiego. Pierwotne komórki były prokariotyczne. Oznacza to, że nie posiadały jądra komórkowego ani takich organelli jak mitochondria czy...
Ewolucja układu krwionośnego u zwierząt
Ewolucja to proces nagromadzania się w populacji z pokolenia na pokolenie zmian genetycznych. W tym wypadku chodzi o zmiany w budowie układu krwionośnego. Wśród układów krwionośnych wyróżniamy dwa typy: układy otwarte, z których krew wylewa się do...
Rola wody w przyrodzie i życiu człowieka
Woda to jeden z najważniejszych składników pokarmowych potrzebnych do życia. Woda w organizmach roślinnych i zwierzęcych stanowi średnio 80% ciężaru. Niektóre, bardziej uwodnione zwierzęta jak meduzy, składają się w 97% z wody. U człowieka stanowi...
Tkanka nerwowa; Dendryty; Akson(neuryt); Synapsa; Osłonka mielinowa; Tkanka glejowa; Rodzaje neuronów; Tkanka łączna; Tkanka mięśniowa; Zadania krwi; OSOCZE
Tkanka nerwowa składa się z olbrzymiej ilości komórek nerwowych(ok. 100 miliardów) oraz z Tkanki glejowej. Podstawową jednostką anatomiczną i funkcjonalną tkanki nerwowej jest komórka nerwowa – neuron. Funkcje tkanki nerwowej – przewodzenie...
Synapsa chemiczna - opis działania połaczeń neuronów na zasadzie synapsy chemicznej
Synapsy stanowią czynnościowe połączenie dwóch komórek nerwowych (neuronów). Krótko na temat samych neuronów. Komórki nerwowe składają się z ciała komórkowego – perikarionu, w którym znajdują się główne jednostki morfologiczne komórki, w tym...
Budowa synapsy i rodzaje synaps
SYNAPSA to miejsce stykania się ze sobą błony kończącej akson z błoną komórkową drugiej komórki nerwowej lub np. mięśniowej. Impuls nerwowy zostaje przeniesiony z jednej komórki na drugą przy udziale substancji o charakterze neurohormonu -...
Które cechy ryb są charakterystyczne dla strunowców? Cechy przystosowawcze ryb do środowiska wodnego.
Strunowce (Chordata) to zwierzęta tworzące odrębny typ dzielący się na trzy podtypy systematyczne: osłonice, bezczaszkowce (Acrania) oraz kręgowce (Vertebrata). Ryby należą do kręgowców. Przodkiem kręgowców był prymitywny prastrunowiec...
Przystosowanie ryb do życia w wodzie
Przystosowanie ryb do życia w wodzie - narządy oddechowe: skrzela - mają łuski ułożone dachowato - śluz zmniejszający tarcie - struna grzbietowa ciemniejsza od brzusznej - ubarwienie ochronne, obronne, odstraszające - płetwy -- ogonowa,...
Parki Narodowe
Rozwój cywilizacji odbywa się zawsze kosztem degradacji środowiska naturalnego i to w coraz szybszym tempie i na większej przestrzeni. W tej sytuacji zachodzi konieczność ochrony przyrody na tych terenach, które wyróżniają się szczególnymi...
Wybrane Parki Narodowe - tabela
Nazwa i symbol parku Położenie Typ ekosystemu Zwierzęta Rośliny Biebrzański Park Narodowy Symbol: batalion północno-wschodnia Polska, Podlasie, dolina Biebrzy torfowe łąki, bagienne lasy bataliony, dubelty, cietrzewie,...
Bieszczadzki Park Narodowy
Człowiek od zarania dziejów wykorzystuje przyrodę dla własnych potrzeb. Dopóki robił to z głodu lub zimna, nie zakłócał równowagi w przyrodzie. Niestety, rabunkowa gospodarka ostatnich wieków i zanieczyszczenie środowiska dokonały dzieła...
Ptaki
Ptaki to zwierzęta kręgowe pochodzące od gadów. Najbardziej znanym krewniakiem przodka ptaków jest późnojurajski praptak (Archeopteryx litographica). Praptak łączy wiele cech gadzich (dinozaurzych- np. długi kręgosłup ogonowy, zęby, pazury na...
Wpływ rolnictwa na środowisko i różnorodność biologiczną
Rys historyczny rolnictwa Od czasu swojej obecności na Ziemi ludzie zaspokajali swoje zapotrzebowanie na pożywienie opierając się na zbieraniu owoców oraz polowaniu na dzikie zwierzęta. Zakłada się, że zasadniczy wpływ człowieka na środowisko...
Wpływ rolnictwa na środowisko przyrodnicze
Rolnictwo jest działem gospodarki o największym wpływie na środowisko naturalne, jest również od niego bardzo zależne. Rolnictwo obejmuję: uprawę, hodowlę roślin, oraz chów i hodowlę zwierząt, a także wstępną obróbkę uzyskiwanych płodów....
Wpływ człowieka na Globalne Środowisko
Na przestrzeni wieków, odkąd istnieje ludzkość środowisko naturalne poddawane jest negatywnym i pozytywnym wpływom człowieka. Najważniejszym negatywnym czynnikiem oddziaływania człowieka jest zanieczyszczenie środowiska. Może być spowodowane przez...
Oddziaływanie człowieka na środowisko
Człowiek jako istota inteligenta, posiadająca rozum i umiejąca korzystać z narzędzi ma ogromny wpływ na środowisko. Wraz z rozwojem homo sapiens rośnie jego negatywne oddziaływanie na florę i faunę Ziemi. Poniżej przedstawione zostanie pięć...
Odnawialne źródła energii
1. Podział źródeł energii wg odnawialności jest płynny i nieścisły. Kryterium zawierające podobne pozycje, a bardziej ścisłe to kryterium konwencjonalności. a) wybrane źródła konwencjonalne: - paliwa kopalne: węgiel, gaz, ropa naftowa - reakcja...
Znaczenie destruentów w krążeniu materii w ekosystemach lądowych i wodnych
Środowisko nie jest zbiorem luźno zestawionych elementów, lecz układem ściśle powiązanych ze sobą składników, tworzących sieć różnorodnych zależności- ekosystemem, w którym krąży materia i przez który przepływa energia; biocenoza (zespół populacji...
Organella komórkowe
Błona komórkowa Budowa: składnikami błony są białka i lipidy Funkcje - izolacja komórki od środowiska pozakomórkowego - umożliwia transport substancji z komórki i do komórki Cechy: zasadniczą cechą jest wybiórcza (selektywna)...
Organella komórkowe otoczone podwójną błoną białkowo – lipidową i ich rola w komórce
Każdy żywy organizm, pomijając kontrowersyjne wirusy, składa się, z co najmniej jednej komórki. Różnorodność życia na Ziemi jest ogromna, jego istota jednak zawsze pozostaje taka sama. Jest nią komórka. Począwszy od prostych jednokomórkowych...
Opisz budowę i funkcję mitochondriów i plastydów. Wykaż ich cechy wspólne i wyjaśnij dlaczego uważane są za struktury autonomiczne w komórce
Mitochondria sa. niezwykle waznym elementem komórki .Wystepuja we wszystkich komórkach eukariotycznych. Ich liczba, ksztalt i struktura zaleza od aktywnosci metabolicznej komórki, a scislej od intensywnosci oddychania tlenowego, które zachodzi...
Wykaż bezpośrednie znaczenie genetyki dla człowieka XIX, XX i XXI wieku.
"To zdumiewające, jak niewiele z olbrzymiego zasobu wiadomości o przyrodzie, który nagromadziły nauki ścisłe, przenika do świadomości zwykłych ludzi…" (Francis Crick) Życie ludzkie to ciągłe pytania, na które próbujemy znaleźć odpowiedź....
Pojęcia dotyczące genetyki
GEN - jednostka informacji genetycznej, zwykle wyznaczająca strukturę białka, zbudowana z DNA i zlokalizowana w chromosomie. GENOM - całość DNA zawartego w jednym haploidalnym zespole chromosomów. DNA - kwas dezoksyrybonukleinowy, zawiera...
Niekonwencjonalne sposoby przetwarzania energii
ENERGIA GEOTERMALNA W POLSCE OCENA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ENERGII GEOTERMALNEJ 1. Ogólne informacje o geotermii Energia towarzyszy człowiekowi na naszej Planecie od zarania jego dziejów. Zmieniły się tylko formy i źródła energii na...
Budowa i funkcja ucha u człowieka
Ucho spełnia funkcje narządu słuchu (odbiera fale dźwiękowe) i narządu równowagi (odbiera informacje o zmianach położenia całego ciała bądź jego części). Ucho zbudowane jest z trzech podstawowych części: 1. Ucho zewnętrzne, do którego...
Budowa oka i ucha
Zdolność układu nerwowego do odbierania bodźców świetlnych i przetwarzania ich w mózgu na wrażenia wzrokowe jest określana jako zmysł wzroku. Anatomiczną postacią tego zmysłu jest narząd wzroku, który składa się z gałki ocznej, aparatu ochronnego...