Romantyzm.
ROMANTYZM - wstęp, zarys, pojęcia, kluczowe daty 1818 r. – Kazimierz Brodziński wydał teoretyczna rozprawę „O KLASYCZNOŚCI I ROMANTYCZNOŚCI TUDZIEŻ O DUCHU POEZJI POLSKIEJ” będącą manifestem Klasycyzm – nudne, ubite, sztywne ramy Poruszenie...
Oświecenie - opracowanie epoki.
1. Oświecenie w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest...
Pojęcia związane z Romantyzmem.
Romantyzm-1. nurt ideowy i artystyczny dominujący w kulturze europejskiej pierwszej polowy XIXw. Z zalozenia unikal ścisłych norm i regul stylu totez nie sposób zidentyfikowac go dokladnie, zwłaszcza ze w każdym kraju przybieral odrebna...
Mit i archetyp. Relacje między tymi pojęciami oraz interpretacja wybranych mitów.
Mit jest to wypowiedź narracyjna, wyrażająca i organizująca wierzenia danej społeczności, zwykle archaicznej; opowiada to kosmo- i teogonii; mit jest ściśle związany z toposami i archetypami, których jest źródłem; archetyp został wprowadzony do...
Modernizm.
Modernizm (neoromantyzm, Młoda Polska) to ogół awangardowych kierunków artystyczno-literackich - klimat światopoglądowy, nastawienia filozoficzne i postawy życiowe na przełomie XIX i XX wieku - będące wyrazem sprzeciwu wobec pozytywistycznego...
Barokowa wizja świata.
Jest to esej, w którym została podjęta problematyka baroku, oraz postrzegania fo przez ówcześnie żyjących ludzi. Temat ujety jest wraz z uwaga na uniwersalny rozwój stylu barokowego i przedstawia wizje świata w literaturze, malarstwie,...
Najstarsze zabytki piśmiennictwa polskiego
Można powiedzieć, iż polskie piśmiennictwo rozwijało się od X i XI wieku, kiedy to na ziemie polskie przybywali liczni mnisi, duchowni i misjonarze. Tworzyli oni liczne kroniki, posługując się łaciną. Jednak z czasem zaczęły pojawiać się w nich...
Romantyzm.
Romantyzm nastąpił po klasycyzmie w XIX wieku. W sztuce romantycznej wybijało się przede wszystkim dwóch malarzy: Teodor Gericault oraz Eugeniusz Delacroix. Pierwszy wystawił w roku 1818 oraz Tratwa Meduzy, drugi w kilka lat później Łódź...
Grupy Poetyckie Dwudziestolecia Międzywojennego.
Grupy Poetyckie Dwudziestolecia Międzywojennego Wpływ czynników politycznych. Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. W odrodzonym państwie zaistniały naturalne warunki do wszechstronnego rozwoju nauki i literatury. Istotna rola...
Literatura Młodej Polski.
W epoce Młodej Polski odczucie kryzysu pozytywist. utopii społ.-moralnej wyraziło się w twórczości młodego pokolenia lit. w różnych formach tzw. buntu modernist. ( modernizm); wraz z tym zjawiskiem rozwijały się nadal tendencje realist., do...
Oświecenie.
Oświecenie Ściąga Na Zachodzie Europy oświecenie trwało od końca XVII w do końca XVIII w Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach...
Fantastyka i irracjonalizm w Romantyzmie - omówienie na 2 wybranych przykładach.
Romantyzm to epoka trwająca w Europie od 1789r. kiedy to wybuchła Wielka Rewolucja Francuska do końca lat czterdziestych XIX wieku . To epoka zupełnie różniąca się od poprzedniej jaką było Oświecenie. Różnice te nie przejawiały się tylko w...
Charakterystyka pojęć: odrodzenie, humanizm, reformacja.
Wszystkie te trzy pojęcia odnoszą się do okresu kultury i literatury europejskiej i polskiej. Pojęcie "odrodzenie" jest nadrzędne w stosunku do pozostałych, gdyż zakres pojęć: "humanizm" i "reformacja" mieści się w...
Hasła pozytywizmu polskiego i ich odbicie w nowelistyce, "Lalce" i "Nad Niemnem"
Pozytywizm jest to okres w dziejach literatury polskiej, uformowany po roku 1863, czyli po upadku powstania styczniowego, zakończony około roku 1890. Nazwa okresu zaczerpnięta została od nazwy kierunku filozoficznego, którego podstawy sformułował...
Antyk i Biblia.
W SKRÓCIE: Antyk - Podstawa późniejszych odwołań, wieki, podczas których powstawały i utrwalały się klasyczne wzorce oraz wartości. Myśli i dorobek artystyczny twórców antyku będzie odwiecznym autorytetem. Krystalizują się gatunki literackie i...
Kultura Oświecenia w Polsce za czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego.
KULTURA OSWIECENIA W POLSCE ZA CZASÓW STANISŁAWA AUGUSTA PONIATOWSKIEGO 1. Stanisław August Poniatowski - ostatni król Polski, jest oceniany bardzo różnie: od bohatera narodowego do rosyjskiej marionetki. Jednak niewątpliwie przyczynił się do...
Reformacja i Kontrreformacja w Polsce
Hasła reformacyjne Lutra przedostały się do Polski w pierwszych latach po jego wystąpieniu. Szerzyły się one najpierw wśród mieszczan i uczonych, później wśród szlachty. Ruch reformacyjny rozszerzał się początkowo potajemnie, gdyż król Zygmunt...
Filozofie renesansu
Przełom w filozofii dokonał się na przełomie wieków XIII i XIV, które przyniosły myśli Zachodu odrodzenie logiki, oraz w wieku XVII, który przyniósł charakterystyczny dla filozofii nowożytnej "przełom epistemologiczny", zmianę nacisku w...
Literatura Romantyzmu.
W literaturze i kulturze pol. w dobie porozbiorowej romantyzm stał się gł. czynnikiem utrzymania i rozwoju świadomości narodowej. U źródeł przełomu romant. (najwcześniej pojawiającego się w twórczości A. Mickiewicza 1822 t. 1 Poezyj) znalazł się...
Zespół Literacki "Przedmieście".
Zespół Literacki „Przedmieście” Grupa pisarzy powstała 18 czerwca 1933 z inicjatywy H. Boguszewskiej i J. Kornackiego. Grupę założycielską stanowili: Boguszewska (przewodnicząca), Kornacki, W. Kowalski, S. Schulz, Nałkowska, Muszałówna, A....
Oświecenie - szczegółowe opracowanie epoki
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
Program pozytywizmu polskiego.
Program pozytywizmu polskiego na tle sytuacji politycznej i społecznej . Nazwa pozytywizm została przyjęta z filozofii Augusta Comte'a - francuskiego myśliciela z I połowy XIX w., autora dzieła "Kurs filozofii". Pojęcie pozytywny...
Groteska i deformacja w literaturze XX-lecia.
Nurt awangardowy w okresie XX-lecia oparty jest właśnie na deformacji rzeczywistości. Twórców wprawdzie już wcześniej bardzo pociągała możliwość przestawienia czegoś, odwrócenia, wyolbrzymienia, lecz właśnie wówczas osiągnęła swoje apogeum. Nic...
Rola teatru publicznego.
W roku 1765 z inicjatywy króla powstał w Warszawie pierwszy stały teatr publiczny. Wydzierżawiono dla niego gmach zwany Operalnią, w którym zaczęły występować trzy zespoły: francus- ki, włoski i polski. W ten sposób zapoczątkowano działalność...
Kabaret "Zielony balonik".
1.Czynniki wpływające na powstanie „Zielonego balonika”. Pochodzenie „Zielonego balonika” było przede wszystkim malarskie. Bo też w Akademii Sztuk Pięknych, zaszły w owej dobie wielkie przemiany. Po śmierci Matejki, mimo żalu, jaki obudził zgon...
Adam Asnyk - pytania na egzamin z pozytywizmu.
ASNYK Twórczość poetycka A. Asnyka. Adam Asnyk urodzil sie 11 IX 1838 r. w Kaliszu, w rodzinie szlacheckiej. Asnyk zostal wychowany w duchu idei niepodleglosciowych oraz w wielkim szacunku dla romantycznych zrywów narodowowyzwolenczych. Gdy...
Charakterystyka języka doby Oświecenia.
W nowopolską dobę rozwoju języka wstępujemy w pierwszych latach panowania Stanisława Augusta. Są to czasy przełomowe w dziejach narodu i państwa, a także polszczyzny. Jak trafnie zauważyła Anna Dąbrowska w swojej pracy pt. „Język polski”, idee...
Tragizm pokolenia Kolumbów na przykładzie K. K. Baczyńskiego
Mianem Pokolenia kolumbów okrzyknięci zostali młodzi Polacy, którym marzyć, kochać, śnić i w końcu...żyć przyszło w najcięższym dla tych codziennych, ludzkich potrzeb okresie.Owym okresem okazała sie II wojna światowa i wszystkie zdarzenia z nią...
Typowe cechy sztuki greckiej, helleńskiej i rzymskiej.
1. Domy, w których GRECY były budowane z umiarem, wszyscy prowadzili podobny tryb życia nacechowany umiarem. 2. Bogom natomiast wznosili jak najwspanialsze świątynie. 3. Większość rzeźb greckich powstała w związku z potrzebami religijnymi,...
Powtórzenie ze Średniowiecza.
Średniowiecze - czas średni V-XV wiek Koniec kultury starożytnej: - Pojawienie się chrześcijaństwa; - Rozejście się dróg łacińskiej i greckiej części imperium; - Wtargnięcie w granice imperium plemion barbarzyńskich Koniec średniowiecza:...
Literatura polskiego średniowiecza
Literatura polskiego średniowiecza: chronologia W okresie pierwszym, przypadającym na wieki XI i XII, mamy do czynienia niemal wyłącznie z literaturą pisaną po łacinie. Pisaniem zajmują się na ogół cudzoziemcy, a proza dominuje nad poezją....
Myśl filozoficzna w Oświeceniu oraz nowe idee i wartości wieku filozofów.
Nazwa oswiecenie powstała w Niemczech i na dobre rozpowszechniła się w XVII wieku. W Anglii i Francji nazwie "oświecenie" odpowiadały terminy takie jak: wiek rozumu, wiek filozofów. Oświecenie wiąże się z mateforyką światła, dzięki...
Pojęcia związane z werteryzmem.
Wallenrodyzm - postawa człowieka, który aby osiągnąć wyższy cel, sięga po środki nieetyczne - zdradę i podstęp. Przeżywa konflikt - musi wybierać między nakazami honoru, chrześcijańską moralnością a obowiązkiem walki. Poświęca życie, własne...
Publicystyka i literatura polityczna okresu Oświecenia.
Udział literatury w przygotowaniu reform politycznych z Polsce w wieku XVIII został rozpoczęty z końcu panowania Sasów, a nasilił się w czasie Sejmu Czteroletniego. Do wybitnych pisarzy politycznych należeli: Stanisław Staszic, Hugo Kołłątaj i...
Symbolizm w dramatach i malarstwie Stanisława Wyspiańskiego. Omów wybrane przykłady dzieł jego twórczości.
Zacznę od wyjaśnienia pojęć, których poznanie jest niezbędne do zrozumienia twórczości Stanisława Wyspiańskiego, a których definicje będą stanowiły doskonałe wprowadzenie do tematu mojej prezentacji. Opisane przed momentem zagadnienia to...
Ściąga z XX-lecia międzywojennego.
Agraryzm-podgląd głoszący, że podstawą do rozwoju gospodarki jest rolnictwo, a najważniejszą warstwą są chłopiAkcja- dokument świadczący o tym, że jego właściciel ma udziały w spółce, która je wydrukowała i sprzedała.antysemityzm-wrogość lub...
XX-lecie międzywojenne.
Nazwa i granice czasowe epoki wynikają z siebie wzajemnie. Ustaliła je sama historia. Stąd, za początek epoki przyjmuje się rok 1918, zaś za jej koniec datę 1939. Jest to okres krótki, lecz obfitujący w wydarzenia historyczne, literackie,...
Kultura średniowiecza na ziemiach polskich
Rozwój kultury tej epoki był bardzo nierównomierny w różnych warstwach społecznych. Kultura wiejska Ludność wieśniacza, zarówno w sferze swego materialnego bytu, jak też obyczajów i wyobrażeń, początkowo pozostała ona w zasadzie pogańska,...
Preromantyzm
Periodyzacja. Początek jest trudny do określenia. Tendencje można dostrzec już w oświeceniu. Za początek przyjmuje się datę 1789 r., a koniec 1848 (Wiosna Ludów). Rewolucja we Francji 1789 r. objęła sprawy społeczne, religijne, gospodarcze,...
Renesans - informacje ogólne.
HUMANIZM Humanizm to prąd umysłowy renesansu. „Homo”- to po łacinie „człowiek”, zaś „humanus”- ludzki. Jest to prąd kulturalno- oświatowy, opierający się na literaturze starożytnych Greków i Rzymian, mający na celu wyzwolenie umysłu ludzkiego z...
Oświecenie w Europie Zachodniej i w Polsce - specyfika i dorobek kulturalny.
Oświecenie w dziejach naszej ziemi to wiek XVIII , a w polityce to czas reform , przemysłu i rewolucji. Pierwsze zapowiedzi oświeceniowych zmian pojawiły się w Polsce już w czwartym dziesięcioleciu XVIII wieku. Dzięki inicjatywie króla...
Ludowość jako element romantycznego światopoglądu.
Odawoła sie do ,, Świrezanki,, A. Mickiewicza oraz innych ballad. Z romantycznego zafascynowania ludowością powstały ballady Mickiewicza. Wątki, które w głównej mierze pochodziły z „wieści gminnej”, pozwoliły na przedstawienie nie tylko...
Sentymentalizm.
Sentymentalizm jako kierunek literacki zrodził się na zachodzie Europy, a ściślej mówiąc we Francji, gdzie jego przedstawicielem był Jan Jakub Rouseau, oraz w Anglii, gdzie zaowocował rozwojem sentymentalnej powieści. Był on reakcją na pogląd...
Dążenie do ideału etycznego w literaturze Średniowiecza.
Krzyż i miecz były symbolami ideałów średniowiecznego człowieka. Wytyczne dla życia duchowego i materialnego człowieka tworzyły dwór i kościół. Tu zrodziły się ideały etyczne: rycerza i świętego. Teocentryczny system średniowiecza stworzył...
Oświecenie w Polsce i w Europie.
Oświecenie w Polsce i w Europie Rozwój przypada na XVIII w. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest...
Człowiek Średniowiecza wobec Boga, życia i śmierci
Głównym kierunkiem charrakteryzujścym epokę średniowieczną był teocentryzm. Uważano, że bóg jest w centrum wszechświata, , ma najwyższą władzę i należy wszystko podporządkować Jemu. Lecz skąd ludzie w całej europie wiedzieli, że tak właśnie mają...
Krzyż i miecz – symbole epoki średniowiecza
Średniowiecze trwało w Europie od IV/V w n.e. do XV w , a w Polsce od X do XV wieku. W społeczeństwie średniowiecznym panowała hierarchia. Szczytowe miejsce zajmowały dwa stany, rycerstwo i duchowieństwo; mieszczanie i chłopi tworzyli stany...
Najwybitniejsi przedstawiciele rosyjskiego Romantyzmu.
Najwybitniejszym przedstawicielem rosyjskiego romantyzmu był Aleksander Puszkin (1799-1837). Jego twórczość otwiera, oparta na źródłach ludowych baśń poetycka Rusłan i Ludmiła - utwór, który zapewnił Puszkinowi czołowe miejsce wśród poetów...
Filozofia Średniowiecza.
Dla wielu Średniowiecze to zapewne jedynie epoka ciemnoty i zabobonu dominacji Kościoła, a ściślej mówiąc - kleru". Prawda jest taka: owszem, Średniowiecze to jedyny okres w dziejach, gdy Europa była tak jednolita religijnie - chrześcijaństwo...