Trzy nurty w literaturze barokowej: dworski, sarmacki i plebejski.
Barok jest kierunkiem we wszystkich dziedzinach sztuki, występujący w Europie, a następnie w Ameryce Łacińskiej od końca XVI do I połowy XVIII wieku. Najwcześniej został ukształtowany we Włoszech (manieryzm, marinizm) i w Hiszpanii (konceptyzm,...
Romantyzm
Romantyzm jako prąd umysłowy i literacki rozwijał się w Europie od czasów Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1789-1799) do końca lat czterdziestych XIX wieku, a w wielu literaturach narodowych nieco dłużej. Fundamentalnym składnikiem romantycznego...
Średniowiecze.
Średniowiecze: Epoka historii i kultury europejskiej, między starożytnością a czasami nowożytnymi. Nazwy tej używano już w XVI w. Początek jej wiąże się najczęściej z r. 476 n.e., tj. z upadkiem cesarstwa zachodnio rzymskiego, schyłek zaś z...
Oświecenie - opis epoki.
Ramy czasowe FRANCJA Początek: XVII w. Koniec: lata 70 XVIII w. EUROPA Początek: początek XVII w. Koniec: lata 70 XVIII w. POLSKA Początek: początek XVIII w. Koniec: 1822 - wydanie przez Mickiewicza "Ballad i romansów"...
Renesansowy humanista.
Określenie renesansowego humanisty najbardziej pasuje do Jana Kochanowskiego. Ten renesansowy poeta otrzymał wszechstronne wykształcenie. Studiował w Akademii Krakowskiej, w Królewcu a także w Padwie. Dogłębnie zgłębił tajniki epoki klasycznej....
Młoda polska - opracowanie epoki.
62. RAMY CZASOWE Początek: 1890 r. Koniec: 1918 r. 63. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA MŁODEJ POLSKI 63.1 SYTUACJA KRAJU Po zrywie wolnościowym w epoce romantyzmu, zmęczony naród skierował się ku filozofii pozytywistycznej. Epoka spokoju i łagodności...
Biblia i mitologia jako źródła kultury europejskiej
Biblia jest jednym z ważnych źródeł kultury europejskiej, zarówno w sferze religijno-moralnej jak również w sferze inspiracji artystycznych. Biblia odegrała szczególną rolę w rozwoju piśmiennictwa staropolskiego. Średniowieczna Europa...
Charakterystyka baroku.
Barok jest epoką której szczególną cechą było współistnienie estetyki klasycystycznej i barokowej;znamienna dla baroku chęć olśnienia i zadziwienia odbiorcy prowadziła do bogactwa, ozdobności, jak również niezwykłości wypowiedzi poetyckiej....
Notatka z Romantyzmu.
Słowo „romantyzm” wywodzi się od średniowiecznych romansów rycerskich. Okres I poł XIXw. Romantyzm był epoką, która odcisnęła swoje piętno na wszystkich dziedzinach życia; począwszy od stroju (w postaci zwiewnych, delikatnych sukien u kobiet i...
Przedstawiciele filozofii i filozofia Średniowiecza.
1. Augustynizm Św. Augustyn Aureliusz (354-430) to największy autorytet średniowiecza aż do wystąpienia św. Tomasza z Akwinu. Urodził się w małym mieście Tagasta w Afryce Północnej, jako szesnastolatek wyruszył na studia do Kartaginy. Później...
Pojęcia z Młodej Polski.
Pojęcia z MŁODEJ POLSKI: DEKADENTYZM Postawa, która cechuje irracjonalizm i pesymizm. Uznaje bezsensowność istniejacych form społecznych. Bezsilność jednostki ludzkiej prowadzi do charakterystycznego buntu artysty przeciw społeczeństwu, sztuka...
Realne i etymologiczne znaczenie pojęć biblijnych i mitologicznych.
etymologia - znaczenie wyrazów, źródło słów 1. znaczenie etymologiczne, 2. znaczenie realne Pojęcia biblijne: raj, Eden 1. cudowny ogród, pełen roślin i zwierząt, w którym żyli Adami Ewa, dopóki nie popełnili grzechu, 2. wymarzone...
Romantyzm - informacje ogólne
Romantyk-człowiek marzyciel, idealista, wierzy w potęgę uczucia, kieruje się intuicją, nawet w brew rozsądkowi. Miłość romantyczna-szczera, od pierwszego wejrzenia, pozbawiona cielesności, nieszczęśliwa, prowadzi często do samobójstwa. Tematy...
Charakterystyka epoki - Romantyzmu.
NAZWA ROMANTYZM: Wywodzi się pośrednio z łacińskiego "romanus”: rzymski - choć wcale nie o rzymską kulturę tu chodzi. Nazwę "romańskie" stosowano wobec języków tubylczych w prowincjach rzymskich, romansami zaś zwano podania i...
"Polegać jak na Zawiszy" - zwrot wyrażający istotę etosu rycerskiego.
Prawdziwy rycerz służył ojczyźnie, jego obowiązkiem była stała gotowość służenia Rzeczpospolitej, całkowite oddanie ojczyźnie i królowi, który był uosobieniem najszlachetniejszych dążeń i starań o jej dobro. Poza tym jego obowiązkiem były walki z...
Filozofia starożytnej Grecji
Wyraz filozofia pochodzi od dwóch słów: phileo (lubię) oraz sophia (mądrość). W starożytności termin ten oznaczał całokształt wiedzy racjonalnej. Filozofia grecka zaczęła rozwijać się w VI w. p.n.e., natomiast jej największy rozkwit przypada...
XX lecie międzywojenne - główne utwory i pojęcia.
?Ferdydurke?: ?37 Wa-wa, wywodzi się z serii felietonów publikowanych przez G. w ?Kurierze Porannym?, zapis kompleksów i lęków młodzieńczych autora, manifest filozoficzno-artystyczny G., prowadzi do skrajnych opinii, groteska podstawowym chwytem...
Wyjaśnij pojęcia racjonalizm, empiryzm, klasycyzm
Racjonalizm – wywodzi się od Kartezjusza i eksponuje rolę rozumu w dochodzeniu do prawdy i wiedzy. Najistotniejszą siłą i cechą człowieka według tej koncepcji jest rozum, a przesądy, uprzedzenia, zabobony i pozaziemskie ingerencje należy...
Referat o Oświeceniu.
„Miej odwagę posługiwania się własnym rozumem” Nazwa „oświecenie” wywodzi się od prastarej i rozpowszechnionej w różnych kulturach metafory światła, znanej zwłaszcza z języków wierzeń religijnych. W Biblii światłość przeciwstawiona ciemności...
Ludowość jako element romantycznego światopoglądu na podstawie fragmentów "Świtezianki" A. Mickiewicza i jego innych utworów.
Jak mądrze głosi encyklopedia, ludowością w literaturze nazywamy program estetyczny głoszący potrzebę nawiązania w kulturze do poezji ludowej. To właśnie dzięki ludowości, czerpiącej głównie ze źródeł słowiańskich, wykształciła się...
Futuryzm.
Futuryzm- awangardowy kierunek literatury artystycznej o skrajnej orientacji antytradycjonalistycznej (awangarda), występujący z hasłami tworzenia nowych form sztuki i nowego stylu życia, zgodnego z rytmem przemian XX-wiecznej cywilizacji W...
Oświecenie w Polsce.
Oświecenie - to okres w historii literatury i kultury polskiej. Obejmuje lata panowania Stanisława Augusta (1764-1795), ale okres wstepny datuje sie od ok. 1740, zaś faza schyłkowa, tzw. klasycyzm postanisławowski, trwał do ok. 1830,...
Reformacja i kontrreformacja w Europie.
Kościół katolicki przez cały czas swego istnienia borykał się z licznymi problemami. Musiał on znosić liczne prześladowania, a gdy stał się religią panującą zapominając o przeszłości sam zaczął walczyć z innowiercami. Mianem reformacji określa...
Oświecenie - wiek rozumu i filozofów.
Oświecenie przypadało na XVIII w. i nawiązywało do starożytności. Było często określane jako Wiek Rozumu czy też Wiek Filozofów. Jego ważną cechą była sekularyzacja państw europejskich oraz sformułowanie praw człowieka. Oświecenie było okresem, w...
Charakterystyka Romantyzmu.
Romantyzm to okres w dziejach kultury i literatury europejskiej przełomu XVIII i XIX w. Romantyzm powstał na fali europejskich ruchów wolnościowych, które nawiązywały do ideałów Wielkiej Rewolucji Francuskiej. W Anglii romantyzm towarzyszył...
Oświecenie w Europie, filozofia, postawy i idee
1. Ramy czasowe i nazwa epoki Mianem oświecenia nazywa się okres w historii Europy, a także prąd kulturalny przypadający na lata od 1680 do 1780 roku, czyli pomiędzy barokiem a romantyzmem. Epoka ta była pierwszą w dziejach nowożytnych...
Oświecenie w Polsce - najważniejsze informacje
Tło historyczne - czasy saskie, 1697-1733 August II Mocny, 1733-1763 August III. Był to okres szczególnego upadku ekonomicznego, kulturalnego i politycznego. W 1720 roku Rosja i Prusy zawarły traktat zobowiązujący je do zachowania w Polsce...
Znaczenie "Ballad i romansów" A. Mickiewicza dla polskiego Romantyzmu.
Debiut najwybitniejszego poety, tzn. wydanie tomu pierwszego poezji „Ballady i romanse” w 1822 roku został uznany za tak ważne wydarzenie literackie, że tę datę przyjęto później za początek romantyzmu, czyli próg nowej epoki w literaturze...
Oświecenie - opracowanie epoki literackiej
OŚWIECENIE NA ZACHODZIE EUROPY I JEGO PRZEDSTAWICIELE OŚWIECENIE - kolejna epoka w dziejach kultury europejskiej przypadająca po baroku, jest to prąd kulturowy, który obejmował wszystkie dziedziny życia i oddawał je pod ocenę i kierownictwo...
Początki filozofii - Sokrates, Platon, Arystoteles
Początki filozofii Grecy pogłębili wiedzę w różnych dziedzinach nauki, szczególnie jednak zasłynęli jako znakomici filozofowie. Myśliciela zastanawiali się nad głównymi problemami ludzkiej egzystencji: powstaniem świata, próbowali odkryć...
Średniowiecze - opracowanie epoki - powtórka do matury
1. Czas trwania Czas trwania i nazwa epoki czas trwania – początek średniowiecza przypada na przełom IV i V wieku naszej ery. Często wskazuje się rok 476 ( upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego). Średniowiecze trwało w Europie ponad 11...
Immanuel Kant określił oświecenie jako "wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy".
Znakomity filozof niemiecki Immanuel Kant określił oświecenie jako "wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy", przy czym niepełnoletność rozumiał jako "niezdolność człowieka do posługiwania się własnym...
Oświecenie - charakterystyka epoki.
Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europejskiej od około 1680 r. do końca XVIII wieku. Oprócz "oświecenia" funkcjonowały również takie nazwy jak "wiek rozumu" i "wiek świateł". W Polsce ta epoka...
Dobro, piękno, prawda - grecki kanon etyczny i estetyczny.
Słownik języka polskiego definiuje termin kanon jako: zasadę, normę ogólnie przyjętą, wzór, regułę. W sztukach plastycznych zaś i architekturze zasadę kompozycyjną, wiążącą się z nauką o proporcjach, będącą wykładnikiem poglądów estetycznych...
Antyk - Starożytność.
Epoka starożytności to najstarszy okres w dziejach kultury europejskiej. Za jej początek przyjmuje się ten czas, kiedy człowiek zaczął pozostawiać po sobie ślady kultury materialnej(ok. 2000 r.p.n.e.). Antyk jako epoka literacka rozpoczyna się ok....
Renesans - charakterystyka epoki oraz definicje głównych pojęć.
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój sztuk...
Grupy literackie okresu dwudziestolecia międzywojennego
Skamander - grupa skupiała się wokół pisma Uniwersytetu Warszawskiego "Pro arte et studio". W listopadzie 1918 roku poeci założyli kabaret literacki w kawiarni "Pod Picadorem". W 1920 roku pojawił się pierwszy numer "Skamandra". Od 1924 roku...
Oświecenie - charakterystyka epoki
Czas trwania epoki – koniec wieku XVII - wiek XVIII. Nazwa epoki: wiek filozofów, wiek rozumu Oświecenie to epoka racjonalizmu czyli ci którzy umieją posługiwać się rozumem i dzięki niemu mogą poznać cały świat, zbadać go. Tło naukowe...
Wzorce osobowe okresu Renesansu.
Literatura okresu renesansu stworzyła kilka wzorców osobowych: wzorowego ziemianina, idealnego dworzanina i prawdziwego patrioty. Postać wzorowego ziemianina zawarł w swym "Żywocie człowieka poczciwego" Mikołaj Rej. Utwór daje obraz...
Filozofia romantyczna
Romantyzm rozpoczął się się w końcu XVIII w. i trwał do połowy wieku XIX. Rozwijał się pod wpływem dążeń niepodległościowych oraz rewolucji społecznych zapoczątkowanych przez Francję w roku 1789. Duży wpływ na epokę romantyzmu wywarła filozofia...
Sentymentalizm.
Twórcą sentymentalizmu był Francuz Jean-Jacques Russeou, uznał one. że uczucie jest podstawową cechą kultury ludzkiej, a kultura i cywilizacja niszczą to w człowieku dobre, związku tym człowiek jest rozdarty między czułością, dobrocią, a...
Mesjanizm romantyczny
Mesjanizm to wierzenie lub raczej zespół wierzeń dotyczących zbawczej roli pośrednika (mesjasza), który, ofiarując się za ogół, odkupuje jego winę. Owym pośrednikiem może być jednostka lub grupa (np. naród czy klasa społeczna). Mesjanizm może mieć...
Wzorce osobowe epoki średniowiecza odbiciem idei epoki
Epoka średniowiecza ukształtowała kilka poglądów, którym ludzie tej epoki podporządkowali swoje życie. Poglądy te związane były z wiarą i z Bogiem. Według teocentryzmu centrum zainteresowań i uwagi człowieka stanowił Bóg. Augustynizm ujmuje...
Związki frazeologiczne - mitologia w naszym języku.
Zdarza się,że czytając nie rozumiesz jakiegoś zwrotu? Czy, wiesz że może on pochodzić z mitologii? Oto wszystkie (no może prawie wszystkie): * pięta Achillesa - słaby punkt * koń trojański - chytry podstęp * syzyfowa praca - ciężka...
Oświecenie - epoka rozumu (notatki z lekcji).
Oświecenie 1. Ramy czasowe epoki Europa: połowa XVII w. ? koniec XVIII w. Polska: II połowa XVIII w. 2. Oświecenie to prąd kulturowy, którego główną cechą było dążenie do doświadczalnego i rozumowego ujmowania i rozwiązywanie wszystkich...
Średniowieczne terminy.
Alegoryzm średniowieczny - blisko związany z alegoryzmem bibijnym. Egzempla - przykłady, często moralizujące. Dualizm poglądów - pojmowanie świata w przeciwstawnych kategoriach dobra i zła (np.: BÓG - Szatan), generalnie daje się zauważyć...
Antyk i Biblia - opracowanie.
1. Mity i mitologia. Kulturotwórcza rola mitów. Mity i mitologia jako źródła inspiracji dla literatury i sztuki. Mitologiczne motywy i toposy. Mitologia - To zbiór mitów, czyli opowieści Greków (potem także Rzymian) wyrażających wierzenia tej...
Średniowiecze - uniwersalny charakter kultury.
Średniowiecze to okres w dziejach kultury europejskiej, za którego granicę uważa się na ogół rok 476 (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego), a za zakończenie rok 1492 (odkrycie Ameryki). Cechą charakterystyczną kultury średniowiecznej był...
Skutki wynalezienia druku, odkryć geograficznych, reformacji i humanizmu w sztuce i literaturze
WYNALEZIENIE DRUKU Około 1450 r. niemiecki rzemieślnik Jan Gutenberg wpadł na pomysł drukowania książek przy zastosowaniu ruchomych czcionek: na każdej z nich była wytłoczona pojedyncza litera. Czcionki dawały się zestawiać w dowolne słowa, a...
