Tytuł „Dżumy” A. Camousa można rozumieć w sposób dosłowny, jako choroba i przenośny, czyli wojna i zło, które tkwi w człowieku. Czas akcji powieści przypada na lata 40, czyli czasy II wojny światowej. Czas śmierci, życia w nędzy, przygnębienia,...
Bajka - gatunek literatury dydaktycznej. Jej zadaniem jest wskazywanie uniwersalnych prawd moralnych, stąd historyjka opowiedziana w utworze jest tylko ilustracją prawdy - najczęściej zawartej w końcowym morale. Bohaterami tekstu są zwierzęta,...
W jakich granicach czasowych zamyka się średniowiecze w Europie i w Polsce? Średniowiecze w Europie początek 476r upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego, koniec XV w 1453 - upadek Konstantynopola 1450r wynalazek Gutenberga - druk 1492 - odkrycie...
Mitologizacja to zabieg stylistyczny, który odgrywa ważną rolę w nadawaniu „Chłopom” charakteru epopei. Polega na przekształcaniu wydarzeń, bohaterów w mit, opowieść zawierającą archetypy postępowania, ukazującą pierwotne wzorce. Takie też...
Wcale nie wystarczy wiedzieć i napisać: iż „Mickiewicz wielkim patriotą był”. Niemal każdy utwór poświęcony krajowi, tęsknocie za ojczyzną - jest inny, inaczej ujmuje to wzniosłe uczucie. Tym samym temat staje się ciekawy, daleki od monotonnego,...
„Pan Tadeusz” to największe dzieło Adama Mickiewicza, które zostało wydane w 1834roku w Paryżu. Pierwotnym zamiarem poety było stworzenie sielanki na wzór „Hermana i Doroty” Goethego. Jednakże tęsknota za ojczyzna, a także chęci ucieczki od...
Naczelnym tematem noweli jest problem antysemityzmu, pogromy Żydów, działalność bojówek antyżydowskich i wpływ tych poczynań na jednostkowe losy. W takich realiach rozgrywa się dramat głównego bohatera. Mendel Gdański to 67-letni Żyd, od...
Księga Hioba Hiob był najbogatszym i najszlachetniejszym człowiekiem Wschodu. Szczerze czcił Boga i ufał mu bezgranicznie. Nie wierzył w to Szatan, toteż za przyzwoleniem Stwórcy poddał Hioba strasznej próbie: pozbawił go majątku oraz...
1. Ramy czasowe EUROPA Początek: koniec XVIII w. Koniec: 1848 r. - Wiosna Ludów POLSKA Początek: 1822 r. - wydanie przez Mickiewicza „Ballad i romansów” Koniec: 1864 r. 2. PRZEJAWY ROMANTYZMU W LITERATURZE OBCEJ 2.1 FILOZOFIA...
"Dziady" uznawane są za najważniejszy dramat w całej polskiej literaturze. Szczególna rola III części Dziadów napisana w 1832r. w Dreźnie wpłynęła na kształtowanie narodowej tożsamości Polaków i uchodzi za najwybitniejsze świadectwo...
Głównym bohaterem "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza jest Jacek Soplica. Było on ojcem tytułowego bohatera i bratem Sędziego Soplicy. W trakcie czytania książki poznajemy go jako ks. Robaka. Jacek pochodził z licznej szlacheckiej rodziny. Był...
Jan Kochanowski w "Pieśni o spustoszeniu Podola" opowiada o skutkach najazdu Tatarów na Polskę w 1575 r., który miał miejsce po ucieczce Henryka Walezego do Francji przez co w Polsce jakiś czas panowało bezkrólewie. Utwór ten jest reakcją na to...
Powieść sytuuje się na pograniczu realizmu, naturalizmu i symbolizmu. Dzieło Chłopi to najbardziej znane polskie dzieło o wsi. Wydanie książkowe – rok 1904. Za Chłopów Władysław Stanisław Reymont otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Czas i...
Oda: gat, wywodzący się ze staroż, utór o char, pochwalnym lub dziękczynnym, utrzymany w podniosłym stylu, może dotyczyc sławnych postaci lub ważnego wydarzenia. Budowa: swobodna konstrukcjia, zbudowana z 11 strof , jest napisana wierszem...
Twórcy renesansowi przedstawili w swych utworach, najważniejsze według nich, wzorce postępowań, którymi ludzie powinni kierować się w swoim życiu. Największy poeta polskiego Renesansu, Jan Kochanowski, przedstawił ideał życia. Tym ideałem jest...
Orientalizm, pewna tajemniczość, świadomość egzystencji wyższej istoty, a także – co bardzo istotne - położenie wielkiego nacisku na rolę samej przyrody. Owa niezbadana, pełna żywiołowości natura, widziana przez romantyków "jako byt pierwotny,...
1.Dziady cz. II: Gromadzi wieśniaków zebranych nocą w kaplicy w dzień zaduszny. Pojawiają się na wezwanie Guślarza duchy zmarłych, gromada ofiaruje im pomoc, duchy określają co zawiniły, dają żywym przestrogę i znikają. Oprócz widma, które...
Mickiewicz i Norwid dokonali w swych utworach ''Romantycznosc" i ''W Weronie" swoistej analizy swiata uciekajac się do filozofii. Przedstawili oni klasyczna postawa ludzi oswiecenia wierzacych zimnemu rozumowi, oraz postawe...
Człowiek biały od zawsze był uważany za ucywilizowanego. Jego mądrość sięgała trzech tysięcy lat wstecz przed narodzinami Chrystusa. Natomiast osoby, innego koloru skóry, przede wszystkim innej wiary i o zupełnie odmiennych zwyczajach traktowani...
Ignacy Krasicki posługuje się w swoich utworach komizmem, by ukazać przywary ludz-kiego charakteru, uleganie obcym wpływom, ułomność systemu państwowego. Posługuje się ostrym dowcipem jako jedną z form krytyki, stosując zasadę nauki przez zabawę....
Autorem „Ody do młodości” jest młody 22 – letni poeta Adam Mickiewicz, który dopiero skończył studia w Wilnie i przeniósł się do Kowna. W latach 1817 – 1823: Mickiewicz należał do tajnego Towarzystwa filomatów i Filaretów. W 1820 r. dla przyjaciół...
w jaki sposób został przedstawiony padający deszcz? fragment chłopów. Deszcze się rozpadały na dobre. Już od samego jarmarku świat z wolna zatapiał się w szarych, mętnych szkliwach deszczów, że tylko obrysy borów i wsi majaczyły blade, niby...
Utwór „Zniewolony Umysł” powstał z ręki polskiego noblisty Czesława Miłosza w roku 1951 w Maisons-Laffitte. Moment powstania książki przypada na największe nasilenie stalinizmu w Polsce. Jak mówi sam autor „Książka ta była w pewnym sensie próbą...
Analizując określ relacje między poznającym a tajemnicą. Ks. Czerlon - jest przekonany o tajemnicy bytu - kosmos to tajemnica - zarzuca Karolowi, że nie rozumie tajemnic duchowych egzystencji - tajemnica jest zrozumienie cierpienia,...
Tytułowa „dobra pani” to bogata wdowa, Ewelina Krzycka. Należy ona do Towarzystwa Dam Dobroczynnych. Jej zadaniem jest wyszukiwanie ubogich w wyznaczonej dzielnicy. Akcja noweli rozgrywa się w małym miasteczku, Ongrodzie. Janowa, żona mularza...
Maciek nad Maćkami – zamyślony starzec z białą głową pełną tajemnic, wspierający mieszkańców wsi swoją mądrością; Bartek Prusak – doświadczony i rozsądny szlachcic; Maciej Chrzciciel, Maciej Konewka i Bartek Brzytewka – bitni, porywczy i...
WSTĘPNE ROZPOZNANIE PROBLEMU 1. geneza Makbeta (powstał na przełomie renesansu i baroku, ale dotyczy średniowiecza, epoki, w której na ludzkie postawy silnie oddziaływały wzorce osobowe) 2. wprowadzenie w akcję utworu (rozgrywa się w wieku XI w...
Scena 1 w III części ,,Dziadów'' Adama Mickiewicza kończy siętzw. małą improwizacją, będącązapowiedzią wielkiej improwizacji wypełniającej scenę II dramatu. Głównym motywem tej sceny jest walka człowieka z Bogiem. Bohater-Konrad nie...
Jak zreformować państwo? Przedstaw poglądy publicystów doby Sejmu Czteroletniego – Stanisława Staszica i Hugona Kołłątaja na podstawie fragmentów ich utworów. W Polsce o charakterze kultury oświecenia zdecydowała sytuacja polityczna. Wielu...
Obraz Jacopo Bassano powstał w 1561 roku, czyli w okresie renesansu. Na pierwszym planie widzimy tytułowego Samarytanina, który pomaga pobitemu człowiekowi. Ofiara napaści jest naga, przepasana tylko białym materiałem, co może przypominać scenę...
Kompozycja utworu Dramat Stanisława Wyspiańskiego składa się z trzech aktów, przy czym zwyczajowo pierwszy nazywany jest realistycznym, gdyż opiera się na przedstawieniu fragmentów rozmów gości weselnych, drugi – fantastycznym, bo pojawiają się...
Przez wiele lat tytuł powieści Gombrowicza "Ferdydurke" uważany był za literacką prowokację autora, nic nieznaczące słowo. Okazuje się jednak, że jest to wyraz utworzony z imienia bohatera, a zarazem tytułu książki Sinclaira Lewisa...
Pan Tadeusz jest epopeją nowożytną, jest to utwór epicki, wielowątkowy, wierszowany, którego tematem są dzieje postaci historycznych bądź legendarnych, ukazanych na tle ważnych, przełomowych wydarzeń dziejowych istotnych dla danej społeczności....
Malarze to utwór pochodzący z trzeciej księgi Bajek nowych Ignacego Krasickiego. Utwór ten składa się z sześciu wersów trzynastozgłoskowych ze średniówką po siódmej sylabie i zalicza się do bajek epigramatycznych. Występują rymy parzyste,...
Przyczyny wybuchu Wojny Trojańskiej Wróżbici przepowiedzieli, że syn władców Troi (Priama i Hekate), zniszczy Troje. Jakiś czas po tym na Olimpie odbywało się wesele bogini Tetydy i Peleusa, Nie zaproszono jedynie bogini Eris, która...
uniwersalnym charakterze dramatu Sofoklesa mówia nam główne losy tutułowego bohatera. Edyp,jak przybrane dziecko władców Korynku, chciał wyjasnic tajemnice swego pochodzenia. w tym celu udał się do wyroczni delfickiej, gdzie usłyszał straszną...
Wiele czytelników zastanawia się, dlaczego Aleksnader Kamiński nadał swojej książce tytuł „Kamienie na szaniec”. Inne książki Jego autorstwa mają tytuł od nazwisk, bądź przezwisk głównych bohaterów np. Antek cwaniak, Andrzej Małkowski albo od...
,, Cierpienia młodego Wertera” Johanna Wolfganga von Goethe’go jako powieść epistolarna to utwór pisany w formie listów, które pełnią funkcję narracyjną- relacjonują określone wydarzenia, a także odsłaniają obraz wewnętrznych przeżyć bohatera....
Powieść traktuje o sytuacji Polski jako państwa i narodu w obliczu 35-tej rocznicy panowania ustroju komunistycznego. Wymiar polityczny jest widoczny od razu - mamy wizytę przedstawicieli "opozycji", co oznacza istnienie silnego wątku...
Budowa tragedii greckiej Tragedia grecka wywodzi się z chóru, z pieśni poświęconej Dionizosowi. Składa się z dialogów i monologów i ma specyficzną budowę: - stasimon- pieśń wchodzącego chóru (prolog); chór wstępuje na orchestrę; - epeisodion-...
Kordian, dramat romantyczny Juliusza Słowackiego jest jednym z najwybitniejszych dzieł epoki Goethego i Schillera. Przedstawia on metamorfozę tytułowej postaci z bohatera werterycznego, który usiłuje popełnić samobójstwo z powodu nieszczęśliwej...
Wierzenia i ideały starożytnych Greków i Rzymian. Grecy wierzyli, że cały świat jest pełen istot boskich. Ku czci swoim bogom stawiali liczne świątynie, gdzie zwracali się tam do nich w dobrych i złych chwilach. Religia ta była politeistyczna -...
Utwór Johanna Wolfganga Goethego pt. „Król olch” jest balladą łączącą cechy liryki, epik i dramatu, a więc jest gatunkiem synkretycznym. Autor tego dzieła dał początek i wyznaczył nowe drogi, za którymi podążali późniejsi poeci epoki romantyzmu....
Antygona Tragedia nawiązująca do mitu rodu Labdakidów, z którego wywodzi się główna bohaterka, córka Edypa. Po śmierci ojca, któremu wedle mitu towarzyszyła na dobrowolnym wygnaniu, po powrocie do Teb, staje w konflikcie z jego władcą, Kreonem....
Hamartia, czyli wina tragiczna to nie tylko konflikt dwóch równorzędnych racji, to pewna szczególna sytuacja egzystencjalna. Wyjaśnij to pojęcie na wybranych przykładach. Grzech (gr. hamartia) znaczy dosłownie chybienie celu, błądzenie,...
Problematyka III cz. "Dziadów" Mickiewicza obejmuje wiele tematów; na pewno widać tu motywy wiążące się z aktualną, w tym czasie, sytuacją Polski, romantycznym ruchem patriotycznym, oraz, obowiązkowo, samymi ideami romantycznymi; wspomnę te...
Wymień typowe dla romantyzmu gatunki literackie. Scharakteryzuj, odwołując się do przykładów , trzy z nich - DRAMAT ROMANTYCZNY - wywodzi się z dramaturgii Szekspira: nie respektuje trzech jedności, rezygnuje z chóru, nie podporządkowuje się...
Despotyzm, czyli władza absolutna jednego człowieka narodził się już w starożytnym Egipcie, gdzie Synowie Słońca sprawowali swoje rządy w sposób okrutny i stanowczy, by w ten sposób pokazać swoją wielkość i bezwzględność wobec ludzi. W okresie...
W średniowieczu literatura była silnie nasycona wzorcami postaw, a jej głównym zadaniem było kształtowanie właściwych wzorców osobowych, właściwych postaw moralnych i wpajanie odpowiednich ideałów. Dlatego o literaturze tego okresu mówi się, że...
Racja, jestem. Jestem, ale o czym mam pisać? Wszyscy napiszą, że są beztroscy, że nie przejmują się przyszłością, że ich problemy są „innego kalibru” niż problemy dorosłych. I wszyscy... będą mieli rację. A gdyby spojrzeli na ten temat trochę...