Wysoko w peruwiańskich Andach w Ameryce Południowej płynie niewielki strumyczek zasilany wodą z lodowca. Tak właśnie Amazonka - największa rzeka na świecie pod względem powierzchni dorzecza i zasobności wód rozpoczyna liczącą sobie 6400 kilometrów...
Skorupa kontynentów oraz dna morskiego leży na wielkich platformach tektonicznych, które przemieszczają się względem siebie na powierzchni Ziemi. Proces taki nazywano ruchem wielkich płyt lub inaczej platform tektonicznych. Tektonika...
Blizzard (wiatr) - (ang. zamieć, zadymka) to mroźny, silny (do 80-90 km/h) wiatr północno-zachodni wiejący w południowej Kanadzie i północnej części Stanów Zjednoczonych. Przynosi on znaczne spadki temperatury (sięgające nawet 30 st. C) oraz...
Skorupa ziemska, najbardziej zewnętrzna powłoka kuli ziemskiej otoczona na powierzchni przez atmosferę i hydrosferę, natomiast w głębi granicząca z płaszczem Ziemi wzdłuż nieciągłości Mohoroviąicia. Stanowi sztywny, niejednorodny twór, którego...
Zwierzęcymi symbolami Afryki są lwy, żyrafy, zebry, a przede wszystkim — słonie. Wszystkie te zwierzęta żyją przede wszystkim na sawannach i warunki sawannowe kształtują ich życie. Z drugiej zaś strony, to zwierzęta, a zwłaszcza słonie, kształtują...
Pustynie i lasy deszczowe, to tajemnicze i najbardziej pociągające oblicze Afryki, ale jej prawdziwą, najbardziej typową twarzą są formacje pośrednie pomiędzy tymi skrajnościami — suche lasy i sawanny podrównikowe. Przeciętny Afrykańczyk mieszka w...
Wisła - Prawobrzeżne dopływy W kolejności od źródeł rzeki: - Brennica - Biała - Soła - Skawa - Raba - Uszwica - Dunajec - Breń - Wisłoka - San - Sanna - Chodelka - Wieprz - Okrzejka - Wilga - Świder - Narew - do...
RZEKI Zróżnicowanie klimatyczne a przede wszystkim nierównomierny rozkład opadów związany z ogromem kontynentu i wielką odległością od mórz jego wnętrza oraz ukształtowanie powierzchni jest przyczyną istnienia obszarów zasobnych w wodę, jak...
GLEBA - najbardziej zewnętrzna powłoka litosfery, składająca się z luźnych cząstek mineralnych i organicznych, powietrza i wilgoci. Cechą charakterystyczną gleby są procesy glebo twórcze (przemiana materii organicznej w mineralną i odwrotnie)...
Las równikowy cechuje plątanina gałęzi i lian, półcień ożywiony tysiącem niepokojących odgłosów, duszna, przepojona wilgocią atmosfera. Las równikowy dzieli się na trzy główne strefy usytuowane po obu stronach równika: w Ameryce Środkowej i...
Kanada to państwo związkowe w północnej części Ameryki Północnej, obejmuje tereny między Morzem Arktycznym, Oceanem Spokojnym i Oceanem Atlantyckim. Powierzchnia tego państwa wynosi 9976,1 tys. km2. Państwo to posiada 29,2 mln mieszkańców....
IRLANDIA (irl. ire, ang. Ireland)jest państwem w Europie Zachodniej. Zajmuje większą część wyspy Irlandia. Powierzchnia wynosi 70,3 tys. km2. Mieszka tu 3,7 mln ludzi. Stolicą i głównym portem jest Dublin, do głównych miast zaliczymy jeszcze:...
Niemal cały obszar Polski leży w zlewisku Morza Bałtyckiego (ok. 99%) , w dorzeczach Wisły i Odry. W zlewisku Morza Czarnego leży tylko niewielki obszar w rejonie Ustrzyk Dolnych odwadniany przez odpływy Dniestru oraz skrawek Beskidu...
Rozwój geografii nastąpił na przełomie XV i XVI wieku, w okresie Wilkich Odkryć geograficznych. W tym czasie wśród odkrywców i podróżników dominowali głównie Portugalczycy i Hiszpanie. Polscy badacze, choć niejednokrotnie mniej znani także brali...
Położenie, powierzchnia, historia Kampinoski Park Narodowy leży w województwie mazowieckim, na północny-zachód od Warszawy, z którą bezpośrednio sąsiaduje. Obejmuje fragment pradoliny Wisły w Kotlinie Warszawskiej, gdzie występuje duży...
Państwo Stolica Długość granicy z Polską Powierzchnia w km2. Liczba ludności w milionach Jednostka monetarna Rok powstania Elementy naturalne graniczące z Polską Niemcy Berlin 467 356 tys. 80 Euro=100centów...
Bałtyk jest wewnątrzkontynentalnym szelfowym morzem w pn. Europie, jest odnogą oceanu Atlantyckiego. Cieśniny Duńskie (Kattegat, Wielki Bełt, Mały Bełt, Sund) łączą Morze Bałtyckie ze Skagerrakiem i Morzem Północnym. Za granicę Morza...
Bałtyckie Morze, tzw. Bałtyk stanowi część Oceanu Atlantyckiego, jest to morze śródlądowe położone między Europą Środkową i Północno-Wschodnią a Półwyspem Skandynawskim. Powierzchnia 422 tys. km2. Średnia głębokość 56 m, maksymalna głębokość 459...
Cechy Bałtyku: - morze szelfowe, płytkie (głębokość-52 m p.p.m.) - powierzchnia-415 000 km kw. Wyspy: - Wolin - Uznam - Bornholm - Olandia - Gotlandia - Sarema - Hiuma - Wyspy Alandzkie Morze chłodne (temperatura od...
W skali całej kuli ziemskiej Bałtyk jest jedynie maleńką niebieską plamką. Pojawił się, w geologicznej skali czasu, całkiem niedawno. Najbliższy nam etap powstawania współczesnego Bałtyku rozpoczął się w trakcie zaniku ostatniego lądolodu w...
BAŁTYK: 1. Morze Bałtyckie jest morzem: śródlądowym, mało zasolonym (1-10%), częściowo zlodzonym, bogatym w różne gatunki ryb, silnie zanieczyszczonym, zasobnym w surowce mineralne. 2. Surowce w Bałtyku: cyrkon, rutyl, piaski szklarskie i...
Oświetlenie Ziemi w dniach równonocy - 21 marca i 23 września Charakteryzuje się: - identycznym oświetleniem półkuli pł. i pd.; - na równiku, w południe, Słońce w zenicie (widoczne pod katem 90*); - wysokość Słońca w momencie górowania...
Ciałem centralnym, skupiającym prawie całą (99,85%) masę Układu Słonecznego, jest Słońce, obiegane przez 9 planet: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton. Przez planety tradycyjnie rozumie się większe ciała obiegające...
PLANETY Ciała niebieskie o średnicach większych niż 1000 km, obiegające gwiazdę i nie mające własnych źródeł energii promienistej, widoczne dzięki oświetleniu ich promieniowaniem gwiazdy. Obecnie jest znanych 9 planet należących do Układu...
KSZTALTOWANIE POWIERZCHNI ZIEMII CZYNNIKI WEWNETRZNE => powoduja ruchy skorupy ziemskiej, powstawanie uskokow i szczelin, wypietrzanie istniejacych lub tworzenie nowych lancuchow i pasm gorskich. =>prowadza do powstania form wkleslych i...
Ruch wirowy jest to ruch ziemi wokół własnej osi z zachodu na wschód, trwający 23 godz. 56 min. 4 sek. W tym czasie wszystkie miejsca na Ziemi zakreślają okrąg, oprócz biegunów. Następstwa ruchu wirowego Ziemi - dobowa zmiana wysokości...
Ruch obrotowy (wirowy) to ruch wokół własnej osi. Trwa on 23h 56m i nazywa się dobą. Jego widomym skutkiem jest obserwowany dobowy obrót sfery niebieskiej wokół osi niebieskiej. Dowodem ruchu jest np. siła odśrodkowa. Konsekwencje ruchu...
Bałtyk ma ogromne znaczenie gospodarcze. Umożliwia rozwój transportu morskiego i portów morskich – jako ośrodków miejskich. Największy udział w przeładunkach towarów w Polsce ma zespół portowy Szczecin-Świnoujście oraz Gdańsk-Gdynia. Porty Polskie...
Polska od najwcześniejszych lat swojej państwowości dążyła do posiadania dostępu do Morza Bałtyckiego. Z ogromnych korzyści, jakie daje nadmorskie położenie zdawali sobie sprawę już pierwsi Piastowie. Od zakończenia II Wojny Światowej możemy znowu...
POWIERZCHNIA I ZALUDNIENIE Województwo mazowieckie zajmuje obszar 35 597 km2, co stanowi 11,4% powierzchni kraju i sprawia, że województwo to jest jednym z największych regionów europejskich. Zamieszkiwany jest przez 1,6 mln osób, czyli ma...
Egipt Złoto, żelazo, miedź (Góry Synaj), turkusy i inne kamienie szlachetne, mangan (obecnie). Piaskowce nubijskie, wapienie (numulitowe) z otwornic. Fosforyty - związki fosforowe stosowane do użyźniania gleby. Suszony muł - budowle...
1. Skład Atmosfery: 78%- azot, 21%-tlen, 1%argon, neon,hel,krypton,ksenon, wodór, metan, tlenek azotu 2. Budowa Atmosfery:. Budowa atmosfery jest warstwowa - Troposfera - znajduje się...
Bieszczadzki Park Narodowy został utworzony w 1973 r na obszarze 5725 ha. Po dwukrotnym powiększeniu (w 1989 i 1991 r) jego powierzchnia wynosi 27 064,12 ha. Położony jest we wschodniej części polskich Karpat. W swoich granicach mieści...
Kraje Skandynawskie: - Szwecja - Norwegia - Dania - Finlandia - Islandia Półwysep Iberyjski: - Hiszpania - Portugalia - Andora Państwa Zachodnie: - Wlk.Brytania - Irlandia - Francja Państwa Beneluxu: - Belgia - Holandia -...
Rzeźba powierzchni Ziemi zmienia się pod wpływem oddziaływania na nią różnych sił rzeźbotwórczych. Można je podzielić na: - zewnętrzne (egzogeniczne) dążące do zrównana powierzchni - wewnętrzne (endogeniczne) pochodzące z wnętrza Ziemi,...
Ruch obrotowy ziemi - to ruch ziemi wokół własnej osi odbywa się on w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Pełny obrót trwa 24 h 56 min. i 4 sek. Skutki ruchu obrotowego - występowanie dnia i nocy - spłaszczenie ziemi przy...
Przyczyny konfliktów - Walka o władze - Etniczne, kulturalne - Dążenie o niepodległość - Ekonomiczne - O terytorium KONFLIKT W AZJI wojna w Timorze Wschodnim. Walki w Timorze toczyły się głównie o władzę i wpływy na tym terytorium...
Geometryczne Orientowanie mapy według przedmiotów liniowych Jeżeli nasze miejsce stania znajduje się na przedmiocie terenowym liniowym (np. na torze kolejowym, drodze, itp.) przykładamy na mapie do znaku tego przedmiotu linijkę i obracamy...
Działalność rzeźbotwórcza wód morskich obejmuje przede wszystkim wybrzeże, czyli pas graniczny między lądem a morzem, na którym widoczne są skutki procesów brzegowych. Wybrzeża można podzielić na: płaskie, niskie i wybrzeża strome, wysokie. W...
Na rozmieszczenie wyżej wymienionych stref ma wpływ położenie. Rozmieszczenie roślinności zależy głównie od warunków klimatycznych, a w szczególności od wielkości opadów i ich rozkładu w ciągu roku. Znaczny wpływ na typ roślinności mają: -...
Siec hydrograficzna Polski została ukształtowana w wyniku rozwoju rzeźby terenu w trzeciorzędzie i czwartorzędzie. Jej najważniejszymi elementami są: - rzeki - jeziora - stawy - mokradła - wody podziemne - źródła - sztucznie utworzone...
Terytorium RP zmieniało się wielokrotnie. Zawsze jednak obejmowało obszary dorzecza Warty i Wisły, między Karpatami a Morzem Bałtyckim. Współczesne terytorium Polski zostało wyznaczone po II wojnie światowej przez zwycięskie mocarstwa i obejmuje...
Polska położona jest - na półkuli północnej i wschodniej - w środkowej Europie - na szlakach komunikacyjnych państw europejskich - między Bałtykiem a Karpatami - w dorzeczu Wisły i Odry - w środkowej części Niżu Europejskiego - na...
EUROPA Islandia - Rejkiawik Irlandia - Dublin Portugalia - Lisbona Hiszpania - Madryt Wielka Brytania - Londyn Francja -...
Mapa jest dwuwymiarowym rysunkiem powierzchni Ziemi lub jej części, zmniejszonym i uogólnionym, przedstawiającym za pomocą umownych symboli graficznych. Składniki mapy Każda mapa składa się z 3 grup składników: 1. Składniki matematyczne...
LAS jest to wielowarstwowe zwarte zbiorowisko roślinne, w którym dominującą formację stanowią drzewa. Jest to jeden z odnawialnych zasobów przyrody, powstający w wyniku procesu lasotwórczego jako kompleks, w którym roślinność, swoista dla danego...
Pod wpływem ciepła słonecznego powierzchnia mórz i oceanów nieustannie paruje. Woda zmienia stan skupienia i masy pary wodnej mieszają się z powietrzem. Przy dostatecznie dużej wilgotności powietrza następuje skraplanie pary wodnej do postaci...
ODWZOROWANIE KARTOGRAFICZNE - jest to sposób przeniesienia równoleżników i południków na płaszczyznę. SIATKA GEOGRAFICZNA to układ południków i równoleżników na globusie Siatki ze względu na powierzchnię rzutowania: KLASYCZNE - powstają w...
Żegluga jest jednym z najstarszych rodzajów transportu. Jej zaletą są przede wszystkim niskie koszty przewozu dużej ilości towarów na znaczne odległości, dlatego statkami morskimi i śródlądowymi przewozi się głównie surowce i półprodukty o dużej...
Żegluga to jeden z najstarszych rodzajów transportu. Statkami morskimi i śródlądowymi przewozi się głównie surowce o dużej objętości i masie, ponieważ koszty transportu dużej ilości towarów na znaczne odległości są niskie. W ostatnich latach...