Racje stron w konflikcie przedstawionym przez Sofoklesa w „Antygonie”. Uniwersalna wymowa tego konfliktu.
Tragedia „Antygona” wiąże się z mitem trojańskim. Zdarzenia w nim opisane poprzedzają akcję tragedii. Mit opowiada o domu Lajosa, nad którym ciąży fatum. Z Lajosa klątwa przechodzi na Edypa, który po strasznych męczarniach umiera, pozostawiając...
Hiob, Kohelet, syn Marnotrawny, miłosierny Samarytanin – uniwersalna wymowa opowieści i przypowieści biblijnych.
PRZYPOWIEŚĆ – parabola – jest to gatunek narracyjny o charakterze moralistycznym. Przedstawione postacie i wydarzenia nie są ważne ze względu na swe cechy jednostkowe, służą do wypowiedzenia uniwersalnych prawd moralnych, religijnych i...
Odwołując się do konkretnych utworów literackich, omów średniowieczne gatunki literackie.
W średniowieczu mają początek literatury narodowe większości krajów europejskich, w znacznej mierze wywodzące się z ustnej twórczości ludowej, dawnych wierzeń i folkloru. Był to okres rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa, formowania się...
Mitologia jako źródło inspiracji artystycznej. Omów na przykładach różnych epok.
Mit to sfabularyzowana opowieść wyrażająca wierzenia danej społeczności. Mit przedstawia jakąś historię i wyraża językiem symbolicznym religijne oraz filozoficzne idee i przeżycia duszy. To epicka narracyjna opowieść o bogach, herosach i...
W literaturze obcej i polskiej możesz odnaleźć różne postawy życiowe. Zaprezentuj te, które mógłby zaakceptować dzisiaj młody człowiek.
Każde dzieło literackie przedstawia różne zachowania, charaktery i postawy bohaterów. Niektóre są pozytywne, warte naśladowania i popierania, inne zaś negatywne, godne potępienia. To, jaką ktoś przyjmie postawę zależy od wielu czynników, m.in. od...
Motywy literackie.
ARTYSTA przypisywana nadwrażliwość; inne normy etyczne i moralne (większa swoboda) Mitologia: · Hefajstos wytwarzał pioruny i dzieła sztuki; tarcza dla Achillesa na prośbę Tetydy (ze scenami z życia Greków; w Iliadzie); · Apollo jest...
Antyk - Barok pytania i odpowiedzi od antyku do baroku- powtórka do matury ustnej.
1.Znane postacie mitologiczne: Zeus (Ojciec Niebios, Władca Piorunów) i jego żona Hera (Białoramienna). Bóg - ustanawiał prawa, rządził ciałami niebieskimi, zaś bogini była patronką kobiet. Hades (władca państwa zamarłych) i Persefona....
Słowniczek maturzysty
FARSA, FARSOWY Farsowy charakter mają liczne seriale, które sprzedają nam w ostatnich latach stacje telewizyjne: Miodowe lata, Graczykowie, Trzynasty posterunek. Ich fabuła nie jest skomplikowana, oglądamy codzienne sprawy zwykłych, czasem...
Słowniczek maturzysty, cz. I, od A do E
Abstrakcjonizm pojawił się w sztukach plastycznych w XX wieku. Sztuka abstrakcyjna nic nie przedstawia, jest wyrazem zamysłu artysty, jego trudnych do odczytania wyobrażeń i uczuć. Operuje linią, kolorem, bryłą, płaszczyzną. Do kierunków...
Żyć życiem innym niż większość... Twoje refleksje o wybranych bohaterach literackich idących własną drogą.
Na początku XXI wieku niemal wszyscy żyją podobnie. Prawie każdy młody człowiek uczy się, by mieć w przyszłości dobrą pracę. Dorośli natomiast pracują często ponad siły, aby zarabiać jak najwięcej pieniędzy i zapewnić sobie godną starość. Ludzie...
Oskarżenie systemów totalitarnych znanych pisarzy.
Wielu współczesnych historyków uważa, że poprzedni wiek był wiekiem totalitaryzmu. Dyktatorzy pokroju Stalina czy Hitlera opanowały masy. Swoimi demagogicznymi mowami sprawili, że naród ich pokochał. Nie możliwe są zbrodnie ludobójstwa dopóki nie...
Trud wierności sobie - słowa te uczyń mottem rozważań o postawie wybranych bohaterów literackich, wiernym swoim ideałom.
Apolinary Despinoix powiedział kiedyś: "Bądź wierny sobie, a będziesz wierny innym" - słowa wydawać by się mogło oczywiste, jednak nie zawsze prawdziwe, co postaram się tutaj udowodnić. Wierność ideałom to kwestia, z którą człowiek boryka się...
Na podstawie wybranych utworów literackich wyjaśnij, czym może być dom rodzinny – oazą spokoju, miejscem konfliktów, wspomnieniem.
Dzieła pisarzy na przestrzeni epok przynoszą bardzo różne obrazy domu i rodziny. Jedne są spokojne i pogodne, pełne harmonii i przyjemności, a ukazują dom i rodzinę jako ucieleśnienie najwyższego dobra dla człowieka, do innych zaś zakrada się...
Sposoby charakteryzowania postaci w epice i dramacie.
Charakterystyka to ogół zabiegów mających na celu prezentację, analizę i interpretację postaci literackiej w utworze. Sposoby charakteryzowania w epice: - obecność narratora, narratorów - fabuła - narracja w postaci opowiadania lub opisu -...
Dramat szekspirowski i jego wpływ na późniejsze epoki.
Szekspir jest twórcą wszechczasów. Chyba nikt nie znajdzie argumentów, aby temu zaprzeczyć. W powszechnej opinii panuje przekonanie, że gdyby zniszczeniu uległa cała spuścizna literacka a ocalały jedynie dzieła Szekspira, dorobek myśli ludzkiej...
Starożytność i jej nawiązania w literaturze - materiały do matury.
Matura ustna 1. Konflikt tragiczny w “Antygonie” Sofoklesa Wstęp • Antygona to dramat starogrecki; głos w dyskusji o prawie i władzy, toczącej się w Atenach • Akcja jest oparta na konflikcie tragicznym, z historii rodu Labdakidów, do...
Dobro i zło encyklopedycznie.
DOBRO w szerokim znaczeniu znaczy to samo co wartość, dokładniej to samo co wartość dodatnia, przeciwieństwo zła; w etyce d. jest pojęciem podstawowym, jako najwyższe w hierarchii wartości moralnych; w zależności od tego, czym jest d. jako...
Antyk (Starożytność) - zagadnienia na maturę ustną.
Antyk – Starożytność 1.Granice chronologiczne epoki: Granice chronologiczne starożytności to przedział od XIX wieku p.n.e. do 476 r. n.e. (upadek Cesarstwa Rzymskiego). 2.Biblia: a) czas powstania – poszczególne księgi Starego Testamentu...
Co to jest szczęście?
Moje rozważania o szczęściu chciałabym rozpocząć od definicji. To, co nazywamy szczęściem, nie jest identyczne z pomyślnością ani z wielką radością, ani z posiadaniem wszelkich dóbr. Także zadowolenie z poszczególnych rzecz, nawet bardzo ważnych,...
Antyk i Biblia - zagadnienia maturalne.
1 Kulturotwórcza rola Biblii - Biblia jest źródłem myśli filozoficznej i religijnej, jest księgą mądrości - Prezentuje ludzkie wzory i postawy, które są chwalone lub krytykowane - Jest źródłem stylizacji językowej ( bogactwo literatury i sztuki...
Zagadnienia z gramatyki
1. Rzeczownik to taka część mowy, która służy przede wszystkim do oznaczania przedmiotów (ożywionych, nieożywionych i abstrakcyjnych); podstawową funkcją składniową rzeczownika jest funkcja podmiotu, może on również pełnić funkcję dopełnienia,...
"Miłość - złudne szczęście, ulotna chwila życia, źródło cierpień..." Do jakich refleksji na ten temat skłoniła cię lektura wybranych dzieł literackich.
Miłość - uczucie najpiękniejsze i najtrudniejsze. Głębokie i piękne, potrafi dać radość i szczęście, ale potrafi i zabić. Tworzy i niszczy. Nie potrafimy powiedzieć, czym jest, ma tak wiele twarzy. Czasem trwa długo, czasem tak prędko umiera,...
Dobro i zło muszą istnieć obok siebie, a człowiek powinien dokonać wyboru.
Dobro i zło współistnieją ze sobą od zawsze. Dzięki temu jest ład, gdyż te dwie różne sfery dopełniają się nawzajem, jeśliby tak nie było powstałby chaos. Człowiek ma wybór, czy chce być bardziej dobry czy zły, gdyż tak wynika z religii (nawet...
Motyw śmierci w baroku, romantyźmie, pozytywiźmie, młodej polsce i literaturze XX wieku
BAROK: Ta epoka wiele ma wspólnego ze średniowieczem. Powraca przygnębiający temat śmierci. W literaturze i sztuce znów występują tańce śmierci- korowody ludzi prowadzonych przez straszną kostuchę. W Polsce na trumnach pojawiają się portrety...
"Bohaterowie literaccy epok minionych: przebrzmiałe mity, wiecznie żywe wzory, a może...?" Twój sąd o wybranych wzorcach osobowych.
Literatura przedstawia nam całą gamę ludzkich charakterów. Prezentowane postacie są wzorami ludzkich zachowań, które jak echo powracają w twórczości kolejnych epok. Wartości, które noszą w sobie bohaterowie, nie podlegają przemianom historycznym,...
Człowiek - cytaty.
Człowiek „Uczyńmy człowieka na wyobrażenie nasze (...) /i niech panuje nad wszystką ziemią” Księga Genesis „Nie tak łatwo rzec: chcę być człowiekiem” Horacy „Człowiek stwarza samego siebie” Jean-Paul Sartre „Być człowiekiem, to czuć,...
Literatura XIX wieku jako strażniczka dziedzictwa narodowego.
Każdy naród pielęgnuje pewne wartości, które wyróżniają go spośród innych społeczeństw świata. Pamięć o tych wartościach pozwala zachować i utrwalić literatura! Dzięki niej – za pośrednictwem bohaterów - poznajemy ideały naszych przodków, ich...
Motyw mieszczaństwa w literaturze na przestrzeni wieków.
Mieszczaństwo – mieszkańcy miast bez rodowodu szlacheckiego. W różnych krajach rozwój mieszczaństwa zależnie od warunków i gospodarczych przebiegał w inny sposób. Mieszczaństwo angielskie osiągnęło wysoki status już w XVII w., francuskie w wieku...
Przedstaw tradycję kabaretu w kulturze polskiej XX wieku.
Kabaret to typ małego teatrzyku nastawionego na rozrywkę, grającego w otoczeniukameralnym: w małych salkach, kawiarniach, a nawet w prywatnym mieszkaniu. Program kabaretowy jest najczęściej składany, przeważają w nim krótkie formy: wiersze,...
Omów cechy różnych stylów funkcjonalnych
Styl - to zespół środków językowych wybranych przez autora tekstów, ze względu na ich przydatność do realizacji celów wypowiedzi. Stylistyka - to dział nauki o języki. Zajmuje się opisem środków językowych pod względem ich przydatności do...
Człowiek musi wierzyć w parę prostych pojęć jeśli chce żyć przyzwoicie.
Na przestrzeni wieków człowiek zmieniał się zarówno pod względem wyglądu, jak i wartości, które regulowały jego życie. Słowa Josepha Conrada traktują o wartościach moralnych jakie siedzą w człowieku. Należy wymienić najważniejsze z nich:...
"Człowiek nie wybiera sytuacji, ale musi jej sprostać". Rozważ myśl, odwołując się do wybranych utworów literackich.
I. Wstęp - Teza v Sytuacja – zespół okoliczności, położenie w jakim się ktoś znajduje, ogół warunków, w których się coś dzieje, coś się rozwija. v Każdemu człowiekowi przypisany jest los, któremu musi sprostać. v Nie ma on...
Powtórka do matury - zagadnienia.
Literatura renesansowa nie stworzyła osobowych ideałów, w jakie obfituje literatura średniowiecza. Natomiast to literatura towarzyszyła człowiekowi w życiu, ukazywała różne modele zgodne z duchem czasu, często miała charakter dydaktyczny, nie...
"Człowiek nie kamień"- jaki komentarz do słów Kochanowskiego, dopisali twórcy XIX i XX wieku?" – cierpienie
1. Wstęp Nie ma życia bez cierpienia. Cierpienie zmusza nas do zastanowienia się nad życiem i jego sensem. Ludzie, którzy cierpią pytają o różne rzeczy i pragną znać odpowiedzi na najtrudniejsze pytania. Domagając się wyjaśnień od losu łatwiej...
Analiza porównawcza poetyckich manifestów pokoleniowych romantyków i pozytywistów
1. Wstęp Autorem „Ody do młodości” jest młody 22 - letni poeta Adam Mickiewicz, który dopiero, co skończył studia. Mickiewicz należał do tajnego Towarzystwa Filomatów i Filaretów i właśnie dla nich napisał „Odę do młodości”, która stała się...
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu. Powieść tendencyjna - głosi prymat celów dydaktycznych i utylitarnych. Służy realizacji haseł pozytywizmu np.: pracy u podstaw , pracy organicznej , równouprawnienia...
,„O których utworach można powiedzieć, chronią przed jałowością życia” -człowiek względem drugiego człowieka.
,„O których utworach można powiedzieć, chronią przed jałowością życia” -człowiek względem drugiego człowieka. 1. Wstęp Człowiek szuka szczęścia w dobrach materialnych, w luksusie, w zdobywaniu sławy, w robieniu kariery, w ciągłym dążeniu do...
Krytyka moralności mieszczańskiej w twórczości G. Zapolskiej.
1. Wstęp a) Wyjaśnienie pojęcia moralności: Moralność, ogół norm, zasad, ocen, wzorów, ideałów - zmierzających do regulowania stosunków pomiędzy ludźmi. Całokształt zachowań jednostki lub grupy społecznej oceniany wg funkcjonującego systemu...
"Serce ma swoje racje, których rozum nie ma" udowodnij, że dewiza Pascala, była bliska wielu bohaterom literackim.
1. Wstęp Ludzie od zawsze stawiani są przed trudnymi decyzjami, borykają się z wyborem między tym, co mówi im rozum, a tym, co podpowiada serce. Nie jest łatwo pójść na kompromis i wybrać rozwiązanie wspólne dla obu doradców. Tak naprawdę...
"Inny świat" Herlinga-Grudzińskiego jako utwór o sile i słabości człowieka
1. Wstęp „Inny Świat” noszący podtytuł „Zapiski sowieckie”, jest utrwaleniem doświadczeń, przeżyć i przemyśleń autora z okresu jego pobytu w więzieniach i obozach, aż do uwolnienia i wstąpienia do armii polskiej. Była to pierwsza tego typu...
Cytaty na maturę.
MŁODOŚĆ „Orla twych lotów potęga” A.Mick- „Oda do młodości” „Polały się łyz...” : „na moją młodość górna i durną” „szukajcie prawdy jasnego płomienia, szukajcie nowych, nieodkrytych dróg” A.Asnyk „Jakoby też rok bez wiosny mieć chcieli...
Władza to przywilej, obowiązek czy przekleństwo?
Rozpoczynając rozważania nad problemem czy władza jest obowiąz-kiem, przywilejem czy też przekleństwem, warto się najpierw zastano-wić, czym jest władza w ogóle. Zwykle określamy ją jako możliwość kierowania innym człowiekiem bądź grupą ludzi i...
Cytaty.
CZŁOWIEK: “ Człowiek jest tylko trzciną, najsłabszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą...” Blaise Pascal “ Nie tak łatwo rzec: chcę być człowiekiem” Horacy “ Wielkość człowieka polega na jego postanowieniu, by być silniejszym niż warunki...
"Cierpienia młodego Wertera". Wrażenia po przeczytaniu lektury.
Utwór ten ma cechy powieści epistolarnej. Składa się z listów jednej osoby. Narracja w pierwszej osobie. Każdy list jest oznaczony datą. Świat jest przedstawiony z punktu widzenia autora listów. W drugiej części jest fragment napisany w trzeciej...
Cytaty maturalne.
„Człowiek jest tajemnicą, z tajemnicy przybywa i w tajemnicę odchodzi”. M. Dąbrowska „Bóg go stworzył, więc powinien uchodzić za człowieka." W. Shakespear “Człowiek genialny nie myli się; jego pomyłki są zamierzone, są bramą prowadzącą do...
Ustna matura
XXVII 3. Omów cechy gatunkowe poematu heroikomicznego na przykładzie „ Monachomachii „ Poemat heroikomiczny to stary gatunek, uprawiany już w starożytności, będący parodią eposu bohaterskiego. Stosowano parodię jako środek służący do...
Powtórka z epok - Antyk, Średniowiecze, Renesans.
1. Wzorce osobowe bohaterów prezentowane w literaturze średniowiecznej i twój sąd o nich. · Wzór ascety: (np. Św. Aleksy) rezygnacja z majątku, z życia w luksusie, z rodziny, wybór życia w poniewierce, śluby czystości, pobożność, pokora, dobroć,...
Motyw cierpienia w Biblii i mitologii.
Całe życie jest cierpieniem, od narodzin aż do śmierci człowiekowi towarzyszy ból. Udowadnia to literatura. "Prawie cała literatura, prawie cała poezja, prawie cała sztuka wyrosły z ludzkiego bólu." - pisał Leszek Kołakowski. Ludzie od zawsze...
Motywy literackie
WAŻNIEJSZE MOTYWY LITERACKIE ARKADIA Biblia Ogród Eden jako miejsce pobytu pierwszych ludzi, kraina żyzna z pięknymi drzewami, obcowanie z Bogiem. Dante "Boska Komedia" Umieszczony na poszczególnych planetach, szczęśliwi ludzie,...
"Prawie cała literatura, prawie cała poezja, prawie cała sztuka wyrosły z ludzkiego bólu." - pisał Leszek Kołakowski. Całe życie jest cierpieniem, od narodzin aż do śmierci człowiekowi towarzyszy ból. Jak udowadnia to literatura?
Ludzie od zawsze starali się wytłumaczyć pochodzenie cierpienia i jego przyczyny. Zło towarzyszy ludziom zawsze i jest nierozerwalnie związane z życiem, czego uczy Kohelet: "Człowiek zrodzony z niewiasty ma krótkie i bolesne życie." W zależności...