Gleba to element środowiska geograficznego bezpośrednio uzależniony od klimatu, składu mineralnego skały macierzystej, warunków wodnych oraz szaty roślinnej. Skład procentowy gleby przedstawia się następująco: - 45% części mineralne, - 25%...
Punktem zwrotnym w dziejach cywilizacji europejskiej były odkrycia geograficzne. Były to czasy, gdy wyprawy odkrywcze skierowały uwagę mieszkańców Europy ku nowym horyzontom oraz nowym kontynentom i ich mieszkańcom. Od daty odkrycia Ameryki przez...
SŁOWIŃSKI PARK NARODOWY Utworzony 1 stycznia 1967r. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 września 1966r. (Dz. U Nr 42, poz. 254 z późn. zm.) do 1 stycznia 1999 r. w województwie słupskim - obecnie województwie pomorskim. Starania o...
PÓŁWYSPY 1. Konin 2. Kolski 3. Skandynawski 4. Jutlandzki 5. Iberyjski 6. Apeniński 7. Bałkański 8. Krym 9. Pretoński 10. Hel WYSPY 1. Franciszka Józefa 2. Nowa Ziemia 3. Spitzbergen 4. Islandia 5. Wielka Brytania 6. Irlandia...
Polska leży w strefie czasu środkowoeuropejskiego, określanego według czasu słonecznego południka 15* długości geograficznej wschodniej (czas zimowy), Polska leży na półkuli północnej i wschodniej między 49*00’ a 54*00’ szerokości geograficznej...
Granica zachodnia - luty 1945 - konferencja jałtańska - przyznanie Polsce obecnych ziem zachodnich (tzw. ziemie odzyskane) - lipiec 1945 - konferencja poczdamska - ustalenie granicy zachodniej na Nysie Łużyckiej, Odrze i linii na zachód od...
Cyklony tropikalne są to niezwykle głębokie niże występujące w szerokościach międzyzwrotnikowych. Podobnie jak zwykły cyklon także cyklon tropikalny jest wirową cyrkulacją powietrza, ale charakteryzują go duże gradienty ciśnień, czyli duże ich...
Jeziora na kuli ziemskiej zajmują 1,8% powierzchni lądów. Ze względu na sposób powstawania dzielimy jeziora na kilka typów: - jeziora reliktowe – jeziora, które w przeszłości geologicznej były morzami w skutek ruchów tektonicznych bądź...
Ziemia ma dwa bieguny magnetyczne, które nie pokrywają się z biegunami geograficznymi. Magnetyczny biegun północny leży w pobliżu bieguna geograficznego południowego, a magnetyczny biegun południowy leży w pobliżu bieguna geograficznego...
JAPONIA, Nihon, Nippon, państwo w Azji Wsch., położone naW. Japońskich, na O. Spokojnym; w skład Japonii wchodzą 4 duże wyspy: Honsiu, Hokkaido, Kiusiu, Sikoku (ok. 96% pow. ogólnej), rozciągające się na dł. 2200 km, oraz ok. 4000 mniejszych wysp...
Dzisiejszy wygląd naszej planety, a szczególnie rozmieszczenie lądów i oceanów oraz wysokich gór, terenów nizinnych i głębokich rowów oceanicznych jest efektem długotrwałych przemian, napędzanych przede wszystkim ciepłem wnętrza Ziemi. przypuszcza...
Woliński Park Narodowy Utworzony na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 marca 1960r. (Dz. U. Nr 14, poz. 79 z późn. zm.) do 1 stycznia 1999r. w województwie szczecińskim - obecnie w województwie zachodnio-pomorskim. Powierzchnia...
Zróżnicowanie rasowe człowieka nastąpiło wskutek rozwoju oraz ewolucji gatunku homo sapiens sapiens. Istnieje parę teorii na temat tego zjawiska - pierwsza z nich, nosząca nazwę "policentrycznej", głosi, iż procesy rozwojowe, które skutkowały...
Las równikowy cechuje plątanina gałęzi i lian, półcień ożywiony tysiącem niepokojących odgłosów, duszna, przepojona wilgocią atmosfera. Las równikowy dzieli się na trzy główne strefy usytuowane po obu stronach równika: w Ameryce Środkowej i...
Świętokrzyskie województwo zostało utworzone 1 stycznia 1999. Położone jest w środkowej części Polski. Sąsiaduje z województwami: śląskim, łódzkim, mazowieckim, lubelskim, podkarpackim, małopolskim. Jest to jedno z najmniejszych terytorialnie...
Tatry Wysokie, południowo-wschodnia, najwyższa część Tatr, położona w Polsce i Słowacji, ciągnie się od przełęczy Liliowe na zachodzie po Przełęcz pod Kopą na wschodzie. Graniczne doliny Tatr Wysokich to Dolina Suchej Wody i Dolina Cicha na...
Tajga, borealne lasy iglaste, nazwa lasu szpilkowego na obszarze Azji i Europy, charakterystycznego dla klimatu umiarkowanie chłodnego. Tajga zajmuje większość obszaru Syberii oraz znaczne obszary Niżu Wschodnioeuropejskiego i Półwyspu...
Położenie i ukształtowanie Tatry są grupą górską wchodzącą w skład łańcucha Karpat, który to wielkim łukiem ciągnie się od przełomu Dunaju w Żelaznej Bramie, aż po Bramę Morawską. Tatry zaliczane są do Karpat Zachodnich, a w ich obrębie do...
Ludność to ogół mieszkańców określonego terytorium np. państwa czy kontynentu. Trzy cechy są przedmiotem badań geograficznych: stan, struktura dynamika. Tak naprawdę nie można określić w sposób jednoznaczny rozmieszczenia ludności, ponieważ ulega...
Wszyscy władcy Polski, począwszy od Piastów, zdawali sobie sprawę jak wielkie korzyści niesie ze sobą dostęp do Morza Bałtyckiego. Za wszelką cenę dążono do posiadania dostępu do Bałtyku. Od zakończenia II Wojny Światowej Polska może się cieszyć...
Nowy Jork (ang. New York)potocznie nazywane „Wielkie Jabłko” - największe miasto w Stanach Zjednoczonych i zarazem największa metropolia na świecie pod względem powierzchni. Znajduje się w stanie Nowy Jork. W wielu dziedzinach uważany jest za...
Klimat Polski zaliczamy do typu przejściowego wśród klimatów ciepłych strefy umiarkowanej. Do głównych czynników kształtujących klimat Polski należą - położenie w średnich szerokościach geograficznych - usytuowanie w centrum Europy między...
Demografia – jest dziedziną nauki, która zajmuje się: życiem, powstawaniem i przemijaniem społeczności ludzkiej, w równej mierze jej opisem liczbowym (przyrostem naturalnym, migracjami), strukturą (wieku, płci, zawodową, narodowościową,...
Podział Wszechoceanu Wszystkie oceany i morza stanowią części Wszechoceanu, gromadzącego 96,5% wód hydrosfery i zajmującego w sumie 361 mln km2, czyli 71% powierzchni Ziemi. Oceany nie tworzą odrębnych basenów, zaś granice pomiędzy nimi mają...
Gleba to powierzchniowa, biologicznie czynna warstwa skorupy ziemskiej. Powstała z różnych skał macierzystych pod wpływem czynników glebotwórczych (drobnoustroje, wyższe rośliny i zwierzęta, klimat, woda, rzeźba terenu, gospodarka człowieka) i...
Skąd wzięto nazwę „wulkan”? Nie wiadomo skąd dla ziejącej ogniem góry z jęzorami lawy znaleziono nazwę wulkan. Można na ten temat jedynie snuć domysły. Być może nazwa ta została nadana przez starożytnych Rzymian, na cześć ich porywczego boga...
Siarka rodzima. Tworzy kryształy w kształcie tabliczek lub podwójnych piramid, skupienia zbite i nacieki. Siarka powstała w trzeciorzędzie. Jest częstym produktem ekshalacji wulkanicznych jak np. w Chile lub Indonezji. Powstaje również w...
1. OBSZARY SEJSMICZNE Obszary aktywne sejsmicznie - są to grzbiety śród oceaniczne które wznoszą się ponad dno basenów oceanicznych sięgając do 2 - 3 tys. m. Obszary aktywne sejsmicznie mogą występować wzdłuż brzegów kontynentów, archipelagów...
Uszczegółowienie zagadnień Przemysł to dział gospodarki narodowej polegający na wydobywaniu surowców mineralnych (przemysł wydobywczy) i ich przetwarzaniu (przemysł przetwórczy). Surowce mineralne dzielą się ze względu na ich użyteczność...
Powstanie Próby połączenia M. Śródziemnego z M. Czerwonym podejmowano już w starożytności; ok. 600 p.n.e. powstał projekt kanału Nil–M. Czerwone, zrealizowany w III–II w. p.n.e.; kanał ten istniał do VIII w. n.e. Obecny kanał (zbud....
Prognozowanie pogody polega na okresleniu jaki bedzie stan atmosfery w przyszlosci, tj. powiedzmy za 12 godzin, 1 dzien, 2 dni, 3 dni, itd. Nalezy jednak zaznaczyc, ze prognozowanie na dluzsze okresy nie jest latwe i oczywiscie mniej wiarygodne. W...
Gleba – jest utworem, który powstaje w powierzchniowej warstwie zwietrzeliny skalnej, pod wpływem działania czynników glebotwórczych, do których zaliczamy: Skała macierzysta – materiał skalny, z którego i w obrębie którego tworzy się gleba....
Ukształtowanie powierzchni Ziemi jest wynikiem przeciwstawnego działania (interakcji) procesów endogenicznych i egzogenicznych, które powodują, że ukształtowanie powierzchni stale się zmienia. W ciągu długiego czasu rozwoju skorupy ziemskiej...
Płyta tektoniczna (płyta/kra litosfery/litosferyczna) - największa jednostka podziału litosfery, zgodnie z teorią tektoniki płyt. Płyty litosfery graniczą ze sobą wzdłuż stref o wzmożonej sejsmiczności, jednakże same zachowują stosunkowo dużą...
Funkcje wsi W Polsce, podobnie jak w większości rozwiniętych państw świata, wieś nie jest już osiedlem wyłącznie rolników. Pełni też różne funkcje. We wsiach polskich – zwłaszcza większych, będących ośrodkami administracji gminnej, lub...
Położenie, powierzchnia Park Narodowy "Bory Tucholskie" utworzono 1 lipca 1996 roku. Ochroną objęto powierzchnię 4 798 ha lasów, jezior, łąk i torfowisk. Park leży w północno-środkowej części kraju, w województwie pomorskim, powiat chojnicki,...
Las - jest wielkim zespołem różnorodnych organizmów roślinnych i zwierzęcych przystosowanych do życia obok siebie, na wspólnym obszarze (biocenoza, której głównym składnikiem są drzewa). Lasy zajmują blisko 1/3 powierzchni zamieszkałych lądów...
AFRYKA Algieria : Algier Angola : Luanda Benin : Porto-Novo Botswana : Gaborone Burkina Faso : Wagadugu Burundi : Bużumbura Czad : Ndżamena Dżibuti : Dżibuti Egipt : Kair Erytrea : Asmara Etiopia : Addis...
ROLNICTWO SAMOZAOPATRZENIOWE. System żarowo-odłogowy: zapoczątkował kształtowanie się na świecie sposobów gospodarowania ziemi. Polegał na zajmowaniu ziemi pod uprawę po wcześniejszym wypaleniu roślinności stepowej lub leśnej. Występuje...
Drzewa Liście i szyszki Występowanie u wykorzystanie Cis gęsta, szeroka korona, często wielopniowa, wiecznie zielona. Igły są miękkie, spłaszczone i łukowato wygięte, z wierzchu ciemnozielone, od spodu jaśniejsze. Układają się...
Lasy dostarczają drewna, owoców, ziół, grzybów, żywicy, są siedliskiem życia dzikich zwierząt - są to ich funkcje produkcyjne. Poza tym lasy pełnią ważne funkcje poza produkcyjne. Kształtują i wpływają na warunki środowiska przyrodniczego. Lasy...
Antarktyka to strefa polarna Ziemi, położona wokół bieguna południowego. W jej skład wchodzą: kontynent Antarktyda, otaczający go Ocean Południowy oraz leżące tam wyspy. Nazwa Antarktyka pochodzi od greckiego antarktikós (anti - naprzeciw,...
Zlodowacenia (glacjały) – to okresy zimne (rozwój lądolodu): rytmiczne zmiany klimatu, wyrażające się w zmianach temperatury i ilości opadów. Na całej kuli ziemskiej prowadziły do wielokrotnego rozwoju czasz lądolodów. W czasie zlodowaceń...
Utworzenie parku. Biebrzański Park Narodowy jest największym parkiem narodowym w Polsce. Chociaż koncepcja ochrony tych terenów poprzez utworzenie „Biebrzańskiego Parku Natury” pojawiła się jeszcze przed Konwencją Ramsarską, bo w 1968 roku na...
Klimat - długookresowy charakterystyczne reżim pogody na określonym obszarze, uwarunkowanym bilansem cieplnym, cyrkulacją atmosferyczną, cechami podłoża atmosfery i działalnością ludzką Obszar występowanie tej strefy. Chłodny klimat...
POŁOŻENIE PARKU Woliński Park Narodowy utworzony od 1960 roku obejmuje ochronną część największej polskie wyspy – Wolin. Szczególne walory Parku to: najpiękniejszy odcinek polskiego wybrzeża klifowego, dobrze zachowane lasy bukowe, unikalna –...
1. Położenie, linia brzegowa i ukształtowanie powierzchni Afryki Afryka leży symetrycznie po obu stronach równika. W porównaniu z innymi kontynentami, na przykład Europą i Azją, Afryka ma słabo rozwiniętą linie brzegową. Niewiele jest tam wysp,...
Pojęcie urbanizacja może być różnie rozumiane. Z demograficznego punktu widzenia urbanizacja to koncentracja ludności w miastach. W aspekcie osadniczym urbanizacja to: - koncentracja funkcji miejskich; - rozwój istniejących miast; -...
Położenie, powierzchnia. Park Narodowy Gór Stołowych obejmuje polską część Gór Stołowych, które są częścią Sudetów Środkowych. Park leży w Polsce południowo-zachodniej, województwie dolnośląskim, na granicy z Czechami. W 1981 utworzono tu...
Rolnictwo od zarania dziejów uzależnione było od przyrody. Nie mogłoby ono bez niej funkcjonować, bo właśnie w oparciu o środowisko naturalne powstało. Człowiek w miarę obserwacji cyklów i zjawisk przyrody, uczył się wykorzystywać je do...