Alternatywne źródła energii
ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ENERGII Od początku lat 90-tych obserwuje się wzrost zainteresowania alternatywnymi źródłami energii. Wykorzystanie energii słonecznej na świecie wzrosło dwukrotnie, wiatrowej czterokrotnie. Przynosi ono korzyści zarówno...
Budowa komórki i funkcje jej elementów
KOMÓRKA to podstawowy element każdego organizmu, zdolny do oddychania, odżywiania, rozmnażania, wzrostu. Wielkość i kształt komórek są różne. Każda komórka jest zbudowana z 2 składników - ściany komórkowej i protoplastu. Protoplast jest...
Składniki mineralne - krótko
Składniki mineralne dzielimy na mikroelementy (zapotrzebowanie dzienne poniżej 100 mg na osobę), np. żelazo, jod, cynk, selen, i makroelementy (zapotrzebowanie dzienne powyżej 100 mg na osobę), czyli wapń, potas, magnez, fosfor, sód. Wapń i...
Witaminy i składniki mineralne
Witamina B12 (cyjanokobalamina, kobalamina) Rola w organizmie - bierze udział w przemianie węglowodanowej, białkowej, tłuszczowej i w różnorodnych procesach, zapewnia aktywność, uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych ciałek krwi, przeciwdziała...
Budowa skóry
Skóra - Osłona pokrywająca całą powierzchnię ciała, tzw. powłoka wspólna, składa się z powłoki właściwej, czyli skóry i jej przydatków. Do przydatków zalicza się: gruczoły skóry, włosy, paznokcie. Skóra jest narządem o budowie złożonej,...
Budowa i powstawanie komórek rozrodczych
Plemniki – proces powstawania to spermatogeneza. Produkcja rozpoczyna się w okresie dojrzewania i trwa do śmierci. Powstają na skutek podziałów mitotycznych komórek płciowych tzw spermatogonii (nabłonek rozrodczy wyścielający wnętrze jądra), a...
Budowa i rola mięśni szkieletowych
BUDOWA Biorąc pod uwagę oraz właściwości fizjologiczne, u człowieka można wyróżnia się dwa rodzaje tkanki mięśniowej: tkankę gładką i poprzecznie prążkowaną.. Mięśnie szkieletowe poprzez ścięgna są przyłączone z kośćmi i mają zdolność...
Budowa i funkcje układu odpornościowego człowieka
Choroby zakaźne przez długi okres nie były dobrze poznane. Długo opierano się na wiadomościach, które to dostarczyli nam już starożytni Grecy. Nikt nie mógł prawidłowo od-gadnąć zagadki śmierci milionów ludzi, dotkniętych chorobą. Dawniej...
Budowa Kwiatu i owoca
Kwiat i owoc Około 130 milionów lat temu pojawiły się pierwsze rośliny kwiatowe. W ciągu następnych 40 milionów, stoły się one najdoskonalszymi roślinami na Ziemi, takimi są też i dzisiaj. Rośliny kwiatowe odniosły taki sukces ewolucyjny,...
Matura ustna
1.wymień budowę i funkcje związków organicznych występujących w organizmie CUKRY(węglowodany): zbudowane od 3-7 atomów węgla- monosacharydy-(cukry proste); są rozpuszczalne w wodzie; są niezbędnym składnikiem płynów ustrojowych-...
Tkanki - budowa i funkcje
1.Tkanka - zespół komórek o podobnej budowie i czynnościach życiowych. 2.Podział tkanek zwierzęcych: a)tkanka nerwowa - odbiera bodźce ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego.Podstawową jednostką budującą tkankę nerwową jest komórka nerwowa...
Niedobory wody
Jedną z największych sprzeczności tkwiących w naturze ludziej jest to, że cenimy sobie tylko te rzeczy, których nam brakuje. Wodę doceniamy dopiero wtedy, gdy wysychają studnie. A wysychają nie tylko na terenach podatnych na suszę, ale również...
Dojrzałość i wiek średni
Dojrzałość to okres w życiu człowieka trwający od 19 do 40 roku. To okres, w którym w pełni są ukształtowane fizyczne i psychiczne cechy człowieka umożliwiające funkcjonowanie w społeczeństwie,...
Ekosystem.
Praca domowa- pytania o ekosystem 1.Wymień ekosystemy wodne i podaj, jaki procent stanowi największy ocean Ziemi. Ekosystemy wodne dzielą się na ekosystemy morskie(zatoki, morza, oceany) i ekosystemy słodkowodne (wody stojące- stawy,...
Plan zajęć o tematyce ochrony środowiska dla kółka ekologicznego
MIESIĄC TEMAT PRZEBIEG ZAJĘĆ UWAGI Wrzesień Lekcja organizacyjna zapoznanie z planem zajęć zrobienie listy uczestników biorących udział w kole zainteresowań przeprowadzenie ankiety związanej z ekologią i ochroną...
Lekomania
Zależność lekowa jest to stan wywołanym dłuższym okresem przyjmowania lek (nadużywanie leków lub innej substancji chemicznej). Lek powoduje przestrojenie czynności psychicznych, fizycznych oraz somatycznych do tego stopnia, że nagłe jego...
Znaczenie grzybów
1) Wykorzystywanie grzybów: W warunkach beztlenowych niektóre grzyby odznaczają się zdolnością wywoływania fermentacji. Do takich grzybów należą przede wszystkim drożdże, powodujące fermentację alkoholową, w wyniku której powstaje z cukru...
Wydalanie i skóra
Wydalanie jest procesem polegającym na pozbywaniu się z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii(metabolizm). Przemianą materii są nazywane wszystkie procesy zapewniające odbudowę tkanek, zapewnienie stałej temp oraz...
Budowa i czynności życiowe pierścienic
1.Do pierścienic zaliczamy: -Skąposzczety(dżdżownica) -Wieloszczety (nereida) -pijawki (pijawka lekarska) 2.Środowiskiem życia pierścienic są: -gleba -woda 3.Charakterystyczne cechy budowy morfologicznej pierścienic: -Ciało podzielone na segmenty...
Typy kwiatostanów roślin okrytonasiennych
Rośliny okrytozalążkowe są gromadą roślin nasiennych liczącą około 300 tys. gatunków drzew, krzewów i bylin, są więc najliczniejsza grupa w świecie roślin. Posiadają one kwiatostany odgrywające dużą rolę w zapylaniu kwiatów, gdyż kwiaty...
Dlaczego jemioła jest półpasożytem ?
Jemioła jest półpasożytniczym krzewem osiągającym 20-50 cm wysokości. Żyje do 50, a nawet 70 lat. Występuje w Europie, Afryce, Azji i Australii, na terenach z łagodnymi zimami, od nizin do terenów pagórkowatych, niekiedy w górach do wysokości 1300...
Rośliny nasienne - charakterystyka, rozmnażanie, budowa, podział
Rośliny nasienne - Posiadają łodygi i korzenia zdolne do przyrostu wtórnego na grubość - Posiadają żeński organ rozrodczy jakim jest zalążek który po zapłodnieniu przekształca się w nasiona - Obejmują grupy: Nagonasiennych i Okrytonasiennych...
Widłaki, skrzypy, paprocie - opis
WIDŁAKI - ich zarodniki kiełkują bardzo wolno. Sporofit jest zieloną, samożywną, pokrytą drobnymi, liśćmi, osiągającą kilkadziesiąt centymetrów długości. Sporofile podobne są do liści płonnych - różnozarodnikowe - sporofit jej jest ulistniona...
Rozmnażanie roślin okrytonasiennych
Zanim przejdę do omawiania samego procesu rozmnażania, omówię budowę morfologiczną kwiatu. Kwiat osadzony jest na szypółce kwiatowej, która w górnej części tworzy dno kwiatowe. (kwiaty bezszypółkowe to kwiaty siedzące). Części kwiatu możemy...
Mitoza i mejoza z obrazkami
Typy kariokinez Kariokineza - podział komórki 1. Wyróżniamy trzy typy podziału komórki. Są to: - Amitoza - czyli dzielenie się komórek bez wyodrębniania chromosomów. W ten sposób dzielą się bakterie i nowotwory. Dlatego tak szybko...
Zagadnienia maturalne z biologii
1. Klasyfikacja organizmów Podstawy taksonomii - Historyczne i współczesne systemy klasyfikowania organizmów - Botanika i zoologia - klasyczne dziedziny biologii - Metody badania rozwoju życia na Ziemi 2. Bakterie Bakterie - pierwsze...
Protisty
Grupa najprostszych organizmów eukariotycznych o niejednolitym pochodzeniu i charakterze. 1. Powstanie komórki eukariotycznej Komórki eukariotyczne powstały w wyniku stopniowych przekształceń z komórek prokariotycznych. Tzw. Teoria...
Funkcje dróg oddechowych i płuc
1)jama nosowa -ogrzewa powietrze -oczyszcza powietrze -nawilża powietrze -odbiera zapachy 2)gardło -wspólny narząd dla układu pokarmowego i oddechowego 3)krtań -narząd mowy -nagłośnia chroni przed zakrztuszeniem 4)tchawica...
Lasy liściaste
Las jest jednym z najbardziej złożonych i skomplikowanych „organizmów” na świecie. Las tworzą nie tylko postrzegane jako dom rosnące w nim rośliny – szczególnie drzewa, ale ogromna ilość wzajemnie powiązanych ze sobą gatunków bakterii, glonów,...
Narwiański Park Narodowy
Położenie i powierzchnia: Narwiański Park Narodowy leży w północno-wschodniej części Polski w województwie podlaskim. Powierzchnia całkowita parku utworzonego w 1996 r. wynosi 7350 ha. Na terenie parku dominuje własność prywatna, głównie...
Płazy
Płazy , poza nielicznymi wyjątkami są zwierzętami czworonożnymi o wydłużonej budowie ciała , jak na przykład traszki i salamandry , które mają ogon , albo tez o budowie krępej , jak na przykład żaby i ropuchy , które są bezogonowe . Niektóre z...
Hormony - definicje
Hormony: substancje wytwarzane w jednych częściach ciała, a wywierające wpływ na komórki, tkanki i narządy w innych częściach ciała. Pobudzają komórki docelowe do swoistej reakcji, u której podłoża leży zmiana metabolizmu komórki. Hormony...
Oddychanie tlenowe i beztlenowe krótkie porównanie pod względem substratów, produktów, ilości tworzonego ATP i miejsca przebiegu procesu.
Porównaj oddychanie tlenowe i beztlenowe pod względem substratów, produktów, ilości tworzonego ATP i miejsca przebiegu procesu. Oddychanie tlenowe zachodzi w trzecim etapie czyli w transportowaniu elektronów w łańcuchach oddechowych i...
Delfiny
HISTORIA DELFINÓW Delfiny, tak jak my, były kiedyś ssakami lądowymi. Pierwsze znane świadectwa istnienia waleni sięgają 2200 lat przed naszą erą. Są to rysunki skalne, odnalezione w północnej Norwegii. W przeszłości delfiny otaczano czcią...
Protisty
Protisty - jedno z pięciu wyróżnianych obecnie królestw organizmów żywych, obejmujące te eukarionty, które pozostały po wyłączeniu organizmów zaliczonych do zwierząt, roślin i grzybów. Nie istnieje żadna zaawansowana ewolucyjnie cecha, która...
Budowa ryb jako kręgowców wodnych
CECHY PRZYSTOSOWUJĄCE RYBY DO ŻYCIA W WODZIE: - opływowy kształt ciała (zmniejszenie oporu wody), - ciało pokryte łuskami ułożonymi dachówkowato i śluzem (zmniejszenie oporu wody), Rodzaje łusek: plakoidalne, ganoidalne, kostne (cykloidalna...
Kształty liści
Liście złożone a. liść trójlistkowy, b. dłoniasto złożony, c. nieparzystopierzasty z wąsami, d. parzystopierzasty, e. wachlarzowatopalczasty, f. dłoniasto klapowany, g. podwójnie nieparzystopierzasty Brzegi blaszek a....
Enzymy
Regulacja aktywności enzymów Enzymy to substancje chemiczne wytwarzane przez komórki, których funkcją jest regulacja przebiegu procesów życiowych, np. przyspieszanie reakcji zachodzących w organizmie. Ich działanie polega na obniżaniu energii...
Budowa i funkcje komórki
Budowa komórki - mitochondrium - jądro komórkowe - siateczka śródplazmatyczna - cytoplazma - lizosom - aparat Goldiego Błona komórkowa a) zbudowana z białek i lipidów b) wykazuje właściwości błony półprzepuszczalnej, ponieważ...
Budowa i funkcje składników odżywczych
BUDOWA I FUNKCJE SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH 1. BIAŁKA 2. CUKRY 3. TŁUSZCZE 4. KWASY NUKLEINOWE 5. WNIOSKI 1. Białka. Inaczej zwane proteiny, są to organiczne związki wielkocząsteczkowe zbudowane z aminokwasów, zawierających w swej...
Zmysł dotyku
Narządy dotyku są rozłożone na powierzchni całego ciała. Dotyk jest czuły na temperaturę i ból. Właściwie najlepiej uważać dotyk za grupę zmysłów, z których część jest wyposażona w wyspecjalizowane zakończenia nerwowe, czyli receptory, umieszczone...
Bezkręgowce zadania pytania i odpowiedzi (14 zadań)
Zadania Bezkręgowce 1. Omów podstawowe rodzaje gamii u protistów: a) Izogamia polega na łączeniu się dwóch gamet identycznych pod względem kształtu i ruchliwości b) Oogamia zachodzi gdy łączą się komórki wyraźne zróżnicowanie na gametę żeńską...
Mitoza i mejoza
Mitoza - podział jądra komórkowego, któremu towarzyszy precyzyjne rozdzielenie chromosomów do dwóch jąder potomnych. W jego wyniku powstają jądra potomne, które mają taką samą liczbę chromosomów co jądro dzielące się. Podziały mitotyczne są...
Układ rozrodczy człowieka
Budowa układu rozrodczego człowieka 1. Rozmnażanie to zwiększenie liczby osobników danego gatunku. Celem jest utrzymanie gatunku przy życiu. a). Płciowe : - Zachodzi przy udziale gamet (plemniki + komórki płciowe) - Warunkuję zmienność...
Czynniki wpływające na biosferę
Zjawiska wpływające na klimat i warunki życia w biosferze to: • efekt cieplarniany • kwaśne deszcze • dziura ozonowa Efekt cieplarniany (szklarniowy) polega na podwyższaniu się temperatury atmosfery. Ocieplanie klimatu Ziemi wynika ze...
Tkanki
Roślinne: twórcze (dzieląc się produkują nowe, przyczyniają się do wzrostu); stałe: okrywająca (na pow. Organów, chroni, bierze udział w wymianie gazowej, zabezpiecza przed nadmiernym parowaniem, umożliwia pobieranie sub. min. z gleby), miękiszowa...
Komensalizm
Komensalizm - (współbiesiadnictwo) jest to forma symbiozy dwóch różnych gatunków zwierząt, roślin lub rośliny i zwierzęcia polegające na tym, że jeden z partnerów( gospodarz) udostępnia drugiemu ( komensalowi) pokarm, drugi partner nie wyrządza...