Hormony - definicje

Hormony: substancje wytwarzane w jednych częściach ciała, a wywierające wpływ na komórki, tkanki i narządy w innych częściach ciała. Pobudzają komórki docelowe do swoistej reakcji, u której podłoża leży zmiana metabolizmu komórki.

Hormony tropowe: wydzielane są przez przysadkę mózgową, wpływają na wydzielanie hormonów przez gruczoły.

Hormony tkankowe: są wytwarzane przez inne narządy.

Gruczoły dokrewne: komórki zebrane w gruczoły, przez te komórki hormony są wydzielane do krwi.

Hormony sterydowe: (steroidowi) wnikają do wnętrza komórek docelowych.

Hormony białkowe: wymagają receptorów na powierzchni komórki.

Mechanizm działania hormonów:
- hormony białkowe nie są transportowane przez błonę i dlatego wymagają obecności receptorów na powierzchni komórki. Powstanie kompleksu hormon-receptor zmienia aktywność białek enzymatycznych już istniejących na terenie komórki.
- hormony sterydowe łatwo rozpuszczają się w warstwie lipidowej błony i w ten sposób przemieszczają się do wnętrza komórek, gdzie łączą się z odpowiednimi receptorami na terenie cytoplazmy. Efektem powstania kompleksu hormon-receptor jest uaktywnienie konkretnych genów i powstanie nowych białek, często o charakterze enzymatycznym.
Akromegalia: wydzielanie zbyt dużej ilości hormonu wzrostu po zakończeniu wzrostu powoduje nadmierne powiększenie kości szczęki, stóp i dłoni, oraz narządów wewn.

Układ nerwowy:
- stymuluje mięśnie do skurczu, a gruczoły do wydzielania
- informacja u podstaw impulsów elektrycznych przewodzona jest przez włókna nerwowe
- impuls przekazywany jest wyłącznie do komórki docelowej
- działa w ciągu milisekund
- efekty są krótkotrwałe i odwracalne

Układ hormonalny:
- wywiera wpływ na aktywność metaboliczną komórek
- stymuluje gruczoły do wydzielania
- info ma postać cząsteczek związków chemicznych wydzielanych do krwiobiegu
- hormony krążą po całym ciele, ale wywierają wpływ tylko na komórki docelowe
- wywiera efekt w kilka min, h, a nawet dłużej
- efekty są długotrwałe

Hormony tkankowe:
- renina: ma charakter enzymatyczny, który jest niezbędny do przekształcania nieczynnej postaci innego hormonu w czynną angiotensynę (razem wpływa na wydzielanie hormonów nadnerczy i funkcjonowanie nerek)
- prostaglandyjny: pochodne kwasów tłuszczowych, odgrywają ważną role w regulacji cyklu miesiączkowego i inicjowaniu porodu, wpływają na wydzielanie hormonów z przysadki, przemiany metaboliczne (aspiryna działa na nie hamująco)