Typy kariokinez
Kariokineza - podział komórki
1. Wyróżniamy trzy typy podziału komórki. Są to:
- Amitoza - czyli dzielenie się komórek bez wyodrębniania chromosomów. W ten sposób dzielą się bakterie i nowotwory. Dlatego tak szybko rozprzestrzenia się rak.
- Mitoza - tzn. podział komórek somatycznych (soma - łac. ciało) Z komórki macierzystej powstają 2 komórki identyczne jak komórka macierzysta. W ten sposób dzielą się praktycznie wszystkie komórki.
- Mejoza - podział gamet, czyli komórek rozrodczych - plemnika i komórki jajowej. Polega na podziale komórki macierzystej, która jest diploidalna (to znaczy, że zawiera 46 chromosomów) na 2 komórki haploidalne (czyli takie które zawierają tylko 23 chromosomy). Mejoza polega na dwóch takich podziałach. Pierwszy z nich to podział redukcyjny, a drugi - ekwacyjny. Oba są takie same. Powstają cztery komórki potomne. (W komórkach potomnych są tylko 23 chromosomy, by przy połączeniu się z drugą komórką, nie wyszło dziecko ze zdwojoną liczbą chromosomów. Byłby wtedy mega down :P)
Mitoza
1. Profaza - zanika błona jądrowa (jądrowa! Nie komórkowa bo komórka nie wylewa się na stół) jąderka, a z chromatyny (złożonej z DNA i białka) powstają chromosomy.
2. Metafaza - stadium gwiazdy macierzystej. Chromosomy układają się w pozycji równikowej, połączone z biegunami, niciami wrzeciona kariokinetycznego.
3. Anafaza - Skracają się nici wrzeciona i do biegunów komórki docierają pęknięte chromosomy (chromatydy)
4. Telofaza - Następuje cytokineza, tzn. podział cytoplazmy, odtwarza się błona jądrowa, jąderka, chromosomy rozwijają się do postaci chromatyny. Telofaza jest odwrotnością profazy.
INTERFAZA - Faza między podziałami, wtedy to zwiększa się ilość chromosomów (dobudowują się) aby komórka była diploidalna.
Ciekawostka* - najmniej chromosomów ma glista końska - 2; a najwięcej, czyli 1600, drobne morskie zwierzątko zwane radiolarią.
Mejoza
1. Profaza I - najbardziej skomplikowana faza.
a) Leptoten - tworzą się chromosomy
b) Zygoten - chromosomy homologiczne* łączą się w pary, tzw. Biwalenty (tetrady). (chromosomy homologiczne, to takie które zawierają informacje o tych samych cechach w tym samym miejscu. Np. kolor oczu, włosów, wzrost itd.)
c) Pachyten - chromosomy w biwalencie pękają, jednak są zaczepione w jednym miejscu. [Crossing-over - wymiana odcinków chromatyd między chromosomami homologicznymi) Dzięki temu, zwiększa się różnorodność genetyczna potomstwa.
d) Diploten - zanika jąderko
e) Diakineza - zanika błona jądrowa
Dalej idzie jak w mitozie.
2. Metafaza I - biwalenty układają się w płaszczyźnie równikowej
3. Anafaza - kurczą się nici wrzeciona kariokinetycznego i do biegunów docierają chormosomy.
4. Telofaza - odtwarza się błona jądrowa, jąderka, powstają 2 komórki.
Cały proces jest powtarzany, do powstania 4 komórek.
Zdjęcia w załączniku