Komórka zwierzęca i roślinna
Obecnie jest wiadomo, że wszystkie organizmy żywe zbudowane są z większej lub mniejszej liczby komórek. Występują więc organizmy jednokomórkowe np. bakterie, pierwotniaki lub wielokomórkowe, zbudowane z wielu współpracujących ze sobą komórek....
Biologia- odżywianie
Biologia- odżywianie Biologia / Biologia - prace przekrojowe / Biologia- odżywianie Odżywianie = samożywność (autotrofizm); cudzożywność (heterotrofizm) Przepływ energii w świecie: energia świetlna = (chlorofil)>e. Chemiczna- którą...
Zestaw pytań i odpowiedzi z biologii
1. Jakie są rodzaje układu nerwowego? - centralny/ mózg, rdzeń kręgowy - obwodowy/ podlega naszej woli(nerwy obwodowe dochodzą do mięśni szkieletowych) - autonomiczny czyli wegetatywny/ nie podlega naszej woli(nerwy dochodzą do narządów...
Układ pokarmowy -budowa i funkcje
---> w załączniku praca jest wyrazniejsza (kolory, akapity ) :) Jama ustna-rozdrobnienie pokarmu,rozpoczęcie procesu chemicznego trawienia ,towarzyszy temu zwilżenie pokarmu śliną. Wytwarzana pod wpływem zapachu jedzenia, dziennie jest...
Segregacja odpadów
SEGREGACJA ODPADÓW Istnieją dwa podstawowe modele segregacji odpadów: 1. selektywna zbiórka odpadów (odpady zbierane do oddzielnych, specjalnie do tego celu przeznaczonych pojemników, worków, przyjmowane do punktów skupu...
Tkanki roślinne
1.TkAnKi TwÓrCzE- maja zdolność do ciągłych podziałów. a.)pierwotna tkanka twórcza.. w stozkach wzrostu, korzenia, i łodygi b.)tkanka twórcza wtórna.. (miazga) umożliwia przyrost na grubość 2.TkAnKi StAłe- nie maja zdolności do podziału...
Cukry
Monosacharydy cukry proste, jednocukry Glukoza- występowanie: owoce, winogrona, miód. Fruktoza,- czyli cukier owocowy Ryboza- Występuje głównie w kwasach nukleinowych Galaktoza- występuje w postaci składnika cukru mlekowego oraz składnika...
Wirusy - notatka - poziom rozszerzony
Wirusy 1. Budowa wirionu - Materiał genetyczny (DNA lub RNA) - Otoczka białkowa (kapsyd) - Może występować osłonka białkowa lipidowa składająca się z błony komórkowej gospodarza i glikoprotein wirusa. 2. Podstawowe kształty wirionów -...
Rozmnażanie się ptaków
W procesie rozmnażania ptaków można wyróżnić kilka podstawowych faz: - wzajemne poszukiwanie obu płci, - zaloty (wydawanie odgłosów, tańce godowe...), - łączenie się w pary, - budowa gniazda, - złożenie i wysiadywanie jaj, - wykluwanie się...
Oddychanie komórkowe
Oddychanie komórkowe - zachodzi w mitochondriach, w dzień i w nocy - polega na utlenianiu glukozy, która rozkłada się na dwutlenek węgla i wodę - powstaje energia zgromadzona w ATP - nosnik energii - zachodzi wieloetapowo Reakcja...
Rasy człowieka
Żółta rasa człowieka-dzieli się na azjatycką, eskimoską, indiańską i oceaniczną (Polinezyjczycy i Mikronezyczycy).Najpierw wschodniej i środkowej Azji, skąd rozprzestrzeniła się na obie Ameryki. Tam została jednak wyparta i wyniszczona przez...
Morfologia i anatomia roślin - dział botaniki
Botanika - morfologia i anatomia roślin. Botanika morfologia i anatomia. 1. Budowa zarodka. Zarodkiem nazywamy młody, niedojrzały organizm roślinny we wczesnym stadium rozwojowym, w którym nie jest on jeszcze samodzielny, lecz zależny od...
Budowa i cykl rozwojowy tasiemców
Tasiemce są płazińcami, czyli robakami płaskimi. W budowie ich ciała obok ektodermy i entodermy uczestniczy także trzecia warstwa komórek zarodkowych - mezoderma (trójwarstwowce). Z mezodermy zbudowana jest większa część ciała i z niej tworzy...
Ptaki Polski
KRUK — CORWS CORAX L. Cechy czarny, znacznie większy od gawrona. Potężny dziób, ogon klinowato zakończony. Lot zręczny, podobny do lotu ptaków drapieżnych. W okresie lęgowym żyje w lasach, a szczególnie w terenie urozmaiconym,Poza okresem...
Mięczaki
Systematyka : - Chitony - Jednotarczowce - Ślimaki - Łódkonogi - Małże - Głowonogi Tryb życia i środowisko : - Organizmy wolnożyjące - Mało aktywne (ślimaki, małże) - Najaktywniejsze (głowonogi) - Formy wodne...
Dowody potwierdzające ewolucję
EWOLUCJA - proces stopniowych zmian, dzięki któremu ze wspólnego przodka powstały wszystkie żyjące dziś na kuli ziemskiej organizmy. SKAMIENIAŁOŚCI - kopalne szczątki organizmów z minionych epok geologicznych oraz ślady ich działalności...
Tkanki zwierzęce i roślinne
Tkanki roślinne Tkanka okrywająca Korzeń, łodyga i liście są otoczone na zewnątrz tkanką okrywającą, zwaną skórką. Tworzą ją żywe, prostokątne komórki, ściśle przylegające do siebie. Tkanka ta zabezpiecza organizmy przed działaniem...
Regulacja nerwowo hormonalna
Układ nerwowy i hormonalny Zapewniają harmonijny rozwój i funkcjonowanie organizmu, regulacja nerwowa-szybka i krótka, hormonalna-wolna i działa dłużej; Układ Hormonalny: tworzą gruczoły wydzielania wew.(gruczoły dokrewne); Układ nerwowy:...
Choroby bakteryjne
Ropne choroby skóry są wywołane głównie przez gronkowce, paciorkowce oraz zakażenia mieszane. Zakażenia gronkowcowe obejmują zapalenia mieszków włosowych, figówkę, czyraki, ropnie mnogie pach, ropnie mnogie niemowląt, liszajec pęcherzowy...
Narządy i układ narządów - organizm człowieka i homeostaza
a) NARZĄD - to komórki połączone w jedną całość b) UKŁAD NARZADÓW - juz gotowe narządy, którym przeznaczone są funkcje. c) HOMEOSTAZA - zdolnosc organizmów do utrzymania względnie stałego środowiska wewnętrznego PORÓWNANIE ZNACZENIA...
Odżywianie
Odżywianie - m.in. proces życiowy polegający na dostarczeniu pokarmu każdej żywej komórce (w sposób samożywny lub cudzożywny). Pobrany pokarm jest wykorzystywany przez organizm jako materiał budulcowy, energetyczny, zapasowy i regulatorowy....
Na czym polega utlenianie i spalanie?
Spalanie Spalanie - to gwałtowny proces, któremu towarzyszy wydzielanie energii w postaci ciepła i światła np. Spalanie (utlenianie) węgla C O2----->CO2 en.świetlna Spalanie (utl. )magnezu Mg O2------>MgO2 en.cieplna en.świetlna...
Rozwój zrównoważony
Widmo kryzysu ekologicznego posiada dynamikę o wymiarze globalnym. Kryzys oznacza tu ingerencję człowieka w układy przyrodnicze, które przekraczają zdolność środowiska do samodzielnej kompensacji zachodzących zmian. Przyczyn kryzysu ekologicznego,...
Przyczyny wędrówek ptaków
Ptaki dzielimy na osiadłe - pozostające na danym terenie przez cały rok i zmieniające miejsce pobytu tylko w granicach rewiru żerowania oraz wędrowne, które przemieszczają się okresowo z jednego terenu na inny. Przyczyną wędrówek ptaków jest...
Sposoby odżywiania sie organizmów.
Wszystkie procest chemiczne i związane a nim przemiany energetyczne, zachodzace w karzdej żywej komórce nazywamy przemiana materii(maetabolizne). Metabolisty-słowo pocgodzenia greskiego, metabole-przemiana. Na przemianę materii składają się dwa...
Budowa układu krwionośnego człowieka
1. Układ krwionośny zbudowany jest z: - serca - żył - tętnic Dzieli się na: - duży obieg krwi - mały obieg krwi W skład dużego obiegu krwi wchodzę: a) lewa komora serca b) tętnica główna aorta kończąca się tętniczymi naczyniami...
Ssaki - wiewiórka - opis
Wiewiórka jest przystosowana do życia na drzewach. Kończyny zakończone ostrymi pazurkami. Jest zwinna i lekka. Długi ogon pomaga w utrzymywaniu równowago w czasie skoków z gałęzi na gałąź. Ma rudą barwę, odżywia się głównie orzechami. Czasem w...
Czynniki środowiska ograniczjące występowanie organizmów
ŚRODOWISKO ORGANIZMÓW ŻYWYCH: A) lądowe B) wodne. RÓŻNICE: - temperaturą -zawartością tlenu i dwutlenku węgla -odmiennymi warunkami świetlnymi -zasobnością soli mineralnych -odczynem(pH) -stopniem oddziaływania czynników mechanicznych :...
Dlaczego sejmuria nie jest formą przejściową między płązami a gadami?
Sejmuria NIE jest formą pośrednią między płazami i gadami ponieważ nie jest przodkiem gadów-jej znaleziska datuje się na okres wczesnego permu.Przedstawiciele reprezentują cechy zdecydowanie płazie(np obecnośc kijanki,budowa czaszki...),natomiast...
Rola dżdżownic
Dżdżownice są niezwykle istotnymi mieszkańcami gleby, pełniącymi kluczową rolę w ekosystemie. Są znane z prowadzenia ryjącego trybu życia, który wpływa korzystnie na strukturę gleby i jej zdolność do utrzymania życia roślin. Te bezkręgowce...
Substancje organiczne – cukry, tłuszcze, białka.
CUKRY [węglowodany] Cukry to związki [łańcuchy węglowe] w których występują naraz grupy hydroksylowe [OH] i karbonylowe [COH]. Podział cukrów -Proste: triozy: aldehyd glicerolowy - C3H6O3 pentozy: ryboza – C5H10O5, rybuloza - C5H10O5,...
Paprotniki
Są grupą lądowych roślin organowych, obejmujących klasy: paprocie, widłakowe, skrzypowe oraz wymarłe psylofity. U paprotników występuje w rozwoju przemiana pokoleń z drobnym gametofitem, nazywanym przedroślem. Psylofity. Wymarłe paprotniki...
Układ oddechowy
Układ oddechowy – wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe. Układ oddechowy bierze udział w transporcie powietrza i w wymianie gazowej. Do komórek organizmu jest dostarczany (za pośrednictwem układu krwionośnego) tlen, dzięki któremu...
Tkanki nabłonkowe i ich funkcje
Funkcja nabłonków - oddzielają nasz organizm od środowiska - pozwalają na wymianę gazową - zabezpieczają przed utratą wody - ułatwiają odbiór bodźców ze świata zewnętrznego - wyściełają narządy i jamy ciała Tkanka nabłonkowa - ma...
Szrotówek Kasztanowcowiaczek i Kasztany - historia
Kasztanowce Kasztanowce nie pochodzą z Polski. Ich ojczyzną jest półwysep Bałkański. Zostały sprowadzone przez Węgierskiego Króla w XVI w. najpierw były roślinami ozdobnymi. Do Polski sprowadziła je królowa Bona ta sama co sprowadziła do...
Układ nerwowy i hormonalny
PODZIAŁ UKŁADU NERWOWEGO: Ośrodkowy : Mózgowie ---- rdzeń kręgowy Mózg – móżdżek – rdzeń przedłużony Obwodowy Nerwy unerwiające skórę i kończyny Nerwy unerwiające narządy wew. ROLE UKŁADU NERWOWEGO: OPP - Odbiera Przetwarza i...
Mszaki - rośliny ziemno-wodne
Mszakami nazywamy rośliny lądowe u których pokoleniem dominującym jest gametofit. Mszaki mają podstawowe cechy roślin lądowych- skórkę pokrytą kutykulą, sporofit wytwarzający mejospory zabezpieczone przed wyschnięciem dzięki sporopoleninie i...
Obieg materii i przepływu energii w ekosystemie
Biocenoza jest ściśle związana ze swoim abiotycznym środowiskiem-biotopem i tworzy z nim układ, zwany ekosystemem, w którym krąży materia i przez który przepływa energia. Między biocenozą a jej biotopem istnieją tak silne wzajemne zależności, że...
Biologia - Budowa i synteza białka
Cecha DNA RNA Łańcuchy (polinekleotydowe) Bardzo długie, kilka mln nukleotydów Krótkie, od 100 do tys nukleotydów Cukier (pentoza) Deoksyryboza Ryboza Zasady azotowe A T C G AC G Uracyl Rola biologiczna Źródło informacji genetycznej, steruje...
Kleszcze, choroby i profilaktyka
Kleszcze W Polsce występuje około 20 gatunków kleszczy (spośród ponad 800 żyjących na Świecie). Najwięcej można ich spotkać w rejonie Białegostoku, Suwalszczyzny, Mazur, Pomorza i okolicach Szczecina. W polskim klimacie kleszcze żerują od...
Związek rozmieszczenia glonów w morzu z zawartością barwników.
Glonami zwyczajowo określa się dość daleko spokrewnione grupy organizmów samożywnych ( wszystkie zawierają chlorofil i przeprowadzają fotosyntezę ) o stosunkowo prostej budowie ciała. Ich życie jest związane ze środowiskiem wodnym, choć niektóre...
Makroelementy i mikroelementy
Prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka możliwe jest dzięki sprawnej współpracy białek, tłuszczów, wody, węglowodanów i witamin. Jednym z elementów ludzkiego ciała, bez którego życie byłoby niemożliwe, są składniki mineralne. W przyrodzie...
Funkcje dróg oddechowych i płuc
1)jama nosowa -ogrzewa powietrze -oczyszcza powietrze -nawilża powietrze -odbiera zapachy 2)gardło -wspólny narząd dla układu pokarmowego i oddechowego 3)krtań -narząd mowy -nagłośnia chroni przed zakrztuszeniem 4)tchawica...
Składniki pokarmowe
Cukry Są to węglowodany. Cukry są głównym źródłem energii dla organizmu. Skrobia -> Glukoza -> Glikogen. Glikogen jest odkładany w mięśniach i w wątrobie. Przykłady produktów z zawartością skrobi:...
Stawonogi - charakterystyka
Stawonogi są dziś największą grupą zwierząt zarówno pod względem liczby gatunków jak i biomasy. Występują praktycznie we wszystkich dostępnych zwierzętom środowiskach- od głębokich mórz po bezwodne pustynie. Nieliczne bywają nawet wewnętrznymi...
Znaczenie mchów
- spotykamy je na jałowych wydmach, gdzie utrwalają ruchome podłoże i biorą istotny udział w procesie glebotwórczym. - przeciwdziałają erozji - na skałach, obok porostów, są organizmami pionierskimi, przygotowującymi podłoże dla innych roślin -...
Znaczenie grzybów w przyrodzie i gospodarce człowieka
Grzyby odgrywają istotną rolę w utrzywaniu równowagi ekologicznej na naszej planecie. Jako saprofity pobierają substancje odżywcze z martwych organizmów oraz z podłoży organicznych, uwalniając pierwiastki, które następnie mogą być ponownie...
Odruchy bezwarunkowe i warunkowe - pojęcia
ODRUCH BEZWARUNKOWY - do jego wystąpienia nie są potrzebne żadne dodatkowe warunki. Są to ruchy wrodzone, ich obecność jest taka sama charakterystyczna cecha. ODRUCH WARUNKOWY - nie posiadają genetycznie zaprogramowanych szlaków nerwowych,...
Budowa płuc
Płuca zbudowane są z pęcherzyków płucnych w których zachodzi wymiana gazowa między krwią o powietrzem.Każdy pęcherzyk otoczony jest gęsta ścianą naczyń krwionośnych włosowatych. Błona okrywajaca płuca zwana jest błona opłucną.. Wyróżniamy dwa...