Zalety i wady wegetarianizmu
Dieta wegetariańska, jako alternatywa dla tradycyjnego modelu odżywiania, staje się w Polsce coraz popularniejsza. Szacuje się jednak, że polskich wegetarian jest zaledwie kilka procent (1-3%), czyli kilkakrotnie mniej niż w krajach Europy...
Rozmnażanie się ptaków
W procesie rozmnażania ptaków można wyróżnić kilka podstawowych faz: - wzajemne poszukiwanie obu płci, - zaloty (wydawanie odgłosów, tańce godowe...), - łączenie się w pary, - budowa gniazda, - złożenie i wysiadywanie jaj, - wykluwanie się...
Ekologia - nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody
Czynniki wpływające na różnorodność biologiczną - Interakcje między organizmami - Wpływ organizmów na środowisko nieożywione, - Oddziaływania środowiska na strukturę zbiorowisk organizmów oraz na rozmieszczenie gatunków na Ziemi - Zajmują się...
Budowa i rola mózgu
Kresomózgowie - tworzą duże półkule mózgowe połączone tzw spoidłem wielkim, zespołem szlaków nerwowych przebiegających z półkuli do półkuli. Powierzchnia półkul jest silnie pofałdowana i składa się z substancji szarej położonej zewnętrznie i...
Budowa i rola mięśni szkieletowych
BUDOWA Biorąc pod uwagę oraz właściwości fizjologiczne, u człowieka można wyróżnia się dwa rodzaje tkanki mięśniowej: tkankę gładką i poprzecznie prążkowaną.. Mięśnie szkieletowe poprzez ścięgna są przyłączone z kośćmi i mają zdolność...
Regulacja nerwowo hormonalna
Układ nerwowy i hormonalny Zapewniają harmonijny rozwój i funkcjonowanie organizmu, regulacja nerwowa-szybka i krótka, hormonalna-wolna i działa dłużej; Układ Hormonalny: tworzą gruczoły wydzielania wew.(gruczoły dokrewne); Układ nerwowy:...
Gruczoły - hormon - funkcja
Jądra - androgeny (wpływają na rozwój 3 i 4 rzędowych cech płciowych) Jajniki , łożysko - estrogeny (rozwój 2 i 3 rzędowych cech płciowych i przebieg miesiączki), progesteron (odpowiada za utrzymanie ciąży, hamuje owulację) Rdzeń -...
Znaczenie mszaków w przyrodzie
Mszaki spotykamy na jałowych wydmach gdzie utrwalają ruchome podłoże i biorą istotny udział w procesie glebotwórczym. Wielkie znaczenie mają w regulacji bilansu wodnego wielu zbiorników, szczególnie leśnych. Warstwa mszysta chroni bowiem glebę...
Bezkręgowce
MIĘCZAKI Miękkie i wilgotne ciało, często chronione przez muszle; większość pobiera tlen za pomocą skrzeli – rozgałęzionych wyrostków na ciele obmywanych przez wodę; - ślimaki: wydłużone, miękkie ciało i umięśnioną nogę; większość ma...
Porównanie układów - jamochłonów,, płazińców, nicieni, pierścienic, mięczaków, stawonogów, szkarłupni
Układy: - jamochłonów (1), - płazińców (2), - nicieni (3), - pierścienic (4), - mięczaków (5), - stawonogów (6), - szkarłupni (7) Układ oddechowy 1. wymiana gazowa na drodze dyfuzji; 2. wymiana gazowa bezpośrednio przez...
Katastrofy ekologiczne
KATASTROFY EKOLOGICZNE są to trwałe, nieodwracalne, uszkodzenia lub zniszczenia środowiska, mające negatywny wpływ na życie człowieka. KATASTROFA EKOLOGICZNA W ZATOCE PERSKIEJ Czas i miejsce katastrofy: 1991 r., Zatoka Perska....
Szkarłupnie - zwierzęta wtórouste
1. Systematyka: Królestwo: Zwierzęta (Animalia, Zoa) Typ: Szkarłupnie (Echinodermata) Gromada: Rozgwiazdy (Asteroidea) Gromada: Strzykwy (Holothurioidea) Gromada: Liliowce (Crinoidea) Gromada: Jeżowce...
Filogeneza gadów i budowa zewnętrzna
1. Filogeneza gadów: - hylonomus - bogate w żółtko jaja, otoczone wapienną skorupką.Wiele bardziej skostniały szkielet niż u płazów, odcinek szyjny znacznie dłuższy, kręgosłup łączył się z miednicą za pomocą 2 kręgów + - Owodniowce - wyższe...
Filogeneza gadów
Z górnego dewonu znamy bardzo prymitywne płazy kopalne z grupy Ichthyostegalia, zaliczane do podgromady Labyrinthodontia. Ichthyostegalia miały czaszkę zbudowaną wg planu budowy czaszki ryby trzonopłetwej oraz zupełnie rybi ogon. Kończyny przednie...
Układ nerwowy
Układ nerwowy odbiera wszystkie sygnały od poszczególnych narządów i przesyła do innych. Reguluje i łączy czynności poszczególnych układów i narządów. Utrzymuje łączność ze środowiskiem zewnętrznym.
Podstawowe cechy populacji biocenotycznej - Notatka z lekcji
Cechy wpływające na populację: 1. Wewnętrzne 2. Zewnętrzne Wewnętrzne to : - sposób odżywiania się - wielkość osobników - skłonności do przemieszczania się - sposób i tempo rozrodu Zewnętrzne dzielimy jeszcze na : 1. Abiotyczne:...
Lancetnik
Informacje ogólne - żyje na dnie zbiorników wodnych - formy morskie które zagrzebują się w piasku, wystawiają tylko dziób na powierzchnię - 5-8 cm - trzy części: dziób, kordus, odcinek ogonowy. - pośrodku grzbietowej powierzchni ciała...
Hałas
ZNACZENIE SŁOWA HAŁAS Hałas to dziwne słowo i zjawisko nie mające ani jednobrzmiącej definicji ani nawet pochodzenia. Aleksander Brckner definiuje hałas (hałasować, hałasić, hałaśliwy) jako słowo „dawniej nieznane, może do hała- dorobione”. A...
Prawidłowości ewolucji
Przez ewolucję realizuje się rozwój biologiczny organizmu. Organizmy żyjące teraz są lepiej rozwinięte i przystosowane do życia w środowisku, niż ich przodkowie np. - gady dzięki wytworzeniu błon płodowych wyszły na ląd - żółwie wtórnie...
Rola krwi
Krew jest swoistą odmianą tkanki łącznej której substancja między komórkowa jest płynna. Jest to mieszanina płynnego osocza z zamieszczonymi w niej krwinkami i innymi substancjami. Osocze stanowi 55% objętości krwi i składa się w 92% z wody a w 7%...
Zmysł dotyku
Narządy dotyku są rozłożone na powierzchni całego ciała. Dotyk jest czuły na temperaturę i ból. Właściwie najlepiej uważać dotyk za grupę zmysłów, z których część jest wyposażona w wyspecjalizowane zakończenia nerwowe, czyli receptory, umieszczone...
Witaminy i składniki mineralne
Witamina B12 (cyjanokobalamina, kobalamina) Rola w organizmie - bierze udział w przemianie węglowodanowej, białkowej, tłuszczowej i w różnorodnych procesach, zapewnia aktywność, uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych ciałek krwi, przeciwdziała...
Składniki mineralne - krótko
Składniki mineralne dzielimy na mikroelementy (zapotrzebowanie dzienne poniżej 100 mg na osobę), np. żelazo, jod, cynk, selen, i makroelementy (zapotrzebowanie dzienne powyżej 100 mg na osobę), czyli wapń, potas, magnez, fosfor, sód. Wapń i...
Dojrzewanie chłopców
Dojrzewanie jest to okres, kiedy organizm przeobraża się w organizm osoby dorosłej. 1 faza prepubertalna Rozpoczyna się około 8 roku życia i jest mało dostrzegalna.W tym okresie wydłużają się kończyny oraz dojrzewają podstawowe funkcje...
Funkcje wątroby
Wątroba jest jednym z najważniejszych organów i gruczołów w ludzkim organizmie. Waży ok. 1,5 kg i leży w prawym nadbrzuszu. Pełni ona wiele bardzo ważnych funkcji dla utrzymania homeostazy naszego ciała. Główne zadanie, jakie należy do...
Choroby nerek, jak zapobiegać i jak leczyć.
Rola układu moczowego polega na zbieraniu ubocznych i ostatecznych produktów pochodzących z przemian biochemicznych i metabolicznych. Jego głównymi narządami są nerki, które wytwarzają mocz jako produkt filtracji krwi. Rola...
Funkcje które pełni: mózg, móżdżek, rdzeń przedłużony, rdzeń kręgowy
Mózg: - w tzn. płatach których jest 4 w mózgu zawiera: - ośrodki: ruchowe, pisania, kojarzące (płat czołowy) - czuciowe, odbierają dotyk ciepło chłód (płat ciemieniowy) - ośrodek słuchu, mowy (płat skroniowy) - ośrodek wzroku (płat...
Właściwości tłuszczów. Rola tłuszczu w organizmie człowieka.
1. Są nierozpuszczalne w wodzie zimnej i gorącej. 2. Rozpuszczają się jedynie w rozpuszczalnikach organicznych, np. benzen, eten, chlorofil 3. W stanie chemicznie czystym nie mają ani zapachu ani smaku, ale łatwo chłoną obce zapachy....
Budowa i cykl rozwojowy tasiemców
Tasiemce są płazińcami, czyli robakami płaskimi. W budowie ich ciała obok ektodermy i entodermy uczestniczy także trzecia warstwa komórek zarodkowych - mezoderma (trójwarstwowce). Z mezodermy zbudowana jest większa część ciała i z niej tworzy...
Funkcje układu wydalniczego
Funkcje układu wydalniczego - wydalanie zbędnych produktów z organizmu, usuwanie zbędnych produktów przemiany materii utrzymuje równowagę wodno - elektronitową, dwutlenek usuwany jest drogą oddechową, woda usuwana jest poprzez pot, parę, układ...
Grzyby - charakterystyka. Cykle rozwojowe
Grzyby - w większości lądowe organizmy heterotroficzne. Są niezdolne do przemieszczania się i posiadają ścianę komórkową. Nie posiadają plastydów więc zabarwienie grzybów spowodowane jest obecnością innych barwników. Budowa grzybów Budowa...
Dlaczego niektóre zwierzęta przechodzą rozwój złożony, czyli w ich rozwoju występuje larwa?
To czy z jaja wylęgnie się młody osobnik, czy larwa, zależy od ilości materiału zapasowego zawartego w jaju. Mało materiału zapasowego nie daje możliwości zrealizowania rozwoju aż do postaci samodzielnej podobnej do osobników dorosłych....
Rośliny nasienne - charakterystyka, rozmnażanie, budowa, podział
Rośliny nasienne - Posiadają łodygi i korzenia zdolne do przyrostu wtórnego na grubość - Posiadają żeński organ rozrodczy jakim jest zalążek który po zapłodnieniu przekształca się w nasiona - Obejmują grupy: Nagonasiennych i Okrytonasiennych...
Rośliny pierwotnie wodne
Typ: Glaukocystofity. Glaukocystofity są jednokomórkowe i rozmnażają się bezpłciowo. Liczą zaledwie kilka gatunków. Ich chloroplasty zachowały wiele cech pierwotnych. U glaukocystofitów między dwiema błonami chloroplastowymi jest zachowana...
Glaukocystofity, krasnorosty, zielenice - charakterystyka
GLAUKOCYSTOWFITY (Glaucocystophyta) - roślina pierwotna wodna - jednokomórkowe - rozmnażanie bezpłciowe - kilka gatunków - chloroplasty: wiele pierwotnych cech, które zanikły - między 2 błonami chloroplastowymi zachowana pozostałość ściany...
Ruchy roślin
Rodzaj ruchów Opis Rodzaje Bodziec Charakterystyka i znaczenie TROPIZMY Reakcje roślin objawiające się zróżnicowanym wzrostem na działanie bodźców zewnętrznych, takich jak światło, siła ciążenia...
Tkanki roślinne
TKANKI ROŚLINNE - to grupa tkanek wyspecjalizowanych do pełnienia określonej funkcji w organizmie. Komórki tworzące tkankę mają wspólne pochodzenie (czyli wywodzą się z tej samej części zarodka) i zbliżoną budowę. Najważniejszą ich cechą jest...
Woda w organiźmie roślinnym
Woda ma w świecie roślin bardzo duże znaczenie, ponieważ decyduje w dużym stopniu o wyglądzie i rozmieszczeniu roślin. Woda stanowi nieraz ponad 90% rośliny. Woda nie jest ani materiałem budulcowym, ani pokarmem dla roślin, ale warunkuje rozwój...
Gospodarka wodna organizmów
Dyfuzja prosta – samorzutne wyrównywanie stężenia substancji wskutek mieszania się cząsteczek. Dyfundują substancje wystarczająco małe by przejść przez pory błonowe lub tak dobrze rozpuszczalne w tłuszczach, że przenikają przez zrąb...
Tkanka nabłonkowa
1. Tkanka nabłonkowa (zwarty układ komórek, dzięki tzw. błonie podstawnej i różnego rodzaju połączeniom międzykomórkowym np. desmosomy, połączenia zwierające, połączenia zamykające, połączenia komunikacyjne): - Oddzielają organizm od otaczającego...
Allelopatia
Allelopatia – to wzajemne oddziaływanie roślin na siebie, przyśpieszające lub hamujące wzrost i rozwój poprzez wydzielanie substancji chemicznych. 1. Substancje te, wydzielane poprzez żywy organizm roślinny lub uwalnianie podczas rozkładu...
Plechowce i organowce - definicje
PLECHOWCE - w dawnych ujęciach systematycznych grupa skupiająca rośliny posiadające ciało plechowate. Obecnie uważane za grupę sztuczną i podzielone na kilka jednostek systematycznych. PLECHA - wielokomórkowe (komórka) lub wielojądrowe...
Składniki pokarmowe
Cukry Są to węglowodany. Cukry są głównym źródłem energii dla organizmu. Skrobia -> Glukoza -> Glikogen. Glikogen jest odkładany w mięśniach i w wątrobie. Przykłady produktów z zawartością skrobi:...
Paprotniki
Są grupą lądowych roślin organowych, obejmujących klasy: paprocie, widłakowe, skrzypowe oraz wymarłe psylofity. U paprotników występuje w rozwoju przemiana pokoleń z drobnym gametofitem, nazywanym przedroślem. Psylofity. Wymarłe paprotniki...
Konkurencja międzygatunkowa
Konkurencja oznacza interakcję dwu organizmów ubiegających się o to samo. W ekologii za konkurencję międzygatunkową uważa się każdą interakcję między dwiema lub większą liczbą populacji różnych gatunków, która na wzrost i przeżycie wpływa...
Tkanki - najważniejsze informacje
TKANKA - to zespół komórek o podobnej budowie, wspólnym pochodzeniu, wyspecjalizowanych do pełenienia określonych funkcji w organiźmie. Podział tkanek TKANKI TWÓRCZE - Np. tkanka twórcza stożka wzrostu korzenia i łodygi - Np. miazga...
Mózg - budowa, funkcje
Mózg, a poprawnie mózgowie to część ośrodkowego układu nerwowego. Umieszczony jest w obrębie czaszki i otoczony trzema oponami mózgowo-rdzeniowymi: 1. OPONA TWARDA - gruba błona, wyściela czaszkę i kanał kręgowy. 2. OPONA POŚREDNIA, zwaną...
Protisty
Grupa najprostszych organizmów eukariotycznych o niejednolitym pochodzeniu i charakterze. 1. Powstanie komórki eukariotycznej Komórki eukariotyczne powstały w wyniku stopniowych przekształceń z komórek prokariotycznych. Tzw. Teoria...
Traszka grzebieniasta
Wygląd i ciało Ciało traszki grzebieniastej jest masywne, mocne i walcowate. Skóra zawsze chropowata, w części grzbietowej i po bokach pokryta jakby drobnymi guzkowatymi brodawkami. Głowa jest szeroka, masywna, opatrzona wyraźnym fałdem...
Pochodzenie człowieka
ANTROPOGENEZA (pochodzenie człowieka) - to procesy zmian ewolucyjnych prowadzące do powstania współczesnego człowieka. SYSTEMATYKA - nauka zajmująca się badaniem różnorodności organizmów, sporządzaniem ich opisów, katalogowaniem i klasyfikacją,...