Płyny ciała i układ krążenia
1. Budowa i funkcje krwi oraz hemolimfy 2. Układ krążenia otwarty i zamknięty 3. Narządy układu krążenia i ich funkcje * krew - jest to tkanka łączna płynna Układ naczyń: - otwarty - krew może wylewać się do jam ciała; nie krąży w obiegu -...
Układ oddechowy. Narządy wymiany gazowej
1. Przystosowania do wymiany tlenu i dwutlenku węgla między między organizmem zwierzęcym a środowiskiem. - oddychanie zachodzi w komórkach - wymiana gazwów => oddychanie wewnętrzne - dotlenienie organizmu Proces oddychania komórkowego...
Fazy reakcji na stres
FAZA MOBILIZACJI: Jest to faza polegająca na zmianach organizmu. W Fazie tej następuje aktywacja procesów psychologicznych. Następuje pojawienie się adrenaliny i noradrenaliny w krwiobiegu. Rosną mięśnie oraz naczynia krwionośne, następuje również...
Części układu nerwowo-hormonalnego: układ nerwowy
Receptor-zakończenie nerwowe odbierające bodźce, są w narz.zmysł.; Eksteroreceptory-z zew. ≠ interoreceptory ↓ fotoreceptory: światło, oko-na siatkówce; mechanoreceptory: ucho, skóra chemoreceptory: język, podnieb.-subst.w stanie ciekłym; nos...
Cytologia- notatki
Organelle to struktury komórki, pełniące w niej wyspecjalizowane funkcje. Większość z nich jest oddzielonych od reszty cytoplazmy jedną lub dwiema błonami, dzięki czemu możliwe jest zachowanie wewnątrz nich warunków sprzyjających pełnieniu tych...
Rizoktonioza
Rizoktonioza jest chorobą grzybową. Szkodliwość gospodarcza rizoktoniozy wyraża się obniżką plonów i pogorszeniem jakości plonów. Wielkość strat plonu zależy od warunków termiczno ? wilgotnościowych, szczególnie w okresie wiosny, gdzie występuje...
Zaraza ziemniaka
Zaraza ziemniaka jest najbardziej rozpowszechnioną i najważniejszą gospodarczo chorobą. Pojawia się najczęściej pod koniec czerwca lub na początku lipca. Jej wystąpieniu sprzyjają kilkudniowe opady deszczu lub długo utrzymujące się mgły i rosy...
Antagonistyczne działanie insuliny na glukagon oraz kalcytoniny na parathormon.
W postaci schematu w załączniku.
Mięśnie, ukł nerwowy, mózg, odruchy warunkowe i bezwarunkowe, pamięć, pola kojarzeniowe, horony, stres,skóra
MIĘŚNIE: Budowa m. Szkieletowego:ścięgno, brzuśce, ścięgno. Pod wzgl. Czynnościowym wyróżniamy 2 grupy mięśni:-prostowniki(przywodziciele); -zginacze(odwodziciele). W czasie wykonywania ruchu, te 2 gr. Mięśni pracują antagonistycznie. Przy...
Genetyka - pojęcia
NUKLEOTYD-monomer(poj. składnik) kwasów nukleinowych.(tyminowy, guaminowy, cytozynowy-4 monomery). CHROMOSOMY-powstają z chromatyny, występują w jądrze kom, zbudowane są z białka i kwasu DNA. CHROMATYNA-zagęszczenie (upakowanie) białka z DNA...
Cechy organizmu żywego, kom eukariotyczna, budowa kom zwierzęcej, mitochondrium, etapy oddychania wew kom, budowa i funkcje jądra kom, biosynteza białka, tkanki i ich podział, odżywianie człowieka, uklad pokarmowy, trawienie, trawienie cukrów i t
Cechy organizmu żywego: -odżywianie; -rozmnażanie; -wydalanie; -oddychanie; -wzrost; -reakcje na bodźce; -poruszanie się(nie wszystkie organizmy żywe). Wszystkie organizmy żywe zbudowane są z komórek. Teorię kom. Stworzyli dwaj niemieccy...
Ultrastruktura komórkowa
Ultrastruktura komórkowa to budowa komórki pod mikroskopem elektronowym. a) Składniki plazmatyczne = żywe - cytoplazma - jądro komórkowe – kontrola czynności życiowych - mitochondria – oddychanie - lizosomy – trawienie - aparat Golgiego –...
Choroby genetyczne
1. Zespół Patau (13 para chromosomów) Częstotliwość występowania tej wady wynosi 0,2/1000 żywo urodzonych niemowląt. Wiek matki, choć w niewielkim stopniu zakresie, wpływa na częstotliwość występowania tego zespołu. Dziecko umiera zazwyczaj w...
Pierścienice, mięczki
Pierścienice- bezkręgowce, mają charakterystyczny wydłużony kształt ciała, z wyraźnie zaznaczonymi płatami głowowymi i odbytowymi. tułów podzielony na segmenty. Żyją w wodzie lub bardzo wilgotnych miejscach. Oddychają powierzchnią całej skóry....
Fizjologia człowieka - Spalanie kwasów tłuszczowych
Fizjologia człowieka - spalanie kwasów tłuszczowych Notatki w załączniku!
Układ hormonalno-nerwowy
GRUCZOŁY DOKREWNE I NAJWAŻNIEJSZE HORMONY PRZEZ NIE WYTWARZANE: -przysadka mózgowa - wydziela hormon wzrostu regulujący wzrost organizmu, prolaktynę pobudzającą wytwarzanie mleka, oksytocynę pobudzającą skurcz mięśniówki macicy w czasie porodu,...
Środowisko przyrodnicze - wielkie laboratorium chemiczne.
Środowisko przyrodnicze Ziemi obejmuje tzw. biosferę, czyli obszar życia ograniczonego na Ziemi. Tworzą ją : dolna część atmosfery – troposfera, górna część litosfery – powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej z glebą, hydrosfera i organizmy żywe....
Efekt cieplarniany, kwaśne deszcze, smog
Efekt cieplarniany, wzrost temperatury planety spowodowany zwiększoną koncentracją dwutlenku węgla (lub innych gazów nieprzezroczystych dla podczerwonego promieniowania – tzw. gazów cieplarnianych), jeden z negatywnych skutków skażenia środowiska...
Choroby oczu, Jęczmień, zacma, Jaskra, Nadwzrocznośc, Krótkowzroczność
Jęczmień – ropne zapalenie gruczołów znajdujących się w powiekach. Jęczmień może występować w dwóch odmianach: zewnętrznej i wewnętrznej. Jęczmień zewnętrzny to ropne zapalenie gruczołu łojowego i rzęskowego. Leczenie polega na stosowaniu ciepłych...
Cukry, węglowodany, tłuszcze, białka, aminokwasy, kwasy nukleinowe.
Komórka – podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmów żywych Wielkość kom. Roślinnych 20-300 um ; wielkość kom. Zwierzęcych 1 –100 um (wyjątki: jajo strusia; Rami 20-50cm) Składniki chemiczne komórki: 70%-75% - woda ; 25%-28% -...
Układ krążenia, Krew, Osocze
Krew – tkanka łączna płynna Funkcje krwi: • Funkcja transportowa – transportuje tlen, materiały budulcowe hormony; usuwa zbędne produkty metabolizmu (CO2, związki azotu) • Tworzy płynne środowisko wewnętrzne organizmu - utrzymanie homeostazy...
Histologia
HISTOLOGIA Komórka -> tkanka -> narząd (organ) -> ukł. narządów -> organizm Tkanka – to zespół komórek o podobnej budowie, spełniające określone funkcje TKANKA MIĘŚNIOWA Tkanki mięśniowe: 1) tkanka mięśniowa gładka 2) tkanka...
Układ limfatyczny. Obrona immunologiczna
Układ limfatyczny Funkcje ukł Limfatycznego: - obrona organizmu przed drobnoustrojami - utrzymanie równowagi płynów ustrojowych - wymiana składników pomiędzy krwią a komórkami - bierze udział w procesach wchłaniania substancji pokarmowych...
Parzydełkowce (jamochłony)
1. Szkielet wapienny lub brak 2. Brak układu mięśniowego, wydalniczego, krwionośnego, oddechowego. 3. Układ nerwowy - siateczkowy 4. Układ pokarmowy brak, występuje tylko jama gastralna i otwór gępowy=odbyt 5. Układ rozrodczy: - gonady...
Układ nerwowy i hormonalny
UKŁAD NERWOWY Ewolucja - poraz pierwszy pojawia się u jamochłonów=typ siateczkowy, Typ: Płazińce = typ pasmowy Typ: Obleńce = typ pasmowy Typ: Pierścienice = typ drabinkowy Typ: Stawonogi = koncentracja, zwoje mózgowe, centarlizacja,...
Urbanizacja
Urbanizacja Przez urbanizację rozumiemy proces rozwoju miast już istniejących, wzrost liczby nowych miast oraz w rezultacie powiększanie się obszarów miejskich. Urbanizacja jest problemem złożonym, a jej głównymi przyczynami są przepływ...
Co ty możesz zrobić dla oszczędzania wody i chronienia jej przed nadmiernym zanieczyszczeniem.
Co ty możesz zrobić dla oszczędzania wody i chronienia jej przed nadmiernym zanieczyszczeniem. Średnie zużycie wody w Polsce wynosi 145 litrów na osobę dziennie (w miastach). Cel planów globalnego działania w zakresie oszczędzania wody jest...
Segregacja odpadów
SEGREGACJA ODPADÓW Istnieją dwa podstawowe modele segregacji odpadów: 1. selektywna zbiórka odpadów (odpady zbierane do oddzielnych, specjalnie do tego celu przeznaczonych pojemników, worków, przyjmowane do punktów skupu...
Wypalanie traw
Ochrona powietrza Agroturystyka Odpady Rolnictwo ekologiczne Wypalanie traw Zanieczyszczenia rolnicze gleb Zanieczyszczenia rolnicze wód Powiat wolsztyński Wypalanie traw Wypalanie traw jest u nas złą tradycją, z którą od lat...
Rolnictwo ekologiczne
Rolnictwo ekologiczne Rolnictwo ekologiczne to system gospodarowania, który jest zrównoważony pod względem ekologicznym, ekonomicznym i społecznym, aktywizujący przyrodnicze mechanizmy produkcji rolniczej poprzez stosowanie naturalnych środków...
Rozwój noworodka i niemowlaka
2. Okres noworodkowy Narodziny dziecka są prawdopodobnie najwspanialszym wydarzeniem w życiu każdej rodziny, ale jest to jedno z największych wyzwań dla rodziców. Po urodzeniu i w dalszym rozwoju dziecko ustala na ogół dość harmonijnie swój...
Choroby nerek i układu moczowego.
Rola układu moczowego polega na zbieraniu ubocznych i ostatecznych produktów pochodzących z przemian biochemicznych i metabolicznych. Jego głównymi narządami są nerki, które wytwarzają mocz jako produkt filtracji krwi. Rola nerek w organizmie...
Rozwój płodu
Aż trudno uwierzyć, że człowiek zbudowany z miliardów komórek, wielu narządów na początku był połączeniem matczynej komórki jajowej i ojcowskiego plemnika. A wszystko zaczęło się w jajowodzie gdzie po długiej wędrówce dotarły najsilniejsze...
Układ Nerwowy
Funkcje układu nerwowego: - odbieranie bodźców ze środowiska zew i wew i ich przewodzenie do narządów wykonawczych -regulacja i koordynacja czynności narządów wewnętrznych. Utrzymywanie stałych warunków w ustroju Tkanka Nerwowa- składa się z...
Szkodliwość palenia papierosów
Zanim powstanie papieros, do tytoniu dodaje się wiele aromatów, a także substancji konserwujących, często o nieznanym, utajnionym przez producentów składzie chemicznym. Na przykład specjalne sole powodują, że papieros stale się tli, amoniak...
Komórka roślinna i zwierzęca
Każda komórka posiada: - wakuole - cytoplazmę - jądro komórkowe - błonę komórkową Różnice między komórkami: roślinną i zwierzęcą: Roślinna: - ma kształt wielokąta...
Znaczenie glonów
Golny są najliczniejszą grupą samożywnych organizmów wodnych, stanowią źródło pokarmu oraz wydzielają tlen niezbędny dla zwierząt żyjących w zbiornikach wodnych. Niktóre glony wykorzystywane są przez człowieka. Na przykład z krasnorostów...
Kleszcze, choroby i profilaktyka
Kleszcze W Polsce występuje około 20 gatunków kleszczy (spośród ponad 800 żyjących na Świecie). Najwięcej można ich spotkać w rejonie Białegostoku, Suwalszczyzny, Mazur, Pomorza i okolicach Szczecina. W polskim klimacie kleszcze żerują od...
Klonowanie, mutacje, choroby genetyczne człowieka.
RODZAJE MUTACJI GENERATYWNYCH 1. Mutacje punktowe a) substytucja Zamiana zasad w DNA ---> skutki : *Mutacja Milczaca W wyniku takiej mutacji DNA nie zmienia swojej struktury np. DNA AAA AAG...
Genetyka-rodzaje zmienności, czynniki mutagenne.
GENETYKA-nauka o dziedziczności i zmienności. RODZAJE ZMIENNOŚCI: a)niedziedziczna(fluktuacyjna, modyfikacyjna, środowiskowa)np. sosna rosnąca w różnych warunkach:nad morzem, w głębi lądu, w górach. Strzałka wodna mająca 3 rodzaje liści[rys.1]...
Choroby genetyczne człowieka
1.Wynikające z dziedziczenia pojedynczych, zmutowanych alleli, czy tzw. Genopatie: a)związane z przemianani aminokwasów aromatycznych(powoduje przerwanie szlaku metabolicznego, czyli tzw. Blok metaboliczny) -fenyloketonuria białka: melanina...
Miażdżyca i zawał serca
Miażdżycę, postrach XX wieku, większość ludzi już prawie zapominaniała. Zapominanie przede wszystkim objaw przemęczenia komórek mózgowych spowodowany nadmierną pracą umysłową, stresem bądź przepracowaniem, a miażdżyca to choroba dużych oraz...
Hałas
HAŁAS jest to dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia ludzkiego. Szkodliwość hałasu zależy od jego natężenia, częstotliwości, charakteru zmian w czasie, zawartości składowych niesłyszalnych oraz długotrwałości działania. Hałas obecnie...
Grzyby
Drożdże - to grzyby jednokomórkowe, rozmnażające się głównie przez pączkowanie (tworząc kolonie), rzadziej przez zarodniki (drożdże zarodnikujące). Są organizmami saprofitycznymi - żyją na podłożach zawierających cukry proste, w warunkach...
Hodowla roślin
HODOWLA ROŚLIN jest to nauka o ulepszaniu dziedzicznych cech roślin uprawnych oraz działalność praktyczna zmierzająca do wytworzenia lepszych jakościowo odmian. W odróżnieniu od innych nauk o roślinach, zmierzających do zwiększenia plonów przez...
HIV i AIDS - co to jest?
HIV i AIDS - co to jest? W 1981 r. w USA rozpoznano pierwsze przypadki choroby nazwanej później zespołem nabytego upośledzenia odporności (Acuired Immunodeficiency Syndrome, franc.: SIDA). AIDS jest skutkiem zakażenia ludzkim wirusem...