O powinnościach każdego obywatela wobec własnej ojczyzny - Pieśń XIX Kochanowskiego.
Obywatele Polski! Jan Kochanowski w Pieśni XIX mówi o powinnościach każdego obywatela wobec własnej ojczyzny, o istocie patriotyzmu. Każdy człowiek powinien pamiętać o tym, że ciało ludzkie ulega po śmierci rozpadowi, a więc każdy powinien...
Romantyczne i klasyczne widzenie świata. Zinterpretuj "Romantyczność" A. Mickiewicza i wiersz C. K. Norwida "W Weronie".
Mickiewicz i Norwid dokonali w swych utworach ''Romantycznosc" i ''W Weronie" swoistej analizy swiata uciekajac się do filozofii. Przedstawili oni klasyczna postawa ludzi oswiecenia wierzacych zimnemu rozumowi, oraz postawe...
Koncepcja ludzkiego losu na podstawie bohaterów tragedii Sofoklesa.
Los, przeznaczenie, predestynacja. Coś, co jest nieuniknione. Mechanizm, który sprawia, że praktycznie nieskończona liczba niemożliwych do przewidzenia wydarzeń musi zakończyć się takim, a nie innym skutkiem. Niezależnie od okoliczności i...
Hrabia Roland - opracowanie "Pieśni o Rolandzie".
Hrabia Roland jest uznawany za wzór rycerza chrześcijańskiego. Świadczą o tym jego cechy – jak rycerz walczył i umierał, kochał, służył swej ojczyźnie, wreszcie oddał za nią życie, wiernie służył cesarzowi, a mając do wyboru hańbę lub śmierć –...
Martyrologia narodu polskiego w "Dziadach" cz. III.
Obraz martyrologii w III części ?Dziadów? Jan Sobolewski był nauczycielem ze Żmudzi, który został wtrącony do więzienia w związku z procesem filomanów i filaretów, w czasie którego skazano wielu uczniów na zesłanie wgłąb Rosji lub na Sybir....
Problematyka narodowowyzwoleńcza "Wesela".
Temat: Związek didaskaliów i sceny I z problematyką narodowowyzwoleńczą „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. Przeanalizuj podane fragmenty, a wnioski odnieś do wiedzy o całym utworze. „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego jest jednym z...
"Lalka" - powieść o miłości - panorama społeczna - narodziny polskiego kapitalizmu.
POWIEŚĆ PANORAMA SPOŁECZNA - ukazuje obraz społeczeństwa Polskiego, wewnetrzenie zhierarchizowane, zróżnicowane i podzielone w drugiej połowie XIX wieku. - obraz arystokracji, bużuazji, mieszczaństwa, ziemiaństwa, biedoty - pojedyńcze jednostki...
Interpretacja Wielkiej Improwizacji.
Konrad, jako figura idealnego, romantycznego poety, posługiwał się również chętnie improwizacją, w czasie której mógł dać upust swojemu natchnieniu i pod wpływem chwilowego napływu weny wygłosić niezwykle przejmujący monolog. Słowa...
"Konrad Wallenrod" - opracowanie
?KONRAD WALLENROD? ? powieść poetycka synkretyzm ?Konrad Wallenrod? Mickiewicza jest powieścią poetycką ? gatunkiem charakterystycznym dla literatury romantycznej, twórcą tego gatunku był Walter Scott. Utwór taki łączy w sobie elementy...
Dlaczego w bronowickiej chacie nie zabrzmiał złoty róg.
''Wesele to największy i najważniejszy polski dramat XX wieku. Akcja utworu dotyczy dwóch stanów,środowisk-inteligencji ze strony Pana Młodego oraz chłopstwa ze strony Panny Młodej. Osoby należące do inteligencji są niezdolne do czynu i...
Budowa tragedii antycznej, pojęcia związane z teatrem
PROLOG wprowadzenie do akcji, zapoznanie się z gł. tematem utworu, prezentacja gł. bohatera ) PARODOS wejściowa pieśń chóru EPEJSODION część, którą dialog prowadzą osoby dramatu, jest to pierwowzór aktu we współczesnym dramacie STASIMON pieśń...
Szkoły i prądy filozoficzne antyku
W filozofii starożytnej wyróżniamy 3 okresy: - I okres przednaukowy do V w p.n.e; w tym okresie żyli i tworzyli TALES< HERAKLIT Z EFEZU< DEMOKRYT Z ABDERY, PITAGORAS - II okres- oświecenia i systemów starożytnych od V- VI w p.n.e ( okres...
Na czym polega uniwersalny charakter "Króla Edypa" Sofoklesa?
uniwersalnym charakterze dramatu Sofoklesa mówia nam główne losy tutułowego bohatera. Edyp,jak przybrane dziecko władców Korynku, chciał wyjasnic tajemnice swego pochodzenia. w tym celu udał się do wyroczni delfickiej, gdzie usłyszał straszną...
Osąd społeczeństwa polskiego w III części „Dziadów” Adama Mickiewicza
Słowa, najlepiej charakteryzujące naród polski padają z ust Wysockiego podczas przyjęcia w salonie warszawskim, „Nasz naród jak lawa z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa”. To właśnie na przykładzie ludzi znajdujących się w salonie...
Dante ''Boska komedia''
Dante ukazuje piekło, jako mroczny las, który jest złożonością ludzkiej drogi- od grzechu do oczyszczenia. Gdzieś na górze znajduje się słoneczny pagórek, na który bohater zamierza wejść, by się wydostać Jednak od wstępu bronią go trzy bestie:...
"Cierpienia młodego Wertera" - romantyczna choroba wieku.
Na czym polega romantyczna "choroba wieku"? Scharakteryzuj istotę tego zjawiska, wykorzystując fragmenty „Cierpień młodego Wertera” Goethego i „Kordiana” Słowackiego. Romantycy wypracowali swój własny styl, charakterystyczny dla...
"Quo Vadis".
1. Geneza powieści a) Światem starożytnym i początkami chrześcijaństwa Sienkiewicz zaczął się interesować ok. 1892r., pod wpływem przyjaźni z malarzem Henrykiem Siemiradzkimi filologiem klasycznym Kazimierzem Morawskim. b) ''Quo vadis'' powstało...
Koncepcja ludzkiego losu w "Chłopach" Reymonta.
W utworze Władysława Stanisława Reymonta ?Chłopi? została znakomicie ukazana koncepcja ludzkiego losu, którego myślą przewodnią jest życie według cech nurtu naturalistycznego. W zasadach, rządzących życiem człowieka, naturaliści dostrzegali prawa...
Dochodzenie do poznania prawdy we fragmencie Króla Edypa. Co z rozmowy Edypa z Terezjaszem odnajdujesz w całym dramacie Sofoklesa?
W utworze Sofoklesa „Król Edyp”, w którym główną postacią jest tytułowy bohater dowiadujemy się o straszliwym fatum, które ciąży nad owym władcą i jego królestwem, Tebami. Wychodzi bowiem na jaw, że zgodnie z przepowiednią Apollina zamordował...
Ballady, Romantyczność, Lilije, Świteź , widzenie zmysłowe.
widzenie zmysłowe: starzec-jako jedyny postać niezmienna(ukryty Jan Śniadecki-prof.Mickiewicza stwierdził, że literatura romantyczna jest szkodliwa) racjonaliści szkiełko oko,martwe prawdy,widzi powierzchownie,nie zobaczył cudu widzenie...
Wyjaśnij znaczenie tytułu powieści "Ludzie bezdomni".
Wydanie ?Ludzi bezdomnych? stało się w 1899 roku nie tylko wielkim wydarzeniem artystycznym, ale i społecznym, intelektualnym, nawet politycznym. Książka została uznana za głos pokolenia, wyraz jego nastrojów, krytycy pisali o niej z...
Odwołując się do Stasimonu IV tragedii Sofoklesa „Król Edyp” i Sofoklesowskiego ujęcia losu Edypa, omów antyczną koncepcję ludzkiego losu.
W czasach starożytnych Grecy uważali, że życie człowieka jest z góry zaplanowane i przepowiedziane. Ludzie nie mają możliwości wpływania na fatum, które było uosabiane z trzema Mojrami: Kloto, Lachesis i Atropos, które mieszkały w Hadesie i...
"Dżuma" Alberta Camusa - kazania Ojca Paneloux'a.
Ojciec Paneloux pochodził z zakonu Jezuitów pomagał przy tworzeniu gazety. Jest on postacią, w której dokonuj się przewartościowanie ( zmiana systemu wartości). Zasłynął ze swoich kazań na temat dżumy, których wygłosił dwa. Pierwsze w czasie,...
Interpretacja "Świtezianki"
Czytając balladę "Świtezianka", z całą, stuprocentową pewnością można dojść do wniosku, że jest ona balladą romantyczną. Mamy do czynienia z charakterystycznymi cechami: - ludowość - w balladzie jest obecny bohater ludowy ("strzelec z boru");...
Przemiana Cezarego baryki (tom I )
W „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego przedstawiony został wątek dorastania i kształtowania się osobowości głównego bohatera. Jego przeżycia i perypetie powodują, że przechodzi on gwałtowną przemianę i jest bardzo doświadczony przez los....
Obrazy w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.
Obraz jest przedmiotem, na którym za pomocą plam barwnych i kreski, przy zastosowaniu różnych technik malarskich autor dokonał zapisu pewnych treści. W ?Weselu? Stanisława Wyspiańskiego towarzyszą one bohaterom dramatu cały czas, a reżyser Andrzej...
Analiza i interpretacja ballady "To lubię" A. Mickiewicza.
Ballada "To lubię" Adama Mickiewicza opowiada o Maryli, ślicznej, bogatej dziewczynie, która miała wielu adoratorów, ale żadnego nie potrafiła pokochać. Jednym z nich był Józio, który po odrzuceniu przez nią załamał się i popełnił...
Oświecenie - opracowanie tekstów
OŚWIECENIE 1.Kierunki literackie i filozoficzne epoki oświecenia. Kierunki filozoficzne Empiryzm - (empiria-doświadczenie); prekursorem był angielski filozof Francis Bacon (bejkn); proces poznawania świata opiera się na doświadczeniu oraz...
Pozytwizm dzieła literackie.
Pozytywizm Adam Asnyk Egzystowanie na skraju dwóch epok dawało Asnykowi wielką swobodę tworzenia, gdyż właściwie nie miał dużej konkurencji (poza Konopnicką); stąd też mamy tak wielką różnorodność tematyczną poezji Asnyka; Zacznijmy od tego, co...
Interpretacja "Wieży" G. Herlinga-Grudzińskiego.
Gustaw Herlig- Grudziński we fragmencie opowiadania pt. ?Wieza? przedstawia problem związany z cierpieniem i samotnością głównego bohatera. Główną role w życiu Trędowatego jest wiara w Boga, która sprawia ze odnajduje on sens w zyciu i pozwala...
Przyczyny przejścia Kurtza na stronę zła "Jądro ciemności".
Joseph Conrad w swoim dziele, zatytułowanym ?Jądro ciemności? pokazał jak bardzo ludzka psychika jest podatna na zmianę warunków otaczającego środowiska. Przedstawił inteligentnego, wszechstronnie utalentowanego człowieka, który pod wpływem zmiany...
Analiza i interpretacja bajki Stanisława Trembeckiego Wilk i baranek
W klasycyzmie bajka przeżywa drugą młodość. Gatunek ten, należący do literatury dydaktycznej, znany był od VI wieku p.n.e. Z tego okresu pochodzą bajki Ezopa. W starożytnym Rzymie bajki pisał Fedruj, w XVI wieku Biernat z Lublina, a potem… zaległa...
Oświecenie w Polsce.
Życie umysłowe i kulturalne w Polsce epoki oświecenia (teatr, czasopisma, szkolnictwo, malarstwo, mecenat króla) Rozwinięte kraje Europy promieniowały swoimi prądami umysłowymi na pozostałe kraje europejskie. W XVIII wieku Francja i Anglia były...
Ludowy i romantyczny charakter ballad A. Mickiewicza.
Ballada wniosła do literatury zupełnie nowe spojrzenie na świat i człowieka. Określeniem tym nazywamy gatunek obejmujący pieśni o charakterze epickolirycznym, nasycone elementami dramatycznymi, opowiadające o niezwykłych wydarzeniach legendarnych...
Problemy społeczne i narodowe w twórczości Wacława Potockiego.
Wacław Potocki jest jednym z przedstawicieli literatury barokowej w Polsce. Był z wyznania arianinem, lecz po wydaniu edyktu królewskiego przeciw braciom polskim, przeszedł na katolicyzm, choć w duchu pozostał wierny ideologii ariańskiej. Szlachta...
Człowiek pod władzą despotyzmu. Rozważ problem odwołując się do sceny „Sen Senatora” oraz innych wybranych fragmentów „Dziadów” cz. III Adama Mickiewicza.
Człowiek pod władzą despotyzmu. Rozważ problem odwołując się do sceny ?Sen Senatora? oraz innych wybranych fragmentów ?Dziadów? cz. III Adama Mickiewicza. Aby móc w pełni zrozumieć temat rozważań rozpocznę od wyjaśnienia czym jest...
Literatura wieków średnich o śmierci i ascezie.
Tematyka śmierci przenikała twórczość pisarzy XIV i XV wieku. Hasło "memento mori" (pamiętaj o śmierci) było zawołaniem tych czasów. Już od wczesnego średniowiecza popularność zdobył motyw śmierci, ale pojmowana była ona jako oczekiwane...
Społeczeństwo polskie w III części "Dziadów" A. Mickiewicza.
Mickiewicz w III części "Dziadów" dał obraz społeczeństwa polskiego. Trzeba pamiętać, że bohaterami dramatu są postaci autentyczne, ci ludzie bardzo często żyli jeszcze w chwili ukazania się utworu. Była to więc żywa historia sprzed lat...
Ludowość i prawdy moralne w II części "Dziadów" A. Mickiewicza
W rok po wydaniu pierwszego tomiku "Poezji" A. Mickiewicza, ukazał się także w Wilnie drugi tomik, który zawierał "Grażynę" oraz II i IV część "Dziadów". Publikacja tych utworów wywołała ostre ataki ze strony obozu...
Refleksje o własnej twórczości i zadaniach poety wobec narodu w utworach Juliusza Słowackiego: "Grób Agamemnona" i "Testament mój".
Juliusz Słowacki był, młodszym o 11 lat od Mickiewicza, poetą romantycznym. Także mieszkaniec Litwy, dzieciństwo spędził w Krzemieńcu. W wieku zaledwie 5 lat został osierocony przez ojca - profesora słynnego Liceum Krzemienieckiego. Silny związek...
Niemcewicz "Powrót posła" polemika między Podkomorzym, a Starostą.
Jakich problemów dotyczy polemika między Podkomorzym, a Starostą w "Powrocie posła" J. U. Niemcewicza? "Powrót posła" powstał w okresie największego nasilenia walki politycznej. Trwały obrady Sejmu Czteroletniego (1788 -...
"Czucie i wiara" jako zasada romantycznego poznania. Ballada "Romantyczność" A. Mickiewicza manifestem poezji romantycznej.
W 1822 roku ukazał się I tomik "Poezji" A. Mickiewicza. W tomie tym zamieścił poeta cykl pt. "Ballady i romanse", rozprawę pt. "O poezji romantycznej" oraz kilka wierszy lirycznych. Szczególnie "Ballady i...
Idea prometejska i mesjanistyczna w III części "Dziadów" A. Mickiewicza.
"Dziady" - część III to dramat, który zrodził się z bezgranicznej rozpaczy A. Mickiewicza, powstał zaledwie kilka miesięcy po klęsce powstania listopadowego. Przemówił w nim poeta, który zwątpił już nawet w miłosierdzie Boga. Jakże to,...
Monachomachia i Antymonachomachia - opracowanie i porównanie
?Monachomachia? i ?Antymonachomachia? I. Krasickiego, czyli mnich i ksiądz w oświeceniowej twórczości satyrycznej. W dobie Oświecenia wykształcił się kierunek literacki odwołujący się do antyku i uznający jego dzieła za ideał piękna oraz...
Analiza artystyczna i językowa "Bogurodzicy".
Bogurodzica to najdawniejsz polska pieśń religijna. Czas powstania jest do dzisiaj wielka zagadką, zarówno dla literaturoznawców, jak i muzykologów. Przyjmuje się, że utwór napisany został pomiędzy wiekiem X a XIV. Najnowsze hipotezy naukowców są...
Najważniejsze fakty
Spis treści: I . Co to jest – starożytność? II. Największe osiągnięcia starożytności. III. Architektura. IV. Najważniejsze daty. V. Najważniejsi mędrcy. VI. Hasła epokowe. VII. Związki frazeologiczne występujące w mitach. VIII. Teatr...
"Quo vadis" H. Sienkiewicza.
Nagrodzona Literacką Nagrodą Nobla powieść Henryka Sienkiewicza „Quo vadis” mimo tak długiego upływu czasu od momentu powstania, nadal wywołuje liczne spory wśród krytyków. Ich opinie są bardzo skrajne. Konrad Górski określił dzieło „Rzeczą...
"Lalka" powieścią o Warszawie.
Czas i miesjce akcji w Lalce zostały dokładnie określone. Akcja właściwa (bieżąca) trwa w latach 1878 - 1879. Tło historyczne rozszerza ukazanie schyłku ubiegłej epoki. Postacią wprowadzającą w przeszłość jest Ignacy Rzecki opowiadający o czasach...
Eliza Orzeszkowa "Nad Niemnem" - natura i człowiek.
Natura i człowiek w powieści Elizy orzeszkowej "Nad Niemnem" Eliza Orzeszkowa to polska pisarka tworząca w dobie pozytywizmu. Jednym z jej najbardziej znanych utworów jest powieść Nad Niemnem. Abstrahując od problematyki utworu,...
Średniowiecze.
ŚREDNIOWIECZE to okres w dziejach Europy, którego granice chronologiczne wyznacza kilka umownych dat: za początek przyjmuje się 476 r.n.e. (upadek cesarstwa zachodniorzymskiego), natomiast koniec to w zależności: 1453 (upadek cesarstwa...