Rodzaje stylów i ich charakterystyczne cechy.
Współczesną polszczyznę dzielimy na: - pisaną - mówioną ---> gwarową STYL NAUKOWY - (polszczyzna pisana) - terminologia naukowa z określonej dziedziny wiedzy - używanie czasowników pojęciowych (ujawnić, dotyczyć) , rzeczowników...
Gatunki literackie oświecenia - bajka, satyra, poemat historyczny, powieść, sielanka.
Bajka - krótka pouczająca powiastka, najczęściej wierszowana z łatwo uchwytnym morałem, często posługująca się alegorią zwierzęcą (uniwersalne sytuacje i typowe postawy przedstawione są w niej przy pomocy zwierzęcych bohaterów uosabiających...
Pytania do powtórzeń przed maturą
ANTYK 1. Na przykładzie dowolnego mitu wykaż uniwersalne wartości mitów grckich. 2. Podaj kilka przykładów postaci mitologicznych, funkcjonujących w kulturze europejskiej jako symbole. 3. Czym różni się mit od legendy? Omów zagadnienie na...
Maretiał do sprawdzianu - romantyzm
ROMANTYZM: Mesjanizm- pogląd przypisujący jednostkom lub narodom szczególne posłannictwo wobec ludzkości. Jest to wiara w to, że Chrystus nas wybawi. Mistycyzm- to prąd religijno-filozoficzny uznający możliwość jednoczenia się duszy człowieka...
Powtórka z lektur maturzystów
1) Sofokles – Antygona - Antyk Historia opowiedziana przez Sofoklesa to literacka realizacja jednego z mitów tebańskich. Istotą tego dramatu, jak każdej tragedii antycznej, jest konflikt tragiczny – polega on na tym, że bohater musi wybierać...
"Jak symbolika ziarna z bajki opowiedzianej przez Żegotę objaśnia sens męczeństwa młodzieży polskiej? Analizując przytoczony fragment "Dziadów" Adama Mickiewicza, zwróć uwagę na sytuację studentów i ich postawy." - Matura
Bohaterami przytoczonego fragmentu III części Dziadów Adama Mickiewicza są więźniowie, filomaci, filareci i studenci z Litwy. Zostali oni uwięzieni, lecz nie wiedzą dlaczego. Czują się całkowicie niewinni i mają nadzieje, że nie zostaną oskarżeni....
Miłość ma różne barwy. Jaki rodzaj miłości ma największe znaczenie w życiu człowieka?
Natura ludzka wzbogacona jest wieloma uczuciami. Najcenniejsze spośród nich to miłość.Spotyka się ją często ,lecz każdy z nas odbiera ją inczej.Ona też przyjmuje różne barwy i wyrazy . „.....Miłość niejedno ma imię.....’’...
Co jest ważniejsze - rola jednostki czy społeczeństwa na przykładzie "Cierpień młodego Wertera" oraz "Ludzi bezdomnych"
Prometeusz był tytanem, który stworzył pierwszego człowieka ulepił go z gliny pomieszanej ze swoimi łzami, dusze zaś dał mu z ognia niebieskiego, którego kilka iskierek ukradł bogu słońca – Heliosowi.Niestety, ludzie olbrzyma byli tak słabi,...
Literatura XIX wieku jako strażniczka dziedzictwa narodowego.
Każdy naród pielęgnuje pewne wartości, które wyróżniają go spośród innych społeczeństw świata. Pamięć o tych wartościach pozwala zachować i utrwalić literatura! Dzięki niej – za pośrednictwem bohaterów - poznajemy ideały naszych przodków, ich...
Motyw przyjaźni w literaturze. Omów na wybranych przykładach literackich.Praca na maturę ustną.
Praca opracowana na przykładach lektur takich jak: Lalka Bolesław Prus Mały Książę Antoine de Saint-Exupéry Potop Henryk Sienkiewicz Przyjaciele Ignacy Krasicki Każdy człowiek chce mieć przyjaciół, choćby jednego najlepszego. Większości z...
Wizje człowieka, Boga i świata w poezji Kochanowskiego i Sępa-Szarzyńskiego
Filozofię epoki najpełniej oddał Jan Kochanowski. Chwalił życie takim, jakie jest, i uczył czerpać z niego radość, a gdy trzeba było, ganił ludzkie przywary, wykpiwając większe i mniejsze grzechy i grzeszki. Pierwszą popularność przyniosły...
Bronię, czy oskarżam Janka Muzykanta ("Katarynka")
Wysoki Sądzie, Szanowna ławo Przysięgłych oraz wszyscy zebrani. Podczas tej rozprawy pragnę wykazać iż oskarżony Janko Muzykant, jest niewinny narzuconym na niego oskarżeń, z których wynika, że ten chłopiec zasługuje na surową karę. Mam nadzieję,...
Antyk - Barok pytania i odpowiedzi od antyku do baroku- powtórka do matury ustnej.
1.Znane postacie mitologiczne: Zeus (Ojciec Niebios, Władca Piorunów) i jego żona Hera (Białoramienna). Bóg - ustanawiał prawa, rządził ciałami niebieskimi, zaś bogini była patronką kobiet. Hades (władca państwa zamarłych) i Persefona....
Elementy naturalizmu w wybranych utworach literackich.
Naturalizm będący odmianą późnego realizmu dziewiętnastowiecznego powstał we Francji, a głównym teoretykiem i reprezentantem naturalizmu był Emil Zola. Założenia zawarł w studium programowym pt. "Powieść eksperymentalna". Na ostateczny...
Szczęście oraz cel i sens życia w literaturze romantyzmu i pozytywizmu
Szczęście w życiu ludzkim ma bardzo szeroką wymowę. Jest ono wartością, której istnienie przyczynia się do prawidłowego rozwoju osobowości człowieka. Każdy człowiek wytacza sobie za życia cel, któremu pozostaje wierny i o którego zrealizowanie...
Walka dobra ze złem w literaturze. Przedstaw motyw analizując wybrane tematy.
„Dobro i Zło mają to samo oblicze, wszystko zależy od momentu, w którym staną na drodze człowieka”. Dobro i zło to dwie, podstawowe dla człowieka wartości, które od wieków wyznaczają granice ludzkiej moralności. Według przekazów biblijnych na...
Co to jest archaizm? Wskaż w Bogurodzicy
Archaizmy – czyli formy które wyszły z użycia. - Archaizmy fonetyczne – (brak przegłosu) – sławiena, zwolena - Archaizmy słowotwórcze – (dziś inne tworzenie danego wyrazu) – Bożyc – syn Boży - Archaizmy słownikowe – (wyraz wyszedł z użycia) –...
Budująca i niszcząca siła miłości. Przedstaw problem na podstawie wybranych utworów.
Miłość jest jednym z największych i najgłębszych uczuć. Jest to temat często poruszany przez twórców różnych epok. Trudno jest znaleźć utwór, w którym nie byłoby wątku miłosnego. Nie tylko w literaturze możemy odnaleźć temat miłosny,...
Bohaterowie literaccy wobec ważnych wyborow życiowych.Omów problem, odwołując się do wybranych utworów.(Bilbliografia,ramowy plan wypowiedzi)
Swoją prezentację chciałabym rozpocząć słowami Wisławy Szymborskiej: ,,Tyle wiemy o sobie ile nas sprawdzono’’ Egzystencjaliści uważali, że każdy człowiek nie podejmuje decyzji właściwie tylko w dwóch przypadkach. Nie ma wpływu na to, że...
Samotność człowieka w społeczeństwie na podstawie utworów literackich
Jednym z największych nieszczęść, jakie mogą spotkać człowieka, jest życie w samotności. Ten, kto jest samotny, nie zawsze musi być odizolowany od ludzi; czasem po prostu jest dla nich obcy, nie potrzebują jego istnienia, odtrącają go. Można też...
Słowniki
Słownik ortograficzny - jest to słownik podający wyracy, co do których mogą wystąpić wątpliwości, jak należy je pisać; słownik ten uczy poprawnej pisowni. Słownik poprawnej polszczyzny (słownik ortoepiczny) - autorem jest Stanisław Szober....
Tren X Jana Kochanowskiego
Tren X: -autor; Jan Kochanowski, -kontekst biograficzny; zbior trenow zostal napisany po smiercidwu i pol letniej coreczki Urszulki, -renesans-epoka antrypocentryzmu, -utwor zwiazany z ideologia epoki, mowi , -utwor mowi o tesknocie ojca do...
Antyk - krótka powtórka do matury
1. Nazwa i ramy czasowe Nazwa antyk wywodzi się od łacińskiego słowa antiquus i oznacza dawny.Za początek starożytności przyjmuje się przełom wieków IX i VIII p.n.e. , czyli czas , w którym żył i tworzył Homer. Za koniec antyku przyjmuje się...
Etapy analizy tekstu literackiego – Poezja:
Etapy analizy tekstu literackiego – POEZJA: Nie sugeruj się zbyt mocno zewnętrznymi przesłankami, jak biografia autora, itd. Powinieneś skupić się na tekście pisanym!!! GENOLOGIA – wstęp do analizy: 1. Zwróć uwagę na tytuł i powiedz z czym...
Przykłady małżeństwa w literaturze na przełomie epok
Przykładów małżeństw jest wiele, i różne one są, przeważnie nad związkiem literackim krąży jakieś nieszczęście, aby dodać ciekawości i intrygi zachęcając tym samym czytelnika do przeżywania całej historii wraz z bohaterami. Dlatego też chciałabym...
Porównanie dworków w Soplicownie, Korczynie i Nawłoci.
Soplicowo Korczyn Nawłoć Cecha porównująca Lata 1811\12, Soplicowo Lata 80. XIX wieku, Litwa - Grodzieńszczyzna Rok 1914 do 1924, Nawłoć Czas akcji i położenie dworku Polacy walczą o niepodległość, szansa na wolność...
Stylizacje językowe
Stylizacja - świadome nadanie wypowiedzi za pomocą odpowiednio dobranych środków językowych - cech charakterystycznych dla stylu innego niż ten, który jest włąściwy samemu autorowi. Stylizacja polega więc na naśladowaniun pewnego wzorca, którym...
Charakterystyka epok - najważniejsze informacje
FILOZOFIE I ZAŁOŻENIA DANEJ EPOKI STAROŻYTNOŚĆ XIX w. P. n. E – V w. N.e. Rodzaje literackie- podziału dokonał Arystoteles w III w. P. n.e. - epika Homer VIII w.p.n.e. - liryka Safona VII/Vi w.p.n.e. - dramat Sofokles V w.p.n.e....
Wpływ miasta na bohaterów lektury. Petersburg w "Zbrodni i Karze" Fiodora Dostojewskiego.
Fiodor Dostojewski w swojej powieści pt. "Zbrodnia i kara" przedstawił obraz Petersburga w XIX stuleciu. Akcja utworu toczy się w 1865 roku, w którym swoje apogeum osiąga nędza, głód i pogoń za pieniądzem w ówczesnej stolicy Rosji....
Do jakich wniosków na temat relacji międzyludzkich prowadzi porównanie satyry Ignacego Krasickiego Życie dworskie i sceny Widzenie z III części Dziadów Adama Mickiewicza Widzenie Senatora
1. Ignacy Krasicki Życie dworskie (fragment) Drzwi się z nagła otwarły; aż tysiąc ukłonów. Wchodzi pan; już umilkła świegotliwa zgraja, Każdy się inszym kształtem łasi i przyczaja. Każdy patrzy na pana, a z wzroku docieka, Czego albo się...
„Nasz naród jak lawa” – obraz społeczeństwa polskiego w III części „Dziadów ” Adama Mickiewicza. Rozwiń temat, analizując podana scenę i odwołując się do całości utworu.
Społeczeństwo polskie po upadku powstania listopadowego nie było całkowicie jednolite. Większość była patriotami, ale znajdowali się również kosmopolici, którym nie przeszkadzały rządy cara w Polsce i nie obchodziło ich zupełnie, co dzieje się w...
Bohater tragiczny w literaturze antycznej, romantycznej i współczesnej - matura ustna z j. polskiego.
Bohater tragiczny w lit. antycznej, romantycznej i współczesnej. Bohaterowie tragiczni są to postacie postawione w trudnej sytuacji, której nie można rozwiązać i dlatego najczęściej spotyka ich katastrofa. Najważniejszy jest ów...
Czy wybór to unikanie trudnych sytuacji? Odwołując się do losów wybranych bohaterów literackich, rozważ wybór, którego musieli dokonać.
Czy wybór to unikanie trudnych sytuacji? Odwołując się do losów wybranych bohaterów literackich, rozważ wybór, którego musieli dokonać. W swojej pracy postaram się, przedstawić bohaterów literackich, którzy dokonując wyboru nie unikali...
Cechy tragedii Szekspirowskiej, a tragedia antyczna.
Starożytna tragedia. Tragedia taka spełniała kilka założeń, które pozwalały na jej klasyfikację. Wyznaczniki te dotyczyły zarówno charakteru wydarzeń w dramacie, jak i jego budowy. Po pierwsze, tragedia zachowywała zasadę trzech jedności:...
Czy biografia Adama Mickiewicza może byc kluczem do interpretacji jego dzieł?
„Żeglarz” jest typowym wierszem nawiązującym do przeżyć wewnętrznych poety. Mickiewicz wyraził w nim nastrój, jaki go opanował po wyjściu za mąż Maryli Wereszczakówny za Puttkamera. Poeta stworzył obraz żeglarza, który znudzony wędrówką życiową...
Epitet, porównanie, kontrast itp.
1. Epitet- określenie poetyckie wskazujące na właściwość danego przedmiotu bądź osoby (najczęściej jest to przymiotnik, rzeczownik, imiesłów). Np.: wysokie żądze, kroplą obłąkania. 2. Onomatopeja - wyraz naśladujący dźwięki i odgłosy naturalne....
„Literacki wizerunek ukochanej kobiety w literaturze oświecenia i romantyzmu.”
Kobieta i kobiecość była inspiracją twórczości artystycznej od najdawniejszych czasów, stała się zarazem ulubionym tematem sztuki i literatury. Jako istota tajemnicza stała się ona przedmiotem uwielbienia, a tym samym symbolem piękna, zmienności...
Mitologia - Parandowski (piekło)
KRÓLESTWO PIEKIEŁ Za wielu, wielu rzekami, za wielu, wielu górami, na ostatnich krańcach zachodu, gdzie ziemia się już kończy, gdzie nigdy nie dociera najsłabszy promień słońca — jest wejście do podziemia, czyli do piekieł. Można się tam...
Terminy literackie.
Aforyzm - zwięzłe zdanie, wyrażające myśl moralną, filozoficzną, maksyma, sentencja, złota myśl. Akcja - część fabuły, zespół zdarzeń, które prowadzą do określonego rozwiązania. Alegoria - uosobienie abstrakcyjnych pojęć. Często spotykana w...
Na podstawie poniższych fragmentów dramatu Johanna Wolfganga Goethego scharakteryzuj Fausta. Jego cechy odnieś do oświeceniowego i romantycznego sposobu postrzegania świata i człowieka.
Johann Wolfgang Goethe uznawany jest za najwybitniejszego niemieckiego poetę okresu romantyzmu. Do jego największych utworów zaliczamy powieść epistolarną "Cierpienia młodego Wertera", utwór "Król Olch", a także dramat romantyczny pod tytułem...
Środki poetyckie
Eufonia –obejmuje rym, rytm, instrumentację głoskową (Kakofonia-brak harmonii dźwiękowej) Instrumentacja głoskowa: -Onomatopeja – świst, zgrzyt/ Ruszyła maszyna po szynach ospale -Aliteracja – zwija się zaułek zawiły/ zagubiony we własnych...
Muzyka w "Panu Tadeuszu"
Z pewnością muzyka w Panu Tadeuszu odgrywa bardzo ważną rolę. Ciekawym muzycznym elementem wprowadzonym przez Mickiewicza jest m.in. fragment z księgi VIII. Jest to koncert ptaków i owadów przedłużony o dialog żab z odległych stawów (VIII, 20-50)....
Porównaj „Odę do turpistów” Juliana Przybosia z „Odą do młodości” Adama Mickiewicza. Zwróć uwagę na treść i formę utworów oraz liczne aluzje.
Młodość w dziełach literackich jest wszechobecna. Może ze względu na to, że każdy ją przeżywa, lub też z powodu swej niezwykłej urody, za którą , kiedy minie, każdy tęskni. Adam Mickiewicz zdawał sobie sprawę, już w swej młodości, jaką ma ona...
Mit o Prometeuszu i jego literackie przetworzenia. Porównaj różne realizacje tego motywu w wybranych utworach.
Mit grecki towarzyszy literaturze i sztuce europejskiej od czasów narodzin do czasów współczesnych. (najnowszych). Zagadnienie relacji miedzy mitem a literaturą i sztuką jest kwestią rozległą i skomplikowaną. Mit jest to ukształtowana fabularnie...
Charakterystyka języka młodzieżowego - prezentacja maturalna.
1. Od zalania dziejów język jest podstawowym sposobem komunikacji , wyrażania myśli , opinii, uczuć - między istotami żywymi. Tak między istotami żywymi , ponieważ każdy gatunek zwierząt ,ma swój , odmienny sposób porozumiewania się . Psy -...
Poezja Adama Mickiewicza
Adam Mickiewicz jest najwybitniejszym poetą polskiego romantyzmu. Potrafił on z olbrzymią siłą i mocą oddziaływać na naród oraz pokazywać mu nową, acz nieznaną drogę dalszego postępowania. Jego postępowe myśli miały karmić szeregi pokoleń,...
"Miłość wszystko zwycięża i my ulegamy miłości'. Przedstaw różne ujęcia motywu miłości w róznych utworach literackich pochodzących z róznych epok.
Miłość w życiu ludzkim ma podstawowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju jednostki i społeczeństwa, ponieważ jednostka, która nie kocha, ani nie jest kochana, czuje się pusta, bezwartościowa... Wspaniała polska poetka Maria...
Zasady analizy i interpretacji wiersza
Analiza i interpretacja utworu poetyckiego Analiza – badanie i opis kompozycji utworu; podmiot liryczny, zabiegi poetyckie, motyw utworu, sytuacja liryczna, zasady, którymi kierował się poeta. Interpretacja – odpowiedź na pytanie, czemu służy...
Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX
III część Mickiewiczowskich „Dziadów” ukazuje nam obraz społeczeństwa według hierarchii ważności zajmowanego stanowiska. Na czele stoi despotyczny i dyktatorski car potem dwór i cała dworska świta , na samym końcu niewykształceni i biedni...
Matura ustna - opracowania 6 tematów z Antyku i Biblii.
Polski - pytania maturalne 1. Tragizm i tragedia - objaśnij pojęcia w oparciu o "Antygonę" Sofoklesa Tragizm - cecha dzieła literackiego, charakterystyczna dla tragedii, lecz pojawiająca się także w innych gatunkach, polegająca...