Rodzaje stylów i ich charakterystyczne cechy.
Współczesną polszczyznę dzielimy na: - pisaną - mówioną ---> gwarową STYL NAUKOWY - (polszczyzna pisana) - terminologia naukowa z określonej dziedziny wiedzy - używanie czasowników pojęciowych (ujawnić, dotyczyć) , rzeczowników...
Zasady analizy i interpretacji wiersza
Analiza i interpretacja utworu poetyckiego Analiza – badanie i opis kompozycji utworu; podmiot liryczny, zabiegi poetyckie, motyw utworu, sytuacja liryczna, zasady, którymi kierował się poeta. Interpretacja – odpowiedź na pytanie, czemu...
Interpretacja wierszy na maturze.
1. Przeczytać uważnie wiersz, najlepiej kilka razy. 2. Nie wpadaj w panikę, nawet jeśli nic nie “zrozumiałeś”. To tylko pustki w głowie. Spokój i systematyczne podejście do “współpracy” z tekstem może Cię uratować. 3. Zacznij od tytułu....
Stylizacje językowe
Stylizacja - świadome nadanie wypowiedzi za pomocą odpowiednio dobranych środków językowych - cech charakterystycznych dla stylu innego niż ten, który jest włąściwy samemu autorowi. Stylizacja polega więc na naśladowaniun pewnego wzorca, którym...
Spis lektur do szkoły średniej.
„Antygona” - Sofokles: Antygona, Ismena, Haimon, Kreon, Eurydyka, Tejrezjasz „Mitologia” - Jan Parandowski: Ikar, Syzyf, Prometeusz, Herkules, Tezeusz , Ariadna Biblia - dzieło natchnione: Kain i Abel, Abraham, Jakub (syn Izaaka), Mojżesz, Hiob,...
Etapy analizy tekstu literackiego - Poezja
Etapy analizy tekstu literackiego – POEZJA Nie sugeruj się zbyt mocno zewnętrznymi przesłankami, jak biografia autora, itd. Powinieneś skupić się na tekście pisanym!!! GENOLOGIA – wstęp do analizy 1. Zwróć uwagę na tytuł i powiedz z...
Zinterpretuj podany fragment Ferdydurke Witolda Gombrowicza oraz w kontekście całego utworu rozważ problem poszukiwania własnego kształtu a uwikłania w Formę.
Schemat odpowiedzi: TEMAT - Zinterpretuj podany fragment Ferdydurke Witolda Gombrowicza oraz w kontekście całego utworu rozważ problem poszukiwania własnego kształtu a uwikłania w Formę. 1. Przypomnienie sytuacji początkowej: bohater (narrator)...
Pojęcia do matury z języka polskiego
ANTYK ( do V wieku N.E.) EPIKUREIZM, prąd filoz.-etyczny zapoczątkowany przez Epikura (306 p.n.e. — założenie szkoły w Atenach), rozwijany przez jego uczniów i zwolenników (zw. epikurejczykami) do IV w., uznający za cel życia indywidualne...
Polscy laureaci Nagrody Nobla. Zaprezentuj różne koncepcje twórczości.
Wyróżnienie jakim jest Nagroda Nobla wiąże się ściśle z działalnością szwedzkiego geniusza i wynalazcy w wielu dziedzinach -Alfreda Nobla. Pragnął zrobić cos dla idei pokoju – w swoim testamencie stworzył fundacje Nagrody Nobla. Oto co zapisał w...
Omów różnorodne ujęcia motywu utopii w wybranych utworach literackich
Człowiek od zawsze marzył o szczęściu, dlatego pragnął znaleźć się w krainie dobra, w której mógłby spędzić spokojne życie bez trosk i lęków. Na skutek tęsknoty za urządzeniem świata idealnego, w którym wszyscy są równi, powstała utopia....
Charakterystyka języka młodzieżowego - prezentacja maturalna.
1. Od zalania dziejów język jest podstawowym sposobem komunikacji , wyrażania myśli , opinii, uczuć - między istotami żywymi. Tak między istotami żywymi , ponieważ każdy gatunek zwierząt ,ma swój , odmienny sposób porozumiewania się . Psy -...
Różne obrazy przyrody w literaturze - sposób ich kreowania i funkcje w wybranych utworach.
Renesansowy antropocentryzm skupił uwagę poetów, humanistów, nie tylko na człowieku , ale też na świecie otaczającym go. Bogactwo świata akcentuje niejednokrotnie w swojej poezji Jan Kochanowski Pieśń XXV z księgi wtórej – ‘Czego chcesz od nas...
Co to jest archaizm? Wskaż w Bogurodzicy
Archaizmy – czyli formy które wyszły z użycia. - Archaizmy fonetyczne – (brak przegłosu) – sławiena, zwolena - Archaizmy słowotwórcze – (dziś inne tworzenie danego wyrazu) – Bożyc – syn Boży - Archaizmy słownikowe – (wyraz wyszedł z użycia) –...
Średniowiecze - konspekt. Sztuka barokowa
9-10. „Bogurodzica” jako zabytek języka polskiego, historia utworu, walory literackie „Bogurodzica” jest najwspanialszą i najstarszą polską pieśnią religijną. Nie znamy dokładnej daty jej powstania. Jej powstanie wiąże się z okresem pomiędzy...
Gatunki literackie oświecenia - bajka, satyra, poemat historyczny, powieść, sielanka.
Bajka - krótka pouczająca powiastka, najczęściej wierszowana z łatwo uchwytnym morałem, często posługująca się alegorią zwierzęcą (uniwersalne sytuacje i typowe postawy przedstawione są w niej przy pomocy zwierzęcych bohaterów uosabiających...
Kultura starożytnego Egiptu. Rozwiń temat w oparciu o wybrane przykłady
Na wstępie chciałbym zaznaczyć iż temat ten jest zbyt obszerny aby omówić go w całości dlatego postanowiłem skoncentrować się na utworach które wg mnie zawierają najwięcej cennych informacji. Starożytny Egipt... kto z nas nie słyszał o tej...
Powtórka z lektur maturzystów
1) Sofokles – Antygona - Antyk Historia opowiedziana przez Sofoklesa to literacka realizacja jednego z mitów tebańskich. Istotą tego dramatu, jak każdej tragedii antycznej, jest konflikt tragiczny – polega on na tym, że bohater musi wybierać...
Budująca i niszcząca siła miłości. Przedstaw problem na podstawie wybranych utworów.
Miłość jest jednym z największych i najgłębszych uczuć. Jest to temat często poruszany przez twórców różnych epok. Trudno jest znaleźć utwór, w którym nie byłoby wątku miłosnego. Nie tylko w literaturze możemy odnaleźć temat miłosny,...
Powtórka do matury - zagadnienia.
Literatura renesansowa nie stworzyła osobowych ideałów, w jakie obfituje literatura średniowiecza. Natomiast to literatura towarzyszyła człowiekowi w życiu, ukazywała różne modele zgodne z duchem czasu, często miała charakter dydaktyczny, nie...
Klasyfikacja środków stylistycznych.
Fonetyczne środki stylistyczne: - onomatopeje (wyrazy dźwiękonaśladowcze np. bum) - instrumentacja zgłoskowa ("O szyby deszcz, deszcz dzwoni jesienny") - powtórzenia - rymy - refreny - zoorganizowanie brzmieniowe...
Motyw tańca w literaturze i malarstwie
1.Co to jest taniec? a) zespół ruchów i gestów powstających pod wpływem bodźców emocjonalnych skoordynowany z muzyką b) przejaw kultury związany z określonym środowiskiem i określoną funkcją. Taniec istniał już w prastarych kulturach Chin,...
Kolęda polska (od F. Karpińskiego po czasy współczesne) Przedstaw dzieje i cechy charakterystyczne gatunku.
Wyraz kolęda jest tradycji rzymskiej, a pochodzi od łac słowa „calendae”, oznaczające pierwszy dzień miesiąca. W Rzymie obchodzono to bardzo uroczyście. Odwiedzano się, obdarowywano podarkami, śpiewano okolicznościowe pieśni. Wraz z przyjęciem...
Ojczyzna
Ojczyzna, państwo: Problematyka raczej drętwa - lecz też bardzo przydatna w powtarzaniu. Polska literatura przez setki lat jakoś nie mogła żyć bez tematyki patriotycznej... Maj roku 2004 skłania zaś (egzaminatorów także!) do refleksji w tym...
Obraz i ocena powstania styczniowego w literaturze i sztuce XIX wieku. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady.
Dnia 22 stycznia 1863 roku rozpoczęło się najdłuższe i chyba najbardziej krwawe powstanie narodowowyzwoleńcze w całej historii państwa polskiego. Wzięło swą nazwę od okresu, w którym miało swój początek. Powstanie styczniowe to ostatni zryw...
Skrzywdzone dziecko w literaturze pozytywizmu i współczesności. Przedstaw i porównaj na wybranych przykładach.
Słownik symboli Władysława Kopalińskiego podaje, że dziecko jest symbolem początku, niewinności, niewiedzy. Jest ono niezwykle ważne dla Boga, który kocha najmłodszych, lubi z nimi przebywać. "Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie...
Wpływ miasta na bohaterów lektury. Petersburg w "Zbrodni i Karze" Fiodora Dostojewskiego.
Fiodor Dostojewski w swojej powieści pt. "Zbrodnia i kara" przedstawił obraz Petersburga w XIX stuleciu. Akcja utworu toczy się w 1865 roku, w którym swoje apogeum osiąga nędza, głód i pogoń za pieniądzem w ówczesnej stolicy Rosji....
Charakterystyka epok - najważniejsze informacje
FILOZOFIE I ZAŁOŻENIA DANEJ EPOKI STAROŻYTNOŚĆ XIX w. P. n. E – V w. N.e. Rodzaje literackie- podziału dokonał Arystoteles w III w. P. n.e. - epika Homer VIII w.p.n.e. - liryka Safona VII/Vi w.p.n.e. - dramat Sofokles V w.p.n.e....
Język moich rówieśników - prezentacja maturalna z bibliografią i ramowym planem wypowiedzi.
Żeby skumać klimat, najlepiej przybakać albo wziąć speeda. Wtedy jest cool, totalna zlewka na wszystko – jazda na maksa. Można się też pobujać furą po mieście i poobczajać towary. Jak masz flotę to walisz na dżamprezę do klubu albo do kogoś na...
Epitet, porównanie, kontrast itp.
1. Epitet - określenie poetyckie wskazujące na właściwość danego przedmiotu bądź osoby (najczęściej jest to przymiotnik, rzeczownik, imiesłów). Np.: wysokie żądze, kroplą obłąkania. 2. Onomatopeja - wyraz naśladujący dźwięki i odgłosy...
Cechy tragedii Szekspirowskiej, a tragedia antyczna.
Starożytna tragedia. Tragedia taka spełniała kilka założeń, które pozwalały na jej klasyfikację. Wyznaczniki te dotyczyły zarówno charakteru wydarzeń w dramacie, jak i jego budowy. Po pierwsze, tragedia zachowywała zasadę trzech jedności:...
Dżuma
Epoka Współczesność Na powieść mają wpływ: • tragiczne doświadczenia II wojny światowej, • egzystencjalizm – popularna w tym czasie filozofia, głosząca absurdalność istnienia; człowiek samotny, zmuszony do dokonywania trudnych wyborów (Jean...
Typy bohaterów romantycznych.
Typy bohaterów romantycznych (literatura europejska): - bohater bajroniczny - uosabia romantyczne konflikty moralne i namiętności; twórca: Jerzy Gordon Byron; typ ten widoczny w "Giaurze"; główny bohater mści się na mordercy kobiety, którą kochał...
Powieść Reymonta jako epopeja chłopska
,,Chłopi” to wielka chłopska epopeja , w której głównym bohaterem jest zbiorowość-wiejska gromada. W swoim życiu kieruje się ona ściśle określonymi prawami, wyznaczającymi hierarchię osób i wartości. Rytm zajęć podporządkowany jest zmianom...
Walka dobra ze złem w literaturze. Przedstaw motyw analizując wybrane tematy.
„Dobro i Zło mają to samo oblicze, wszystko zależy od momentu, w którym staną na drodze człowieka”. Dobro i zło to dwie, podstawowe dla człowieka wartości, które od wieków wyznaczają granice ludzkiej moralności. Według przekazów biblijnych na...
Scharakteryzuj różne typy bohaterów H. Sienkiewicza
Henryk Sienkiewicz należy niewątpliwie do grona najważniejszych pisarzy polskich. W ciągu swojego 70 – letniego życia, pracując zapalczywie nad swoimi dziełami zdołał stworzyć setki odmiennych gatunków i tematycznie utworów – od małych nowelek...
Portrety postaci historycznych w literaturze i malarstwie. Przedstaw na wybranych przykładach.
1. Określenie problemu. Tematem mojej prezentacji są postaci historyczne które funkcjonują w literaturze i w malarstwie. Skoncentrowałem się na bohaterach z powieści Henryka Sienkiewicza. Jest to pisarz powszechnie znany, chętnie czytany przez...
Dokonaj podziału znaków umownych i naturalnych. Omów ich istotę.
Ludzie porozumiewają się najczęściej za pomocą języka. Elementy językowe kierują uwagę odbiorców tekstu na ściśle określone przedmioty i zjawiska rzeczywistości, reprezentują je, są ich znakami. Język zaś jest uporządkowanym zespołem (systemem)...
Motyw samotności (omów na podstawie 3 wybranych utworów literackich).
Samotność Większość z nas doświadcza uczucia samotności nawet wtedy, kiedy przebywa wśród innych ludzi. Każdy z nas miewa czasami uczucie, że został pozostawiony sam ze swoimi sprawami, i ze nikt nie może mu pomóc. Niektórzy wybierają samotność...
Czy biografia Adama Mickiewicza może byc kluczem do interpretacji jego dzieł?
"Żeglarz” jest typowym wierszem nawiązującym do przeżyć wewnętrznych poety. Mickiewicz wyraził w nim nastrój, jaki go opanował po wyjściu za mąż Maryli Wereszczakówny za Puttkamera. Poeta stworzył obraz żeglarza, który znudzony wędrówką życiową...
XX lecie międzywojenne - pytania i odpowiedzi.
1. Ogólna charakterystyka okresu 20 lecie. 2. Kierunki filozoficzne. 3. Kierunki artystyczne. 4. "Przedwiośnie" S. Żeromskiego. 5. Ugrupowania i kierunki poetyckie w Polsce. O d p o w i e d z i Ad.1. 20 lecie międzywojenne to okres...
Sciąga z lektur epokami
Antyk: Horacy-Egzeni monumentum, O co poeta prosi Apollina; Safona-(Zazdrość, Pogarda dla nieznanej poezji); Owidiusz-Przemiany, Sztuka kochania;Homer-Iliada, Odyseja;Sofokles-Antygona; Biblia: Symonides-Lamentacje; Salomon-Pieśń...
Dzieło literackie, a jego adaptacja filmowa. Omów zagadnienia na przykładzie "Władcy pierścieni".
Wstęp: · Przedstawienie tematu. · Streszczenie informacji ogólnych o filmie i ksiażce. · Omówienie spisu tresci . Rozwiniecie: · Czym właściwie jest adaptacja. · Opis postaci Tolkiena. · Historia Książki „Władcy pierscieni”. · Obsada...
Żywotność tradycji romantycznej w literaturze następnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Według Słownika języka polskiego Elżbiety Sobol „tradycja” to zasady postępowania, obyczaje, poglądy, wiadomości przechodzące z pokolenia na pokolenie, występujące przez jakiś czas i utrwalające się potem zwyczajowo, np. tradycja powitania....
Najciekawsze pary kochanków w literaturze i filmie
Tematem mojej prezentacji są najciekawsze pary kochanków ukazane w literaturze i filmie. W związku z tym, że literatura bogata jest w przykłady takich par, w mojej pracy ograniczyłam się do przedstawienia osób przeżywających miłość trudną,...
Przedstaw sposoby manipulacji w reklamie - matura ustna z j. polskiego.
Reklama- to nieosobista promocja dóbr i usług przez sponsora (firmę), którego można jednak zidentyfikować i który zapłacił za ten sposób komunikacji. Celem reklamy jest doprowadzenie do sprzedaży natychmiastowej lub odłożonej nieco w czasie, do...
„Dokonując analizy języka reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują.”
Reklama jest to rozpowszechnianie informacji o towarach, ich zaletach, wartościach, miejscach i możliwościach nabycia, (chwalenie, zalecanie czegoś przez prasę, radio, telewizję i inne środki) służące temu celowi. Jak również jest to sztuka...
Warszawa z lat wojny i okupacji w utworach literackich dotyczących tego okresu.
Warszawę z lat wojny i okupacji odnajdujemy w wielu utworach tego okresu. Dotyczą one życia codziennego okupowanej stolicy, literackich ujęć powstania w getcie warszawskim i powstania warszawskiego. Obraz Warszawy z okresu wojny ukazany został w...
