Humor i śmiech - myśli przewodnie twórczości I. Krasickiego.
Ignacy Krasicki wyśmiewa wady świata w "Bajkach" i "Satyrach". Bajka "Kruk i lis" za-wiera alegorię próżności i głupoty (kruk) oraz przebiegłości (lis). Autor śmieje się że "Bywa często zwiedzionym, kto lubi być...
Prądy literackie wieku Oświecenia.
W literaturze polskiego oświecenia rozwinęły się trzy prądy literackie: klasycyzm, sentymentalizm i rokoko. Główne przesłanki myślowe znalazły swe odzwierciedlenie w nurtach klasycznym i sentymentalnym. Oświeceniowy klasycyzm, nawiązujący do...
"Dom zawsze ustępować powinien krajowi." Julian Ursyn Niemcewicz.
"Dom zawsze ustępować powinien krajowi." - w tym cytacie Julian Ursyn Niemcewicz zawarł przesłanie do narodu polskiego abyśmy zaczęli troszczyć się o dobro i potrzeby własnej ojczyzny, i nie przedkładali spraw osobistych -rodowych- nad...
Myśli oświeconych pisarzy o Ojczyźnie i różny sposób ich wyrażania.
Pomimo słabnięcia wewnętrznego Polski w XVIII wieku obfitował ten okres w najliczniejsze chyba wystąpienia reformatorów. Jeszcze z renesansowych myśli czerpali pisarze tacy jak Stanisław Leszczyński, Szymon Konarski, czy Stanisław Staszic....
Pojęcia oświeceniowe.
Klasycyzm - wyznaczał poezji cele utylitarne, stawiał przed nią zadania dydaktyczno-moralizatorskie, wyrastające z przekonania o ogromnej roli słowa jako narzędzia oddziaływania na społeczeństwo. Sentymentalizm - traktował literaturę jako sposób...
Eldorado Woltera, a Krasickiego
Ignacy Krasicki jest autorem pierwszej polskiej powieści „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”. Jest to zarazem powieść obyczajowa, awanturnicza, jak i utopijna. Wynika z tego, iż autor obok opisów swoich podróży zawarł w powieści również swoją...
Oświecenie w Polsce.
W Polsce oświecenie zaczęło się około roku 1740, kiedy to założono Collegium Nobilum. Właściwy rozwój przypada na lata 1764-1795. W tym okresie rozwinęły się kontakty kulturalne Polski z Europa zachodnia. Do naszego kraju docierało coraz więcej...
Czy człowiek oświecenia bał się losu mitycznego Ikara - notatka.
Oświecenie to czas triumfu rozumu. Powrót do klasycyzmu oraz zepchnięcie religii na dalszy plan spowodowało zmianę sposobu postrzegania świata. Odtąd „miarą wszechrzeczy stał się człowiek”, a natura zyskała na znaczeniu. Dawniej zapomniane nauki...
Czyżyjemy na najlepszym z możliwych światów? - jak twierdził Leibnitz.
Czy rzeczywiście, jak twierdził Leibnitz żyjemy na najlepszym z możliwych światów? W swoim wypracowaniu oprzyj się na własnych rozważaniach dot. otaczającego cię świata, ale i na znanych ci tekstach oświecenia. "Najlepszy z możliwych...
Porównanie obrazów szlachty w "Zbytkach polskich" Potockiego i "Świecie zepsutym" Krasickiego.
Podobne czy różne? Porównaj obrazy szlachty zawarte w wierszu Wacława Potockiego "Zbytki polskie" i satyrze Ignacego Krasickiego "Świat zepsuty". Szlachta przez wiele wieków naszej historii była nie...
Krasicki i Niemcewicz - wychowawcy społeczeństwa szlachty.
J. U. Niemcewicz w komedii "Powrót posła" umieszcza wątek polityczny. Ukazuje ściera-nie się poglądów stronnictwa reformatorskiego (Podkomorzy, Walery) i konserwatystów (Starosta Gadulski). Proponowane jest zniesienie liberum veto,...
Rozwinięcie myśli Stanisława Jachowicza.
Rozwinięcie myśli Stanisława Jachowicza "Krótka jest chwila, nie ujrzysz jej cienia. Błyskiem ci tylko mignie i w przeszłość się zmienia." (w formie wiersza): Chwila jest krótka, Krótka jest chwila. Przeżyjesz ją raz I wszystko...
„Trzeba nowego kultu, trzeba nowych więzów, trzeba nowego boga oślepłemu światu” – oświeceniowy charakter „Prostaczka” Woltera.
Wolter porównywał uczucia, namiętności do wiatrów, które wydymają żagle okrętu: jedne nadają mu prędkości, inne z kolei spowalniają go lub nawet zatapiają. Czy warto zatem podejmować ryzyko wystawiając się na działanie tak potężnych żywiołów?...
Satyra na zmienność
Satyra na ludzi zmiennych. Człowiek, to postać niestała. Czasem chwiejna i nietrwała. Wiecie o tym wszyscy, żeśmy tacy niscy. Ty, czy ja, a może ktoś inny bywa zmienny i naiwny. Są ludzie niezmienni, mający poglądy i są ich pewni. Bronią swej...
"Obyście byli szczęśliwi przez mą śmierć" słowa Wertera - rozważania.
Rozważ dlaczego Werter wybiera sobie taki los? Czy jego życie potoczyłoby się inaczej? Czy rozumiesz samobójców? Czy zanim skreślisz człowieka, zastanawiasz się nad przyczynami jego czynów? Czy ważne są dla ciebie suche fakty, to, co jest tu i...
Notatka - oświecenie
„Sapere Aude” – ośmiel się być mądrym (Horacy) sensualizm - wiedza i dyspozycje umysłu mają swe źródło w poznaniu duchowym ateizm: dogmatyczny, septyczny, praktyczny utylitaryzm – nie ważna jest intencja, ważny skutek dla dobra ogółu Linneusz...
Społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle - w satyrach Ingacego Krasickiego
Oświecenie w Polsce reprezentował „książę poetów polskich”, czyli Ignacy Krasicki. Pisał różnorodne utwory, a między innymi satyry. Właśnie w nich ukazuje główne wady społeczeństwa polskiego. Chce w pewien sposób nakierować ludzi, ukazać to, co...
Bohater pozytywny drugiej połowy XVIII wieku - Mikołaj Doświadczyński - wzorzec osobowy doby Oświecenia.
CECHY POWIEŚCI W 1775 roku Ignacy Krasicki napisał pierwszą polską powieść literatury nowożytnej pod tytułem: "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki". Był to utwór, w którym Krasicki skoncentrował trzy typy powieści: cechy utworu...
Narodziny powieści.
XVIII w. to czas bujnego rozwoju powieści. Swoje początki znajduje ona w takich formach wypowiedzi jak pamiętnik, dziennik. Jest podstawowym nowożytnym gatunkiem epickim. Powieść cechuje rozwinięta, wielowątkowa fabuła, narracyjność - świat...
Nurty w Oświeceniu.
Kontrreformacja - prąd powstały w Kościele wobec zagrożenia reformacją. Do walki z re-formacją w 1531r. został powołany zakon jezuitów. Zadaniem jego była edukacja w duchu katolickim oraz cenzurowanie ksiąg. Kościół, dbając o nieskażenie dogmatów,...
Satyra doby Oświecenia w walce z ciemnotą i zacofaniem społecznym.
Satyra to utwór literacki, posługujący się dowcipem, ironią, kpiną lub szyderstwem, by wyrazić krytyczny stosunek do przedstawionych zjawisk, ośmieszyć ludzkie wady, obyczaje, postawy światopoglądowe. Krasicki jest autorem 22 satyr. Piętnują one i...
Słowa J. U. Niemcewicza podstawą do rozważań o średniowiecznym rycerzu.
"Tu leży rycerz, co walczył bez trwogi i żył bez skazy" słowa Juliana Ursyna Niemcewicza uczyń podstawą do rozważań o średniowiecznym rycerzu. Kim był właściwie rycerz?? Czy jego postać jest dla nas wzorem do naśladowania? Ogromną...
"Optymizm to obłęd dowodzenia, że wszystko jest dobrze kiedy nam się dzieje źle." Rozważ filozofię Kandyda.
Prawdopodobnie każdy, kto czytał „Kandyda” Voltaire'a zastanawiał się nad sentencją „Optymizm to obłęd dowodzenia, że wszystko jest dobrze kiedy nam się dzieje źle” . Co ona znaczy? Jaką myśl autor chciał nam przekazać? Jakie odniesienie do...
Niebezpieczeństwa hipokryzji i łatwowierności w oparciu o "Świętoszka".
Charakteryzując postawy bohaterów zaprezentowanych w scenie siódmej aktu trzeciego napisz wypracowanie na temat: „Niebezpieczeństwa hipokryzji i łatwowierności.” Zwróć uwagę na środki językowe oraz wykorzystaj znajomość całego utworu. tzw....
Nowożytność - czas rozdarcia.
„Z jednej bowiem strony widzimy człowieka splątanego więzami pospolitej rzeczywistości i ziemskiej doczesności, przyciśniętego potrzebami doczesnymi i niedostatkiem, nękanego siłą potęg przyrody, uwikłanego w materie, zmysłowe cele i zmysłowe...
"Nie dość nauczyć, trzeba byś się bawił". Jak twórcy literatury polskiego oświecenia realizowali tę zasadę?
Uczyć, bawiąc oraz bawić, ucząc - to hasło uznajemy za oświeceniowe motto. "I śmiech niekiedy może być nauką..." - pisał Ignacy Krasicki i prawdopodobnie wiedział, co pisze, skoro wszyscy znamy tego poetę jako jednego z czołowych reprezentantów...
Krasicki gorzki, czy śmieszny?
Gorzkość i śmieszność. Na początku, chciałbym rozważyć rzecz, która na pierwszy rzut oka wydaje się być oczywista - znaczenie tych dwóch, wyżej wymienionych wyrazów. Nie zawsze wyjaśnienie ich musi być proste i klarowne. Każdy może te dwa zbitki...
Oświecenie-opracowanie
Oświecenie Spis pytań : Kierunki filozoficzne w XVIII wieku. Granice czasowe epoki oświecenia w Polsce. Wyjaśnij nazwę epoki. Na czym polegała hybrydalność polskiego oświecenia? Charakterystyka 3 kierunków artystycznych. Wymień zasługi...
Na czym polegała hybrydalność polskiego oświecenia - charakterystyka 3 kierunków artystycznych.
Hybrydalność polskiego oświecenia to zgodne współistnienie trzech prądów literackich; nie było między ich przedstawicielami sporów i polemik, było natomiast wspólne zaspokajanie różnych czytelniczych potrzeb. Trzy nurty artystyczne: Klasycyzm -...
Oświecenie - wiadomości ogólne.
Był to prąd społeczno kulturalny w Europie, zapoczątkowany w drugiej połowie XVII wieku w Anglii i Francji ,w XVIII wieku rozwijał się w innych państwach europejskich. Podstawą ideologi oświecenia była myśl filozoficzna J.Lockea...
Refleksje o człowieku, jego naturze i świecie w poznanych utworach pisarzy Oświecenia europejskiego.
Refleksje człowieku, jego naturze i świecie w poznanych utworach pisarzy oświecenia europejskiego Oświecenie było pierwszą epoką, w której nastąpiły zmiany w postrzeganiu świata i człowieka na tak dużą skalę. Zmieniły się poglądy na niemal...
Stronnictwa społeczne w “Powrocie posła” Juliana Ursyna Niemcewicza.
Stronnictwo patriotyczne – zostało przedstawione pozytywnie. Podkomorzy i Podkomorzyna to wzorowi obywatele ,patrioci , którzy dobrze wychowali swoje dzieci , nauczyli że dom zawsze powinien ustępować krajowi .Stronnictwo patriotyczne opowiada się...
Mistrzowie klasycyzmu polskiego.
Za ojca klasycyzmu polskiego uważano „polskiego Horacego, spadkobiercę Kochanowskiego”- Adama Naruszewicza. Kształcił się on w szkole jezuickiej. Był związany ze stronnictwem królewskim, redagował „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” w których...
Czy warto czytać filozofów Oświecenia?
Powszechnie wiadomo, iż poglądy młodych ludzi, nieprzystosowanych jeszcze w pełni do życia w społeczeństwie dorosłych, są narażone na działanie wpływów z otoczenia. Dlatego też, każda matka próbuje od najwcześniejszych lat wpoić swemu dziecku...
Oświecenie.
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium, a studia...
„Jaką postawę należy sobą reprezentować, aby życie było znośnym?” Na podstawie „Kandyda”
Każdy z nas na pewno zastanawiał się kiedyś, czym w życiu należy się kierować, aby wiodło nam się jak najlepiej. Większość ludzi chciałaby coś w życiu osiągnąć, każdy dzień wykorzystać w miarę swoich możliwości. Aby wiodło nam się lepiej należy...
"I śmiech niekiedy może być nauką" - jak o tym przekonywali Ignacy Krasicki i Julian Ursyn Niemcewicz.
Ignacy Krasicki jest autorem 22 satyr i 3 poeamtów heroikomicznych, posługuje się w nich komizmem by uwydatnić przywary ludzkiego charakteru, podleganie obcym wpływom, ułomność systemu państwowego. Krasicki nigdy nie piętnuje poszczegónych osób....
Megalomania czy kompleksy? Staropolscy Sarmaci i ich potomkowie z trzeciego tysiąclecia wobec tradycji, wpływów obcych, swojskości.
Polska kultura szlachecka kształtowała się w XVII wieku. Sarmatyzm objął wręcz każdy aspekt życia staropolskiego szlachcica. Ich poglądy były przeważnie dość schematyczne: ksenofobia, wierność religii, przywiązanie do tradycji, patriotyzm. Co było...
Powrót do XVIII - wiecznej Polski. Z pamiętnika obcokrajowca.
OSOBISTY PAMIĘTNIK MARKO DE ESPANOLIO Dnia 24 czerwca 1788 r. Wtorek Ach dziwna ta Polska, dziwna! Ledwo, co przyjechałem wczoraj z Madrytu, a już zdążyłem się upić z moim wujem Eustachym Przyjacielskim... Wuj to mój żaden, ale zyskałem...
Twórczość okresu Sejmu Wielkiego.
PUBLICYSTYKA PATRIOTYCZNA, DZIAŁALNOŚĆ I PROGRAM SPOŁECZNO-POLITYCZNY STANISŁAW STASZICA. Stanisław Staszic swoje poglądy i program społeczno-polityczny zawarł między innymi w poniższych utworach. "Uwagi nad życiem Jana...
Wykorzystując literaturę i publicystykę oświecenia udowodnij, że głównym jej celem było dobro państwa.
W dobie oświecenia literaci publicyści szczególny nacisk kładli na sprawy związane z aktualną sytuacją społeczno-publiczną Polski i gonili wszelkie wsteczne poglądy. Jednym z takich pisarzy był Stanisław Staszic który w „swych uwagach nad życiem...
Portret XVIII wiecznego Polaka według Ignacego Krasickiego. (na podstawie utworu "Palinodia")
Biskup Ignacy Krasicki to jeden z najwybitniejszych poetów polskich, przedstawiciel nurtu oświecenia. Żył w XVIII wieku, pisał głównie bajki, satyry i poematy. Krasicki był jednym z najbliższych współpracowników króla, uczestniczył w tzw. obiadach...
Ja jako świadek wydarzeń sprzed 210 lat - "Powrót posła".
Dzisiaj miałam mieć wyjątkowo pracowity dzień, więc z niechęcią podchodziłam do pomysłu rodziców, aby wyjechać w odwiedziny do babci i w dodatku na dwa dni. Na poniedziałek muszę napisać wypracowanie „Ja jako świadek wydarzeń sprzed 210 lat”, a...
Czy Krasickiemu wolno było, jako biskupowi naigrywać się z polskiego kleru? - rozprawka
Jednym z największych problemów podczas ostatnich zajęć języka polskiego jest fakt, iż Ignacy Krasicki pomimo sprawowania godności biskupiej tak żarliwie krytykował Kościół w Polsce. Sądzę, że poeta ten miał powody do krytyki aczkolwiek negował...
Społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle. Co i w jaki sposób krytykuje Ignacy Krasicki w "Palinodii?".
Przedstawienie świata w krzywym zwierciadle, w przerysowanym, karykaturalnym, zdeformowanym, wyolbrzymionym, prześmiewczym odbiciu, to bardzo wyrazista i skuteczna forma krytyki i moralizacji. Utwór „Palinodia” oraz inne satyry i bajki Krasickiego...
Powiastka filozoficzna
Tima była piętnastoletnią dziewczynką. Najzwyklejszą w świecie obywatelką XXII – wiecznej Warszawy. Nigdy nie przydarzyło jej się nic niezwykłego, a jedynymi niespodziankami, jakich doświadczyła w życiu, były prezenty urodzinowe. Mieszkała w...
Satyra i bajka jako ulubione formy literackie epoki oświecenia.
Epoka oświecenia była okresem, w którym miało miejsce wiele wydarzeń, które wpłynęły na życie XVIII-wiecznego polskiego ludu. W tym czasie uchwalono Konstytucję 3maja, powołano Komisję Edukacji Narodowej, a rozwój sztuki, kultury i nauki...
Wprowadzenie do Oświecenia.
O ile poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, o tyle kolejna zaczerpnęła ją od światła. Ówcześni ludzie mówili o swej epoce jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy "wieku...
Literatura pozwala możliwie najdokładniej poznać ten świat, zrozumieć i wyrazić...
Oprócz prądów w literaturze trzymających się hasła "sztuka dla sztuki", istniały zawsze gatunki spełniające bardziej utylitarne funkcje. Sztuka nie może być wyobcowana, oderwana od rzeczywistości, sztuka bez człowieka i nie dla człowieka jest...
Literatura Oświecenia – relikt przeszłości, czy istotny składnik współczesnej edukacji?
„Wszystko przemija, odchodzi w zapomnienie Możliwe, że te rymy stracą też sens i znaczenie(…)” Slums Attack Tak jak przeminęły rymy zespołu Slums Attack, tak przeminęła już dawno wartość edukacyjna literatury oświecenia. Jestem o tym...