Alkany, alkeny i alkiny - podstawowe reakcje i pojęcia
POJĘCIA - izomeria – zjawisko występowania zw. chemicznych o tym samym wzorze sumarycznym a różnej budowie, właściwościami chemicznymi i fizycznymi a) położenia podstawnika – izomeria polegająca na różnym poł. podstawnika b) położenia...
Podstawowe pojęcia chemiczne
Mieszanina - zmieszane ze sobą co najmniej dwie substancje chemiczne. Mieszanina jednorodna - mieszanina, której składników nie można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Np.: powietrze, roztwór soli w wodzie,...
Białka
BUDOWA BIAŁKA Białko składa się ze stu tysięcy i więcej cegiełek. Te cegiełki to aminokwasy. Z około 22 rozmaitych aminokwasów mogą powstać wprost nieograniczone struktury, kombinacje, zestawienia. Precyzyjne ich ułożenie decyduje o rodzaju...
Odczyn roztworów wodnych - pH
Skala pH -to ilościowa skala kwasowości i zasadowości roztworów wodnych związków chemicznych. Skala ta jest oparta na aktywności jonów hydroniowych [H3O+] w roztworach wodnych. Dokładnie jest to: pH = -log10[H3O+] czyli ujemny logarytm...
Odczyn roztworów wodnych substancji - pH
Co to jest pH? Jest to wykładnik stężenia jonów wodorowych; ujemny logarytm dziesiętny z wartości liczbowej stężenia molowego jonów wodorowych, pH = -log [H+]; charakteryzuje odczyn roztworu; w umownie przyjętej skali roztwory kwaśne mają...
PH, Skala PH, Odczyn roztworu PH, Indykatory.
Skala pH to ilościowa skala kwasowości i zasadowości roztworów wodnych związków chemicznych. Skala ta jest oparta na stężeniu jonów wodorkowych [H+] w roztworach wodnych. Dokładnie jest to: pH = -log10[H+] czyli...
Odczyn roztworu PH
Odczyn roztworu jest cechą roztworu określającą, czy w roztworze znajduje się nadmiar jonów wodorowych H+ – odczyn kwaśny , czy nadmiar jonów wodorotlenkowych OH- – odczyn zasadowy , czy też są one w równowadze – odczyn obojętny ....
Siarczan VI wapnia, anhydryt, gips
Jedną z ważniejszych soli jest siarczan (VI) wapnia - CaSO4. Jest ona słabo rozpuszczalna w wodzie i występuje w naturze w dwóch postaciach: bezwodnej - anhydrytu (CaSO4) i uwodnionej - gipsu (CaSO4 2H2O). Anhydryt jest solą występującą w...
Zasady – budowa, właściwości, otrzymywanie
Zasady to jedna z podstawowych grup związków chemicznych. Wzór ogólny zasad to: Mn(OH)n (gdzie: M – metal, OH – grupa wodorotlenkowa, n - wartość metalu) Zasady czyli wodorotlenki są związkami pierwiastków (zwykle metali) i grupy...
Budowa atomu
Upłynęło wiele czasu zanim ludzkość dowiedziała się o atomie i jego budowie. Dopiero pod koniec XIX w. Udowodniono, że atom nie stanowi kresu podziału substancji. Joseph John Thomson (1856-1940) – badał wyładowania elektryczne w gazach...
Gazy szlachetne - pochodzenie, otrzymywanie, zastosowanie i przykładowe reakcje
Helowce, gazy szlachetne, pierwiastki grupy VIII w układzie okresowym: hel, neon, argon, krypton, ksenon, radon i pierwiastek 118. Helowce są pierwiastkami najmniej aktywnymi chemicznie. Wszystkie helowce są gazami o niskich temperaturach...
Alternatywne źródła energii
Energia rządząca światem Wiemy, że energia daje nam ciepło i światło. Przenosi nas w przestrzeni. Zapewnia działanie maszyn. W istocie utrzymuje cały system gospodarczy. To wszystko wydaje się oczywiste. Jednak energia determinuje nasze życie...
Alternatywne źródła energii - zalety i wady
Źródła energii są to wszelkie substancje, zjawiska, procesy, obiekty lub urządzenia, które mogą być wykorzystane (bezpośrednio lub po zrealizowaniu odpowiedniego łańcucha przemian) do zaspokajania potrzeb energetycznych człowieka. Zazwyczaj pod...
Co to jest mol?
W większości obliczeń chemicznych używa się podstawowej jednostki materii nazwanej molem. Aby dobrze poznać i rozumieć tę nową jednostkę, przypomnijmy inne dobrze znane nam i używane jednostki.Na pewno wiecie, co to jest tuzin czy...
Najważniejsze zastosowanie węglowodorów (surowce energetyczne, tworzywa), ze szczególnym zwróceniem uwagi na główne źródła ich pozyskiwania - ropa naftowa, gaz ziemny, węgiel kamienny
Węglowodory to związki organiczne o cząsteczkach zbudowanych wyłącznie z atomów węgla. Najogólniej dzielimy je na dwie duże grupy: węglowodory łańcuchowe (alifatyczne) - w nich atomy węgla łączą się w łańcuchy otwarte, oraz węglowodory...
Gaz ziemny - występowanie, zastosowanie, skład
GAZ ZIEMNY jest pochodzenia organicznego bądź nieorganicznego. Rozróżnia się gaz ziemny wulkaniczny, pochodzenia nieorganicznego (przeważnie niepalny), g.z. błotny będący produktem biologicznego rozkładu (składający się przede wszystkim z metanu),...
Zmiany stanu skupienia ciał
Topnienie - przemiana fazowa, polegająca na przejściu substancji ze stanu stałego w stan ciekły. Energia dostarczana do ciała stałego powoduje pokonanie sił wiążących między cząsteczkami ciała stałego. Zjawisko topnienia ściśle wiąże się ze...
Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów
Spis treści 1. Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów 2. Halogenowęglowodory 3. Alkohole 4. Związki karbonylowe 5. Aldehydy i ketony 6. Dialdehydy i diketony 7. Keteny 8. Kwasy karboksylowe 9. Kwasy aromatyczne...
Od alkoholi do estrów, czyli pochodne węglowodorów
ALKOHOLE Alkoholami nazywają się związki organiczne, których cząsteczki zawierają jedną lub kilka grup funkcyjnych - OH - grup hydroksylowych, połączonych rodnikiem węglowodorowym. Można je traktować jako pochodne węglowodorów, w których...
Dysocjacja elektrolityczna, odczyn, pH, hydroliza soli
1. Dysocjacja elektrolityczna jest to proces rozpad cząsteczek kwasów, zasad i soli na jony swobodne pod wpływem wody. Dzięki temu procesowi w roztworach wodnych powstają kationy i aniony, które stają się nośnikami prądu elektrycznego. Roztwory...
Dysocjacja elektrolityczna
Dysocjacja elektrolityczna – inaczej zwana jonową. Jest to rozpad cząsteczek wody na jony pod wpływem wody. Dysocjacji elektrolitycznej ulegają cząsteczki związku o wiązaniu jonowym lub atomowym spolaryzowanym. Dysocjacja elektrolityczna nadaje...
Minerały
Skorupa ziemska jest w przeważającej części zbudowana z minerałów, wśród których występują zarówno cenne kamienie szlachetne, jak i złoża pospolitych metali wykorzystywanych w codziennym życiu. Minerały odegrały dużą rolę w rozwoju ludzkości i...
Minerały
Minerały są to określone pierwiastki lub związki chemiczne (także tzw. stałe roztwory) powstałe w sposób naturalny w procesach geologicznych i wchodzące w skład skał i skorupy ziemskiej. Szczególnymi właściwościami minerałów na podstawie których...
Minerały
WIELKI WYBUCH Astronomowie uważają, że dzieje Wszechświata zaczęły się od punktu w nieskończenie wielkiej temperaturze, gęstości i ciśnieniu. Punkt ten zaczął się gwałtownie rozszerzać. Wydarzenie, które te zapoczątkowało i dzięki któremu...
pH w organizmie człowieka
KREW Odczyn i równowaga kwasowozasadowa. W bardzo wąskich granicach utrzymuje się aktualna reakcja krwi, czyli jej odczyn lub oddziaływanie kwasowozasadowe. Mimo nieustannego powstawania w organizmie wartości kwaśnych i zasadowych oraz...
Związki chemiczne w żywieniu
Składniki pożywienia dzielą się na budulcowe (białka, niektóre sole mineralne), energetyczne (cukry, tłuszcze) oraz regulujące (witaminy, woda i sole mineralne). Tłuszcze Tłuszcze (glicerydy) - są mieszaniną wielu estrów wyższych...
Zastosowanie izotopów promieniotwórczych
Izotopy promieniotwórcze stanowią bardzo ważny element do badań w wielu dziedzinach nauki. Obecnie są bardzo przydatne m.in.: w medycynie, w przemyśle zbrojeniowym oraz wielu dziedzinach techniki i nauki. Jednym z ważniejszych zastosowań...
Zastosowanie izotopów promieniotwórczych w medycynie
Izotopy są to atomy takiego samego pierwiastka, posiadające taką samą liczbę protonów w jądrze, a różniące się liczbą neutronów. Izotopy mają identyczna liczbę atomową Z, natomiast różnią się liczbami masowymi A. Większość pierwiastków jest...
Praktyczne zastosowanie izotopów promieniotwórczych
Aby móc pisać o zastosowaniu izotopów powinno się najpierw wyjaśnić pojęcie izotopu. Izotopy (z greckiego „isos” – równy, „topos” – miejsce) są to odmiany tego samego pierwiastka chemicznego o takiej samej licznie atomowej Z i różnej licznie...
Zastosowanie izotopów
Większość pierwiastków chemicznych występuje w postaci dwu lub większej liczbie typów atomów, różniących się między sobą liczb atomów w jądrze. Wyróżniamy np. trzy typy atomów wodoru (H), pięć typów atomów węgla (C) oraz 16 typów ołowiu (Pb).Te...
Bomba atomowa
Bomba atomowa czerpie swoją energię z reakcji rozczepiania ciężkich jąder atomowych (np. uranu lub plutonu) na lżejsze pod wpływem bombardowania neutronami. Rozpadające się jądra emitują kolejne neutrony, które bombardują inne jądra, wywołując...
Węgle kopalne, ropa naftowa, gaz ziemny
1. Jak powstały złoża węgla? 2. Podział węgla kopalnego. 3. Zastosowanie węgla kopalnego. 4. Jak powstała ropa naftowa i gaz ziemny? 5. Zastosowanie ropy naftowej i gazu ziemnego....
Surowce energetyczne: węgle kopalne (antracyt, węgiel kamienny i brunatny, torf), ropa naftowa, gaz ziemny
Kopaliny użyteczne to substancje pochodzenia nieorganicznego lub organicznego nagromadzone w skorupie ziemskiej, mające przy danym stanie techniki i technologii zastosowanie w gospodarce. Są wydobywane w kopalni (podziemnej, odkrywkowej) lub z...
Antracyt
Antracyt - skała osadowa lub/i metamorficzna, organogeniczna, stanowiąca odmianę węgla. Jest to najstarsza geologicznie odmiana węgla kamiennego, charakteryzująca się największą zawartością węgla, a co za tym idzie najwyższą wartością energetyczną...
Koloidy
Koloidy (zole) są to układy o dużym stopniu rozdrobnienia. Są stanem pośrednim pomiędzy roztworami rzeczywistymi, które są układami fizycznie jednorodnymi o rozdrobnieniu cząsteczkowym a zawiesinami i mieszaninami...
Chemia - materiał klasy I o profilu ogólnym
Lekcja Organizacyjna. Ułóż wzory sumaryczne związków z atomów o podanej wartościowości: Siarczek ołowiu (II) – PbS2 Węglik glinu – Al4C3 Chlorek wapnia – CaCl2 Tlenek sodu – Na2O Fluorek siarki – SF6 Tlenek Osmu (VIII) – OsO4 Chlorek...
Reguły ustalania stopni utlenienia
1. Pierwiastki w stanie wolnym występują na zerowym stopniu utlenienia. (0) 2. Metale w związkach chemicznym występują zawsze na dodatnim stopniu utlenienia, zgodnym z wartościowością. 3. Fluor w związkach chemicznych występuje zawsze na -I...
Sposób wytwarzania karfentanylu i pokrewnych środków znieczulających
Roztwór 60.5 g (0.929 mola) cyjanku potasu w 181 mL wody dodawano powoli do mieszanego roztworu 127 g (0.625 mola) 1-(β-fenetylo)-4-piperydonu i 87.1 g (0.935 mola) aniliny w 635 mL lodowatego kwasu octowego w 25-30°C. Po mieszaniu przez pełne 45...
Korozja - opis
Korozja, proces stopniowego niszczenia zachodzący na powierzchni metali i ich stopów oraz tworzyw niemetalowych (np. betonu, drewna) wskutek chemicznego lub elektrochemicznego oddziaływania środowiska. Korozja chemiczna polega na chemicznym...
Elektroliza wody
Proces rozkładu wody prądem elektrycznym w celu otrzymania wodoru i tlenu. Ponieważ czysta woda praktycznie nie przewodzi prądu elektrycznego jako elektrolit stosuje się rozcieńczony roztwór kwasu siarkowego lub wodorotlenku sodowego. Proces...
Elektroliza soli stopionych
Elektroliza stopionych bezwodnych elektrolitów przebiega podobnie jak w roztworach. Jony, które w stałym elektrolicie są uporządkowane w sieciach krystalicznych, po stopieniu poruszają się chaotycznie we wszystkich kierunkach, podobnie jak w...
Roztwory
ROZTWORY są to mieszaniny optycznie jednorodne. ROZTWORY są to układy wieloskładnikowe. Każdy roztwór składa się z rozpuszczalnika, czyli fazy rozpraszającej, oraz przynajmniej jednej substancji rozpuszczonej, czyli fazy rozproszonej....
Tlen - występowanie
Występowanie. Tlen jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem chemicznym w przyrodzie. W stanie wolnym występuje w powietrzu w ilości 20,95% objętościowych, stanowi około 45% masowych skorupy ziemskiej, wchodząc w skład prawie...
Tlen
Występowanie. Tlen jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem chemicznym w przyrodzie. W stanie wolnym występuje w powietrzu w ilości 20,95% objętościowych, stanowi około 45% masowych skorupy ziemskiej, wchodząc w skład prawie...
Występowanie, otrzymywanie, właściwości tlenu
O - tlen; wartościowość II MatO - 16u MO - 16g O2 - tlen, O3 - ozon- odmiany alotropowe Odmiany alotropowe - różne ilości atomów pierwiastka w cząsteczce lub rozmieszczenie atomów lub cząsteczek w sieci krystalicznej. Występowanie -...
Zastosowanie tlenu
Tlen - pierwiastek chemiczny, niemetal z grupy tlenowców w układzie okresowym. Jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem na Ziemi - zawartość tlenu w jej skorupie wynosi 45%. Stanowi też 20,95% objętości atmosfery ziemskiej. Tlen jest...
Kolorowe reakcje, czyli chemiczna zmora w barwach tęczy
Znamienitym dla udręczonego maturzysty jest fakt, iż nie potrafi on spamiętać wszelkich możliwych barw osadów, roztworow i mniej lub bardziej toksycznych dymów. Nie jest to nic dziwnego, ani tym bardziej wstydliwego. Ta krótką notatką spróbuję...
Alkohol - cicha trucizna
Alkohol (alkohol etylowy) jest jedyną substancją, działającą uzależniająco, której stosowanie nie jest rygorystycznie ograniczone przez państwo. Alkohol odgrywa podwójną rolę. Z jednej strony uchodzi za używkę i wydaje się niezbędnym elementem...
Kwasy karboksylowe
BUDOWA I WŁAŚCIWOŚCI POWSTAWANIE KWASÓW KARBOKSYLOWYCH REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE PRZEGLĄD KWASÓW KARBOKSYLOWYCH Pobierz załącznik
Kwasy
Co to są kwasy? Kwasy są to substancje, które przewodzą prąd elektryczny i powodują takie samo zabarwienie danego wskaźnika np. lakmusu na kolor czerwony. Kwasy dzielą się na kwasy tlenowe i beztlenowe. Co to są elektrolity? Elektrolity...